Η στάση της Ελλάδας στο Κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά φανερώνει μια διαχρονική μας αυταπάτη: τη σύγχυση ανάμεσα στο «δίκαιο» και στο «εφικτό». Το 2004 η ελληνοκυπριακή πλευρά απέρριψε το Σχέδιο Ανάν - μια δύσκολη, αλλά διαχειρίσιμη λύση. Είκοσι χρόνια μετά, επιστρέφει στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο που τότε απέρριψε με πανηγυρισμούς, μόνο που τώρα οι όροι είναι βαρύτεροι και τα περιθώρια πολύ στενότερα.
Το ίδιο λάθος, δυστυχώς, φαίνεται να επαναλαμβάνεται και στο Αιγαίο. Η Τουρκία, με αυτοπεποίθηση περιφερειακής δύναμης, επιδιώκει συνδιαχείριση και ρόλο ρυθμιστή. Δεν το κρύβει - το δηλώνει απροκάλυπτα. Οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, όσο κι αν ενοχλούν, έχουν τη βαρύτητα της πραγματικότητας: στηρίζονται στη δύναμη, όχι στο συναίσθημα.
Εμείς, αντίθετα, εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το διεθνές δίκαιο αρκεί από μόνο του να μας προστατεύσει. Λες και η Ιστορία δικαιώνει τους «νομικά ορθούς» και όχι τους αποφασισμένους. Εγκλωβισμένοι στη μόνιμη ρητορική του «απαράδεκτου» και του «προκλητικού», βαυκαλιζόμαστε ότι η ακινησία είναι πολιτική.
Και κάθε φορά που ο χρόνος περνά, οι συσχετισμοί επιδεινώνονται - μέχρι να αναγκαστούμε να συζητήσουμε υπό χειρότερες συνθήκες. Από τις τέσσερις διαθέσιμες επιλογές –διάλογο, πόλεμο, διεθνές δικαστήριο ή χρονοτριβή– μόνο ο διάλογος προσφέρει έλεγχο. Ο πόλεμος θα ήταν αυτοκτονία. Το δικαστήριο δεν θα μας δικαιώσει πλήρως. Και η χρονοτριβή δεν είναι στρατηγική - είναι απλώς αργή ήττα.
Ο ρεαλισμός δεν είναι συνθηκολόγηση· είναι ωριμότητα. Κάθε διαπραγμάτευση ενέχει δούναι και λαβείν. Ειδάλλως ο ισχυρότερος εν τέλει λαμβάνει τα πάντα δια της βίας. Μια χώρα μικρότερης ισχύος δεν επιβιώνει με συνθήματα, αλλά με διορατικότητα και ψυχραιμία και κυρίως με το θάρρος να δει, εγκαίρως, τον κόσμο όπως είναι - όχι όπως θα ήθελε να είναι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου