ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΗΛΘΕ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΜΟΣΧΑΣ -ΦΑΝΑΡΙΟΥ

 

Η παγκόσμια Ορθοδοξία... βράζει.Το γεγονός ότι το Πατριαρχείο οδεύει προς την έκδοση του Τόμου Αυτοκεφαλίας προς την Ουκρανική Εκκλησία, και μάλιστα προς μια εκ των σχισματικών εκδοχών της πυροδοτεί έναν αδυσώπητο πόλεμο με θρησκευτικές και πολιτικές προεκτάσεις.

Σε πολύ βαρύ κλίμα διεξήχθη η συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη, Βαρθολομαίου, με τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών, Κύριλλο, την Παρασκευή 31 Αυγούστου 2018.

Βασικό θέμα της συζήτησης ήταν το ζήτημα της εκπεφρασμένης απόφασης του Οικουμενικού Πατριάρχη να παραχωρήσει Τόμο αυτοκεφαλίας στη μέχρι και σήμερα σχισματική εκκλησιαστική κοινότητα υπό τον αυτονακηρυχθέντα «Αρχιεπίσκοπο Κιέβου και Πατριάρχη Ουκρανίας» Φιλάρετο.Τη συνάντησής είχε ζητήσει ο προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας, Πατριάρχης Κύριλλος.

Οι δυο εκκλησιαστικοί ηγέτες της Ορθοδοξίας, παρά τις εκατέρωθεν μουδιασμένες δηλώσεις πριν από την έναρξη της συνομιλίας περί ενότητας και διαλόγου, επιβεβαίωσαν ότι υφίσταται πλήρης αντίθεση στις θέσεις τους, όσον αφορά στην απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να παραχωρήσει αυτοκεφαλία. Στην υπό τον «Πατριάρχη» Φιλάρετο εκκλησιαστική κοινότητα με ό,τι αυτή η απόφαση αναμένεται να επιφέρει σε γεωπολιτικό επίπεδο.

Αλλά πρωτίστως στο εσωτερικό της Ουκρανικής Εκκλησίας, και δευτερευόντως σε πολιτικό επίπεδο με «άγνωστες» τις αντιδράσεις του Προέδρου Πούτιν, αφενός, και, αφετέρου, την - όχι άμεσα αλλά σίγουρα σταδιακά και προσχε-διασμένη στρατηγική - αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας.

Το παρασκήνιο μετά τη συνάντηση

Σύμφωνα με πληρο­φορίες, ο Πατριάρ­χης Κύριλλος δεν πρόκειται ούτε προτίθεται να είναι εκείνος που θα επισημοποιήσει το ρήγμα (εκκλησιαστικώς σχίσμα) μεταξύ των δυο Εκκλησιών, Κωνσταντινούπολης και Μόσχας.

Αντιθέτως, μετά τη σύγκληση της συνόδου του, που αναμένεται να συνέλθει εντός του προσεχούς διαστήματος, το Πατριαρχείο Μόσχας θα προβεί σε μια ανακοίνωση που θα επισημαίνει τους κινδύνους μιας τέτοιας απόφασης. Αλλά παράλληλα θα διαμηνύει την ανάγκη ενότητας στους κόλπους της παγκόσμιας Ορθοδοξίας. Σε παρασκηνιακό επίπεδο, όμως, ήδη έχει ξεκινήσει τη σταδιακή απομόνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Αυτό θα γίνει με τη μη αναγνώριση της πράξης αυτής του Οικουμενικού Πατριάρχη  από όσο τον δυνατόν περισσότερες -και δεν είναι λίγες αυτές Ορθόδοξες Εκκλησίες που θα ακολουθήσουν το Πατριαρχείο Μόσχας, στοχεύοντας προσωπικά στον  Οικουμενικό Πατριάρχη, χρεώνοντάς του το διαφαινόμενο μεγάλο σχίσμα - ίσως και μεγαλύτερο από εκείνο του 1054 με την Καθολική Εκκλησία!

Πράξη που θα επιφέρει σε όλα τα επίπεδα μεγάλες και απρόβλεπτες αναταράξεις: Στο γεωστρατηγικό πεδίο, ανάμειξη ΝΑΤΟ, ΕΕ, Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ κ.λπ. Εντός της Ουκρανίας, τεράστια ένταση, κοινωνική αναταραχή απρόβλεπτων διαστάσεων και μεγάλο διχασμό στους κόλπους της Ουκρανικής κοινωνίας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, αναγκαστικά χώρες μέλη του ΝΑΤΟ (συν το Ισραήλ), από τη μια, και χώρες που έχουν στενότατες σχέσεις με τη Μόσχα, από την άλλη (Ιράν, Κίνα, Συρία, Αίγυπτος κ.ά.), θα αναγκαστούν να αναδιατάξουν τις σχέσεις τους σε όλα τα επίπεδα. Το αυτό ισχύει και για την Τουρκία σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα.Το Πατριαρχείο Μόσχας θα αφήσει να εκδηλωθεί το «πρώτο αίμα» που θα χυθεί στην Ουκρανία, για να το χρεώσει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Την ίδια ώρα η Ουκρανία, στην προσπάθειά της να αποκοπεί πλήρως από τον ομφάλιο λώρο της Μόσχας, για να προσδεθεί στο άρμα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, κάνει το ένα λάθος μετά το άλλο. Η αρχή έχει ήδη γίνει μετά τα γεγονότα του 2008 και τη διάσπαση, με την εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία.

Σε αυτή τη διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει εμπλακεί για άλλη μια φορά το θρησκευτικό ορθόδοξο στοιχείο, με αποτέλεσμα η αίρεση του εθνοφυλετισμού να έχει χτυπήσει κόκκινο. Η έξαρση των εθνικιστικών παθών εντός Ουκρανίας αλλά και εντός Ρωσίας απειλεί ολόκληρη την περιοχή, εξ ου και τα Νατοϊκά στρα­τεύματα πυκνώνουν πέριξ της Ουκρανίας, και όχι μόνο... Με όλα αυτά δεν είναι άσχετη δυστυχώς η ελ­ληνική Ορθοδοξία.

Φορτισμένο κλίμα

Το θέμα της εκχώρησης από την Πρωτόθρονη Εκκλησία Τόμου Αυτοκεφαλίας στη - σχισματική - Ου­κρανική Εκκλησία, αν και ιστορικώς φέρεται να έχει θεμελιωμένες βάσεις με καταγεγραμμένα στοιχεία σε κώ­δικες και Πατριαρχικά σιγίλια, φαίνε­ται να ανέκυψε εκκλησιολογικώς την τελευταία δεκαετία, αν και αρχικώς στο Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν άγγιζαν το ζήτημα λόγω των ήδη τε­ταμένων σχέσεων με την Εκκλησία της Ρωσίας.

Δυστυχώς όλα τα Αυτο­κέφαλα που παραχώρησε το Οι­κουμενικό Πατριαρχείο, άλλοτε κατά παραχώρηση και κατ' οικονομία και άλλοτε κατ' ευδοκία, βάφτηκαν με αίμα. Γι' αυτούς τους λόγους η προ­σοχή όλων είναι στραμμένη στην πε­ρίπτωση του αιτήματος παραχώρη­σης Συνοδικού Τόμου Αυτοκεφαλίας.

Και μάλιστα από μια Εκκλησιαστική οντότητα που έως σήμερα αφενός θεωρούνταν σχισματική και αφετέ­ρου δεν είχε κοινωνία με τις υπόλοι­πες ανά τον κόσμο Ορθόδοξες Εκκλησίες. Το αυτοκέφαλο, που ζητείται από μια μικρή μειοψηφούσα μερίδα της Ορθοδοξίας στην ταλαιπωρημέ­νη ορθόδοξη Ουκρανία, είναι σαφές ότι είναι μέρος καθαρά πολιτικού παι­χνιδιού μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.Η Μόσχα έχει πλήρη επίγνωση της ορθόδοξης επιρροής και διείσ­δυσης στην περιοχή των πρώην Σο­βιετικών Δημοκρατιών.

Ενώ η Ουάσιγκτον μόλις τώρα αρχίζει να αντι­λαμβάνεται τη ζωτική σημασία της Ορθοδοξίας στην ευρύτερη περιοχή. Παρασκηνιακώς όλοι, ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού, κινούνται υπογείως. Πολιτικοί δεσμοί και υπόγειοι δίαυλοι επικοινωνίας του ηγεμονικού πολιτικού κατεστημένου της Ρωσίας με το φιλοαμερικάνικο και φιλονατοϊκό καθεστώς του Πέτρο Ποροσένκο υπάρχουν, όσο και με άλλες πολιτικές - νέες και παλαιές - δρώσες δυνάμεις στην περιοχή, εντός και εκτός Ουκρανίας.

Οι σχέ­σεις μεταξύ Μόσχας και Κωνστα­ντινούπολης έχουν βρεθεί προ βαθέως χάσματος και επικείμενης ρήξης. Ρήξη που, αν δεν αποφευχθεί, οι συ­νέπειες για την Ορθοδοξία θα είναι όχι απλά καταστροφικές αλλά βαθύ­τατα οδυνηρές...

Το ΝΑΤΟ και οι αμερικανικές πρε­σβείες στην Ουκρανία και στην Αθήνα παρακολουθούν το φορτισμέ­νο κλίμα στους κόλπους της παγκό­σμιας Ορθοδοξίας και καταγράφουν τα γεγονότα στο διορθόδοξο εκκλη­σιαστικό. Δεν είναι διόλου τυχαία η επίσκεψη του Αμερικανού πρέσβη Τζέφρι Πάιατ τον Απρίλιο (2018) στο Άγιον Όρος, και μάλιστα στη μονή Βατοπεδίου.

Από την άλλη, σε αυτό το βαθιά πολιτικό παιχνίδι, είναι ήδη γνωστοί οι χρόνιοι και στενοί «δε­σμοί» του Οικουμενικού Πατριαρ­χείου με την Ουάσιγκτον, με πρόσωπο - κλειδί τον πατέρα Άλεξ  Καρλούτσο αλλά και τον μητροπολίτη Γαλλίας, Εμμανουήλ, τον οποίο εσχάτως αρκε­τοί προβάλλουν ως φαβορί για διά­φορες θέσεις και εκκλησιαστικά αξι­ώματα.

Η αρχή της ρήξης

Σε ό,τι αφορά στο ουκρανικό ζήτη­μα σε εκκλησιαστικό επίπεδο, όλα άρχισαν το 2008, όταν, με αφορμή τον εορτασμό των 1.020 ετών της Ου­κρανικής Ορθοδοξίας, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, προσκεκλημένος του τότε Ουκρανού Προέδρου, παρέστη επισήμως στους πανηγυρισμούς, μετά βαΐων και κλάδων. Τότε απειλήθηκε σοβαρότατη ρήξη μεταξύ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως του Πατριαρχείου Μόσχας (επί Πατριάρχη Αλέξιου), αλλά χάρη στην ψύχραιμη τότε και νηφάλια - άτυπη μεν αλλά πολύ ουσιώδη  παρέμβαση του νεοεκλεγέντα Αρχιεπισκόπου Αθηνών, κ. Ιερωνύμου, αποφεύχθηκαν τα χειρότερα.

Από τότε άνοιξε επισήμως δίαυλος επικοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και παράλληλα «υπογείως» άρχισε ο ανεπίσημος διάλογος με τις άλλες σχισματικές  Ορθόδοξες Εκκλησίες περί εκχώρησης Αυτοκεφαλίας.Τότε, το 2008, το Οικουμενικό Πατριαρχείο ενθαρρύνθηκε από την κυβέρνηση της χώρας και άρχισε να φλερτάρει και με τη σχισματική Ουκρανική Εκκλησία, που τάσσεται στον σχισματικό «Πατριάρχη» Φιλάρετο. 

Ο διαχρονικός ανταγωνισμός για τη νομή της Εκκλησιαστικής εξουσίας μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Ρωσικού Πατριαρχείου δημιούργησε και άλλες διόδους επικοινωνίας στο αίσιο της κόντρας Ρωσίας ΝΑΤΟ, αυτός ο ανεπίσημος δίαυλος επικοινωνίας ενθαρρύνθηκε από τις ΗΠΑ καί του τότε Αμερικανού πρέσβη στην Ουκρανία, Τζέφρυ Πάιατ.

Οι εορτασμοί αυτοί του 2008 ανέδειξαν το διχαστικό κλίμα. Από τη μια ομάδα ο φιλοαμερικανός Γιουσένκο τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, με τις Ουκρανικές σχισματικές εκκλησίες και τους Ουνίτες και από την άλλη η φιλορωσική αντιπολίτευση του Γιανουκόβιτς με τov Πατριάρχη Μόσχας, Αλέξιο, και τη φιλική του ουκρανική ορθόδοξη εκκλησία.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκείνη την περίοδο κράτησε χαμηλούς τόνους μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, με τα γνωστά γεγονότα, που οδήγησαν στην εισβολή Ρωσίας. Τα γεγονότα αυτά υπερίσχυσαν μπροστά στην πληθυσμιακή πλειοψηφία και την υπεροχή της φιλορωσικής Εκκλησίας.

Ο Πατριάρχης στη μέση

Στην παρούσα συγκυρία δύσκολο ρόλο φέρεται να έχει αναλάβει - ίσως ως μη όφειλε, κατά κάποιους- ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ των μεγαλυτέρων συμπληγάδων! Από τη μια, τα πολιτικά δεδομένα και η άγρια πολιτική κόντρα μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας (λιγότερο των ΗΠΑ, κι ας λένε περί του αντιθέτου...) και από την άλλη η εδώ και δεκαετίες υποβόσκουσα κρίση μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Μόσχας, με τις θεωρίες περί «δευτέρας» και «τρίτης Ρώμης» να αναβιώνουν τη σκληρή αίρεση του εθνοφυλετισμού.

Αυτό που διακυβεύεται, αν και ουδείς φαίνεται να το αντιλαμβάνεται στην αυλή του Οικουμενικού Πατριάρχη, δεν είναι μόνον η πνευματική υπεροχή του ρόλου του αλλά και το ίδιο το κύρος της παγκόσμιας Ορθοδοξίας.Η οποία δεν μπορεί να αντέξει μια ακόμα χαίνουσα πληγή, αν τραυματισθεί εισέτι μια φορά με ακόμα ένα νέο - και μάλιστα βαθύτερο από εκείνο του 1924, με αφορμή το Ημερολογιακό ζήτημα- σχίσμα!Σχίσμα που ατύπως διαπιστώθηκε στη μεγάλη σύνοδο της Ορθοδοξίας στο Κολυμβάρι της Κρήτης τον Ιούνιο του 2016.

Όπου όχι μόνον δεν προσήλθαν αλλά και σχεδόν αποκήρυξαν την ουσία και το βαθύτερο θεολογικό μήνυμά της οι τέσσερις πολυπληθέστερες Εκκλησίες Πατριαρχεία (Ρωσίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας, Αντιόχειας).Ενώ το Πατριαρχείο Σερβίας, παρότι προσήλθε, δεν προσυπέγραψε όλες τις αποφάσεις της μεγάλης συνόδου.

Αντιμέτωπος με την ιστορία

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος βαρύνεται με τεράστια ιστορική ευθύνη, καθώς επιβάλλεται να αναλάβει πρωτοβουλία προς εκτόνωση της κρίσης.Η τυχόν εκχώρηση Τόμου Αυτοκεφαλίας θα βυθίσει σε τέλμα την παγκόσμια Ορθοδοξία και θα οδηγήσει σε κίνδυνο απομόνωσης τον ίδιο αλλά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ θα φέρει ακόμη πιο κοντά το απευκταίο σενάριο ενός ακόμη σχίσματος της Ορθοδοξίας. 

Οφείλει ως πηδαλιούχος της Ορθοδοξίας να εισηγηθεί εκείνες τις αποφάσεις που, αφενός, θα επουλώσουν τα βαθιά τραύματα στο εσωτερικό της Ουκρανικής Ορθόδοξης Κοινωνίας τραύματα που έχουν τις ρίζες τους ακόμα και σε εποχές προ της επιβολής του Κομουνισμού το 1917 - και, αφετέρου, να κλείσει, στο μέτρο του δυνατού, το μέτωπο με το Πατριαρχείο Μόσχας.

Οι δυο πνευματικοί ηγέτες, Βαρθολομαίος και Κύριλλος, υποχρεούνται και οφείλουν να σταθμίσουν τις ιστορικές ευθύνες τους έναντι του ποιμνίου τους.Η Ορθοδοξία οφείλει να αντιμετωπίσει ενωμένη άλλους μεγαλύτερους κινδύνους που βύθισαν στο αίμα τη Μέση Ανατολή από τις ακρότητες του ριζοσπαστικού Ισλάμ.

Το χρονικό των γεγονότων:Ιανουάριος 2016, Γενεύη.

Στη σύναξη Προκαθημένων ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ξεκαθάρισε τόσο στον Πατριάρχη Μόσχας όσο και στον Ουκρανίας Ονούφριο ότι δεν τίθεται θέμα Αυτοκεφαλίας των σχισματικών και πως αναγνωρίζει μόνο την Ουκρανική Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας.

10 Μαρτίου 2016, Φανάρι - Κωνσταντινούπολη.

Συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, ο οποίος μεταξύ άλλων δήλωσε:«Ασφαλώς μιλήσαμε για το μέλλον της Ουκρανίας, την ειρήνη και την αναμενόμενη από τον ουκρανικό λαό αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας  Η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως είναι η Μητέρα Εκκλησία του Ουκρανικού Έθνους».

Δεκέμβριος 2017.

Μυστικές – άτυπες - συναντήσεις μεταξύ σχισματικών της Ουκρανικής Εκκλησίας υπό τον Πατριάρχη Φιλάρετο με εκπροσώπους από το Πατριαρχείο Μόσχας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

9 Απριλίου 2018, Φανάρι - Κωνσταντινούπολη.

Συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου
 με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο.

22 Απριλίου 2018, Κωνσταντινούπολη.

Επίσημο ανακοινωθέν του Οικουμενικού 
Πατριαρχείου αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Ως αληθής μήτηρ Εκκλησία αυτού, απεδέχθη αίτημα περί εκχωρήσεως αυτοκεφαλίας από μέρους εκκλησιαστικών και πολιτικών παραγόντων, εκπροσωπούντων πολλά εκατομμύρια Ορθοδόξων Ουκρανών, και απεφάσισε την επ'αυτού εκ του σύνεγγυς επικοινωνίαν μετά των λοιπών αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών προς ενημέρωσιν και συντονισμόν».

14 Μαΐου 2018.

Συνάντηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, κ. Ιερωνύμου, και μελών της Διαρκούς Ιερός Συνόδου της Ελλαδικής Εκκλησίας με πατριαρχική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τους Μητροπολίτες Περγάμου Ιωάννη, Γαλλίας Εμμανουήλ και Σμύρνης Βαρθολομαίο, προκειμένου να ενημερωθεί η εκκλησία της Ελλάδος περί του εν εξελίξει ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος.

30 Ιουνίου 2018.

Συνάντηση τριμελούς πατριαρχικής 
αντιπροσωπείας με τον Πατριάρχη Ρουμανίας, Δανιήλ.

22 Ιουλίου 2018,

Ουκρανία. Δηλώσεις του σχισματικού «Πατριάρχη» Φιλάρετου (Ντενιέσκο): «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα παραχωρήσει στην Ουκρανία το 2018 τον Τόμο της αυτοκεφαλίας».

27 Ιουλίου 2018,

Πατριαρχείο Μόσχας. Δηλώσεις Πατριάρχη Κύριλλου:«Η Ρωσική Εκκλησία, με βάση τους απαραβίαστους Ιερούς Κανόνες και αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία, δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψει την κολυμβήθρα του Δνείπερου από την παράδοση που προέρχεται από τον Άγιο Βλαδίμηρο. 

Οι προσπάθειες απομάκρυνσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας από το Πατριαρχείο Μόσχας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πανορθόδοξη καταστροφή!». Ανάλογο σε ύφος ήταν και το επίσημο ανακοινωθέν της επίσημης Εκκλησίας της Ουκρανίας στο άκουσμα περί εκχώρησης Τόμου αυτοκεφαλίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο:

«Επιβεβαιώνουμε ότι το ισχύον καθεστώς της Εκκλησίας μας επαρκεί για να εξασφαλίσει την αποτελεσματικότητα της αποστολής μας στον κόσμο. Οι προσπάθειες αυτές δεν θα θεραπεύσουν αλλά θα εμβαθύνουν τη διάσπαση της Ουκρανικής Ορθοδοξίας και της κοινωνίας της χώρας».

«Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή για την Ουκρανία, επειδή ξεκίνησε η διαδικασία χορήγησης αυτοκεφαλίας στην Ουκρανική Εκκλησία. Το Κίεβο ήταν πάντοτε υπό το ωμοφόριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Έχουμε όλα τα ιστορικά έγγραφα που το αποδεικνύουν», δήλωσε ο Μητροπολίτης Γαλλίας. Σε μήνυμά του ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επί τη 1.030ή επετείω του χριστιανισμού στην Ουκρανία, μεταξύ άλλων αναφέρει: «Αναγνωρίζοντας την υψηλή ευθύνη της, η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης ανέλαβε την πρωτοβουλία να αποκαταστήσει την ενότητα των ορθόδοξων πιστών της Ουκρανίας, με στόχο να δώσουμε μια αυτοκέφαλη Ουκρανική Εκκλησία».

31 Αύγουστου 2018, Φανάρι -Κωνσταντινούπολη.

Συνάντηση των προκαθημένων της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης και του Οικουμενικού Πατριάρχη, Βαρθολομαίου, με τον προκαθήμενο της Ρωσικής Εκκλησίας και Πατριάρχη Μόσχας, Κύριλλο.

1, 2 και 3 Σεπτεμβρίου 2018.

Σύγκληση της Πρεσβυτέρας και Ενδημούσας Ιεραρχίας του Θρόνου

------------------

ΟΙ ΕΠΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ

Η κατάσταση σήμερα καταγράφει επτά ορθόδοξες εκκλησιαστικές 
οντότητες/κοινότητες στην Ουκρανία, οι οποίες είναι οι εξής:

-Η σχισματική «Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία» 
(που υπάγεται στο «Πατριαρχείο Κίεβου») δεν 
έχει κοινωνία αυτή τη στιγμή με καμία άλλη 
Ορθόδοξη Εκκλησία στον κόσμο. 

Αποσπάστηκε το 1992 από το Ρωσικό Πατριαρχείο με σκληρές επιθέσεις και αναθέματα κατά της Εκκλησίας της Ρωσίας και του Πατριαρχείου της Μόσχας. Επικεφαλής σήμερα έχει τον «Πατριάρχη Κίεβου» Φιλάρετο.Ο εν λόγω επίσκοπος έχει αναθεματίσει τον Ρώσο Πατριάρχη επί πατριαρχείας Μόσχας Αλέξιου. 

Η Εκκλησία αυτή υπέβα­λε το αίτημα Αυτοκεφαλίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και συνεργάζεται με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Πέτρο Ποροσένκο. Φιλοδοξεί, δε, να είναι η εθνική επίσημη κρατική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Με το κύρος που της προσδίδει η κρατική υποστήριξη και η προσωπική του Ουκρανού Προέδρου, συγκεντρώνει, με αύξουσα τάση, ένα ποσοστό περισσότερο από το 16% των πιστών, με έμφαση στα ακραία εθνικιστικά στοιχεία.

-Η «Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία» (που μνημονεύει τον εκάστοτε Πατριάρχη Μόσχας, υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας και, κατά τα κρατικά αρχεία των ενοριών και τα λοιπά στατιστικά στοιχεία, φέρεται να υπερέχει και εκπροσωπεί τουλάχιστον τα δύο τρίτα του πληθυσμού της Ουκρανίας.

Προκαθήμενό της έχει τον εκάστοτε Μητροπολίτη Κίεβου και έχει πλήρη και ακώλυτη κοινωνία με τις υπόλοιπες ανά τον κόσμο Ορθόδοξες Εκκλησίες. Είναι η πιο πολυάριθμη και εύρωστη οικονομικά και η μόνη που αναγνωρίζεται επίσημα από τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Ελέγχει, δε, τους περισσότερους Ναούς.

-Η τρίτη Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η «Ουκρανική Αυτοκέ­φαλη Ορθόδοξη Εκκλησία», που δημιουργήθηκε το 1921, στηριγμένη στις σοβιετικές Αρχές μέχρι το 1930, παρά το γεγονός ότι το σκληρό Κομμουνιστικό καθεστώς καταδίωξε τους Επισκόπους της.

Η ναζιστική κατοχή αναζωογόνησε την εν λόγω εκκλησιαστική κοινότητα μέχρι την ήττα των Γερ­μανών, οπότε πέρασε στις κατακόμβες, για να αναγεννηθεί το 1980, υπό τις ευλογίες του Πατριάρχη Ματισλάβου, που ζούσε στη Δύση. 

Σήμερα καθοδηγείται από τον Μητροπολίτη Κίεβου και πάσης Ουκρανίας Μεθόδιο και περιλαμβάνει το 7% όσων δη­λώνουν ορθόδοξοι, ενώ επιζητεί και αυτή - ατύπως ή διά της σχισματικής Ουκρανικής Εκκλησίας- την υπαγωγή της στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το οποίο την παραπέμπει προς συζήτηση και κανονική τακτοποίηση στη σχισματική Ορθό­δοξη Ουκρανική Εκκλησία, με την οποία έχει ήδη επίσημη βάση διαλόγου, στηριζόμενη από την Κυβέρνηση του Πέτρου Ποροσένκο.

-Τέταρτη Ορθόδοξη Εκκλησία είναι αυτή των σχισματικών παλαιορθοδόξων Παλαιόπιστων (Ρασκόλνικων) -μια κοινότητα δηλαδή σαν τους Γνήσιους Ορθοδόξους Χριστιανούς (ΓΟΧ) Ελλάδος - που αριθμεί κάμποσες χιλιάδες πιστών, με περισσότερες από 50 ενορίες στις όχθες του Δνείστερου, Οι οποίοι επιμένουν ακόμη να ακολουθούν τις παραδόσεις του φανατικού πρωτοπρεσβύτερου Αββακούμ, τον οποίο η κρατική Εκκλησία της Ρωσίας έκαψε ζωντανό ως αιρετικό το 1682.

-Υπάρχουν και κάποιες διάσπαρτες - όχι πολλές και ούτε με σοβαρή επιρροή- ακόμη μικρές ορθόδοξες Εκκλησιαστικές κοινότητες, με ολιγάριθμο ποίμνιο η κάθε - μία, όπως η Ρωσική της Διασποράς, η «Αληθής Ορθόδοξη Εκκλησία» της Ρουθηνίας, η «Αυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία», η Μητρόπολη της Βεσσαραβίας κ.ά. με ασήμαντη επιρροή.

Άπό αυτή την καταγραφή δεν γίνεται να παραλειφθούν και δυο «Ελληνόρρυθμες Εκκλησίες» ουνιτών/καθολικών που μνημονεύουν, δηλαδή, τον πάπα Ρώμης. Μεγαλύτερη από αυτές είναι: Η «Ουκρανική Ελληνοκαθολική Ελληνόρρυθμη Εκκλησία», που απευθύνεται στο 10% των πιστών, με προκαθήμενο τον «Μείζονα Αρχιεπίσκοπο Κιέβου και Γαλικία», Σβιατοσλάβο, την οποία οι Σοβιετικοί είχαν θέσει εκτός νόμου το 1948.

Για την εν λόγω οργανωμένη κοινότητα υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι, λόγω της συνεργασίας της με τους Γερμανούς ναζιστές εισβολείς, τέθηκε εκτός νόμου από τον Στάλιν και υπέστη διωγμό με ανηλεείς σφαγές.Επανέκαμψε το 1989. Μια επιθετική της κίνηση, που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, ήταν η μετακίνηση της αρχιεπισκοπικής έδρας από το Λβιβ της Δυτικής Ουκρανίας στο παραδοσιακά ορθόδοξο Κίεβο.

-Η δεύτερη ουνιτική δικαιοδοσία είναι η Ελληνορουθηνική Εκκλησία της Υπερκαρπαθίας (Καρπαθοουκρανίας), που ελέγχει το ένα πέμπτο των ενοριών της Υπερκαρπαθίας. Μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος έδωσε μάχες για να ανακαταλάβει τους  ναούς της, που οι σταλινικοί είχαν παραδώσει στην κανονική Ορθόδο­ξη Εκκλησία.

Εκεί δραστηριοποιείται ο ορθόδοξος πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Sydor, που καταδικάστηκε τον Μάρτη του 2012, κατηγορούμενος ότι απεργάζεται την απόσχιση της περιοχής από την Ουκρανία προς όφελος της Ρωσίας.

Τέλος υπενθυμίζουμε ότι την 26ην Ιουνίου 2018 είχε επισκεφθεί τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων να τον ενημερώσει σχετικά για το Ουκρανικό θέμα.Εξερχόμενος από το Γραφείο του ο Μακαριώτατος μετά την συνάντηση έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«.....Ακούστηκαν απόψεις και ερωτηματικά και περιμένουμε ποια θα είναι εξέλιξη. Να ευχηθούμε αυτοί που έχουν περισσότερες αρμοδιότητες από μας να φωτιστούν από τον Θεό, ώστε το αποτέλεσμα να είναι προς όφελος της Εκκλησίας».

----------------------

ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΚΛΗΡΟ ΠΟΚΕΡ

Η επιχειρηματολογία Κων/πολης – Mόσχας, το κύμα 

συμπαράστασης υπέρ της τελευταίας και το διακύβευμα 

της Πανορθόδοξης Συνόδου

Με το Οικουμενικό Πατριαρχείο να τηρεί στάση εμφανώς αγωνιώδους αναμονής μετά την πλήρη διακοπή των εκκλησιαστικών σχέσεων που κήρυξε μονομερώς το Πατριαρχείο Μόσχας στις 15 Οκτωβρίου με την Πρωτόθρονη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, το σχίσμα στους κόλπους της Ορθόδοξης Ανατολικής Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας όλο και βαθαίνει.

Κάθε μέρα που περνά το κλίμα βαραίνει όλο και περισσότερο, με τις δυο πλευρές - Μόσχα και Κωνσταντινούπολη - να ανταλλάσσουν βαρύτατους χαρακτηρισμούς ένθεν κακείθεν. Ήδη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ένας άγριος θρησκευτικός πόλεμος με εμφανή τα στοιχεία επικίνδυνου και σκληρού φονταμενταλισμού.

Αν δεν επικρατήσουν ψυχραιμία και νηφαλιότητα και από τις δύο πλευρές ελλοχεύει ο κίνδυνος όχι μόνο να αλλάξουν άρδην οι παραδοσιακές γεωπολιτικές ισορροπίες στους κόλπους των ορθόδοξων χωρών της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και να προκληθούν τριγμοί τεκτονικών διαστάσεων με πιθανή εμπλοκή και της ΕΕ, καθώς μερίδα των εμπλεκόμενων Εκκλησιών βρίσκεται στους κόλπους της.

Το πιο επικίνδυνο ρήγμα βρίσκεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς αναλόγως της στάσης που θα λάβουν οι αντίστοιχες Εκκλησίες και τα Πατριαρχεία σε αυτές τις ευαίσθητες και νευραλγικές περιοχές του πλανήτη, θα ανατραπούν οι δεδομένες γεωπολιτικές ισορροπίες.

Τα κομμάτια του πάζλ που τώρα ξαναπέφτουν στο μεγάλο τραπέζι της γεωπολιτικής στρατόσφαιρας φαίνεται ότι θα επανενωθούν αναλόγως των ισχυρών γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων σε όλο τον πλανήτη, αφού διακυβεύονται συμφέροντα τρισεκατομμυρίων στις περιοχές όπου εξελίσσεται αυτός ο ιδιότυπος θρησκευτικός ιερός πόλεμος.

Ένας πόλεμος μεταξύ θρησκευτικά ομόδοξων, αλλά εθνολογικά παντελώς ανόμοιων κρατών. Από τη μια, φαίνεται να παρατάσσονται τα σλαβικά έθνη και φύλα και από την άλλη τα υπόλοιπα ανόμοια μεταξύ τους έθνη-κράτη.

Πρόκειται για μείγμα εκρηκτικών διαστάσεων, αν σκεφτεί κανείς τα συμφέροντα που διακυβεύονται στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη, στην Παλαιστίνη, στη Δαμασκό και στο Ισραήλ αλλά και στις αραβικές μουσουλμανικές χώρες.

Αν η ένταση στους κόλπους της Ορθοδοξίας κορυφωθεί ανεξέλεγκτα από Κωνσταντινούπολη και Μόσχα, δεν αποκλείεται αυτή να πυροδοτήσει εκ νέου τον ισλαμικό παράγοντα, ο οποίος έχει υπάρξει, με αφορμή άλλες θρησκευτικές εντάσεις στους κόλπους των χριστιανικών Εκκλησιών, εφαλτήριο γεωπολιτικών ανατροπών κατά τους προηγούμενους αιώνες.«Αν θα επιλέξουν, δηλαδή, την κορύφωση της έντασης μέχρις εσχάτων και όπου ο Θεός ορίσει», όπως έλεγε ανώτατος εκκλησιαστικός παράγοντας».

Η Ουάσιγκτον τηρεί στάση αναμονής, εξετάζοντας προς τα πού εντέλει θα κατευθυνθούν οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες των ορθόδοξων Εκκλησιών, Κωνσταντινούπολης και Μόσχας και εν συνεχεία ποια στάση θα λάβουν οι λοιποί ορθόδοξοι προκαθήμενοι των αυτοκέφαλων Εκκλησιών καθώς και των άλλων Πατριαρχείων.Την ίδια ώρα, στους κόλπους της παγκόσμιας ορθοδοξίας μαίνεται άγριος πόλεμος χαρακωμάτων με σαφείς πολιτικές σκοπιμότητες γεωπολιτικού χαρακτήρα.

Πίσω από τις διαφορές Μόσχας και Κωνσταντινούπολης τα νήματα κινούν συγκεκριμένα πρόσωπα σε Κρεμλίνο και Ουάσιγκτον, αντιστοίχως.Δεν είναι τυχαία η υποστήριξη του Μάικ  Πομπέο, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πολύ μεγάλης μερίδας των Δημοκρατικών προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. 

Στο ίδιο μήκος κύματος εντάσσονται και οι αναφορές του πρώην Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στο ζήτημα της παραχώρησης αυτοκεφαλίας κατά την επίσημη εμφάνισή του στην εκδήλωση της ανώτατης τιμητικής διάκρισης προς τον πατέρα Άλεξ Καρλούτσο.

Ευθύνες επιρρίπτονται εκατέρωθεν

Για την κρίση το Οικουμενικό Πατριαρχείο

δείχνει ευθέως προς τη Μόσχα με τις κατηγορίες ότι:

α).Υποπίπτει ευθέως στη μεγάλη αίρεση του Εθνοφυλετισμού, η οποία και καταδικάστηκε το 1872 με συνοδική απόφαση της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως την οποία εν συνεχεία αποδέχτηκαν όλες οι ορθόδοξες Εκκλησίες στον κόσμο αλλά και η Εκκλησία της Ρωσίας,

β).παραβιάζει τον ιερό νόμο, το κανονικό δίκαιο και τους ιερούς κανόνες που αναγνωρίζουν τα δικαιώματα της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως να αποφαίνεται περί του Εκκλήτου (δικαίωμα έφεσης) και άλλων Εκκλησιών, όταν ανακύπτουν διαφορές μεταξύ Επισκοπών ή άλλων Εκκλησιών μεταξύ τους, να στρέφονται προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο,

γ).για απολυταρχική, ολοκληρωτική και ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα συμπεριφορά προς τις άλλες αδελφές Εκκλησίες μετερχόμενη ανίερες μεθόδους ελέγχου και επιρροής προς Αυτές μέσω προσχηματικής χρηματοδότησής τους για κάλυψη ποιμαντικών και άλλων αναγκών τους σε κάθε επίπεδο (κοινωνικό, εκκλησιαστικό, οικονομικό κ.λπ.).

Εδώ και δύο δεκαετίες διακινείται πακτωλός χρημάτων πάνω και κάτω από το τραπέζι προς τα ταμεία των πιο αδύναμων οικονομικά ορθόδοξων Εκκλησιών με τη μορφή δωρεών σε μοναστήρια, αναστηλώσεων ιερών ναών, αποκαταστάσεων έργων και μνημείων, δωρεών για κοινωνικό, προνοιακό και ποιμαντικό έργο κ.λπ.

Από την άλλη, το Πατριαρχείο της Μόσχας αλλά και οι από Αυτού πλήρως ή μερικώς ελεγχόμενες λοιπές σλαβικές και σλαβόφωνες ορθόδοξες Εκκλησίες φαίνεται να αμφισβητούν ευθέως όχι μόνο τα προνόμια που αυτοκρατορικώ δικαίω φαίνεται να έχουν παραχωρηθεί συμβολικά, αλλά όχι ουσιωδώς, όπως λένε, στην Πρωτόθρονη Εκκλησία της Κων/πόλεως.

Δεδομένα που με βάση τις νέες υπάρχουσες καταστάσεις έχουν αλλάξει δραστικά και σε ορισμένες περιπτώσεις δραματικά στους κόλπους τής ανά τον κόσμο ορθοδοξίας.Ήδη ανασύρονται από το χρονοντούλαπο της εκκλησιαστικής ιστορίας ιεροί κανόνες, το Ιερό Πηδάλιο του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, καθώς και η υπ' Αυτού ερμηνεία αυτών των συγκεκριμένων κανόνων.

Μέχρι στιγμής, τη μεγαλύτερη επιρροή φαίνεται να διαμορφώνει η Εκκλησία της Ρωσίας, αφού Αυτή αφενός εμφανίζεται ως θεματοφύλακας των ιερών και απαράβατων κανόνων που κατηγορεί ευθέως το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι «τους παραβιάζει και τους μεθερμηνεύει κατά το δοκούν, εθιμικώ δικαίω και όχι με βάση τις πραγματικές και υπαρκτές ανάγκες των κατά τόπους Εκκλησιών».

Η Μόσχα στις 15 Οκτωβρίου απέστειλε επιστολή προς τις άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες, παραθέτοντας τα δικά της ιστορικά δεδομένα και ντοκουμέντα με τους δικούς της ισχυρισμούς, και μάλιστα συνοδευόμενα με βαρύτατες κατηγορίες για τον ρόλο της Κωνσταντινούπολης την περίοδο που η Εκκλησία της Ρωσίας βρισκόταν υπό τον διωγμό των κομμουνιστικών καθεστώτων επί εβδομήντα και πλέον έτη.

Μάλιστα, αποκαλύπτονται προς τις άλλες Εκκλησίες ονόματα κληρικών της Κωνσταντινούπολης που φέρονται να συνεργάζονταν μετά σκληρά κομμουνιστικά καθεστώτα, παραβιάζοντας τα εκκλησιαστικά δεδομένα. Η Εκκλησία της Ρωσίας ζητά τη σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου με αφορμή το ζήτημα της εκχώρησης Τόμου Αυτοκεφαλίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε μια μερίδα σχισματικών Επισκοπών (αφορά στη μειοψηφία των Ουκρανών. 

Οι οποίοι αναγνωρίζουν ως Πρώτο Αρχιεπίσκοπο τον καθαιρεθέντα και αναθεματισμένο  από την Εκκλησία της Ρωσίας Μητροπολίτη Φιλάρετο, ο οποίος αυτοανακηρύχθηκε Πατριάρχης Κιέβου).  Επιζητά μια Σύνοδο οικουμενικών διαστάσεων, ανάλογη με τη Σύνοδο στο Κολυμπάρι της Κρήτης το 2016, που η ίδια τορπίλισε ευθέως, μη μετέχοντας προσχηματικά μαζί με τις Εκκλησίες της Βουλγαρίας, της Αντιόχειας και της Γεωργίας (τις πολυπληθέστερες των ορθόδοξων Εκκλησιών).

Με το αίτημα σύγκλησης της Πανορθόδοξης Συνόδου το Πατριαρχείο Μόσχας αμφισβητεί ευθέως κάθε ιστορικό προνόμιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που είναι σε ισχύ επί 17 αιώνες Πλέον, το αμείλικτο ερώτημα που τίθεται είναι ποιες ορθόδοξες Εκκλησίες θα ταχθούν στο πλευρό της ρωσικής Εκκλησίας έτοιμες να μετάσχουν.

Ας δούμε, λοιπόν, πώς διαμορφώνεται 
η κατάσταση μέχρι στιγμής.

Στο πλευρό της Ρωσίας

Η Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λευκορωσίας (μια από τις εξαρχίες του Πατριαρχείου της Μό-σχας) εξέδωσε δήλωση διακηρύσσοντας «την ομόφωνη υποστήριξή της» για την ήδη εκφρασμένη θέση του Πατριάρχη Κυρίλλου στη Μόσχα, δι-αμαρτυρόμενη για τις ενέργειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου με σαφείς αιχμές και κατά του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

Στις ΗΠΑ η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκτός Ρωσίας (αυτόνομη Εκκλησία υπό το Πατριαρχείο της Μόσχας) ήδη έχει εκφράσει παρόμοια υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους αποσύνδεσης της Ευχαριστιακής Κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Επίσης, το Ελληνικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και η Πολωνική Ορθόδοξη Εκκλησία εξέδωσαν κοινή δήλωση υποστηρίζοντας την κανονική Ουκρανική Εκκλησία υπό τον Αρχιεπίσκοπο Ονούφριο και ζητώντας απ' όλους τους εμπλεκόμενους να «κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να αποτρέψουν τη σύγκρουση».

Ο Πατριάρχης Ειρηναίος της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας έδωσε μια συνέντευξη στην οποία καταδίκασε τις πράξεις του Οικουμενικού Πατριάρχη, ενώ αναμένεται να ληφθούν και αποφάσεις σε επικείμενη Σύνοδο της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας το αμέσως προσεχές διάστημα. 

Μέχρι στιγμής, ο Πατριάρχης Ιωάννης του ελληνόφωνου (ακόμα) Πατριαρχείου της Αντιόχειας επισήμως τηρεί σιγή ιχθύος, αλλά θεωρείται κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι θα ταχθεί στο πλευρό της Ρωσικής Εκκλησίας, δεδομένης και της προηγούμενης στάσης του κατά τη Σύνοδο της Κρήτης το 2016, όταν απείχε των εργασιών της ακολουθώντας την Εκκλησία της Μόσχας.

Ποιοι αποδέχονται τη Σύνοδο

Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β' της Εκκλησίας της Κύπρου, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας, πρωτεύοντος του Μητροπολίτη Sawa (Hrycuniak), η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική, πρωτεύοντος του Μητροπολίτη Τύχωνα (Mollard).

Και τρεις ιεράρχες της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (Μητροπολίτες Γαβριήλ του Λόβετς, Ιωάννης της Βάρνας και Veliki Preslav και Daniel της Vedin) έχουν εκφράσει την επιθυμία τους για την Πανορθόδοξη Σύνοδο, όπου θα επιλυθούν όλες οι διαφορές καταρχάς μεταξύ των Εκκλησιών της Ρωσίας και της Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και μια σειρά ζητημάτων που βρίσκονται εδώ και αιώνες σε εκκρεμότητα.

Οι Πατριάρχες Ειρηναίος και Ιωάννης, αντίστοιχα, αμφότεροι έκαναν μια κοινή δήλωση, απευθύνοντας «έκκληση προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Κωνσταντινούπολη για να αποκατασταθεί η ενότητα με αδελφικό διάλογο με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας, προκειμένου να προχωρήσουν ειρηνικά στην επίλυση της σύγκρουσης μεταξύ των Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως και Μόσχας».

Διχασμένη η Γεωργία

Ο πρόεδρος του ουκρανικού Κοινοβουλίου, Αντρίι Παρουμπίι, θέλοντας να προκαταλάβει την επίσημη θέση της Γεωργίας δήλωσε στις 5 Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Τιφλίδα, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Γεωργίας κινείται προς την ορθή κατεύθυνση για την υποστήριξη του Κίεβου, αλλά λίγο αργότερα εκπρόσωπος του Πατριάρχη της Γεωργίας Ηλία Β' αρνήθηκε ότι ισχύει κάτι τέτοιο.

Ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Γεωργίας, Μιχαήλ Μπο-τκοβέλι, δήλωσε επισήμως:«Χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να συζητήσουμε και να μελετήσουμε τα επιχειρήματα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Όταν γίνει αυτό και δούμε και τα επιχειρήματα της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, η Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία θα ανακοινώσει τη θέση της».

Εν τω μεταξύ, στους κόλπους της Γεωργίας γράφεται και ανα-φέρεται, σε συνδυασμό με τις παράλληλες πολιτικές εξελίξεις και τις ισχνές και υπό δοκιμασία σχέσεις Ρωσίας και Γεωργίας, ότι είναι παράλογο να υπάρχουν έντονες διαιρέσεις στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Γεωργίας, τις οποίες οι αναλυτές θεωρούν ως «τον πιο φιλορωσικό θεσμό σε μια αντιρωσική χώρα».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας στις 26 Οκτωβρίου κάλεσε την Κωνσταντινούπολη να συνεργαστεί με τη Μόσχα για την επίλυση του θέματος και δήλωσε ότι «η συνοδικότητα σε πανορθόδοξο επίπεδο αποτελεί μόνιμη αναγκαιότητα στη ζωή της Εκκλησίας». Οι Εκκλησίες της Βουλγαρίας, της ΠΓΔΜ και του Μαυροβούνιου έχουν δηλώσει ότι δεν μπορούν ακόμη να σχολιάσουν.

Ανάλογη στάση με αυτή του Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας αναμένεται να κρατήσει και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, καθώς ήδη η πλήρης οικονομική και σε έμψυχο ανθρώπινο δυναμικό εξάρτηση από τα ρωσικά συμφέροντα στον Πανάγιο Τάφο και την Αγιοταφική Αδελφότητα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια επιλογής. Ακόμα και ο νυν Πατριάρχης οφείλει την πατριαρχική του υπόσταση προσωπικά στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Ο ρόλος της Κίνας

Ένας σημαντικός παράγοντας στη διαμάχη αυτή είναι και ο κινεζικός παράγοντας, καθώς μέσα στην κινεζική κυβέρνηση θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν και εκείνοι που θα διερευνήσουν τον ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμπχαζίας, η οποία βρίσκεται με την κινεζική κυβέρνηση σε υποβόσκουσα διαμάχη.

Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία προσφέρθηκε να διαμεσολαβήσει. Κάποιοι κληρικοί και ιεράρχες της Αμπχαζιανής Ορθόδοξης Εκκλησίας βλέπουν μια καλή αφορμή για να διατηρήσουν την καλή σχέση με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. 

Δεν λείπουν όμως και εκείνοι που θεωρούν ότι η Αμπχαζιανή Εκκλησία βρίσκεται ήδη υπό τον έλεγχο της Μόσχας ενώ άλλοι πάλι κατηγορούν τη Μόσχα για υποκρισία, με έναν πολύ γνωστό θεολόγο να υποστηρίζει δημοσίως ότι η Μόσχα τηρεί τη βιβλική αρχή «οφθαλμόν αντί οφθαλμού».

Σε τεντωμένο σχοινί

Οι ελληνόφωνες Εκκλησίες της Κύπρου και της Αλβανίας θεωρείται βέβαιο ότι θα ταχθούν με το πλευρό της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Δεν ισχύει το ίδιο όμως με την Ελλαδική Εκκλησία,Καθώς οι σχέσεις -με ευθύνη των δύο ηγετών, Ιερωνύμου και Βαρθολομαίου - κύλησαν πάλι σε επικίνδυνο σημείο τριβής. Επομένως, η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης δεν μπορεί να θεωρεί σίγουρο ότι σε αυτή τη διαμάχη θα έχει σύμμαχο την Αθήνα.

Υπό αυτές τις συνθήκες το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως δεν μπορεί να συναινέσει στη σύγκληση μιας εκ προοιμίου σε βάρος του Συνόδου, πόσω μάλλον όταν είναι αμφίβολο αν θα μπορεί έστω και να προεδρεύσει.

Πέραν του δικαιώματος του να συγκαλεί ως Πρώτος μεταξύ Πρώτων Πανορθόδοξες Συνόδους, δεν είναι δυνατόν να θέσει σε συζήτηση το προνόμιό του να αποφαίνεται επί διαφορών μεταξύ Ιεραρχών  Μητροπολιτών, Επισκόπων Αυτοκέφαλων  Εκκλησιών, Πατριαρχείων αλλά και μεταξύ απλών Επισκοπών.

Κόντρας συνέχεια

Το πιο πρόσφατο επεισόδιο του... σίριαλ της κόντρας των δύο πλευρών αναφορικά με την αυτοκεφαλία της Ουκρανίας ήταν οι δηλώσεις αρχικά του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα και εν συνεχεία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.Ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, στις 22 Οκτωβρίουανέφερε ότι:

«Οι  ενέργειες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, το οποίο αναγνώρισε σχισματικούς στην Ουκρανία, εισπήδησε σε αλλότριο κανονικό έδαφος και διεκδικείτο δικαίωμα ακυρώσεως των αποφάσεων λοιπών Εκκλησιών, έχουν ριζικώς αλλοιώσει το σχήμα αλληλεπιδράσεως, το οποίο διαμορφώθηκε τον 20ό αιώνα». Και συνέχισε ρίχνοντας βέλη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο λέγοντας:

«Ο Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος αυτοπαρουσιάζετο ως συντονιστής της κοινής ορθόδοξης δραστηριότητος, κωλύεται πλέον για λόγους προφανείς να λειτουργεί ως συντονιστής. Αυτοδιαλύθηκε ως συντονιστικό κέντρο των κανονικών Εκκλησιών με την επιλογή του υπέρ των σχισματικών, με τους οποίους ταυτίστηκε πλήρως...

Σχεδόν χίλια χρόνια πριν, όι ανεδαφικές αξιώσεις για τη μονοκρατορική εξουσία στην Εκκλησία ενός εκ των Προκαθημένων οδήγησαν σε σχίσμα μεγάλων διαστάσεων. Αυτή την επικίνδυνη οδό πορεύεται σήμερα ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Και τώρα πλέον με πικρία ερχόμεθα να διαπιστώσουμε τη διαίρεση, η οποία δεν επιτρέπει σε κανέναν να μιλά για κοινωνία 300 εκατομμυρίων Ορθοδόξων ως ενιαίο σύνολο.Με την αναγνώριση των σχισματικών με τους οποίους εισήλθε σε κοινωνία, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως προσχώρησε στο σχίσμα. 

Επιπλέον, τα ανακοινωθέντα σχέδια ",εκχωρήσεως Αυτοκεφαλίας" δεν σημαίνουν τίποτε άλλο από τη σύσταση εκ των σχισματικών μιας παράλληλης οντότητος στην Ουκρανία, παρακάμπτοντας την ήδη υφιστάμενη κανονική Εκκλησία».

Από την πλευρά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος προτίμησε να αναφερθεί ευθέως στο ουκρανικό ζήτημα.Σε δηλώσεις του στις 24 Οκτωβρίου τόνισε: «Να είστε σίγουροι ότι θα επιλύσουμε το ουκρανικό ζήτημα κατά την κανονική τάξη και επ' αγαθώ του ουκρανικού λαού.

Αφενός οι Ουκρανοί δικαιούνται να λάβουν την Αυτοκεφαλία τους, όπως και όλοι οι βαλκανικοί λαοί, οι οποίοι υπήγοντο μέχρι κάποιας στιγμής στην άμεση δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και κάποτε ήρθε η στιγμή κατά την οποίαν εχειραφετήθησαν. Και απέκτησαν την εκκλησιαστικήν ανεξαρτησίαν των και εσωτερικήν αυτοδιοίκησιν. 

Αφετέρου, είναι προνόμιο του Οικουμενικού Πατριάρχου να χορηγεί την Αυτοκεφαλία». Και κατέληξε λέγοντας:«Το αίτημα των Ουκρανών για εκκλησιαστική ανεξαρτησία δεν είναι καινούριο. Κυρίως ανέκυψε μετά την ίδρυση του κυριάρχου, του ανεξαρτήτου ουκρανικού κράτους στις αρχές της δεκαετίας του '90, αλλά ήταν αίτημα πολύ παλαιότερο.

Όπως συνέβη με τους Ρώσους, τον 16ο αιώνα, και αργότερα με τους Σέρβους, τους Βουλγάρους, τους Ρουμάνους, την Εκκλησία της Ελλάδος το 1850, την Εκκλησία της Αλβανίας το 1937.

Γιατί, δηλαδή, όλοι οι άλλοι να έχουν δικαίωμα
εις την αυτοκεφαλία και τα 45-50 εκατομμύρια των 
Ουκρανών να μην έχουν αυτό το δικαίωμα. Είναι αδικία».

ΟΛΟ ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

ΓΙΑ ΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟ

Σήμερα  14/1/2019 θα ασχοληθούμε με την απονομή 
Αυτοκεφαλίας από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Ουκρανία. 

Εν πρώτοις θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:Χωρίς την απόφαση και  την έγκριση Πανορθοδόξου Συνόδου για τη χορήγηση Αυτοκεφάλου κάποιας Εκκλησίας δεν μπορεί να είναι ιστορικό επίτευγμα, ούτε φυσικά και κάποια ιστορική επιτυχία.

Ήδη δημιουργήθηκε θέμα με τη ζητηθείσα από τους Ουκρανούς πολιτικούς, με επικεφαλής τον πρόεδρο Ποροσένκο, Αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία. Θυμηθείτε ότι η εποχή μας, πριν τον 3ο Παγκ. Πόλεμο, μπορεί να χαρακτηρισθεί, ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ...! Ας ευχηθούμε να μην πιάσει η κατάσταση αυτή και τα Εκκλησιαστικά!

Διαβάστε Περισσότερα...

ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΣΕ ΚΛΟΙΟ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ

 ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ

Κλιμακώνεται το κύμα διαφωνούντων για την αυτοκεφαλία της Ουκρανίας -Η παγίδα μιας Πανορθόδοξης Συνόδου υπό το ρωσικό Πατριαρχείο.

Βαθαίνει το σχίσμα στους κόλπους της παγκόσμιας
 Ορθοδοξίας με αφορμή τη μεγάλη ρήξη μεταξύ των 
Εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης και της Μόσχας.

Ιστορικοί, ερευνητές, αναλυτές και ορθόδοξοι θεολόγοι εκτιμούν ότι βρισκόμαστε ενώπιον ενός σχίσματος μεγαλύτερου από αυτό του 1054, που διαχώρισε στα δύο τον χριστιανικό κόσμο: σε καθολικούς και ορθοδόξους, σε δυτικούς και ανατολικούς.

Κάνουν, μάλιστα, λόγο για το μεγαλύτερο σχίσμα 
στους κόλπους της Ορθοδοξίας από συστάσεως της 
μετά την Α' Αποστολική Σύνοδο στα Ιεροσόλυμα το 49 μ.Χ.

Την ίδια ώρα, η παγκόσμια χριστιανική κοινότητα (ρωμαιοκαθολικοί, προτεστάντες, ευαγγελιστές, καλβινιστές λουθηρανοί, πεντηκοστιανοί κλπ.) παρακολουθεί τη διαμάχη στους κόλπους της Ορθοδοξίας με το Βατικανό να δείχνει έντονα την ανησυχία του για τις εξελίξεις.

Καθώς από την τελική έκβαση αυτής της σκληρής διαμάχης θα κριθεί αν και κατά πόσο ο θεολογικός διάλογος μεταξύ Ορθοδοξίας και ρωμαιοκαθολικών, που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και κάποιες δεκαετίες θα συνεχιστεί ή θα βαλτώσει για άλλη μια φορά...

Σημάδια αυτοαπομόνωσης

Από πλευράς Οικουμενικού Πατριαρχείου τηρείται σιγή ιχθύος, καθώς μέρα με τη μέρα γίνονται φανερά τα σημάδια της αυτοαπομόνωσης από τις ορθόδοξες Εκκλησίες.Πλην της Εκκλησίας της Κύπρου, που έχει εκφράσει μια χαλαρή θετική άποψη υπέρ της ενέργειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου να παραχωρήσει αυτοκεφαλία σε ετερόκλητες ομάδες ρασοφόρων Ουκρανών.

Όλες οι άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες, νεότερες (Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Σερβίας, Ρωσίας, Γεωργίας, Ελλάδος, Πολωνίας) και αρχαίες (πρεσβυγενή Πατριαρχεία Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας), έχουν εκφραστεί αρνητικά ή με σημειολογικές κινήσεις και ανταλλαγή επισκέψεων με τη Μόσχα.

Δείχνοντας την ξεκάθαρη αντίθεση τους στην ενέργεια του Φαναριού να προχωρήσει σε αυτή την κίνηση που διαταράσσει την ενότητα της παγκόσμιας Ορθοδοξίας. Καθημερινά, οι Εκκλησίες ανακαλούν τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην ορθόδοξη εκκλησιολογική νομιμότητα και στην επιστροφή στην κανονικότητα, ζητώντας του να συγκαλέσει Πανορθόδοξη Σύνοδο προκειμένου να ληφθεί από κοινού δεσμευτική απόφαση για όλες τις πλευρές, ειδικά επί του ουκρανικού ζητήματος.

Σε αυτό το μήκος κύματος, εναντίον του Οικουμενικού Πατριαρχείου, κινούνται οι συχνές δημόσιες τοποθετήσεις του Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίου. Ο κ. Ειρηναίος, μάλιστα, κάνει και ένα βήμα παραπέρα, προειδοποιώντας ότι η Εκκλησία της Σερβίας δεν πρόκειται να ανεχτεί παρόμοια παρέμβαση στα εσωτερικά της αναφορικά με το αντίστοιχο αίτημα της σκοπιανής Εκκλησίας

Όπου έχει υποβληθεί προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για αναγνώριση και παροχή αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Αχρίδος την ονομάζουν μακεδόνικη Εκκλησία.Την αντίθεση τους με τις ενέργειες του Φαναριού έχουν εκφράσει και τα Πατριαρχεία Βουλγαρίας και Ρουμανίας.

Ενώ το Πατριαρχείο Γεωργίας έχει καταγγείλει ότι πιέζεται για αναγνώριση της νέας αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας υπό τον μητροπολίτη Επιφάνιο.Πάντως, από τις 6 Ιανουαρίου, όταν παραδόθηκε ο Τόμος της Αυτοκεφαλίας, καμία ορθόδοξη Εκκλησία δεν προχώρησε σε αναγνώριση της νεοεισερχόμενης 15ης Εκκλησίας στα δίπτυχα της Ορθοδοξίας ως αυτοκέφαλης.

Σε τεταμένο κλίμα

Στο εσωτερικό της Ουκρανίας των 52 εκατομμυρίων κατοίκων το κλίμα ολοένα και εντείνεται μετά τον νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση του Πέτρο Ποροσένκο. Σύμφωνα με τον οποίο η κανονική ορθόδοξη Εκκλησία (που υπάγεται στο Πατριαρχείο Μό­σχας) με τις άνω των 12.000 ενορίες και τις υπέρ τις 500 ιστορικές μονές, όλες νόμιμα πρόσωπα με κρατική υπόσταση, καλούνται -εμμέσως πλην σαφώς- είτε να ενταχθούν στη νέα ουκρανική κρατική Εκκλησία είτε να παραδώσουν τις περιουσίες τους!

Καθημερινά, τα επεισόδια με­ταξύ των δύο πλευρών αυξάνονται και σε αρκετές περιπτώσεις οι βαν­δαλισμοί αλλά και οι τραυματισμοί, ένθεν κακείθεν, βαραίνουν το κλίμα εντός της Ουκρανίας. Το χειρότερο απ' όλα κι αυτό που προκαλεί τον θυμό και την οργή σύμπασας της Ορθοδοξίας είναι ότι ο Πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο είναι ουνίτης.

«Πρόβες» Συνόδου από τη Μόσχα

Το Κρεμλίνο και προσωπικά ο Ρώ­σος Πρόεδρος Πούτιν παρακολου­θούν πολύ στενά το ζήτημα, έχοντας κάνει ήδη σκληρότατες δηλώσεις κατά του Οικουμενικού Πατριαρ­χείου και προσωπικά κατά του Πα­τριάρχη Βαρθολομαίου, τον οποίο κατηγόρησαν ευθέως για χρηματισμό), ενώ παράλληλα έχουν δηλώ­σει ότι:

Η Ρωσία δεν θα μείνει απαθής στο δράμα των αδελφών Ουκρανών (ρωσόφωνων) αν η κατάσταση ξε­φύγει, ειδικά με τις διεκδικήσεις και απαλλοτριώσεις  περιουσιών  της κανονικής ουκρανικής Εκκλησίας από την κρατική εξουσία του Προέδρου Ποροσένκο.

Στο Πατριαρχείο Μόσχας ο Πατριάρχης Κύριλλος κάνει καθημερινά «πρόβες» σύγκλησης Πανορθόδοξης Συνόδου (sic) με αφορμή το ζήτημα.Όπου, ως μη όφειλε, έχει ανακύψει, αλλά πολλοί είναι πλέον εκείνοι που φοβούνται μήπως τυχόν σύγκληση μιας τέτοιας Συνόδου όπως κι αν αυτή ονομαστεί - είτε τοπική είτε περιφερειακή είτε μείζων και υπερτελής και τυχόν αποδοχή αυτής της πρόσκλησης από όλες τις άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες θα σημάνουν και τυπικά το τέλος της οικουμενικότητας.

Αλλά και των τιμητικών πρεσβειών τιμής (και μόνο) που έχουν πράγματι αναγνωριστεί με ιερούς κανόνες στο Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την πτώση της Εκκλησίας της Ρώμης. Ο Πατριάρχης Κύριλλος βλέπει θετικά αυτές τις εισηγήσεις για σύγκληση μιας τέτοιας Συνόδου.

Εκείνοι, μάλιστα, που εισηγούνται μια τέτοια «πρωτοβουλία» εκ μέρους της Εκκλησίας της Ρωσίας σπεύδουν να τη χαρακτηρίσουν ως ιστορική με πρόσχημα την αποκατάσταση της ενότητας των ορθόδοξων Εκκλησιών που τώρα πράγματι έχει διαρραγεί.

Μεταξύ άλλων, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια Σύνοδος, έστω κι αν το μοναδικό ζήτημα στην ατζέντα θα είναι το Ουκρανικό, εκ των πραγμάτων θα αμφισβητεί στην πράξη το πρωτείο τιμής του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που έστω και τυπικά εδώ και 17 αιώνες έχουν αποδεχτεί παλαιές και νεότερες- όλες οι ορθόδοξες Εκκλησίες.

Πρωτείο έστω κι αν ουσιαστικά αφορά αποκλειστικά και μόνο σε ρόλο συντονιστικό, χωρίς κανένα απολύτως άλλο δικαιοδοτικό δικαίωμα, όπως του ποιος και με ποια κριτήρια εκχωρεί αυτοκεφαλία.Επίσης, στην πράξη θα αμφισβητηθεί και το δικαίωμα του εκκλήτου προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο που μέχρι σήμερα έχει κάθε ορθόδοξος κληρικός

Πόσω μάλλον δομημένη αυτοκέφαλη και κυρίαρχη Εκκλησία να προσφεύγει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως συνέβη με τις περιπτώσεις των κα-θηρημένων Ουκρανών από τη ρω­σική Εκκλησία, Φιλάρετου Ντενισέν-κο και Μακάριου Μαλέτις.

Διαρκείς ζυμώσεις

Σε αυτή την κατεύθυνση κινούμε­νο, το Πατριαρχείο Μόσχας μετρά δυνάμεις και αντανακλαστικά. Προ ημερών, μάλιστα, στη Μόσχα κα-τέφτασαν αντιπροσωπείες από τις μεγάλες και πολυπληθείς ορθόδο­ξες Εκκλησίες με αφορμή τα δέκα χρόνια από την εκλογή του Πατρι­άρχη Κύριλλου το 2009.

Στη σύνα­ξη αυτή στις 29 Ιανουαρίου στην πατριαρχική κατοικία στον Άγιο Δανιήλ  μετείχαν  αντιπροσωπείες με την εξής σύνθεση: οι μητροπολίτες Τριπόλεως θεοφύλακτος και Κυρήνης Αθανάσιος, έξαρχος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας παρά τω Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας).

Ο αρχιμανδρίτης Στέφανος Ντισπυράκης, έξαρχος του Παναγίου Τάφου στη Μόσχα (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων). Ο μητροπολίτης Γκόρι και Ατένας Ανδρέας και ο επίσκοπος Νικορτσμίντ Βαχτάνγκ, ο πρωθιερέας Καχαμπέρ Γκγκοτισβίλι (Πατριαρχείο Γεωργίας).

Ο μητροπολίτης Τιργκόβιτσε Νήφων, ο πρωθιερέας Αδριανός Γκιμπάνου και ο ιερέας Ευγένιος Ρόγκοτι (Πατριαρχείο Ρουμανίας). Οι μητροπολίτες Στάρα Ζαγκόρα Κυπριανός, Βίντνο Δανιήλ, ο αρχιμανδρίτης θεόκτι-στος Ντιμιτρόφ, εκπρόσωπος του Πατριάρχη Βουλγαρίας παρά τω Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών.

Ο αρχιμανδρίτης Άνθιμος Μανοΐλοφ, ο ιεροοικονόμος Τσβετάν Ιβάνοφ και ο πρωθιερέας Ζίβκο Ζέλεφ (Πατριαρχείο Βουλγαρίας).Ο αρχιεπίσκοπος Λιουμπλίν και Χολμ Άβελ, ο πρωθιερέας Γεώργιος Λουκασέβιτς και ο διάκονος Ανδρέας Νταβιντζιούκ (Εκκλησία Πολωνίας).

Έχει αξία να σημειωθεί ότι καθη­μερινά εδώ και τέσσερις μήνες ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίω-νας, πρόεδρος του Τμήματος Εξωτε­ρικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, συναντιέται με πλειάδα ιεραρχών και κληρικών της ρωσικής Εκκλησίας και με αντι­προσωπείες όλων των ορθοδόξων Εκκλησιών.

Τελευταία επίσκεψη του ήταν στα Ιεροσόλυμα, όπου επανα­βεβαιώθηκε η στενή συνεργασία των δύο Εκκλησιών (Μόσχας και Ιεροσολύμων). Υπενθυμίζεται ότι επίσης στενότατες είναι οι σχέσεις και με το Πατριαρχείο Αλεξανδρεί­ας, που επισφραγίστηκαν από την τελευταία λαμπρή επίσκεψη στη Μό­σχα του Πατριάρχη Θεοδώρου στην Εκκλησία της Μόσχας στα τέλη του 2018.

Σε ανάλογο ύφος κινούνται και οι σχέσεις με το Πατριαρχείο Αντιο­χείας, με τον Πατριάρχη όχι μόνο να δηλώνει την αντίθεση του στις ενέρ­γειες του Φαναριού, αλλά να προχω­ρά ένα βήμα πιο πέρα, καθιστώντας υπεύθυνο προσωπικά τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για τη διάσπαση της ενότητας των ορθοδόξων.

Τέλος, καθημερινά πληθαίνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι με το ίδιο επιχείρημα που δόθηκε αυτοκε­φαλία στην Ουκρανία (λόγω και της πλήρους πολιτικής ανεξαρτησίας της από τη Μόσχα). Θα πρέπει αντι­στοίχως να τεθεί θέμα και από την ελλαδική Εκκλησία για εκχώρηση αυτοκεφαλίας σε όλη την ελληνική επικράτεια, η οποία σήμερα διατη­ρεί πέντε διαφορετικά εκκλησιαστι­κά καθεστώτα:

α).νέες και

β).παλαιές χώρες,

γ).ημιαυτόνομη Εκκλησία Κρήτης,

δ).Δωδεκάνησα και

στ).Άγιον Όρος.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι με την ενέργεια του αυτή το Φανάρι έχει ανοίξει πολλές πληγές. Μάλιστα, από την άλλη πλευρά του Ατλαντι­κού, με αφορμή το ζήτημα της πα­ραίτησης του αρχιεπισκόπου Δημη­τρίου, ήδη πληθαίνουν όσοι αιτού­νται αυτοκεφαλία, απειλώντας πλέ­ον σοβαρά την ίδια την υπόσταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΝ

ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Την προσοχή της διεθνούς Kοινότητας έχει προσελκύσει η δημοσιοποίηση της μελέτης του καθηγητή της θεολογίας Σχολής του ΑΠΘ Θεόδωρου Ζήση, ο οποίος είναι πρώην στενός συνεργάτη και σύμβουλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί σειρά ετών.

Ο κ. Zήσης παρουσιάζει στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως προχώρησε αυθαίρετα στην εκχώρηση αυτοκεφαλίας, και μάλιστα σε δύο διαφορετικές ετερόκλητες ομάδες ρασοφόρων της Ουκρανίας.

Για τις οποίες, ως γνωστόν, υπήρξε προηγούμενη ομόφωνη απόφαση της Εκκλησίας της Ρωσίας για καταδίκη τους και καθαίρεση τους ήδη από το 1992. Καθαιρέσεις με τις οποίες συμφωνούσε επί 25 συναπτά έτη το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Στο συγκεκριμένο σύγγραμμα στοιχειοθετείται ότι τα δύο ιστορικά έγγραφα στα οποία στηρίχτηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι παραχαραγμένα και διαστρεβλωμένα. Πρόκειται για την επιχειρηματολογία του Πατριαρχείου σχετικά με την άρση της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξης του Πατριάρχη Διονυσίου Δ' το 1686, βάσει της οποίας η ουκρανική Εκκλησία παραχωρούνταν στην Εκκλησία της Ρωσίας.

Ο καθηγητής της θεολογικής Σχολής Αθηνών Βλάσιος Φειδάς επί 40 έτη γνωμοδοτούσε για το ουκρανικό ζήτημα όποτε αυτό του ζητούνταν από την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως ή της Ρωσίας ή και από άλλες Εκκλησίες της Ορθοδοξίας.

Ο ίδιος προσφάτου εξέφρασε την αντίθεση του με την ενέργεια του Φαναριού να εκχωρήσει Τόμο Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία. Ενδεικτική είναι επίσης η νέα μελέτη που δημοσιοποιήθηκε προ ημερών από τον πατέρα Αναστάσιο Γκοτσόπουλο. Ο οποίος με σειρά εγγράφων στοιχείων και σχετικής βιβλιογραφίας ανατρέπει σημείο προς σημείο όλη την επιχειρηματολογία  του Οικουμενικού  Πατριαρχείου.

ΑΣ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΤΟ 

ΣΧΙΣΜΑ ΜΟΣΧΑΣ –ΦΑΝΑΡΙΟΥ (22/10/2019)

Πριν διαβάσετε το ακόλουθο κείμενο θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας την 12ην Οκτωβρίου 2019 δεν αναγνώρισε το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ουκρανίας, αναγνώρισε μόνον το δικαίωμα του Πατριάρχη Κωνπόλεως να παρέχει Αυτοκεφαλία σε όποια Εκκλησία κρίνει αυτός ότι το χρειάζεται.

Διαβάστε Περισσότερα...

ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ κ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ 30/11/2019

«Επρεπε να ληφθεί αυτή η απόφαση για να βοηθήσει και τις άλλες Εκκλησίες και την Ρωσική Εκκλησία, ότι μια Εκκλησία που θέλει την αυτοκεφαλία πρέπει να την λαμβάνει και μόνοι τους θα δούνε ότι δεν γίνεται διαφορετικά και με πολύ ταπείνωση θα δούνε ότι πρέπει να λυθεί το πρόβλημα.

Νομίζω ότι δεν θα προχωρήσει σε αυτό το  όπως είχε πει και ο Αρχεπίσκοπός μας, ο σοφός Ιεράρχης ο Κύπρου ο Χρυσόστομος ότι δεν είναι μέτρο να κόβεις το μνημόσυνο στους άλλους προκαθημένους και μάλιστα όταν αυτοί αποτελούν προκαθήμενοι πρεσβυγενών Πατριαρχείων. 

Γιατί στα πρεσβυγενή Πατριαρχεία και στην Εκκλησία Κύπρου στην Πενταρχία στηρίχθηκε η πορεία όλης της Εκκλησίας και η πορεία των νεώτερων Εκκλησιών. Μάλιστα στη Ρωσία που όπως ξέρετε έχω ζήσει τόσα χρόνια και τους ξέρω.

Το σχίσμα δεν θα γίνει, πιστεύω ότι με την δική μου παρέμβαση με πολλή προσευχή που ακολούθησα το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, την Εκκλησία της Ελλάδος θα ακολουθήσουν και άλλες Εκκλησίες και στο τέλος μόνοι μας θα ξανακαθίσουμε με φόβο Θεού και αγάπη για να λύσουμε το πρόβλημα».

Σχίσμα και ομολόγηση: όλο το δράμα

της Ουκρανικής Ορθοδοξίας

Χρονολογία ουκρανικού σχίσματος από δημιουργία UOC-KP έως νομιμοποίησή του από Φανάρι. Γιατί η αληθινή Εκκλησία μόνο αυξάνεται και ενισχύεται. Το ηλιοβασίλεμα της σοβιετικής εποχής επηρέασε άμεσα τη θέση της Εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας.

Από τη μια πλευρά, ήταν η περίοδος αναγέννησης της πίστης και του μαζικού χτίσματος εκκλησιών, από την άλλη πλευρά, όμως, αύξησης του εθνικισμού στα δυτικά της χώρας και οι μεγάλης κλίμακας καταλήψεις των ναών από τους ουνίτες και σχισματικούς-αυτοκεφαλιστές.

Ο Φιλάρετος Ντενισένκο, ο οποίος επί σειρά ετών ήταν ο νόμιμος μητροπολίτης και επικεφαλής του Ουκρανικού εξαρχάτου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, κατηγορούσε οργισμένα τόσο τις καταλήψεις όσο και την απουσία χάρης της ιεραρχίας της αυτοκέφαλης Εκκλησίας. 

Φιλάρετος ως κανονικός αρχιερέας.

Συγκεκριμένα, υποστήριζε: «... τα αμαρτήματα εκεί, στους αυτοκεφαλιστές, δεν μπορούν να συγχωρεθούν. Επειδή ένας λαϊκός δεν μπορεί να το κάνει αυτό, αλλά μόνο ένας ιερέας ή ένας επίσκοπος. Το μυστήριο της Αγίας Κοινωνίας είναι επίσης άκυρο. Δεν είναι το Σώμα και το Αίμα του Σωτήρος, αλλά απλό ψωμί και κρασί. Επομένως, κανείς δεν πρέπει να αποπλανηθεί από αυτή την αυτοκέφαλη.

Γενικά, αυτή η Εκκλησία δεν δημιουργήθηκε για τη σωτηρία των ανθρώπινων ψυχών, αλλά για να πολεμάει, να είναι πολιτικό εργαλείο ενάντια στη Μόσχα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απαιτείται αυτοκεφαλοποίηση της εκκλησίας!»

Το 1990 πέθανε ο Πατριάρχης της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Ποιμένας και έγινε η εκλογή του νέου Προκαθήμενου. Ο Φιλάρετος ήταν ανάμεσα στους υποψήφιους και ήλπιζε να κερδίσει με τη βοήθεια των κομμουνιστών, αλλά βγήκε μόνο τρίτος.

Τότε ο Φιλάρετος απαίτησε για την UOC το καθεστώς πλήρους αυτοκέφαλης, υπολογίζοντας να διοικεί, αν όχι τη Ρωσική, τουλάχιστον την Ουκρανική Εκκλησία, η οποία το 1990 έλαβε γράμμα από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, το οποίο έλεγε ότι από τώρα και στο εξής η Εκκλησία αυτή απολαμβάνει δικαιώματα μεγάλης αυτονομίας και την πλήρη διοικητική ανεξαρτησία.

Εβρισκόμενος στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας του Κιέβου ο Πατριάρχης Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Αλέξιος Β' δήλωσε:«Εμείς, ο ταπεινός Αλέξιος Β', με τη χάρη του Θεού, Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας, ευλογούμε δια μέσω της παρούσας επιστολής με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος να είναι εφεξής η Ουκρανική Ορθόδοξη Ουκρανική ανεξάρτητη και αυτόνομη στη διοίκησή της».

Τον Νοέμβριο του 1991 συγκλήθηκε η Ιερά Σύνοδος της UOC, όπου ο Φιλάρετος ανάγκασε όλους τους επισκόπους της UOC να υπογράψουν την έκκληση για αυτοκέφαλο.Ωστόσο, ο ορθόδοξος λαός της Ουκρανίας δεν ήταν έτοιμος να σπάσει την σχέση προσευχής με τη Ρωσική Εκκλησία και δεν δέχτηκε την ιδέα της πλήρους αυτοκέφαλης.

Ως εκ τούτου, πολλοί επίσκοποι, συμπεριλαμβανομένου του σημερινού προκαθήμενου, Μακαριωτάτου Ονούφριου, απέσυραν τις υπογραφές τους. Στη συνέχεια, ο Φιλάρετος τους απάλλαξε των εδρών τους. Το 1992, ήδη στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Μονή Ντανίλοφ, οι πλειοψηφία επισκόπων της Ουκρανίας εξέφρασαν τη δυσπιστία απέναντι στον Φιλάρετο.

Κατηγορήθηκε για δικτατορία και σκληρότητα στη διοίκηση της Εκκλησίας, καθώς και για ανήθικο τρόπο ζωής, καθώς στο μοναχό απαγορεύεται να έχει γυναίκα και παιδιά. Ο Φιλάρετος μπροστά στο σταυρό έδωσε το λόγο του αρχιερέα να παραιτηθεί:

«Λέγεται στο Ευαγγέλιο: να είναι το δικό σας «ναι, ναι»; «όχι, όχι»; και ό, τι είναι πέρα από αυτό – από τον πονηρό. Εάν είπα ότι θα το κάνω, άρα θα το κάνω. Θα υποβάλω αίτηση στην Ιεραρχία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με αίτημα να πάρετε από μένα αυτές τις εξουσίες και τα δικαιώματα του Προκαθήμενου της UOC και να εκλέξετε σ’ αυτή τη θέση νέο Προκαθήμενο».

Ωστόσο, ο Φιλάρετος δεν τήρησε το λόγο του, και μετά την επιστροφή του είπε: «Θυμηθείτε – δεν θα φύγω πουθενά!» Ως αποτέλεσμα, με τη γενική απόφαση των επισκόπων της UOC στη Σύνοδο στο Χάρκοβο τον Φιλάρετο απάλλαξαν αξιώματος και ο Μητροπολίτης Βλαντίμιρ (Σαμποντάν) εκλέχτηκε νέος προκαθήμενος.

Ωστόσο, ο Φιλάρετος δεν το δέχτηκε. Με τη βοήθεια του Προέδρου Κραβτσούκ και των βουλευτών, αποφάσισε να συνάψει συμμαχία με εκείνους που μισούσε και καταδίκαζε χθες – με εθνικιστές και αυτοκεφαλιστές. Έτσι εμφανίστηκε Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κιέβου.

Από ολόκληρη την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία στο σχίσμα τον Φιλάρετο ακολούθησαν μόνο δύο επίσκοποι ο Ιάκωβος Παντσούκ και ο Αντρέι Γόρακ. Αλλά το Μητροπολίτη Βλαντίμιρ, ο οποίος έγινε ο Προκαθήμενος της UOC αντί του Φιλάρετο, στο σιδηροδρομικό σταθμό στο Κίεβο συνάντησαν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Μητροπολίτης Αγαθάγγελος, κυβερνών επίσκοπος της Μητρόπολης Οδησσού της UOC:«Δέκα χιλιάδες άνθρωποι χαιρετούσαν τον Μακαριώτατο όταν κατέβηκε από το βαγόνι και ο λαός χαρούμενα έψαλλε: «Χριστός Ανέστη!» Με δάκρυα στα μάτια τους οι άνθρωποι πλησίαζαν, υποκλίνανε, άπλωναν τα ρούχα τους. 

Τότε πολλοί κλήροι ήρθαν από όλες τις μητροπόλεις. Μόνο από τη Μητρόπολη της Βίννιτσας έφτασαν 5 λεωφορεία».Με την αποχώρηση στο σχίσμα η ρητορική του Φιλάρετου έχει αλλάξει ριζικά από την φιλοκομμουνιστική στην εθνικιστική. Άρχισε να εκθειάζει όλα όσα επέκρινε έντονα χθες.

Για την ανυπακοή στην Εκκλησία το 1992 από το Φιλάρετο αφαιρέθηκε η ιεροσύνη. Το 1997 για τις σχισματικές του δραστηριότητες, εκδιώχθηκε και αναθεματίστηκε. Απαγορεύσεις του Φιλάρετος αναγνωρίστηκαν από όλες τις Τοπικές Εκκλησίες και πρώτα από όλα από την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης.

Το 1992 ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έστειλε επιστολή στον Πατριάρχη Αλέξιο στην οποία ανέφερε σχετικά με την απόφαση για το Φιλάρετο:  «αναγνωρίζοντας την πληρότητα της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Αγίας Ρωσικής Εκκλησίας Σας  επί του θέματος αυτού, υιοθετεί τη συνοδική  απόφαση για τα παραπάνω».

Το 1997 ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος γράφει: «Έχοντας λάβει την ειδοποίηση για την πιο πάνω απόφαση, ενημερώσαμε για αυτήν την Ιεραρχία του Οικουμενικού μας Θρόνου και της ζητήσαμε να μην έχει από δω και πέρα καμία εκκλησιαστική κοινωνία με αυτά τα πρόσωπα».

Όλες οι επιστολές του Φιλάρετος προς το Φανάρι με έφεση και αίτημα να τον πάρουν κάτω από την πτέρυγά του παρέμειναν αναπάντητες. Η Κωνσταντινούπολη αναγνώριζε στην Ουκρανία μόνο τη δικαιοδοσία της Ρωσικής και της Ουκρανικής Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Το 2008, όταν η Ουκρανία γιόρταζε την 1020η επέτειο της Βάπτισης των Ρως, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος συλλειτούργησε στο Κίεβο με τον Πατριάρχη της Ρωσικής Εκκλησίας Αλέξιο, επικεφαλής της UOC, Μακαριώτατο Βλαντίμιρ και άλλους Ρώσους και Ουκρανούς Ιεράρχες.

Το 2016 στο Chambesy στη Συνάντηση των Προκαθημένων των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ονόμασε τον Μακαριώτατο Ονούφριο μοναδικό κανονικό πρωθιεράρχη στην Ουκρανία.Το 2014 στην Ουκρανία συνέβη Euromaidan. Οι προ-εθνικιστικές δυνάμεις ανέβηκαν στην εξουσία, οι οποίες ξεκίνσηαν την πορεία υποστήριξης των σχισματικών και της καταστροφής της κανονικής Εκκλησίας.

Το 2016, όταν η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία διοργάνωσε μεγάλης κλίμακας Πανουκρανική λιτανεία με την προσευχή υπέρ ειρήνης στη χώρα από τη Λάβρα του Ποτσάεβ και την Σβιατογκόρσκαγια Λάβρα στη Κίεβο-Πετσέρσκαγια Λάβρα.

Οι εθνικιστές μπλόκαραν την πομπή, βάζανε νάρκες στους δρόμους και οργάνωναν προβοκάτσιες εναντίον των συμμετεχόντων της λιτανείας.Όταν η λιτανεία πλησίαζε με την εικόνα της Παναγίας του Σβινατόγκορσκ στο Μπορίσπιλ, μόνο η παρέμβαση της αστυνομίας έσωσε τους πιστούς από αντίποινα. 

Οι εθνικιστές, οι οποίοι δεν κατάφεραν να φτάσουν τους συμμετεχόντων της λιτανείας, άρχισαν να ρίχνουν πέτρες και αυγά στην εικόνα. Ο ιερέας αναγκάστηκε να βγάλει τα άμφιά του και να καλύψει με αυτά την εικόνα. Ο ιερέας της UOC καλύπτει με τα άμφια του την εικόνα της Παναγίας του Svyatogorsk, προστατεύοντάς την από εθνικιστές

Άρχισε να μεταλαμβάνει στους Ελληνόρυθμους Καθολικούς (ουνίτες) και στη συνέχεια έκανε αρκετά βήματα για να δημιουργήσει μια νέα Εκκλησία. Οι πολιτικοί του τεχνολόγοι δεν έκρυβαν το γεγονός ότι το σχέδιο της νέας θρησκευτικής δομής ήταν πολιτική προεκλογική τεχνολογία.

Τάρας Μπερεζοβέτς, πολιτικός τεχνολόγος της ομάδας του Πέτρο Ποροσένκο. «Μπορούμε να πούμε ότι αυτή είναι μια συνήθης εκλογική τεχνολογία. Και αυτό θα είναι αλήθεια, διότι το 36% του πληθυσμού υποστηρίζει την Μία Τοπική Εκκλησία της Ουκρανίας».

Ο ίδιος ο Ποροσένκο έθεσε το ζήτημα της νέας Εκκλησίας στο ίδιο επίπεδο με πολιτικά σχέδια, τα οποία, κατά τη γνώμη του, καλούταν να του εξασφαλίσουν τη νίκη στις εκλογές:«Για μένα το έργο της εδραίωσης της Τοπικής Εκκλησίας είναι έργο ίδιας σημασίας με την πρόσβαση χωρίς θεώρηση στην ΕΕ, τη Συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και ο κοινός αγώνας μας για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, κάτι που είναι ακόμα μπροστά μας».

Το 2016 το Βερχόβνα Ράντα (κοινοβούλιο της Ουκρανίας) ψήφισε υπέρ του νομοσχεδίου «Περί εκκλήσεως του Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας προς την Αγιότητά του Βαρθολομαίο, Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινούπολης και Νέας Ρώμης, Οικουμενικό Πατριάρχη για την χορήγηση Αυτοκέφαλου στην Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία».

Ας κοιτάξουμε από ποίους προέρχεται η πρωτοβουλία. Βουλευτές: Παρουμπίυ, Βισότσκι, Λέβους, Κνιαζίτσκι, Μάτιος, Ελένσκι, Ντέμσακ. Σχεδόν όλοι οι συντάκτες της έκκλησης είναι οι Ελληνόρυθμοι Καθολικοί και δεν έχουν καμία σχέση με την Ορθοδοξία. Τον Απρίλιο του 2018, μετά από ταξίδι στο Φανάρι, ο Ποροσένκο ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο τη δημιουργία της νέας Εκκλησίας.

Ο Ποροσένκο άσκησε στους ιεράρχες της κανονικής Εκκλησίας τρομερή πίεση για να τους αναγκάσει να ενωθούν με σχισματικούς υπό την ηγεσία του Φαναρίου. Οι αρχιερείς κλήθηκαν στην Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (ΕΣ-ΜΠΕ-ΟΥ) για συζητήσεις και ανακρίσεις, στη διοίκηση των επαρχιών στέλνονταν οι «ακτιβιστές», οι οποίοι φώναζαν απειλές και προσβολές:

«Ουκρανία είναι πάν’ απ’ όλα! Κομουνιστής παπάς να κρεμαστεί στο κλαρί, όπως ο Μοσκάλ».Τα ουκρανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης διέδιδαν προκλήσεις ότι δήθεν πολλοί επίσκοποι είναι έτοιμοι να ενωθούν με σχισματικούς από το Πατριαρχείο Κιέβου και την UAOC (ουνίτες).

Ωστόσο, στις 15 Δεκεμβρίου 2018, όταν ξεκίνησε το λεγόμενο «Συμβούλιο Ενοποίησης» στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας του Κιέβου, από τους 97 επισκόπους της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εμφανίστηκαν μόνο δύο.Και μόνο ένας από αυτούς ήταν ο κυβερνών (επίσκοπος), Σίμωνας Σοστάστκι από τη Βίνιτσα, στενός φίλος του Ποροσένκο, στον οποίο ο τότε πρόεδρος υποσχέθηκε τη θέση του Προκαθημένου της νέας δομής.

Όλες οι δηλώσεις τόσο του Φαναρίου όσο και του πρώην Προέδρου Ποροσένκο για την ενοποίηση ΟΛΗΣ της Ουκρανικής Ορθοδοξίας αποδείχθηκαν ψέματα–δεν συνέβη καμία ενοποίηση μεταξύ των σχισματικών από το Πατριαρχείο του Κιέβου και της UAOC. Στη νέα δομή κάθε πόλη τελικά είχε από δύο μητροπόλεις της OCU και δύο κυβερνώντες επισκόπους και στη Βίνιτσα, από όπου κατάγεται ο Συμεών Σοστάστκι, τρεις.

Η κανονική δε Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει αλλάξει καθόλου, όπως και πριν είναι διπλάσια σε αριθμό των ενοριών από τους σχισματικούς, ενώ σε αριθμό των μοναστηριών και μοναχών – δέκα φορές μεγαλύτερη. 

Εντούτοις, ο Ποροσένκο τους τελευταίους μήνες της βασιλείας του έδωσε εντολή στη βίαια «ένωση» με την καινούρια δομή.Στα χωριά οι τοπικές αρχές έλαβαν εντολή να διοργανώνουν υπό μορφής συνέλευσης εκκλησιαστικής κοινότητας συνέλευση όλων των κατοίκων του χωριού και να τις (κοινότητες) μεταφέρουν στην ΟCU.

Ως αποτέλεσμα, η εκκλησιαστική κοινότητα συγκεντρωνόταν στο ναό και αποφάσιζε να μείνει στην κανονική Εκκλησία, ενώ η κοινότητα του χωριού, στην οποία υπήρχαν ουνίτες, προτεστάντες και άθεοι, συγκεντρωνόταν παράλληλα στη λέσχη του χωριού και αποφάσιζαν να μεταφέρουν βίαια τον ναό στην ΟCU.

Με τη βοήθεια της αστυνομίας και των ριζοσπαστών οι ναοί καταλαμβάνονταν, οι κλειδαριές κόβονταν με αλυσοπρίονο  ή λοστό. Οι πιστοί της UOC διώχνονταν από τους ναούς τους με βία, πολλοί άνθρωποι τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις.

Μετά τις καταλήψεις δεκάδες ενορίες αναγκάζονται τώρα να προσεύχονται σε ιδιωτικά σπίτια, αποθήκες, γκαράζ ή απλά κάτω από την τέντα.Ενώ η κανονική Εκκλησία διατήρησε την ενότητά της, υπό την τεράστια πίεση των αρχών, η νεοσυσταθείσα δομή διασπάστηκε.

Ο Φιλάρετος Ντενισένκο με κάποιους επισκόπους αποχώρησε από την ΟCU και έγινε ξανά επικεφαλής του Πατριαρχείου Κιέβου. Όσον αφορά τον Επιφάνιο Ντουμένκο ο Φιλάρετος είπε ότι αν αυτός ήταν υπό ανάθεμα, ο Επιφάνιος και άλλα μέλη της ΟCU δεν είναι καν ιερείς: «Εάν εγώ είμαι υπό ανάθεμα, αυτό σημαίνει ότι όλοι αυτοί οι επίσκοποι (της ΟCU – συντ.) είναι άκυροι. Και ο Επιφάνιος δεν είναι όχι μόνο μητροπολίτης, ούτε καν ιερέας δεν είναι».

Από τα πρώτα βήματα της δημιουργίας της ΟCU ο Επιφάνιος και ο επικεφαλής των Ουκρανών Ουνιτών Σβιατοσλάβ Σεβτσούκ ανέπτυξαν χάρτη συνεργασίας. Ο Επιφάνιος Ντουμένκο δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το κλειδί για την ενότητα της ΟCU και των ουνιτών βρίσκεται στη Ρώμη και στην Κων/πολη.

Στις 22 Σεπτεμβρίου 2019 στη Βίννιτσα τρεις επίσκοποι της ΟCU, συμπεριλαμβανομένου του Συμεών Σοστάτσκι, συμμετείχαν στο συλλείτουργο με τους Καθολικούς και τους ουνίτες. Στις 14 Οκτωβρίου, στην πόλη Βάρας, ο Καθολικός ιερέας Βασίλιος Πλαχότκα συμπροσευχήθηκε με τον Επιφάνιο Ντουμένκο και άλλα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο ιερό της ορθόδοξης εκκλησίας.

Στις 4 Νοεμβρίου στο χωριό Γερμάκοβκα της περιφέρειας Τερνόπολη ο ηγούμενος του τοπικού ναού, Βλαντίμιρ Στεφάνκο, προσευχήθηκε στην εορταστική λειτουργία των ουνιτών μαζί με τον ουνίτη επίσκοπο Δημήτριο Γκριγκοράκ και τον ελληνόρυθμο καθολικό κλήρο.

Την ίδια στιγμή η κανονική Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία κάθε χρόνο έχει όλο και περισσότερη υποστήριξη από τον ουκρανικό λαό. Οι επιθέσεις και η πίεση των αρχών, η προφανής υποστήριξή τους των σχισματικών, φέρνουν αντίθετα αποτελέσματα.Όλο και περισσότεροι άνθρωποι έρχονται στην εκκλησία.

Οι κοινότητες από τις οποίες καταλαμβάνονται οι ναοί, χτίζουν καινούριους.Και αν το 2018 στη λιτανεία στο Κίεβο αφιερωμένη στο βάπτισμα των Ρως συμμετείχαν 250.000 άτομα, το 2019 ήταν ήδη 300.000. Σ’ αυτό συνέβαλε πολύ ο Προκαθήμενος της UOC Μακαριώτατος Ονούφριος. Δεν κάνει πολιτικές δηλώσεις, δεν καταδικάζει κανέναν, μιλά για πίστη και σωτηρία. 

Και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα, ότι παρά όλες τις καταιγίδες με Τόμο, πιέσεις του Φαναρίου στην προώθηση της αναγνώρισης της ΟCU στις Ελληνικές Εκκλησίες, η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζει την ανάπτυξή της και ο ουκρανικός λαός μαζί με αυτήν και τον Προκαθήμενό της.

Π.ΒΟΙΩΤΟΣ