GUARDIAN: ΠΩΣ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ Η ΡΩΣΙΑ ΝΑ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣΕΙ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ

«Δύο είναι τα βασικά εξαγώγιμα προϊόντα της Μόσχας: ενέργεια και όπλα. Και η Αφρική διαθέτει πολλή από την πρώτη, αλλά έχει μεγάλη ανάγκη τα δεύτερα», αναφέρει δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian. Την Τρίτη που μας πέρασε η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε με μεγάλη πλειοψηφία την πρώτη συνθήκη για τον έλεγχο του διεθνούς εμπορίου συμβατικών όπλων, ύψους 70 δισ. δολαρίων ετησίως, ένα κείμενο 15 σελίδων, που καταρτιζόταν επί επτά χρόνια και το οποίο καθορίζει τις παγκόσμιες κατευθυντήριες αρχές που θα διέπουν την πώληση των όπλων. Την ίδια στιγμή όμως αποτελεί και το πρώτο σημαντικό κείμενο για τον αφοπλισμό μετά την υιοθέτηση της Συνθήκης Απαγόρευσης των Πυρηνικών Δοκιμών το 1996.

Η Συνθήκη απαγορεύει στα κράτη την εξαγωγή συμβατικών όπλων παραβιάζοντας την ισχύ σχετικών εμπάργκο ή όπλων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πράξεις γενοκτονίας, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και τρομοκρατία. Παράλληλα, υποχρεώνει τις χώρες να μεριμνούν ώστε να μη φτάνουν συμβατικά όπλα στη μαύρη αγορά. Υπέρ της συνθήκης ψήφισαν συνολικά 154 κράτη-μέλη (σε σύνολο 193), κατά ψήφισαν τρεις χώρες (Συρία, Βόρειος Κορέα και Ιράν) και 23 απείχαν, μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Ινδία, το Σουδάν, η Ινδονησία και η Ρωσία, η οποία είναι ο 2ος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων μετά τις ΗΠΑ και ο σπουδαιότερος εταίρος του μεγαλύτερου μέρους της αφρικανικής ηπείρου σε ό,τι αφορά το εμπόριο όπλων.

«Ως μέρος της εξωτερικής πολιτικής της», για να επανέλθουμε στο δημοσίευμα του Guardian, «τα ρωσικά κέντρα εξουσίας δεν έχουν πάψει ποτέ να ενισχύουν την τεχνολογικο-στρατιωτική συνεργασία με ένα μεγάλο αριθμό αφρικανικών χωρών, είτε μέσω εκπαίδευσης Αφρικανών στρατιωτών είτε μέσω της πώλησης στρατιωτικού εξοπλισμού. Οι λεπτομέρειες ωστόσο αυτών των συνεργασιών σπάνια βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Μέσα στο 2012, οι υπεράκτιες πωλήσεις ρωσικών όπλων ξεπέρασαν τα 14 δισ. δολάρια... Ανάμεσα στους παραδοσιακούς εισαγωγείς ρωσικών όπλων συγκαταλέγονται οι Αλγερία, Αγκόλα, Μπουρκίνα Φάσο, Μποτσουάνα, Αιθιοπία, Γκάνα, Λιβύη , Μαρόκο, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Σουδάν, Νότια Αφρική και Ουγκάντα».

Σε αντίθεση με το παρελθόν, υποστηρίζουν Ρώσοι αξιωματούχοι, όταν η Σοβιετική Ένωση επεδίωκε τέτοιες εμπορικές σχέσεις με τις χώρες της Αφρικής προκειμένου να αντισταθμίσει τις ζώνες επιρροές των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, σήμερα οι στόχοι της Ρωσίας είναι απογυμνωμένοι από κάθε πολιτική ιδεολογία, καθαρά πραγματιστικοί και επικεντρωμένοι αποκλειστικά στην κερδοφορία και στην αποκατάσταση της θέσης της στον παγκόσμιο ανταγωνιστικό χάρτη εμπορίου όπλων. 

Ωστόσο, κάποιοι αναλυτές επισημαίνουν και μία άλλη ευρύτερη στρατηγική πέραν της κερδοφορίας, καθώς το γεωπολιτικό παιχνίδι παίζεται πλέον στο πεδίο της οικονομίας και το εμπόριο όπλων μπορεί κάλλιστα να αποτελεί πρόσχημα για τη διευθέτηση κι άλλων ζητημάτων πέρα από τις οικονομικές συναλλαγές.