ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΕΜΠ

Η «ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ»

ΚΑΙ Η ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΔΗ

Έρευνα στα ηχητικά ντοκουμέντα που καταγράφηκαν το μοιραίο βράδυ του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη πραγματοποίησε το ΕΜΠ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της οποίας δεν υπήρξε κάποια αλλοίωσή τους. Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», στο πέντε σελίδων έγγραφό του, ο αναπληρωτής καθηγητής της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Αθανάσιος Ροντογιάννης, δεν διαπιστώνει παρεμβάσεις στα ηχητικά.

«Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα και το συνδυασμό πληροφοριών από α) τα αρχεία ήχου και β) τις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData, διαπιστώνεται ότι δεν έχει υπάρξει μεταβολή μετά τις 00.07.00 ώρα της 1ης Μαρτίου 2023, ούτε στα περιεχόμενα του φακέλου “…/LARISA/2023-02-28…” του σκληρού δίσκου (αρχεία ήχου), ούτε στο ίδιο το ακουστικό περιεχόμενο των υπό εξέταση αρχείων ήχου που αφορούν τις καταγραφές της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55» αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής.

Προηγουμένως, ο κ. Ροντογιάννης επεξηγεί με λεπτομέρεια τη μεθοδολογία της έρευνάς του. «Για το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 εντοπίζονται στο αρχείο CallData 64 εγγραφές επικοινωνιών. Αυτές αντιστοιχούν στα τελευταία 64 από τα 764 ηχητικά αρχεία που βρέθηκαν στον φάκελο. Με βάση την ονομασία τους τα αρχεία αυτά είναι αριθμημένα σε αύξουσα σειρά στο δεκαεξαδικό σύστημα χωρίς να λείπει κάποιος ενδιάμεσος αριθμός», αναφέρεται στην παράγραφο 4 του εγγράφου που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ». 

Σε άλλο σημείο επισημαίνεται ότι «έγινε αναπαραγωγή των 64 ηχητικών αρχείων που αφορούν στο διάστημα από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και επιβεβαιώθηκε ότι η διάρκεια των 64 συνομιλιών ταυτίζεται με τη διάρκεια των επικοινωνιών RT στις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData…». Το εν λόγω πόρισμα προέκυψε μετά από αίτημα του εφέτη ανακριτή Λάρισας, που διερευνά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, μετά από καταγγελίες και δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία από τις καταγεγραμμένες συνομιλίες είχαν αφαιρεθεί 11 λεπτά.

Ο εφέτης ειδικός ανακριτής ανέθεσε την έρευνα στο ΕΜΠ με το ερώτημα αν ο σκληρός δίσκος που περιείχε τα ηχητικά αρχεία από τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, είχε υποστεί οποιαδήποτε επέμβαση που θα είχε οδηγήσει στη διαγραφή ή αλλοίωση κάποιου από τα καταγεγραμμένα αρχεία. Σε περίπτωση που διαπιστωνόταν επέμβαση, ζητήθηκε να γίνει προσπάθεια ανάκτησης του υλικού που είχε αφαιρεθεί.

Ο αναπληρωτής καθηγητής ολοκλήρωσε την έρευνα και συνέταξε την «έκθεση ειδικής πραγματογνωμοσύνης» στις 14 Ιανουαρίου 2025, με το σχετικό έγγραφο να ενσωματώνεται μόλις την περασμένη Παρασκευή στον φάκελο της δικογραφίας. Πρόκειται για έγγραφο πέντε σελίδων στο οποίο ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ περιγράφει βήμα προς βήμα τις ενέργειές του για να καταλήξει στο εξής συμπέρασμα, το οποίο παρατίθεται αυτούσιο: 

«Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα και το συνδυασμό πληροφοριών από α) τα αρχεία ήχου και β) τις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData, διαπιστώνεται ότι δεν έχει υπάρξει μεταβολή μετά τις 00.07.00 ώρα της 1ης Μαρτίου 2023, ούτε στα περιεχόμενα του φακέλου “…/LARISA/2023-02-28…” του σκληρού δίσκου (αρχεία ήχου), ούτε στο ίδιο το ακουστικό περιεχόμενο των υπό εξέταση αρχείων ήχου που αφορούν τις καταγραφές της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55».

Προηγουμένως, ο κ. Ροντογιάννης επεξηγεί με λεπτομέρεια τη μεθοδολογία της έρευνάς του. «Για το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 εντοπίζονται στο αρχείο CallData 64 εγγραφές επικοινωνιών. Αυτές αντιστοιχούν στα τελευταία 64 από τα 764 ηχητικά αρχεία που βρέθηκαν στον φάκελο. Με βάση την ονομασία τους τα αρχεία αυτά είναι αριθμημένα σε αύξουσα σειρά στο δεκαεξαδικό σύστημα χωρίς να λείπει κάποιος ενδιάμεσος αριθμός», αναφέρεται στην παράγραφο 4 του εγγράφου που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ». Σε άλλο σημείο επισημαίνεται ότι «έγινε αναπαραγωγή των 64 ηχητικών αρχείων που αφορούν στο διάστημα από 22.30 έως και 23.55 της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και επιβεβαιώθηκε ότι η διάρκεια των 64 συνομιλιών ταυτίζεται με τη διάρκεια των επικοινωνιών RT στις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData…».

Η έκθεση ειδικής πραγματογνωμοσύνης που υπογράφει ο κ. Ροντογιάννης είναι η μία από τις δύο πραγματογνωμοσύνες που ανέλαβε να πραγματοποιήσει το ΕΜΠ για να δοθούν απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν το δυστύχημα των Τεμπών. Το επόμενο διάστημα θα εκδοθεί και το πόρισμα του καθηγητή της σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ Δημήτρη Καρώνη, ως προς τα αίτια της έκρηξης και της πυρκαγιάς που ακολούθησαν τη σύγκρουση της εμπορικής αμαξοστοιχίας με το Intercity.

Μαρινάκης: Tο πόρισμα του ΕΜΠ 

διαψεύδει πανηγυρικά την αντιπολίτευση

Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, έκανε λόγο σε ανακοίνωσή του για «παραπλάνηση της κοινής γνώμης με αιτιάσεις ή θεωρίες που εμφανίζονται ως "αποκαλύψεις", και τις οποίες υιοθετεί στη συνέχεια η αντιπολίτευση». 

Συγκεκριμένα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε πως «μια από τις πιο επικίνδυνες προεκτάσεις του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, για το οποίο όλοι μας περιμένουμε απαντήσεις από τη Δικαιοσύνη και μόνο από εκείνη, είναι η παραπλάνηση της κοινής γνώμης με αιτιάσεις ή θεωρίες που εμφανίζονται ως "αποκαλύψεις" και τις οποίες υιοθετεί στη συνέχεια η αντιπολίτευση, μάλιστα πολλές φορές η αξιωματική, σε χρόνο ρεκόρ. 

Πριν από περίπου έναν χρόνο, με αφορμή ένα δημοσίευμα εφημερίδας, η αντιπολίτευση έφτασε στο σημείο να κατηγορεί την κυβέρνηση για "μονταζιέρα" αναφορικά με τα ηχητικά της μοιραίας νύχτας του δυστυχήματος, κατηγορία η οποία κατέληξε στην κατάθεση πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης στη Βουλή. Από την πρώτη στιγμή είχαμε υποστηρίξει σε όλους τους τόνους ότι δεν υπήρξε καμία "μονταζιέρα Μαξίμου" και ότι το σύνολο των συνομιλιών παραδόθηκε αυτούσιο στη Δικαιοσύνη» αναφέρει.   

«Σήμερα, διαβάζουμε σε δημοσιεύματα ότι το πόρισμα του ΕΜΠ επιβεβαιώνει το αληθές των ισχυρισμών μας και διαψεύδει πανηγυρικά τα ψεύδη της αντιπολίτευσης. Φαίνεται, όμως, ότι το πάθημα για την αντιπολίτευση δεν έχει γίνει μάθημα. Πριν λίγη ώρα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ βιάστηκε και πάλι να υιοθετήσει σημερινό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο ο πρώην μεταβατικός πρόεδρος του ΟΣΕ, Γιάννος Γραμματίδης, είχε με επιστολή του ζητήσει να διακοπούν όλα τα δρομολόγια του σιδηροδρόμου για λόγους ασφαλείας» προσθέτει.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθαρίζει ότι αυτό είναι ψέμα και εξηγεί ότι ο κ. Γραμματίδης ουδέποτε έθεσε θέμα ασφάλειας των σιδηροδρόμων, είτε κατά τη διάρκεια της θητείας του είτε μετά την αποχώρησή του.

«Μάλιστα, όπως επισημαίνει ο ίδιος σε ανακοίνωσή του, έστειλε μια σειρά από προτάσεις για τη λειτουργία του σιδηροδρόμου, 25 ημέρες μετά την αποχώρησή του από τη θέση του μεταβατικού προέδρου του ΟΣΕ, μια εκ των οποίων αναφερόταν στο ενδεχόμενο διακοπής δρομολογίων, όχι για λόγους ασφαλείας, αλλά για την επίσπευση ολοκλήρωσης έργων υποδομής στο δίκτυο» αναφέρει.

Ο κ. Μαρινάκης τονίζει ότι για ακόμα μια φορά, η πραγματικότητα αποδεικνύεται ότι είναι εντελώς αντίθετη από τις αιτιάσεις που υιοθετεί η αντιπολίτευση.

Και καταλήγει: «Είναι φανερό και δεν θα σταματήσουμε να το επισημαίνουμε, απαντώντας παράλληλα σε κάθε ψευδή ισχυρισμό ο οποίος εμπεριέχει παραπλανητικά δεδομένα, ότι τα κόμματα της Αντιπολίτευσης έχουν δει ένα από τα πιο τραγικά δυστυχήματα στην ιστορία της χώρας ως ευκαιρία να διασωθούν πολιτικά, χωρίς μάλιστα να τους ενδιαφέρει αν αυτό γίνεται στις πλάτες ανθρώπων που βίωσαν τον απόλυτο πόνο.

Για δύο πράγματα έχουμε καθήκον:

*να διασφαλίσουμε ότι η Δικαιοσύνη θα κάνει απερίσπαστη σωστά τη δουλειά της και ότι θα αποδώσει ευθύνες χωρίς αστερίσκους και

*να αποκρούσουμε κάθε απόπειρα εργαλειοποίησης του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών από την Αντιπολίτευση».

Γραμματίδης: Πρότεινα αναστολή δρομολογίων 

για αποκατάσταση των ζημιών

Απάντηση σε δημοσίευμα των Νέων σχετικά με την πρότασή του για αναστολή όλων των δρομολογίων του ΟΣΕ έδωσε ο παραιτηθείς πρώην μεταβατικός πρόεδρος του ΟΣΕ Γιάννος Γραμματίδης μέσω ανάρτησής του στο Facebook.

Σε αυτήν, ο Γιάννος Γραμματίδης επισημαίνει ότι σε εμπιστευτικό του υπόμνημα προς το γραφείο του πρωθυπουργού, είχε όντως προτείνει διακοπή δρομολογίων του ΟΣΕ επί διετία - πλην εκείνων του προαστιακού προς Κιάτο και Χαλκίδα - όχι όμως για λόγους ασφαλείας, αλλά προκειμένου να αποκατασταθούν οι ζημιές από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias. «Σε σχέση με σημερινό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα» και του εγκρίτου δημοσιογράφου Γιώργου Παπαχρήστου που αναφέρεται σε Εμπιστευτικό Υπόμνημα που απέστειλα μόνο στο Γραφείο του Πρωθυπουργού και σε καμία άλλη αρχή, αφού υπέβαλλα την παραίτησή μου από την Προεδρία του ΟΣΕ τον περασμένο Οκτώβριο, αισθάνομαι την ανάγκη να κάνω την εξής διευκρίνηση: 

με το ανωτέρω σημείωμά μου πρότεινα διάφορα μέτρα για την βελτίωση της λειτουργίας του ΟΣΕ και των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών, μεταξύ των οποίων και την επί διετία τουλάχιστον αναστολή της λειτουργίας των επιβατικών συρμών, όχι για λόγους ασφαλείας, αλλά για να ολοκληρωθούν τα έργα αποκατάστασης των ζημιών στην Θεσσαλία από τις θεομηνίες Daniel και Elias, όπως και τα έργα εγκατάστασης των αυτόματων σιδηροδρομικών ισόπεδων διαβάσεων (ΑΣΙΔ) στη Βόρεια Ελλάδα για τα οποία το υπουργείο Μεταφορών επί Προεδρίας μου διέθεσε έκτακτο κονδύλι 25 εκ. Ευρώ.

Πρότεινα επίσης την εξαίρεση από το μέτρο της αναστολής των Προαστιακών Γραμμών Αθήνας-Αεροδρομίου, Αθήνας-Χαλκίδας, Αθήνας Κορίνθου και Λαρίσης-Θεσσαλονίκης και επειδή έκρινα ότι η αναστολή δεν θα ήταν απαραίτητη, αλλά και για λόγους κοινωνικούς. Παράλληλα, η διακίνηση του επιβατικού κοινού θα μπορούσε να γίνει οδικώς με μέσα που θα διέθετε η Hellenic Train. Εξαίρεσα μάλιστα τις εμπορικές μεταφορές που θα μπορούσαν να γίνονται τμηματικά επί μονής γραμμής, αφού η δεύτερη γραμμή θα ήταν υπό κατασκευή, για να μην προκληθούν ζημίες τόσο στην εθνική οικονομία όσο και στην επιχειρηματικότητα.

Εξακολουθώ ακόμα και σήμερα να πιστεύω ότι μία τέτοια λύση θα ήταν ιδανική για κάθε εμπλεκόμενο, πιο συγκεκριμένα για τον ΟΣΕ, που θα επικεντρωνόταν στο έργο της επίσπευσης και ολοκλήρωσης όλων των ανωτέρω έργων σε συνδυασμό με την βελτίωση της εικόνας και τής λειτουργίας των σιδηροδρομικών σταθμών, για τίς εργοληπτικές εταιρείες που ακώλυτα θα υλοποιούσαν αυτά τα έργα, για την Hellenic Train, που έτσι θα μπορούσε να φέρει νέο σύγχρονο τροχαίο υλικό πού θα βελτίωνε τις συνθήκες και τους χρόνους μεταφοράς του επιβατικού κοινού, αλλά και για το ίδιο το επιβατικό κοινό, στο οποίο θα παραδιδόταν ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο και από πλευράς υποδομής αλλά και από πλευράς πλήρους λειτουργίας όλων των απαραίτητων ηλεκτρονικών συστημάτων όπως ενδεικτικά τα ETCS, GSM-R, SCADA, WiFi κ.ά. και με δυνατότητες διευρωπαϊκής διασύνδεσης.

Εξακολουθώ να πιστεύω παράλληλα ότι ένα τέτοιο μέτρο και το αποτέλεσμά του θα ενίσχυαν το αίσθημα ασφάλειας τής κοινωνίας για τον ελληνικό σιδηρόδρομο. Τέλος, δύο λόγια για την ασφάλεια της σιδηροδρομικής λειτουργίας: τόσο κατά την διάρκεια της Προεδρίας μου στον ΟΣΕ, όσο και μετά την ολοκλήρωση της μεταβατικής μου θητείας σε κάθε δημόσια και ιδιωτική δήλωσή μου, επέμενα και εξακολουθώ με απόλυτη βεβαιότητα να πιστεύω ότι η ασφάλεια στη λειτουργία του σιδηροδρόμου είναι απόλυτη βασισμένη σε πέντε υπερσύγχρονα Κέντρα Τηλεδιοίκησης (ΣΚΑ, Κόρινθος, Λάρισα, Λιανοκλάδι και Θεσσαλονίκη), σε τέσσερα επίσης υπερσύγχρονα Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων πλήρως εξοπλισμένων με κάμερες τελευταίου τύπου και, τέλος, στο προσωπικό του ΟΣΕ που μοχθεί καθημερινά για την ομαλή λειτουργία των συρμών και την ασφαλή διακίνηση του επιβατικού κοινού».

ΕΟΔΑΣΑΑΜ: Στις 27/2 το πόρισμα

Στις 27 Φεβρουαρίου αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα το πόρισμα του Οργανισμού Διερεύνησης Σιδηροδρομικών και Αεροπορικών Ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, όπως ανακοίνωσε ο Χρήστος Παπαδημητρίου, πρόεδρος του σιδηροδρομικού τομέα του Οργανισμού.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η τραγωδία των Τεμπών δεν ήταν ένα τυχαίο γεγονός, αλλά το αποτέλεσμα διαχρονικών λαθών και παραλείψεων που συσσωρεύτηκαν μέσα σε πολλά χρόνια και αποδεικνύουν σοβαρές δομικές αδυναμίες στο ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα. Όπως αποκάλυψε, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, παρά το γεγονός ότι από το 2014 υπήρχε ευρωπαϊκή οδηγία που προέβλεπε τη δημιουργία ανεξάρτητου οργανισμού για τη διερεύνηση σιδηροδρομικών και αεροπορικών δυστυχημάτων σε κάθε κράτος - μέλος, στην Ελλάδα αυτό δεν συνέβη.

Ο Χρήστος Παπαδημητρίου τόνισε ότι «η αδιανόητη τραγωδία των Τεμπών χτίστηκε επί σειρά ετών μέσα από εγκληματικά λάθη και παραλείψεις». Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ θα αναδείξει αυτά τα λάθη με πλήρη ανεξαρτησία, ενώ διαβεβαίωσε πως «θα σηκώσουμε κάθε πέτρα», ώστε να αποκαλυφθεί η αλήθεια. 

Στο πλαίσιο της έρευνας, έχουν ζητηθεί πραγματογνωμοσύνες από διεθνείς φορείς, μεταξύ των οποίων η Σουηδία, το Πανεπιστήμιο της Πίζας, το Πανεπιστήμιο της Γάνδης και ένα γερμανικό ινστιτούτο. Οι έρευνες εστιάζουν σε διάφορες πτυχές του δυστυχήματος, από την πυροπροστασία των καθισμάτων μέχρι τα αίτια της λεγόμενης πυρόσφαιρας και το αν αυτή μπορεί να δικαιολογηθεί από τα έλαια σιλικόνης που υπήρχαν στο τρένο.

Σημείωσε ότι «χάθηκε πολύτιμος χρόνος και δεν έγινε η διαχείριση που έπρεπε στον χρόνο που έπρεπε», ενώ μίλησε και για τραγική υποστελέχωση του ελληνικού σιδηροδρόμου. Ο ΟΣΕ, από 3.200 εργαζόμενους, μετά τα μνημόνια έφτασε να λειτουργεί με μόλις 590, ενώ ο αριθμός των σταθμαρχών μειώθηκε από περισσότερους από 500 σε μόλις 117 την περίοδο του δυστυχήματος. Χαρακτήρισε τους εργαζόμενους στον σιδηρόδρομο «ήρωες» που αναγκάζονται να δουλεύουν ακόμα και 29 ημέρες συνεχόμενα χωρίς ρεπό, σε πλήρη παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας.

Με συγκίνηση αναφέρθηκε στις οικογένειες των θυμάτων, λέγοντας πως πρόσφατα συνάντησε πατέρα ενός εκ των θυμάτων, ο οποίος ήταν και συνάδελφός του και του είπε «θέλω να κάνεις το καθήκον σου». Ο πρόεδρος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ υπογράμμισε ότι η αποστολή του είναι να αναδείξει τα συστημικά λάθη που οδήγησαν σε αυτή την τραγωδία, ώστε οι 57 άνθρωποι που χάθηκαν να μην είναι απλώς αριθμοί. «Θέλω να είναι οι τελευταίοι νεκροί στον ελληνικό σιδηρόδρομο», είπε χαρακτηριστικά.