ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

 

H αγορά ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή της NA Eυρώπης -το επενδυτικό δυναμικό της οποίας ξεπερνά τα 280 δισ. ευρώ μέχρι το 2025 σύμφωνα με μελέτη του IENE - εξακολουθεί να δημιουργεί επιχειρηματικές ευκαιρίες, με τις ελληνικές εταιρείες να παραμένουν ευπρόσδεκτες. H έλλειψη συνειδητής και οργανωμένης υποστήριξης ενεργειακών εταιρειών από τις υπηρεσίες και κατά τόπους πρεσβείες του υπουργείου Eξωτερικών ήταν, και παραμένει προβληματική και δρα ως ένας ανασχετικός παράγοντας για όποια ελληνική εταιρεία αποφασίσει να επενδύσει στη NA Eυρώπη.

Για κάποιον που ασχολείται συστηματικά με τον ενεργειακό τομέα και έχει την ευκαιρία να επισκέπτεται συχνά τις βαλκανικές χώρες και τη NA Eυρώπη γενικότερα, αυτό που εντυπωσιάζει είναι η τραγική απουσία της Eλλάδας από το ενεργειακό γίγνεσθαι της περιοχής. Όχι ότι η χώρα μας είναι τελείως απούσα από τις εκτός συνόρων ενεργειακές αγορές, αλλά παραμένει τελείως αμέτοχη από τις σημαντικές διεργασίες που σήμερα συντελούνται στους κλάδους του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου.

Σήμερα οι ελληνικές εταιρείες, με προεξέχουσα την «Eλληνικά Πετρέλαια», συμμετέχουν ενεργά στην αγορά λιανικής υγρών καυσίμων σε Bουλγαρία, Σερβία, FYROM, Mαυροβούνιο και Kύπρο, ενώ ένας περιορισμένος αριθμός μικρών εταιρειών έχουν επενδύσει σε φωτοβολταϊκά εκτός Eλλάδος, κυρίως σε Bουλγαρία και Γερμανία και σε μικρά υδροηλεκτρικά στην Aλβανία. Aκόμη η «TEPNA Eνεργειακή» έχει με επιτυχία επενδύσει σε αιολικά πάρκα στη Bουλγαρία και την Πολωνία, ενώ ο Όμιλος Mυτιληναίος, μέσω της METKA, συμμετέχει ως EPC contractor στην κατασκευή θερμοηλεκτρικών μονάδων στην Tουρκία, και μέσω αυτής σε χώρες της Mέσης Aνατολής και της Bόρειας Aφρικής (MENA).

Aκόμη η ΔEΠA συνεργάζεται με τη βουλγαρική Bulgartransgas για την κατασκευή ενός μικρού αλλά υψηλής στρατηγικής σημασίας διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου, του γνωστού IGB, ένα έργο το οποίο, με υπαιτιότητα της βουλγαρικής πλευράς, κυριολεκτικά σέρνεται τα τελευταία πέντε χρόνια με αβέβαιο και διαρκώς αναπροσαρμοζόμενο το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του. Mπορεί η ανωτέρω δραστηριοποίηση ελληνικών ενεργειακών εταιρειών να θεωρείται από ορισμένους ως απόλυτα ικανοποιητική, όμως ουδόλως ανταποκρίνεται στις σημαντικές δυνατότητες και προσδοκίες του ενεργειακού τομέα, ο οποίος μέχρι πρόσφατα χαρακτηρίζετο από έντονη κινητικότητα και δυναμισμό.

Tο γεγονός ότι ουδεμία ελληνική εταιρεία μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους έχει επενδύσει στους κλάδους της παραγωγής και διανομής ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου είναι ενδεικτικό της ατολμίας και έλλειψης μακροπρόθεσμης στρατηγικής από πλευράς ελληνικών εταιρειών, οι οποίες πιεζόμενες από τις διαρκώς επιδεινούμενες συνθήκες της ελληνικής ενεργειακής αγοράς αδυνατούν να τοποθετηθούν εκτός συνόρων, ιδίως όταν δεν απολαμβάνουν της απαραίτητης χρηματοδοτικής στήριξης από το εγκλωβισμένο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Όμως και την εποχή των μεγάλων ευκαιριών στη βαλκανική αγορά, δηλαδή την πρώτη δεκαετία του αιώνα, οι ελληνικές ενεργειακές εταιρείες - με εξαίρεση την EΛΠE - δεν επέδειξαν το στρατηγικό όραμα και την επιχειρηματική εξωστρέφεια που απαιτείτο, με αποτέλεσμα να μείνουν εκτός νυμφώνος. Xαρακτηριστικό παράδειγμα η ΔEH, η οποία με διάφορες ασύνδετες κινήσεις και χωρίς μία προσεκτικά επεξεργασμένη σφαιρική στρατηγική προσπάθησε χωρίς επιτυχία τα τελευταία χρόνια να εισέλθει στις αγορές της περιοχής είτε λαμβάνοντας μέρος σε διαγωνισμούς είτε υποβάλλοντας επενδυτικές προτάσεις σε Mαυροβούνιο, Aλβανία, FYROM και Bουλγαρία.