ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΒΟΣΤΩΝΗΣ

"Ευχαριστώ εκ μέσης καρδίας τον Πανάγαθο Θεό και τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο για την άκρως τιμητική ευκαιρία να συμμετέχω στη χαρά του εορτασμού της αποφοίτησης των νέων θεολόγων από την Θεολογική Σχολή της Βοστώνης, και είμαι, όντως, συγκινημένος που βρίσκομαι εδώ ανάμεσά σας.

Αγαπητά μου τέκνα εν Κυρίω,

Η παρούσα εκδήλωση είναι αναμφίβολα ένας σημαντικός σταθμός στη ζωή σας. Σήμερα ολοκληρώνεται ένας κύκλος της μέχρι τώρα πορείας σας και από αύριο καλείστε να διακονήσετε τον λαό του Θεού είτε ως δάσκαλοι του θείου λόγου και μεταφορείς των ιερών παραδόσεων που μας κληροδότησαν οι άγιοι πατέρες μας είτε ως ιερείς, εξαρτώντας απόλυτα τη ζωή σας και τη διακονία σας από το θυσιαστήριο.

Τοποθετώντας τον εαυτό μου στη θέση σας, έρχεται με συγκίνηση στη μνήμη μου η προσευχή του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, που με δέος αναγιγνώσκουμε στη Θεία Λειτουργία πριν τη Θεία Μετάληψη: «Προ των θυρών του Ναού σου παρέστηκα, και των δεινών λογισμών ουκ αφίσταμαι, αλλά συ, Χριστέ ο Θεός, ο Τελώνην δικαιώσας και Χαναναίαν ελεήσας, και τω Ληστή Παραδείσου πύλας ανοίξας, άνοιξόν μοι τα σπλάγχνα της φιλανθρωπίας σου, και δέξαι με προσερχόμενον και απτόμενόν σου…».

Καλείστε σήμερα, με αυτή την προσευχητική παράκληση στο βάθος της καρδιάς σας, να επισημοποιήσετε την απάντησή σας στο κάλεσμα του Χριστού: «φιλείς με;» τότε «ποίμαινε τα πρόβατά μου».

Με τη σημερινή εορταστική εκδήλωση ολοκληρώνεται ένα σπουδαίο κεφάλαιο της ζωής σας και ανοίγει ένα άλλο ακόμη σπουδαιότερο, μεγαλύτερο και απαιτητικότερο.

Είμαι βέβαιος ότι τις τελευταίες μέρες, και ιδιαίτερα τούτη την ώρα, περνούν από τη μνήμη σας οι στιγμές, τα γεγονότα, τα πρόσωπα και οι εμπειρίες που γέννησαν και έθρεψαν μέσα σας την επιθυμία για την ιεροσύνη και τον ζήλο για την γνώση και τη διακονία της ιεράς επιστήμης της Θεολογίας ανταποκρινόμενοι στην κλήση του Μεγάλου Αρχιερέως Χριστού.

Αναπολείτε σήμερα τα μικρά και τα μεγάλα σκιρτήματα που δόνησαν την καρδιά σας και οδήγησαν τα βήματά σας εδώ·  που κατεύθυναν την πορεία της ζωής σας σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού.

Μία Σχολή που είναι κόσμημα της Εκκλησίας μας και φάρος της Ορθοδοξίας μέσα στον αχανή Δυτικοχριστιανικό και πολυπολιτισμικό κόσμο.

Η Σχολή σας είναι σημείο αναφοράς για τις θεολογικές σπουδές, ασφαλές λιμάνι για τις ιερατικές κλήσεις και αψευδής μάρτυρας του μεγαλείου της Ορθοδοξίας μέσα σε ένα κόσμο που όλο και περισσότερο διψά και αναζητά πηγές ζώντος ύδατος της πίστης και του αυθεντικού κηρύγματος του Ευαγγελίου, όπως το διέσωσε η Ορθόδοξη Εκκλησία μέσα στους αιώνες.

Δεν έχω αμφιβολία, ότι το πέρασμά σας από εδώ αφήνει μέσα σας ανεξίτηλα σημάδια και βαθιές εγγραφές βιωμάτων, εμπειριών, συγκινήσεων και σφυρηλατήσεως ουσιαστικών διαπροσωπικών σχέσεων και ισχυρών δεσμών φιλίας και αγάπης.

Η δυνατότητα που προσφέρει η Σχολή σας, να αποτελείτε όχι απλώς μία ομάδα σπουδαστών αλλά μία ιδιαίτερη ορθόδοξη κοινότητα έχει βαρύνουσα σημασία.

Τούτο διότι, πέραν των υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκών σπουδών, μοιράζεστε την εμπειρία της κοινής συμμετοχής στη λατρεία και συνδυάζετε τις σπουδές με την ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων και πνευματικών εμπειριών, καλλιεργώντας έμπρακτα την ορθόδοξη πνευματικότητα.

Προάγονται έτσι σχέσεις και δεσμοί καθοριστικοί για το μέλλον και τη διακονία σας, όπου ο Θεός σας καλέσει αύριο, και αυτό πρέπει να το μιμηθούν όλες οι Θεολογικές Σχολές.

Αυτή, λοιπόν, η ευλογημένη και καρποφόρα φάση της ζωής σας τελειώνει σήμερα. Και μέσα στη χαρμόσυνη και εορταστική ατμόσφαιρα της τελετής της αποφοιτήσεώς σας αναδύονται προκλητικά ερωτήματα και προβληματισμοί  καίριοι.

Πίσω από τη συναισθηματική φόρτιση της γιορτής και των εντόνων συναισθημάτων χαρμολύπης - αφού ο ενθουσιασμός για τη λήψη του πτυχίου συνδυάζεται με αποχωρισμούς και έξοδο από την ασφάλεια και τη θαλπωρή της Σχολής -  προβάλλουν έντονα και σχεδόν οδυνηρά τα ζητήματα που θέτει η πρόκληση του αύριο. Τι σημαίνει να είσαι ορθόδοξος κληρικός η μάχιμος θεολόγος στην εποχή μας; Τι συνεπάγεται και τι απαιτεί το να υπηρετείς την Εκκλησία και τη Θεολογία στη σύγχρονη Αμερική; Κι αν ακόμα διαλέξεις άλλο δρόμο από αυτόν της ιεροσύνης η της διακονίας της θεολογίας, τι σημαίνει αυτό;

Σε τι σε δεσμεύει και τι συνεπάγεται το γεγονός ότι είσαι απόφοιτος αυτής της ευλογημένης και ακμάζουσας Θεολογικής Σχολής;

Είναι ερωτήματα καίρια και ουσιαστικά, που δεν είναι πια απλώς ιδέες και θεωρητικοί προβληματισμοί αλλά αφορούν άμεσα στην ίδια τη ζωή σας. Πρόκειται για προκλήσεις, που δεν εξαντλούνται στα όρια ατομικών ανησυχιών αλλά αφορούν, πρώτιστα, στην κοινή ευθύνη και στην προσωπική συμμετοχή στο γίγνεσθαι και στο αύριο της Οικουμενικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και, επίσης, στο μέλλον του απόδημου ελληνισμού.

Εμείς ερχόμαστε από μακριά και ίσως δεν είμαστε οι πλέον αρμόδιοι να μιλήσουμε σε σας για τα του τόπου που ζείτε και εργάζεστε.

Επιτρέψτε μου, όμως, να μοιραστώ μαζί σας σκέψεις και προβληματισμούς, που υπερβαίνουν τα εθνικά και τα τοπικά όρια.

Τι σημαίνει λοιπόν να είσαι ιερέας η θεολόγος σήμερα;

Σε αυτή τη μεταιχμιακή στιγμή της ζωής σας, όπου ηχεί χαρμόσυνα και δυναμικά η πρόσκληση να αναλάβετε ενεργό και υπεύθυνο ρόλο στη ζωή της Εκκλησίας και του κόσμου μέσα στον οποίο διαβιείτε, καλείστε να ανταποκριθείτε στην κλήση του Θεού να «ζείτε ουκέτι εσείς» αλλά να ζει μέσα σας ο Χριστός. Καλείστε να υπηρετήσετε την Εκκλησία με επίγνωση ότι εμείς, τα μέλη Της, υπάρχουμε και πορευόμαστε μέσα στον κόσμο και στην Ιστορία αλλά δεν είμαστε εκ του κόσμου τούτου. Όμως, έχουμε το χρέος και την ευθύνη να προσλάβουμε αυτόν τον κόσμο και να τον μεταμορφώσουμε. Να τον ανατρέψουμε με αγάπη και δημιουργικά ώστε ο κόσμος να γίνει Εκκλησία.

Σε αυτόν τον αγώνα ο κίνδυνος μέσα στους αιώνες ήταν αμφοτερόπλευρος. Άλλοτε ήταν συστράτευση με κάποια ιδεολογική η πολιτική επιλογή εναντίον κάποιας άλλης ιδεολογίας, και αυτό οδηγούσε στην εκκοσμίκευση.

Και άλλοτε ο κίνδυνος ήταν η εμμονή και η στράτευση σε επιμέρους αλήθειες εις βάρος του όλου. Δηλαδή η απόκλιση από τη συμφωνία των Πατέρων (consensuspatrum),  γεγονός που οδηγούσε σε σχίσματα και αιρετικές αποκλίσεις από το όλον της αληθείας, στο οποίο καλούμαστε συνεχώς να εισερχόμαστε.

Δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι η αλήθεια περί της οποίας καλούμαστε να μαρτυρήσουμε και ο δρόμος που οφείλουμε να υποδεικνύουμε στους ανθρώπους δεν είναι μία αφηρημένη θρησκευτική η ιδεολογική πρόταση αλλά ο ίδιος ο Χριστός, διότι Αυτός είναι «η οδός και η αλήθεια και η ζωη». Στο διάβα των αιώνων η ενότητα των ανθρώπων απειλείται η καταστρέφεται στο όνομα ιδεολογικών η ιδιοτελών συμφερόντων, που γεννούν αντιπαλότητες, έχθρες και μισαλλοδοξίες. Σε αυτή την ποικιλοτρόπως εκφραζόμενην καταστροφική ροπή του κόσμου οφείλουμε, έργω και λόγω, να αντιπαραθέσουμε τον Χριστό.

Τον Υιό και Λόγο του Θεού, ο οποίος σε κάθε Θεία Λειτουργία μελίζεται επί του Θυσιαστηρίου της Αγίας Τραπέζης  αλλά δεν διαιρείται. Και έτσι προσφέρει έμπρακτα και ουσιαστικά τη δυνατότητα να ξαναβρίσκουν οι άνθρωποι την απολεσθείσα λόγω της Πτώσεως ενότητα. Αυτός, «ο μελιζόμενος, και μη διαιρούμενος, ο πάντοτε εσθιόμενος, και μηδέποτε δαπανώμενος, αλλά τους μετέχοντας αγιάζων» Χριστός προσφέρει τη δυνατότητα πάντες οι μεταλαμβάνοντες του Σώματος και του Αίματός Του να γίνονται ένα Σώμα.

Έτσι εξ ενός ποτηρίου μεταλαμβάνοντες «οι πολλοί εν σώμά εσμεν εν Χριστώ, ο δε καθ εἷς αλλήλων μέλη». Όλοι όσοι συμμετέχουμε στη Θεία Ευχαριστία, όπου «μη τύπος αλλά πράγμα θυσίας η τελετή» και ο αναστημένος Χριστός είναι «ώδε ημίν αοράτως συνών», συνειδητοποιούμε την αλήθεια και τη σημασία του γεγονότος, ότι Αυτός άπλωσε τις παλάμες επί του Σταυρού και ένωσε τα το πριν διεστώτα. Κατήλθε «εν τοις κατωτάτοις της γης» και συνέτριψε τις πύλες του Άδη, «πεπτωκότα τον Αδάμ παγγενή αναστήσας, ως Φιλάνθρωπος».

Το δικό μας χρέος, κληρικών και λαϊκών, είναι να μαρτυρούμε έργω και λόγω, ακόμα και όταν χρειαστεί να γίνει και ο δικός μας ιδρώτας « ωσεί θρόμβοι αίματος», ότι η Εκκλησία υπάρχει ενώνοντας τους ανθρώπους. Ότι ο Χριστός οδηγήθηκε στο πάθος εκουσίως «ίνα ώσιν εν» όλοι οι άνθρωποι και αυτή την ενότητα καλούμαστε να προάγουμε, όχι με μεγαλοστομίες και θεωρίες αλλά με θυσίες ήθους σταυρικού, φωταγωγημένου από το ανέσπερο φως της Αναστάσεως.

Όσοι, λοιπόν, αποδέχθηκαν  η θα αποδεχθούν την κλήση για την ιεροσύνη καλούνται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της διακονίας που μας εμπιστεύεται ο Μέγας Αρχιερεύς, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, Ο ποιών τους Αγγέλους αυτού πνεύματα, και τους λειτουργούς αυτού πυρός φλόγα». Καλούμαστε να διακονήσουμε το θυσιαστήριο με την επίγνωση ότι ο Κύριος είναι πάντοτε «ο προσφέρων και προσφερόμενος, και προσδεχόμενος και διαδιδόμενος....». Έργο μας δεν είναι να προβάλουμε μία θρησκεία ανάμεσα στις πολλές η να γίνουμε ένας θρησκευτικός οργανισμός κοινωνικής πρόνοιας.

Το καθήκον μας είναι ο αγιασμός και η σωτηρία του ανθρώπου, η προσφορά της δυνατότητας δια των μυστηρίων να νικιέται συνεχώς ο θάνατος. Ο κοινωνικός μας ρόλος είναι να είμαστε πρώτιστα κατά Χάρη και καθ υποχρέωση φορείς και εκφραστές του προφητικού χαρίσματος της ιεροσύνης, δηλαδή να αποκαλύπτουμε εν Αγίω Πνεύματι  όσα στο παρόν πληγώνουν και συσκοτίζουν την αλήθεια και υπονομεύουν το μέλλον και την ποιότητα της ζωής ανθρώπων, εμποδίζοντας εντέλει τη σωτηρία τους.

Απέναντι στη βουή των ποικίλων θρησκευτικών και ιδεολογικών αντιπαραθέσεων ο ορθόδοξος κληρικός προβάλλει μία λιτή πρόσκληση. Καλεί όλους να συναντηθούν γύρω από την Αγία Τράπεζα και να συμμετάσχουν στο μέγιστο των μυστηρίων. Για να γίνουν εκεί οι άνθρωποι ένα. Για να ενώσουν εκεί τις δυνάμεις τους ώστε να γίνει η αγάπη και η εν Χριστώ ενότητα τρόπος ζωής. Και μετά να συνεχίζεται η Θεία Λειτουργία στην καθημερινότητα του βίου μας και να γίνεται πηγή παρηγοριάς μέσω της ιεροσύνης και της θυσιαστικής της συμπαράστασης στις δοκιμασίες κάθε πονεμένου αδελφού μας.

Τούτο σημαίνει να ζούμε μαζί, κλήρος και λαός, το γεγονός της Εκκλησίας. Όμως, η ουσιαστική συμμετοχή του λαού στη ζωή της Εκκλησίας προϋποθέτει ζωντανές ενορίες. Στη σύγχυση των καιρών χρειάζεται να καταστεί σαφές, ότι οι ενορίες δεν είναι υποκαταστήματα παροχής θρησκευτικών υπηρεσιών αλλά το κέντρο και το σημείο αναφοράς της ζωής μας. Εκεί αρχίζει η ζωή. Εκεί νοηματίζεται. Εκεί αγιάζεται.Εκεί λαμπρύνεται. Εκεί βρίσκει τον δρόμο της προς την αιωνιότητα.

Η ενορία είναι ο τόπος και η ενοριακή ζωή ο τρόπος, όπου μέσω της Θείας Λειτουργίας, της Λατρείας και της μετοχής στο μυστικό Σώμα του Κυρίου, η επιβίωση μετασχηματίζεται σε ζωή και ο θάνατος νικιέται. Στον τόπο που ζει ο κάθε πιστός, η ενορία είναι η μεγάλη του οικογένεια και ο ιερέας ο πατέρας της. Όμως, ποιός γονιός, επειδή θέλει το παιδί του να είναι άγιο και ενάρετο αδιαφορεί όταν το βλέπει άρρωστο, πεινασμένο η να έχει πάρει δρόμο στραβό; Κατά ανάλογο τρόπο, στη διακονία μας δεν πρέπει να χάνουμε την ισορροπία μεταξύ του αγιαστικού έργου και της φιλανθρωπίας. Προσωπικά, δεν γνωρίζω κανέναν άγιο της Εκκλησίας που δεν ήταν φιλάνθρωπος η αδιαφορούσε για τον ανθρώπινο πόνο.

Η λατρεία είναι η κινητήρια δύναμη που καλλιεργεί και θρέφει την αγάπη, μας στρέφει προς τον συνάνθρωπο και γεννά την φιλανθρωπία. Είναι, λοιπόν, θέμα ζωτικής σημασίας η λατρευτική ζωή, το φιλανθρωπικό και το ευρύτερο πολιτιστικό και κοινωνικό μας έργο να αποπνέουν εκκλησιαστικό ήθος και ορθόδοξη πνευματικότητα. Επιμένω σε αυτό το σημείο, διότι μερικοί από εσάς γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε περιβάλλον άλλων θρησκευτικών παραδόσεων και τώρα, ως ορθόδοξοι κληρικοί και θεολόγοι χρειάζεται να καλλιεργείτε συνεχώς την επίγνωση της ορθόδοξης ταυτότητας και αυτοσυνειδησίας και της μοναδικότητας της ορθόδοξης θεολογικής Παράδοσης.

Αυτή η τελευταία παρατήρηση παραπέμπει άμεσα στη σημασία που έχει στην ορθόδοξη Παράδοση η αρετή της διάκρισης. Οι πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν ότι η διάκριση είναι αρετή υψίστης αξίας. Βεβαίως, η καλλιέργειά της προϋποθέτει διαρκή και έντονο πνευματικό αγώνα.

Όμως σήμερα, και ειδικά για όσους καλούμεθα να εργαστούμε για την Εκκλησία μέσα σε περιβάλλοντα αλλότρια και σε εποχές άκριτου και άκρατου συγκρητισμού και πολιτισμικής σύγχυσης, η αρετή της διάκρισης οφείλει να είναι εκ των ων ουκ άνευ δομικό στοιχείο τής  διακονίας μας.

Στη δύσκολη και μεταβατική περίοδο της παγκόσμιας ιστορίας την οποία διανύουμε, η εντολή «στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις ας εδιδάχθητε» έχει βαρύνουσα και θεμελιώδη σημασία.

Δυστυχώς, η προσπάθεια τηρήσεως αυτής της εντολής χωρίς το φίλτρο της αρετής της διάκρισης μερικές φορές οδηγεί σε νοοτροπίες φονταμενταλιστικές, σε συμπεριφορές θρησκευτικού απολυταρχισμού η σε φανατισμούς, που με τη σειρά τους γεννούν αβασάνιστη κατάκριση και καλλιεργούν πνεύμα διχαστικό. Γι’ αυτό η ποιμαντική μας παρουσία χρειάζεται πρώτιστα διάκριση, αγάπη και πνεύμα  θυσίας και κατανοήσεως.

Η σύγχρονη πραγματικότητα είναι άκρως απαιτητική και αυτού του είδους τα διχαστικά και ακραία φαινόμενα είναι, το λιγότερο, άχρηστη πολυτέλεια.

Στην πνευματική έρημο του σύγχρονου βίου είναι θεμελιώδης προτεραιότητα να υπάρχουν γνήσιες ορθόδοξες ζωντανές ενορίες ώστε να υπάρχει μία μικρή όαση για τους νέους· ένα καταφύγιο για τα καινούργια ζευγάρια· μία ήσυχη γωνιά για τη χειμαζόμενη σύγχρονη οικογένεια· μία ζεστή φωλιά για κάθε «κοπιώντα και πεφορτισμένο»· μία εστία όπου θα καίει αδιαλείπτως η φωτιά των πνευματικών αναζητήσεων· ένα θυσιαστήριο από το οποίο θα αρχίζουν όλα και όπου θα καταλήγουν τα πάντα.

Η μεγαλύτερη προσφορά της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο είναι να υπάρχουν παντού ζωντανές ενορίες και μοναστήρια, όπου να φανερώνεται παντοιοτρόπως ότι ο Χριστός αναστήθηκε.

Ότι ο θάνατος νικήθηκε. Και γι’ αυτό οι άνθρωποι μπορούμε να φέρνουμε τη ζωή μας στη Θεία Ευχαριστία και να βρίσκουμε εκεί χαρά, ελπίδα, παρηγοριά, νόημα στον βίο μας, και να ζούμε την πεπτωκία μας καθημερινότητα με τη βεβαιότητα ότι, πέρα και πάνω από κάθε πόνο και θλίψη, η ζωή στο τέλος θα νικά τον θάνατο. Διότι «ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται».

Υπογραμμίζω, ότι όσα είπα μέχρι εδώ δεν αφορούν μόνο τους κληρικούς αλλά το πλήρωμα της Εκκλησίας. Είναι προφανές, ότι όσοι δεν γίνουν κληρικοί καλούνται, επίσης, να εργασθούν ως λαϊκοί θεολόγοι στον αμπελώνα του Κυρίου.

Τίποτα από όσα προανέφερα δεν μπορούν να γίνουν πράξη από τον επίσκοπο και τους ιερείς χωρίς τη θυσιαστική παρουσία των λαϊκών στελεχών του ποιμαντικού έργου, στο οποίο οι θεολόγοι οφείλουν να πρωτοστατούν.

Σήμερα, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, δραστηριότητες, όπως η κατήχηση, η καλλιέργεια των θεολογικών γραμμάτων, η στελέχωση των ποιμαντικών δραστηριοτήτων και η παρουσία της Εκκλησίας σε κάθε πτυχή του κοινωνικού βίου, στο σχολείο, στο νοσοκομείο, στο φιλανθρωπικό έργο αλλά και στις τέχνες και τον πολιτισμό εγείρουν υψηλές απαιτήσεις και οι επαρκώς καταρτισμένοι εκπρόσωποι και εργάτες της Εκκλησίας είναι περισσότερο από πολύτιμοι και εξάπαντος απαραίτητοι.

Αυτό ισχύει και για όσους ακολουθήσουν άλλους δρόμους εκτός της ιεροσύνης η της θεολογίας. Ακόμη και τότε, αυτοί εξακολουθούν να είναι εξίσου πολύτιμοι για τη ζωή και το ποιμαντικό έργο της Εκκλησίας και η προσφορά τους στον κοινό πνευματικό αγώνα θα είναι πάντοτε σημαντική και απαραίτητη.

Εντέλει, από όποιο μετερίζι και αν αγωνίζεται κανείς η ευθύνη παραμένει κοινή. Άλλωστε στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπάρχουν διακρίσεις εξουσιών αλλά χαρισμάτων και διακονιών και, επομένως, στη ζωή και στο έργο της Εκκλησίας δεν περισσεύει κανείς. Βεβαίως, ο ορθόδοξος λαός σέβεται και τιμά ιδιαιτέρως τους κληρικούς του. Όχι διότι κατέχουν κάποια διοικητική εξουσία αλλά διότι αναγνωρίζουν σε αυτούς, ότι αποδέχθηκαν την κλήση του Θεού και των αδελφών τους να διακονήσουν το θυσιαστήριο και τον λαό του Θεού εις τύπον και τόπον Χριστού.

Ο επίσκοπος προΐσταται μίας τοπικής Εκκλησίας όχι ως θρησκευτικός μονάρχης η ως κοσμικός διοικητής αλλά ως προεστώς της ευχαριστιακής συνάξεως εις τύπον και τόπον Χριστού και, κατά προέκταση, οι πρεσβύτεροι προΐστανται της ενοριακής ευχαριστιακής συνάξεως εις τύπον και τόπον του επισκόπου τους.

Έτσι, ο ορθόδοξος κληρικός δεν είναι εκφραστής μίας εξουσίας ως εκπρόσωπος του Θεού επί της Γης αλλά υπηρετεί την Εκκλησία ως εκπρόσωπος του ποιμνίου του στον Θεό.

Ο ορθόδοξος κληρικός είναι ηγετική μορφή και πρώτος στη συνείδηση των πιστών επειδή ως διάκονος της Εκκλησίας είναι πάντων έσχατος. Δοξάζεται υπηρετώντας και φανερώνοντας το ήθος της σταυρικής θυσίας και είναι σεβαστός όχι ως άνθρωπος αλλά ως η θυσία ενός ανθρώπου στη διακονία των αδελφών του. Τέτοιους κληρικούς και αυτού του ήθους θεολόγους χρειάζεται σήμερα επειγόντως η Εκκλησία, ώστε να γίνονται αυτοί ζωντανά πρότυπα ζωής και αγιότητας και αυθεντικά παραδείγματα εκκλησιαστικής νοοτροπίας.

Έχω επίγνωση, ότι η διακονία της Εκκλησίας και των αδελφών μας και η αφιέρωση της ζωής μας σε τέτοιους ιερούς και θαυμαστούς σκοπούς δεν είναι ένας εύκολος δρόμος.

Όσοι επιλέγουν την οδό της διακονίας και της θυσίας διαλέγουν συνειδητά τη στενή και τεθλιμμένη οδό. Χαίρουν, βεβαίως, μετά χαιρόντων αλλά πολύ συχνότερα κλαίνε μετά κλαιόντων.

Διαλέγουν να γίνουν Κυρηναίοι κάθε ανθρώπου γύρω τους που σηκώνει μικρό η μεγάλο σταυρό. Αποφασίζουν να απαντήσουν στην ερώτηση που τους απευθύνει προσωπικά ο Κύριος: «τέκνον μου φιλείς με» με τα λόγια του Πέτρου: «Ναι͵ Κυριε͵ συ οίδας ότι φιλώ σε» για να λάβουν την ίδια κλήτευση: «Ποίμαινε τα πρόβατά μου».

Ιδού πως σχολιάζει ένας σύγχρονος θεολόγος αυτόν τον διάλογο:

[«Ποίμαινε τα πρόβάτά μου»: Δηλαδή βάλε όλη τη ζωή σου μέσα στη Θεία Λειτουργία και κάνε τη λειτουργία τρόπο της καθημερινής ζωής των αδελφών σου.  «Ποίμαινε τα πρόβατά μου». Δηλαδή, μάθε να κλαις μετά κλαιόντων και να χαίρεις μετά χαιρόντων. Αγάπησε τη μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Αγάπησε το νόημα και το περιεχόμενο της ελευθερίας του. Τοποθέτησε τα συγκεκριμένα, τα ατομικά, τα εν τόπω και χρόνω γεγονότα της ζωής του μέσα στη Λειτουργία της Θείας Ευχαριστίας, για να γίνει το έργο και η δημιουργία του καθενός ζωτική λειτουργία του σώματος της Εκκλησίας.

«Ποίμαινε τα πρόβατά μου». Δηλαδή, γίνε τελείως διάφανος για να φανερώνεται που μπορούν να βρουν ανάπαυση ««πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι». Πρόσφερε ευχαριστιακά στο θυσιαστήριο ο,τι αληθινό προσφέρει ο ένας στον άλλον, για να το μοιραστούν όλοι οι εξ ενός ποτηρίου μεταλαμβάνοντες νοηματισμένο και αυξημένο.

«Ποίμαινε τα πρόβατά μου», δηλαδή υπηρέτησέ τους με τον δικό μου τρόπο και με τη δική μου εξουσία: Του μορφήν δούλου λαβόντος και άκρως τεταπεινωμένου. Υπηρέτησέ τους ως πάντων έσχατος .]

Και η απάντηση παραμένει απαράλλακτη μέσα στους αιώνες: «Κυριε͵ πάντα συ οίδας͵ συ γινώσκεις ότι φιλώ σε», «γενηθήτω το θέλημά Σου».». Οφείλω, ωστόσο, να υπογραμμίσω ένα ακόμη σημείο. Όσο δύσκολη και κάποτε επώδυνη μπορεί να γίνεται, μερικές φορές, η ζωή του κληρικού, διατηρεί ωστόσο ένα μοναδικό προνόμιο.

Ο ιερέας έχει πάντοτε την ευκαιρία και τη δυνατότητα να εναποθέτει όλα του τα βάσανα και τους πειρασμούς στο θυσιαστήριο. Αυτό είναι η παρηγοριά του, το στήριγμά του και η πηγή της χαράς του, διότι εκεί συναντά πάντοτε τον αοράτως συνόντα  Κύριο.

Όλα αυτά ίσως μοιάζουν δύσκολα και είναι φυσικό να αναρωτιόμαστε πως θα τα καταφέρουμε. Όμως, δεν υπάρχει λόγος να μην είμαστε αισιόδοξοι. «Η Θεία Χάρις, η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλεί­ποντα αναπληρούσα» θα φροντίσει γι αυτό.

Τέκνα εν κυρίω αγαπητά,

Ας γιορτάσουμε σήμερα το χαρμόσυνο γεγονός της αποφοιτήσεώς σας και ας ευχηθούμε σε όλους και στον καθένα προσωπικά ο σπόρος που σπάρθηκε μέσα σας στο διάστημα των σπουδών σας στην ευλογημένη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού να καρπίσει καρπό εκατονταπλασίονα.

Εύχομαι και προσεύχομαι ο δρόμος που ανοίγεται σήμερα,μετά την αποφοίτησή σας, να είναι πορεία εν Χριστώ ζωής φωταγωγημένης από το ανέσπερο φως της Αναστάσεως και εμπλουτισμένης από τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος.

Εσείς ζητήστε από τον Κύριο ταπεινά και με ειλικρίνεια «γνώρισον μοι, Κύριε, οδόν εν η πορεύσομαι, ότι προς σε ήρα την ψυχήν μου» και Εκείνος θα σας δείξει τον δρόμο. Αξιοποιείστε όσα σας προσέφεραν οι λαμπροί καθηγητές σας και όσα διδαχθήκατε από αυτούς και από τους πνευματικούς σας και προχωρήστε με θάρρος στην υλοποίηση των οραμάτων σας.

Εμπιστευθείτε την ασφάλεια που εγγυώνται η εμπνευσμένη οιακοστροφία της Εκκλησίας της Αμερικής από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπισκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο και η αγάπη, η αδιάλειπτη μέριμνα και η επιστασία του Οικουμενικού μας Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου.

Εμείς σας καμαρώνουμε και παρακαλούμε τον Θεό να σας σκέπει, να σας ευλογεί, να σας στηρίζει και να κατευθύνει τα βήματά σας «εις παν έργον αγαθόν».

Καλή σταδιοδρομία και καλή διακονία.

Ο Θεός μαζί σας".