23 Ιανουαρίου, 2012

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ


Ελλάδα

Στην Εισαγγελία έστειλε ο πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Γάτσιος τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει σχετικά με τα φαινόμενα βίας μεταξύ φοιτητών, μέσα στο πανεπιστήμιο, από τα οποία έχουν προκληθεί και μικροτραυματισμοί. Μιλώντας στον Βήμα 99,5, ο κ. Γάτσιος είπε ότι έκρινε σκόπιμο να παραπέμψει το θέμα και να ενημερώσει την Εισαγγελία, προκειμένου να στείλει «καθαρό μήνυμα ότι θέλουμε τα φαινόμενα αυτά να σταματήσουν οριστικά».

Στον απόηχο της συνάντησής του με την τρόικα, ο πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς έχει στις 13:30 συνάντηση με το προεδρείο της ΓΣΕΕ. Στο επίκεντρο της συζήτησης θα βρεθούν οι απαιτήσεις της τρόικας για μείωση του κατώτατου μισθού και κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού, εν όψει και της συνάντησης των κοινωνικών εταίρων για το ζήτημα, εντός της εβδομάδας.

Μετά τις αρχικές έντονες αντιδράσεις, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ρίχνουν τους τόνους για το θέμα που προέκυψε με το έλλειμμα του 2009, για το οποίο ο εισαγγελέας Γρ.Πεπόνης ζητά από τη Βουλή διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών του Γ.Παπανδρέου και Γ.Παπακωνσταντίνου. Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι η ανακίνηση τέτοιων θεμάτων στην παρούσα κρίσιμη φάση ανάβουν νέες φωτιές στο πολιτικό σκηνικό και υποσκάπτουν το έργο της κυβέρνησης. Μιλώντας στη ΝΕΤ το πρωί της Δευτέρας η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου ζήτησε να μην ποινικοποιείται η πολιτική ζωή του τόπου και να μην στοχοποιείται ο Γ.Παπανδρέου.

Αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν τη διακοπή ρεύματος σε νοικοκυριά που δεν έχουν πληρώσει τους λογαριασμούς της ΔΕΗ με το ειδικό τέλος ακινήτων, δηλώνουν οι συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ, που βρίσκονται συγκεντρωμένοι έξω από τα γραφεία της Επιχείρησης, στην οδό Χαλκοκονδύλη. Σε δηλώσεις τους στη ΝΕΤ, οι συνδικαλιστές ξεκαθάρισαν ότι δεν θα επιτρέψουν τις διακοπές ρεύματος, που ξεκινούν από σήμερα, Δευτέρα, και θα μπλοκάρουν ακόμα και τους εργολάβους που έχουν αναλάβει το έργο.

To «πράσινο φώς» για να ξεκινήσουν οι έλεγχοι από δικηγορικά γραφεία και εισπρακτικές εταιρίες στους οφειλέτες του δημοσίου δίνει η δημοσιοποίηση από το υπουργείο Οικονομικών της λίστας με τα ονόματα των 4.152 φορολογούμενων που χρωστούν συνολικά στο δημόσιο 14.877 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές. Στην πρώτη θέση της λίστας βρίσκεται λογιστής από τη Θεσσαλονίκη που έχει καταδικαστεί για το σκάνδαλο με τις παράνομες επιστροφές ΦΠΑ και χρωστά συνολικά στο Δημόσιο 952 εκατ. ευρώ.

Κόσμος

Σειρά μεταρρυθμίσεων ζήτησε από το καθεστώς της Συρίας ο Αραβικός Σύνδεσμος, με στόχο να τερματιστεί η αιματοχυσία στη χώρα. Οι Άραβες υπουργοί Εξωτερικών κάλεσαν τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ «να μεταβιβάσει εξουσίες στον αντιπρόεδρο» και, μέσα σε δύο μήνες, να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τη συμμετοχή και της αντιπολίτευσης. Επιπλέον, εγκρίθηκε η παράταση της αποστολής των παρατηρητών στη χώρα και ζητήθηκε η υποστήριξη του ΟΗΕ. Για «κατάφωρη παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της» έκανε λόγο η Δαμασκός, απορρίπτοντας το σχέδιο του Συνδέσμου. Νέες κυρώσεις υιοθέτησε τη Δευτέρα η ΕΕ.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, συνεχάρησαν τους Κροάτες που ψήφισαν υπέρ της ένταξης της χώρας τους στην ΕΕ. «(Πρόκειται) για ένα καλό νέο για την Κροατία, την περιοχή και για την Ευρώπη» ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους. Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, το «ναι» των πολιτών στο δημοψήφισμα για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, συγκεντρώνει ποσοστό 66%. Η απόφαση καθόρισε οριστικά την Κροατία ως ευρωπαϊκή χώρα, δήλωσε ο Κροάτης πρόεδρος.

Ένα «σχέδιο δράσης για μια οικονομία κατασκευασμένη να αντέχει» θα παρουσιάσει ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, την Τρίτη, στην ετήσια ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους -την τρίτη από την ανάληψη των καθηκόντων του. Το σχέδιο θα επικεντρώνεται στους τομείς των κατασκευών, της ενέργειας, της εκπαίδευσης και των αξιών της μεσαίας τάξης, σύμφωνα με βίντεο που παρουσίασε η ιστοσελίδα του προεκλογικού αγώνα του Μπαράκ Ομπάμα και σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών των Δημοκρατικών.

Σύνθημα σε μπλουζάκι έγινε η φράση που είπε ο διοικητής του λιμενικού στο Λιβόρνο, Ντε Φάλκο προς τον καπετάνιο του Costa Concordia, Φραντσέσκο Σκετίνο. Ιταλική εταιρεία σκέφτηκε ότι το «Γύρνα πίσω στο πλοίο, διάολε» αποτελεί μια καλή αναλογία με την οικονομική κρίση και δηλώνει ότι με τα μπλουζάκια θέλει να εμπνεύσει τους Ιταλούς να σώσουν τη χώρα τους.

Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών-μελών της ΕΕ αναμένεται να συμφωνήσουν -στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες- στην σταδιακή εφαρμογή εμπάργκο πετρελαίου σε βάρος του Ιράν. Εκτός από το εμπάργκο στις εξαγωγές, αναμένεται να συμφωνηθούν και άλλες οικονομικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης. Σε μία άλλη εξέλιξη, αμερικανικό αεροπλανοφόρο διέσχισε τα στενά του Ορμούζ, χωρίς αντίδραση από την πλευρά του Ιράν, παρά τις προειδοποιήσεις της Τεχεράνης.

Οικονομία

Διευκρινίσεις για τον τρόπο που τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης θα συμβάλλουν στη δέσμη του PSI ποσό ύψους 30 δισ. ευρώ, δίνει ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Όλι Ρεν, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή.

Ανοδικές τάσεις επικρατούν στο Χρηματιστήριο την Δευτέρα, με τον γενικό δείκτη να κινείται πάνω από τις 700 μονάδες και τους επενδυτές να στρέφουν την προσοχή τους στη συνεδρίαση του Eurogroup, όπου θα τεθούν επί τάπητος το νέο πακέτο βοήθειας και η πορεία του PSI.

Συνοδεία της τρόικας μετέβη το πρωί της Δευτέρας στις Βρυξέλλες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν, της Κομισιόν Ματίας Μορς και της ΕΚΤ ο Κλάους Μαζούχ θα μετέχουν στο κρίσιμο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και αναμένεται να τοποθετηθούν τόσο για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, όσο και για την εξέλιξη του ελληνικού οικονομικού προγράμματος και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, ο Π.Τομσεν πρόκειται να παρουσιάσει στο Eurogroup προσχέδιο έκθεσης του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Αθλητισμός

Η Ρεάλ Μαδρίτης ξεπέρασε το σοκ της ήττας της από την Μπαρτσελόνα για το Κύπελλο Ισπανίας και ξέσπασε στην Αθλέτικ Μπιλμπάο την οποία συνέτριψε με 4-1 στο πλαίσιο της εξ αναβολής 1ης αγωνιστικής της primera division. Με το ίδιο σκορ νίκησε και η Μπαρτσελόνα μέσα στην Μάλαγα με χατ-τρικ του Λιονέλ Μέσι.

Τη μήνη των οπαδών του Ολυμπιακού είχαν να αντιμετωπίσουν οι ποδοσφαιριστές της ομάδας κατά την επιστροφή της «ερυθρόλευκης» αποστολής από την Ξάνθη. Οι περίπου 25 οπαδοί των Πειραιωτών που βρέθηκαν το βράδυ της Κυριακής στο «Ελ.Βενιζέλος» αποδοκίμασαν τα μέλη της αποστολής και ζήτησαν από τους παίκτες να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

Η Ιντερ επικράτησε 2-1 της Λάτσιο στο «Τζουζέπε Μεάτσα» και την προσπέρασε, ανεβαίνοντας στη 4η θέση της βαθμολογίας, έξι βαθμούς μακριά από την κορυφή. Διαμαρτύρονται για γκολ οφ-σάιντ του Πατσίνι οι «λατσιάλι». Η Μίλαν, από την πλευρά της, νίκησε με 3-0 στην Νοβάρα με δύο γκολ του Ιμπραΐμοβιτς η Μίλαν και διατηρήθηκε σε απόσταση αναπνοής από την πρωτοπόρο Γιουβέντους.

TOΥΣ ΙΕΡΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΩΝ ΘΑ ΤΙΜΗΣΕΙ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ


Εκδήλωση προς τιμήν των Εφημερίων των Κοιμητηρίων θα πραγματοποιηθεί σήμερα Δευτέρα 23 Ιανουαρίου στις 6 το απόγευμα στο Πολιτιστικό Κέντρο της Ι.Α.Α. στο Ρούφ, παρουσία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.

Οι Εφημέριοι, οι οποίοι χρηματοδότησαν την ολοκλήρωση των εργασιών του Ιδρύματος Μ. Κόκκορη, θα τιμηθούν από τον Μακαριώτατο γι' αυτήν τους την ενέργεια.


ΓΕΡΜΑΝΙΑ Η ΝΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (Γ΄ ΜΕΡΟΣ)



Αυτοί, οι οποίοι αποφάσισαν να "ενώσουν" τις πατρίδες τους για το κοινό συμφέρον, στο τέλος έχασαν τις ίδιες τις πατρίδες τους. Αυτοί, οι οποίοι εξαιτίας της πρώτης ήττας ήταν ανελεύθεροι, τώρα, κατόπιν υποδείξεων των αφεντικών, επιχειρούν σήμερα να "ενωθούν" με τον πιο απόλυτο τρόπο. Στην πραγματικότητα τώρα "ενώνουν" τα χρέη τους, εφόσον αυτά είναι τα μόνα που πλέον τους ανήκουν πραγματικά. Οι πρώην θύτες του Πλανήτη έγιναν τα μεγαλύτερα θύματά του. Λογικό είναι αυτό. Όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τον λόγο που σε "σπρώχνουν" οι τοκογλύφοι στην Ένωση, δεν είναι δυνατόν να καταλάβεις τον λόγο που, όταν θα την επιτύχεις, το μόνο το οποίο θα σου απομένει είναι τα χρέη. Οι Εβραίοι τοκογλύφοι αποφάσισαν την Ένωση της Ευρώπης και αυτοί είναι σήμερα οι κυρίαρχοί της.

Θα πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά, για να καταλάβει ο αναγνώστης τι ακριβώς θέλουμε να πούμε. Θα ξεκινήσουμε βλέποντας έναν μακρινό "χάρτη" της ευρωπαϊκής ιστορίας ...Αρκετά "μακρινό", για να βλέπουμε το σύνολο της "πορείας" της, αλλά και αρκετά "κοντινό", για να μην χάνουμε τους "πρωταγωνιστές" της. Θα ξεκινήσουμε λοιπόν από το ν’ αναζητήσουμε το τι είναι πραγματικά σημαντικό ιστορικό γεγονός για την Ευρώπη και τι δεν είναι. Θα ξεκινήσουμε από ένα βασικό "ξεκαθάρισμα" της ανώφελης ιστορικής "σαβούρας" που κουβαλάμε όλοι στο μυαλό μας και η οποία δεν έχει την παραμικρή αξία. Από το σύνολο της δήθεν περίπλοκης ευρωπαϊκής ιστορίας ελάχιστες είναι οι πραγματικά σημαντικές ημερομηνίες που την αφορούν. Ό,τι μας περιγράφει η ιστορική επιστήμη σαν "σημαντικό", είναι συνήθως μια ασήμαντη επανάληψη, η οποία αφορά μόνον αυτούς που εμπλέκονται σ’ αυτήν και κανέναν άλλον.

Σημαντικό, για παράδειγμα, για την ευρωπαϊκή ιστορία ήταν όταν ο Λεωνίδας αποφάσιζε να στήσει τις "Θερμοπύλες" του απέναντι στην ασιατική λαίλαπα, που απειλούσε την Ευρώπη. Σημαντικό ήταν, όταν ένας "αφηνιασμένος" Μέγας Αλέξανδρος "κάλπαζε" μέσα στην Ασία. Ασήμαντος ήταν ο Καρλομάγνος, ο Ναπολέοντας ή ο Μεγάλος Πέτρος, όσο κι αν ήταν εντυπωσιακά τα φαινόμενα που τους συνόδευαν. Γιατί; Γιατί το σημαντικό βρίσκεται στην "πορεία" της Ευρώπης και όχι στην εσωτερική της "διαρρύθμιση", η οποία εξαρτιόνταν από τους "καλπασμούς" των ασήμαντων στην Ευρώπη. Όσο ανθρώπινο αίμα και ν’ ανακάτευαν με τη λάσπη οι "ασήμαντοι" βασιλείς της σημαντικής Ευρώπης, εξακολουθούσαν να παραμένουν στο ίδιο επίπεδο ...Το επίπεδο εκείνο, που καθόριζε η ίδια η Ευρώπη και η θέση της στον Κόσμο.

Με τα ίδια κριτήρια κρίνονται όχι μόνον τα πρόσωπα, αλλά και τα μεγάλα γεγονότα τα οποία υποτίθεται σημάδεψαν την ιστορία της Ευρώπης. Η μάχη του Γρανικού ήταν σημαντική για την Ευρώπη, γιατί θεμελίωνε την υπερχιλιετή επικράτησή της. Η άλωση της Πόλης ήταν ασήμαντη, γιατί απλά άλλαζε τους εσωτερικούς συσχετισμούς της Ευρώπης. Η μάχη του Βατερλώ ήταν ασήμαντη για τους ίδιους λόγους. Η ναυμαχία του Τραφάλγκαρ ήταν επίσης ασήμαντη. Σημαντικό δηλαδή για την Ευρώπη και την ιστορία της είναι ό,τι επηρεάζει τη θέση της στον Κόσμο και όχι τους εσωτερικούς της συσχετισμούς.

Τα γεγονότα και τα πρόσωπα, που αλλάζουν αυτούς τους συσχετισμούς, είναι ήσσονος σημασίας και έχουν τη σημαντικότητά τους για τους λαούς οι οποίοι επωφελούνται ή αδικούνται, χωρίς να αλλάζει κάτι για τα γενικότερα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Η μάχη του Βατερλώ έχει αναμφίβολα μεγάλη σημασία της για τους Γάλλους και τους Βρετανούς, όπως και η ναυμαχία του Τραφάλγκαρ. Όμως, στο ευρωπαϊκό επίπεδο αυτά τα δύο ιστορικά γεγονότα δεν έχουν καμία σημασία. Δεν έχουν καμία σημασία, γιατί δεν επηρέασαν τη θέση της Ευρώπης και των λαών της στην παγκόσμια ιεραρχία. Κυρίαρχη θα παρέμενε η Ευρώπη στον Κόσμο όποιος κι αν επικρατούσε στις λάσπες του Βατερλώ ή στα νερά του Τραφάλγκαρ.

Όλα αυτά όμως, για να τα καταλάβει κάποιος και να τα αξιολογήσει όπως τους αξίζει, θα πρέπει να γνωρίζει τη θέση της Ευρώπης στην πανανθρώπινη ιστορία ...Θα πρέπει να γνωρίζει τις μεταβολές αυτής της θέσης σε σχέση με αυτήν την ιστορία ...Θα πρέπει να γνωρίζει τους μεγάλους "σταθμούς" της ανθρώπινης ιστορίας και όχι τις ενδιάμεσες ασήμαντες "στάσεις" της ...Να γνωρίζει στο παράδειγμά μας την αρχή, που είναι η "Αθήνα" και το τέλος, που είναι το "Πεκίνο" και να μην επηρεάζεται από τα ενδιάμεσα ...Να μην καταλαβαίνει ως "σταθμό" ένα "μπλοκάρισμα" έξω από την "Άγκυρα". Να μην τον ενδιαφέρει επειδή χάθηκε ένα "τραίνο" στο σταθμό της "Τεχεράνης" ή αν έπεσε μια "γέφυρα" στον δρόμο για το τέλος. Όλα τα ενδιάμεσα είναι ασήμαντα. Είναι ασήμαντα, γιατί δεν επηρεάζουν τη γενική κατάσταση. Θα μπορούσαν να γίνουν, αλλά και να μην γίνουν, χωρίς αυτό να σημαίνει τίποτε απολύτως στην εξέλιξη των πραγμάτων.

Η Ευρώπη, υπό αυτό το "πρίσμα" της μελέτης, είναι ένας μεγάλος "σταθμός" στην ανθρώπινη ιστορία ...Ο αμέσως επόμενος μεγάλος "σταθμός" μετά από την Ασία απ’ όπου ξεκίνησαν τα μεγάλα ανθρώπινα συστήματα εξουσίας. Οι Έλληνες γι’ αυτόν τον λόγο ήταν ο απόλυτα σημαντικός λαός για την Ευρώπη. Γι’ αυτόν τον λόγο, ως λαός, αποτελούσε επί αιώνες τον "κανόνα" και βέβαια το "μέτρο" σύγκρισης για όλους τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς. Ήταν ο λαός, ο οποίος είχε την ευφυΐα, τη γενναιότητα αλλά και την ικανότητα όχι μόνον ν’ αντισταθεί στην ασιατική επίθεση, αλλά να αντεπιτεθεί και να πάρει μέσα από τα "χέρια" της Ασίας την κοσμοκρατορία της ...Να καταλύσει την εξουσία της και να τη μεταφέρει στην Ευρώπη. Ήταν το απόλυτα πετυχημένο πρότυπο όλης της Ευρώπης ...Οι "πατέρες" της. Γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε οι Έλληνες ήταν και οι "νονοί" της Ευρώπης. Κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να τη "βαπτίσει" εκτός από αυτούς, οι οποίοι της έδωσαν τον παγκόσμιο ρόλο της.

Αυτοί την προστάτευσαν όταν έπρεπε και αυτοί την ανέβασαν στην κορυφή του κόσμου όταν μπόρεσαν. Απλά πράγματα. Οι Έλληνες, ως Ευρωπαίοι, έβγαλαν μόνοι τους την "άμυνα" για το σύνολο της Ευρώπης και οι ίδιοι ήταν αυτοί οι οποίοι επιτέθηκαν στην Ασία με στόχο τη νίκη ...Την ελληνική νίκη, η οποία ήταν ευρωπαϊκή νίκη. Αυτές οι ενέργειες ήταν σημαντικές, γιατί ο κόσμος --και άρα και η Ευρώπη-- θα ήταν σήμερα διαφορετικός, αν οι Έλληνες έχαναν τη "μάχη" από τους Πέρσες ...Θα ήταν επίσης διαφορετικός κι αν δεν τους νικούσαν έξω από τη Βαβυλώνα ...Θα ήταν διαφορετικός, γιατί δεν θα υπήρχε Ρώμη και ό,τι αυτή μπορεί να σημαίνει για την ανθρώπινη και την ευρωπαϊκή ιστορία.

Σημαντικό για την Ευρώπη λοιπόν είναι το 480 π.Χ.. Γιατί; Γιατί η ασιατική παντοκρατορία δεν μπόρεσε να "περάσει" στην Ευρώπη. Είναι χρονιά ορόσημο, γιατί μέχρι τότε είχαν οριστικοποιηθεί οι μάχες μεταξύ των "Τιτάνων" της εποχής. Οι δύο κορυφαίες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου είχαν συγκρουστεί μεταξύ τους και είχαν "καταλήξει" σε μια κατάσταση. Η ασιατική Βαβυλώνα είχε επιβληθεί απόλυτα της αφρικανικής Αιγύπτου και ήταν πλέον ελεύθερη να διεκδικήσει και την Ευρώπη. Ο βασιλιάς της ήταν πλέον ένας ζωντανός "Θεός". Ήταν ταυτόχρονα βασιλεύς της Βαβυλώνας και Φαραώ της Αιγύπτου ...Ο απόλυτος άρχων του αφροασιατικού κόσμου. Αυτός επιτέθηκε στην Ελλάδα με στόχο την Ευρώπη. Σε αυτόν τον πανίσχυρο "θεό" αντιστάθηκαν οι Έλληνες ως Ευρωπαίοι ακρίτες και έσωσαν την Ευρώπη.

Σημαντικό επίσης είναι και το 323 π.Χ. που πέθανε ο Αλέξανδρος. Γιατί; Γιατί με τον θάνατό του "κλείδωσε" τη νέα εποχή. Ένας Ευρωπαίος "άλωσε" τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία του Κόσμου και η ανθρωπότητα άλλαξε "σελίδα" στην ιστορία της. Από την εποχή της Ασίας περάσαμε στην εποχή της Ευρώπης. Η Ευρώπη, η οποία μέχρι τότε απειλούνταν από την Ασία ή την αφρικανική Αίγυπτο, έγινε η απόλυτη κυρίαρχος των πάντων. Μετέφερε ανθρώπινο δυναμικό στην ασιατική επικράτεια και δημιούργησε τα "αναχώματα" για τη μετέπειτα κυριαρχία της. Οι Ευρωπαίοι Έλληνες, οι οποίοι πήγαν στην Ασία και την Αφρική ως επικυρίαρχοι, ήταν αυτοί που έδωσαν τον χρόνο, τη γνώση, αλλά και τη δύναμη στη Ρώμη να "χτίσει" την Ευρώπη που σήμερα γνωρίζουμε. Η Ρώμη έχτισε" την Ευρώπη που γνωρίζουμε, γιατί οι Έλληνες είχαν "μπλοκάρει" τους γίγαντες της Ανατολής. Δεν ήταν τυχαίο που η Ρώμη αναγνώριζε τον Αλέξανδρο ως τον δέκατο τρίτο θεό της.

Γι’ αυτόν τον λόγο το τρομερό παιδί του ελληνισμού ήταν σημαντικότατος παράγοντας στην ευρωπαϊκή ιστορία. Γι’ αυτόν τον λόγο όλοι οι μύθοι και οι θρύλοι της Ευρώπης είχαν ως σημείο αναφοράς τους τον Αλέξανδρο. Ο Έλληνας και άρα ο Ευρωπαίος απόλυτος άρχων του κόσμου ήταν αυτός, ο οποίος οδήγησε την Ευρώπη στην "κορυφή" του κόσμου. Για περισσότερο από δύο χιλιάδες χρόνια η Ευρώπη ήταν η απόλυτη κυρίαρχος δύναμη στον κόσμο. Οι εξουσίες της "μετακινούνταν" από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα, αλλά παρέμεναν εντός των "τειχών" και η παντοδυναμία της ήταν ακλόνητη. Από τη Ρώμη πήγε η εξουσία στη Νέα Ρώμη και από εκεί μοιράστηκε και στους υπόλοιπους. Τελευταίος εκφραστής τής ευρωπαϊκής κυριαρχίας ήταν το Λονδίνο ...Το ρωμαϊκό Londinium.

Δύο χιλιάδες χρόνια οι Ευρωπαίοι εισέπρατταν τα άπειρα κέρδη από τον "καλπασμό" του μεγάλου Αλεξάνδρου ...Από τον "καλπασμό" του ελληνικού "ταύρου", ο οποίος πήρε στην "πλάτη" του την όμορφη Ευρώπη και την ανέβασε στον "Όλυμπο" της δόξας αλλά και της εξουσίας. Λατίνοι, Γάλλοι, Ισπανοί, Βρετανοί αλλά και Ρώσοι είδαν τον κόσμο από "ψηλά", εξαιτίας του ελληνικού επιτεύγματος. Ακόμα και οι σημερινοί Φιλανδοί, οι οποίοι δήθεν "μαλώνουν" τους Έλληνες, άγνωστο είναι σε ποια ιγκλού θα βρίσκονταν σήμερα χωρίς αυτούς.


Όλοι οι Ευρωπαίοι επωφελήθηκαν από τους Έλληνες. Όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί εισέπραξαν κέρδη από τον ελληνικό θρίαμβο. Είχαν τον κόσμο στα "χέρια" τους, γιατί τους τον πρόσφεραν οι Έλληνες. Για όσο διάστημα λοιπόν η Ευρώπη παρέμενε στην "κορυφή" του Κόσμου, εξαιτίας της νίκης των Ελλήνων, δεν είχε καμία σημασία η εσωτερική της κατάσταση. Οι εσωτερικοί της πόλεμοι --και άρα οι μάχες των βασιλέων της-- ήταν μάχες μεταξύ των επιγόνων και αυτές οι μάχες είναι ήσσονος σημασίας, όταν δεν επηρεάζουν τον "θρόνο".

Βλέποντας όμως κάποιος τη σημερινή θέση της Ευρώπης στην παγκόσμια "σκακιέρα", αντιλαμβάνεται πως αυτός ο "θρόνος" έχει προ πολλού χαθεί. Η Ευρώπη σήμερα είναι "σκιά" του εαυτού της. Σχεδόν έχει καταντήσει ένας "κομπάρσος" της ανθρώπινης ιστορίας. Άρα τι συμπέρασμα βγάζουμε; Ότι κάτι σημαντικό και εξαιρετικά τραγικό έγινε εις βάρος της Ευρώπης και απλά δεν το έχουμε αντιληφθεί. Κάτι έγινε κάπου ενδιάμεσα και εμείς δεν το αντιληφθήκαμε. Μέσα στην πληθώρα των ασήμαντων ιστορικών δεδομένων χάσαμε τα πραγματικά σημαντικά. Η ανθρωπότητα άλλαξε "σταθμό" και εμείς ούτε καν το αντιληφθήκαμε. Η "Πλανηταρχία" άλλαξε Ήπειρο και εμείς, ως Ευρωπαίοι, ούτε καν καταλάβαμε πότε χάσαμε τη μάχη.

Είναι λοιπόν δεδομένο πως κάτι σημαντικό έχει γίνει και η εξουσία του Πλανήτη άλλαξε "ήπειρο". Κάπου έχασε τον πόλεμο η Ευρώπη, για ν’ αποφασίζει η αμερικανική Ουάσιγκτον για το μέλλον του Κόσμου. Μετά τον σημαντικό θρίαμβο των Ελλήνων θα πρέπει να υπήρξε κάποια επίσης σημαντική πανωλεθρία των Ευρωπαίων. Δεν μπορεί να χαθεί η παγκόσμια πρωτοκαθεδρία χωρίς μια ανάλογα κολοσσιαία ήττα. Κάπου έγινε το μέγα λάθος και δεν το αντιληφθήκαμε. Κάπου ανάμεσα στους ασήμαντους πολέμους χάθηκε και ο σημαντικός. Κάποιος προφανώς ηλίθιος Ευρωπαίος επίγονος, στην προσπάθειά του να αλλάξει τους εσωτερικούς συσχετισμούς, κατέστρεψε την "οικογενειακή" περιουσία. Δεν εξηγείται διαφορετικά. Κάποια από τις πολλές εσωτερικές ευρωπαϊκές μάχες θα είχε συνέπειες στη συνολική ευρωπαϊκή παρουσία στον κόσμο.

Τώρα μπορεί να καταλάβει ο αναγνώστης το νόημα αυτού του οποίου είπαμε παραπάνω και μπορεί να φάνηκε υπερβολικό ...Αυτό το οποίο είπαμε πιο πάνω ότι έχει νόημα για κάποιους, να ελέγχουν ασφυκτικά την "επιστήμη" της ιστορίας. Κάποιοι ισχυροί παράγοντες της ιστορίας έχουν συμφέρον να αναμιγνύουν τα σημαντικά με τα ασήμαντα, προκειμένου να μην καταλαβαίνουν οι λαοί τι συμβαίνει. Έχουν συμφέρον να παρουσιάζουν την ιστορία σαν μια άκρως περίπλοκη "επιστήμη", η οποία αφορά τους "επιστήμονες" και όχι τον απλό άνθρωπο. Ο αναγνώστης βλέπει πως έχει νόημα για κάποιους να παρερμηνεύουν τα ιστορικά δεδομένα, γιατί σε διαφορετική περίπτωση κάποιοι θα εκτελούνταν στις ευρωπαϊκές πλατείες.

Μέσα στα πλαίσια αυτής της εσκεμμένης ιστορικής παραπληροφόρησης αναζητούμε τα αίτια της σημερινής ιστορικής άγνοιας των ευρωπαϊκών λαών. Μέσα στα πλαίσια των αναγκών των νέων ισχυρών αναζητούμε τους λόγους της "παραποίησης" των ιστορικών στοιχείων. Το αποτέλεσμα είναι αυτό το οποίο βλέπουμε. Οι Ευρωπαίοι έχασαν τη μάχη της κοσμοκρατορίας και δεν το κατάλαβαν καν. Πρωτοφανές και ανήκουστο όχι για σύγχρονους λαούς στην εποχή της πληροφορίας, αλλά απαράδεκτο ακόμα και για πρωτόγονους. Είναι σαν να μην γνώριζε ένας Ασιάτης τη σημασία της κατάληψης της Βαβυλώνας από τον Ευρωπαίο Αλέξανδρο.

Μια τέτοια κολοσσιαία ήττα πού την αναζητούμε; Σε έναν κολοσσιαίο πόλεμο. Δεν χάνεις την κοσμοκρατορία με μια αψιμαχία σε κάποιο ακριτικό φυλάκιο. Ανάλογος πόλεμος χρειάζεται για μια τέτοια απώλεια και τέτοιος είναι μόνον ένας Παγκόσμιος Πόλεμος. Ποιος δεν γνωρίζει τους Παγκόσμιους Πολέμους, οι οποίοι ξεκίνησαν από την Ευρώπη; Ενώ όμως τους γνωρίζει, δεν μπορεί να τους αξιολογήσει. Γιατί; Γιατί έχουν τεράστια διαφορά μεταξύ τους. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας παντελώς ασήμαντος εσωτερικός πόλεμος της Ευρώπης, εφόσον δεν επηρέαζε την "πορεία" της. Αντίθετα ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ο πλέον σημαντικός, γιατί κατέστρεψε την Ευρώπη. Αυτό, το οποίο κατάφεραν οι Έλληνες με τις "Θερμοπύλες" στην εξ’ ανατολών επίθεση που δέχθηκε η Ευρώπη από τους Ασιάτες, δεν το κατάφεραν οι Ευρωπαίοι στην εκ δυσμάς επίθεση που δέχθηκε η Ευρώπη από τους Αμερικανούς.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν το "τέλος" της παντοκρατορίας της Ευρώπης και η "αρχή" της παντοκρατορίας Αμερικής. Ό,τι ήταν η επίθεση του Αλεξάνδρου για την ασιατική αυτοκρατορία ήταν ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος για την ευρωπαϊκή αυτοκρατορία. Η αρχή του τέλους της. Αν ο αναγνώστης κατανοήσει τη σημαντικότητα αυτού του πολέμου, θα αρχίσει ν’ αντιλαμβάνεται ορισμένα πράγματα, τα οποία σήμερα δυστυχώς διαφεύγουν από τους πολλούς. Με βάση λοιπόν την νέα "οπτική" --εξαιτίας της "απόστασης"-- μπορεί να αρχίσει να ανιχνεύει τους υπεύθυνους της ευρωπαϊκής "ήττας". Επιτέθηκαν ποτέ οι Αμερικανοί στην Ευρώπη; Όχι βέβαια. Άρα ποιοι ήταν αυτοί, οι οποίοι με την ηλιθιότητά τους άνοιξαν την "πόρτα" στους Αμερικανούς και τους παρέδωσαν το "σκήπτρο" της Ευρώπης;
____________________

Αύριο η συνέχεια

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ


Η ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

1. Η διεκδίκηση της οθωμανικής κληρονομιάς στην Ευρώπη.

Από την στιγμή που η λέξη «Ελλάς» κρίθηκε ως η καταλληλότερη ονομασία για το σύγχρονο κράτος των Ρωμιών, το ζήτημα της Μακεδονίας -στη θεωρία τουλάχιστον- είχε κριθεί. Η ιστορική γεωγραφία -κατά το γνωστό απόσπασμα του Στράβωνος- έθετε τη γη του Αλεξάνδρου εντός της Ελλάδος αλλά στην πράξη βέβαια το ζήτημα δεν απασχολούσε άμεσα τους Έλληνες. Οι εδαφικές φιλοδοξίες τους δύσκολα ξεπερνούσαν τον Όλυμπο. Εξάλλου, τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του ΙΘ΄ αιώνος, ο προβληματισμός για την ταυτότητα των Μακεδόνων, ελλείψει ανταπαιτητών του χώρου, ήταν άκαιρος· η ιστορική γνώση για την πορεία τους κατά τους Μέσους Χρόνους ήταν νεφελώδης· η αλλοφωνία δεν ξάφνιαζε κανέναν και η ομοδοξία ήταν μεν αναγκαία αλλά πάντως απολύτως επαρκής συνθήκη για να ενταχθεί κανείς στο ελληνικό έθνος.

Αν υπήρχε προβληματισμός για την Μακεδονία και τους κατοίκους της, αυτός εντοπιζόταν σαφώς στον σλαβικό χώρο και μάλιστα στο πλαίσιο της βουλγαρικής εθνικής αναγεννήσεως και των σχέσεών της με τη Ρωσία αφενός και την Σερβία αφετέρου. Πριν από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, το 1822, ο Βουκ Κάραζιτς, ο εξέχων Σέρβος φιλόλογος και εθνογράφος, συμπεριέλαβε σε έκδοσή του, ως βουλγαρικά, σλαβικά δημοτικά τραγούδια από το Ράζλογκ. Το 1829, ο Ουκρανός Γιούρι Βενέλιν στη μελέτη του Οι αρχαίοι και νεότεροι Βούλγαροι και οι πολιτικές, εθνογραφικές, ιστορικές και θρησκευτικές τους σχέσεις με τη Ρωσία ταξινόμησε κι αυτός ως Βουλγάρους τους κατοίκους της Μακεδονίας. 

Το 1842 ο Τσέχος γεωγράφος Π.Σαφάρικ, που έζησε στο Νόβι Σαντ αλλά δεν ταξίδεψε ποτέ στα Νότια Βαλκάνια, παρουσίασε τον εθνογραφικό του χάρτη, προϊόν εργασίας είκοσι ετών, όπου οι Βούλγαροι κατελάμβαναν τεράστια περιοχή από την Δοβρουτσά μέχρι την Αχρίδα και την Θεσσαλονίκη. Λίγο αργότερα (1844-45), βρέθηκε στη Βόρεια Μακεδονία ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Καζάν Βίκτορ Γριγόροβιτς, πολύ πριν φθάσει στα μέρη αυτά η Μεγάλη Ιδέα που γεννιόταν μόλις την ίδια εποχή στο ελληνικό κοινοβούλιο. Η επαφή του με τον Δήμηταρ Μιλαντίνωφ στην Αχρίδα ήταν καθοριστική για την στροφή του τελευταίου καθώς και του αδελφού του Konstanin, στη συλλογή σλαβικών δημοτικών τραγουδιών. 

Εκδόθηκαν το 1861 ως Βουλγαρικά δημοτικά τραγούδια με την επιχορήγηση του διακεκριμένου υποστηρικτού της Νοτιοσλαβικής Ιδέας, Καθολικού Επισκόπου Strossmayer, σε μία εποχή που η ιδέα αυτή δεν απέκλειε τους Βουλγάρους. Εξάλλου, έναν μόλις χρόνο νωρίτερα (1860), είχε εκδοθεί στο Βελιγράδι το παρεμφερές έργο του Στέφαν Βέρκοβιτς, απεσταλμένου του σερβικού κράτους στις Σέρρες, Δημοτικά τραγούδια των Μακεδονο-Βουλγάρων της Μακεδονίας. Ακολούθησε το 1867 η υποβολή από τον ίδιο στην εθνογραφική έκθεση της Μόσχας του διαβοήτου «Άσματος του Ορφέως», το 1868 η μελέτη του Περιγραφή της ζωής των Μακεδονο-Βουλγάρων και το 1874 η έκδοση στα γαλλικά της Veda Slave, του γνωστού πλαστού πομακικού έπους των 250.000 στίχων. 

Η άνοδος του ρωσικού πανσλαβισμού, στα τέλη της δεκαετίας του 1860, κατέστησε προφανές ότι η φιλοβουλγαρική εργασία του Βέρκοβιτς ελάχιστα εξυπηρετούσε το Βελιγράδι, το οποίο ανέπτυξε νέο κύκλο ερευνών και θεωριών με πρωταγωνιστή τον σλαβολόγο Καθηγητή Μίλος Μιλόγεβιτς. Στον δρόμο που είχε ανοίξει ο Βέρκοβιτς για την κατάκτηση της αρχαίας Θράκης, ο Μιλόγεβιτς προσπάθησε να αποσυνδέσει τους Μακεδόνες από τους Βουλγάρους και να τους συνδέσει με την αρχαία Μακεδονία και τον Μέγα Αλέξανδρο, το ισχυρότερο επιζόν σύμβολο της αρχαιότητος. Ειδικά μετά την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας, η αποσύνδεση αυτή ήταν επιτακτική ανάγκη. Πάντως, από τις αρχές της δεκαετίας του 1870, ήταν εμφανές ότι οι προσπάθειες καταγραφής της μακεδονικής ιστορίας και της σλαβομακεδονικής γλώσσης καθώς και της εντάξεώς τους στο αδιαμόρφωτο πλαίσιο είτε της σερβικής είτε της βουλγαρικής φιλολογίας δημιουργούσαν προστριβές και προβληματισμούς τοπικιστικού χαρακτήρος.

Ο προβληματισμός δεν ήταν μόνον σλαβικό προνόμιο. Μετά τον Κριμαϊκό Πόλεμο, εξίσου προβληματισμένη ήταν και η Δύση για το μέλλον της ευρωπαϊκής κληρονομιάς του μεγάλου ασθενούς, μέγα μέρος της οποίας ήταν η Μακεδονία. Ήταν μία περιοχή πλούσια σε πρώτες ύλες, σιτηρά και βαμβάκι, που αποδείχθηκαν πολύτιμα για τις δυτικές αγορές στις περιόδους των πολεμικών κρίσεων (1853-56, 1861-65 και 1877-78). Ενδεικτική ήταν η διερευνητική αποστολή του Γάλλου εξερευνητή Guillaum Lejean, εντεταλμένου της κυβερνήσεώς του, που οδήγησε στην έκδοση εθνογραφικού χάρτου της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, το 1861. 

Η Μακεδονία λοιπόν ανακαλύφθηκε ξανά μέσα από τα κείμενα των περιηγητών μίας νέα γενεάς, που περιελάμβανε την Mary Walker και τον αυστριακό διπλωμάτη και εθνογράφο Georg von Hahn, την Georgina Mackenzie και την Adelina Irby, τη Lady Blunt, τη σύζυγο του διπλωμάτη Sir John Blunt, τον αρχαιολόγο Leon Heuzey, μέλος της Γαλλικής Σχολής των Αθηνών, τον αντισυνταγματάρχη James Baker που διέσχισε την Μακεδονία το 1874, τον Valentine Chirol, ανταποκριτή της εφημερίδος Levant Herald το 1880 αλλά και τον πολυγραφότατο Leon Hugonnet, που το 1886 δημοσίευσε το βιβλίο του για την «άγνωστη Τουρκία», στην οποία συμπεριελάμβανε και την Μακεδονία. 

Τα κείμενα αυτά απέχουν πολύ από το να χαρακτηρισθούν επιστημονικές πραγματείες ή έστω αμερόληπτες παρατηρήσεις. Είναι γνωστό π.χ. ότι οι κυρίες Mackenzie και Irby επηρεάσθηκαν σφοδρά από τον επαναστάτη Γκιόργκι Ρακόφσκι και έτσι βρήκαν στη Μακεδονία μία τεράστια Βουλγαρία, που περιελάμβανε όχι μόνον ολόκληρο τον σλαβόφωνο πληθυσμό της αλλά και αυτή την Θεσσαλονίκη. Σε γενικές πάντως γραμμές, η ανάδειξη του σλαβικού χαρακτήρος της Μακεδονίας, με τεκμήριο την ομιλία, ήταν μία χρήσιμη υποθήκη για τα βουλγαρικά δίκαια, λόγω της εξαιρετικής δημοτικότητος που θα αποκτούσε σύντομα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η βουλγαρική υπόθεση. Ήταν επίσης η βάση, πάνω στην οποία κτίσθηκε σημαντικό μέρος της κατοπινής χαρτογραφικής παραγωγής.

Στην Ελλάδα, η έρευνα και το ενδιαφέρον για την Μακεδονία στην αρχή ήταν σχεδόν προσωπική υπόθεση του Μαργαρίτη Δήμιτσα, βλαχόφωνου από την Αχρίδα που διετέλεσε σχολάρχης στο Μοναστήρι, την Θεσσαλονίκη και τέλος στην Αθήνα. Αφού ξεπέρασε τις πρώιμες απόψεις του περι «ελληνομακεδονισμού», τις φιλοδοξίες του να γράψει την ιστορία του «μακεδονικού έθνους» και απέτυχε στη γλωσσική κάθαρση της Μακεδονίας, αφιερώθηκε τελικά με περισσότερη επιτυχία στην κάθαρση του ελληνικού παρελθόντος από τους Σλάβους. Αρχικά δεν είχε, όμως, και πολλούς συμπαραστάτες. Στους ελαχίστους Έλληνες που ασχολήθηκαν σοβαρά με την Μακεδονία μέχρι την Ανατολική Κρίση και την αναμόρφωση των συνόρων του 1878, συγκαταλέγονται καταρχήν ο Παπαρρηγόπουλος, που το 1865 είχε τελειώσει πλέον τον δεύτερο τόμο της μεγάλης ιστορίας του, όπου και τα κεφάλαια της Αρχαίας Μακεδονίας και ο Ιωάννης Γ. Βασματζίδης, συγγραφέας της εθνογραφικής διατριβής Η Μακεδονία και οι Μακεδόνες προ της των Δωριέων καθόδου, Μόναχο 1867. Όλοι τους αρχαιολογούσαν αθεράπευτα.

Μετά την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας (1870) και την απόσχισή της από το Οικουμενικό Πατριαρχείο (1872), το εκδοτικό ενδιαφέρον εντάθηκε. Οι αθηναϊκές εφημερίδες (όπως και οι ελληνικές της Κωνσταντινουπόλεως) πλημμύρισαν από επιστολές αγωνίας τόσο από την Ανατολική Ρωμυλία όσο και από την Μακεδονία, όπου η Εξαρχία είχε αρχίσει να διεισδύει. Όμως, παρά τον θόρυβο, ήταν αργά για να καλυφθεί το επιστημονικό κενό για την εθνογραφική σύνθεση της νεώτερης Μακεδονίας. Στη Διάσκεψη της Κωνσταντινουπόλεως, τον Δεκέμβριο του 1876, με πρόταση του Κόμη Ιγκνάτιεφ χρησιμοποιήθηκε ο νεόκοπος (1876) εθνογραφικός χάρτης του Γερμανού Heinrich Kiepert πιθανότατα σε συνδυασμό με στοιχεία του Βέρκοβιτς. Όπως φάνηκε, τα ελληνικά επιχειρήματα για την αρχαιότητα δεν ήταν επαρκή, γι' αυτό η Αθήνα επιδόθηκε σε συστηματικές κινήσεις, που είχαν ως αποτέλεσμα την παραγωγή τριών φιλελληνικών χαρτών, του Edward Stanford, του A. Synvet και του F. Bianconi. Ο πρώτος, είχε βασισθεί σε στοιχεία που προώθησε στον Άγγλο γεωγράφο ο «Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων» μέσω του Ιωάννη Γενναδίου, του Έλληνα επιτετραμμένου στο Λονδίνο. Τα ίδια στοιχεία έθεσε υπόψη του Kiepert ο ίδιος ο Παπαρρηγόπουλος, ζητώντας και πετυχαίνοντας να αναθεωρήσει μερικώς την έκδοση του 1876. 

Ο δεύτερος χάρτης εκπονήθηκε από τον Α. Synvet, καθηγητή της Γεωγραφίας στο Οθωμανικό Λύκειο της Κωνσταντινουπόλεως, με στοιχεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. O Bianconi, Γάλλος μηχανικός των οθωμανικών σιδηροδρόμων, βάσισε τον δικό του χάρτη στα οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα. Η συχνή αναφορά των μη Μουσουλμάνων ως Ρωμιών και η ταύτιση των απανταχού Ρωμιών με τους Έλληνες ευνοούσε αφάνταστα την Αθήνα. Ουσιαστικά και στους τρεις χάρτες Πατριαρχικοί Σλαβόφωνοι και Βλαχόφωνοι ταξινομούνταν ως Έλληνες. Γι' αυτό και προσκομίσθηκαν στο Συνέδριο του Βερολίνου (1878). Μαζί προσκομίσθηκε και ο χάρτης του Karl Sax, παλαιού προξένου της Αυστρίας στην Αδριανούπολη. Ο Sax, με βάση τις διπλωματικές πηγές που είχε στη διάθεσή του, περιόρισε την βουλγαρική υπεροχή στη Μακεδονία, διακρίνοντάς τους σε Σερβο-βούλγαρους (στα βόρεια της Νίς) καθώς και σε Εξαρχικούς, Πατριαρχικούς, Ουνίτες και Μουσουλμάνους Βούλγαρους (Πομάκους).

Στο πλαίσιο της ανακινήσεως των μακεδονικών ενδιαφερόντων των Αθηνών, που ακολούθησε την ίδρυση των Ηγεμονιών της Βουλγαρίας και της Ρωμυλίας, δύο από τους πιο ικανούς «εφημεριδογράφους» της εποχής εξέθεσαν τις σκέψεις τους εκτενέστερα: ο τότε βουλευτής Αθανάσιος Παπαλουκάς Ευταξίας, συγγραφέας της μελέτης Το έργον του ελληνισμού εν Μακεδονία (1880) και ο εκδότης της εφημερίδος Σφαίρα Ιωάννης Καλοστύπης, που δημοσίευσε το πόνημα Μακεδονία, ήτοι μελέτη οικονομολογική, γεωγραφική, ιστορική και εθνολογική (1886). Αμφότεροι είχαν ζήσει και υπηρετήσει στη Μακεδονία κατά την δεκαετία του 1870 και προσέβλεπαν στην ένωση αυτή ως τη λύτρωση της Ελλάδος από την εδαφική, την οικονομική αλλά και την ιδεολογική της ασφυξία. 

Αμφότεροι όριζαν γεωγραφικά την Μακεδονία με τον ευρύτερο δυνατό τρόπο και αυτό ήταν ευεξήγητο. Η μελέτη του Καλοστύπη, που την είχε αφιερώσει στο έφηβο Διάδοχο Κωνσταντίνο, ήταν ουσιαστικά η απάντηση στην έκδοση του Ατανάς Σόπωφ, γραμματέως της Βουλγαρικής Εξαρχίας στην Κωνσταντινούπολη, που με το ψευδώνυμο Οφέικωφ επανέφερε το ζήτημα των ορίων της Βουλγαρίας του Αγίου Στεφάνου. Η προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας είχε επαληθεύσει τις ανησυχίες όλων με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. 

Ο Νικόλαος Σχινάς, αξιωματικός και μηχανικός με γαλλική παιδεία, ανέλαβε να κάνει μία επιτόπια κατόπτευση και παρήγε την εντυπωσιακή σε λεπτομέρεια τρίτομη έκδοση Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας, Αθήνα 1887. Οι πληροφορίες του θα ήταν εξαιρετικής σημασίας δέκα χρόνια πριν. Όμως τέτοιου είδους μελέτες δεν ήταν πλέον οι κατάλληλες για να εξουδετερώσουν όσα έγραφαν «δημοσιολόγοι, πινακογράφοι και δημοσιογράφοι», τους οποίους ο Καλοστύπης έψεγε -δικαιολογημένα- ότι αντλούσαν πληροφορίες από ύποπτες πηγές.

Πραγματικά, μετά την αυτονομία, το βουλγαρικό επιστημολογικό ενδιαφέρον για την Μακεδονία κινήθηκε σε δύο επίπεδα. Εντός της ηγεμονίας το ισχυρό μακεδονικό λόμπυ, οργανωμένο σε συλλόγους, ανέπτυξε ποικίλα έντυπα που εξέθεταν το αίτημά του για αποφασιστικές κινήσεις στη Μακεδονία. Το 1880 η εφημερίδα Μακεδόνετς,, με εκδότη τον Ν.Ζίφκωφ από το Ρούσε, πρότεινε ανοιχτά την αποστολή όπλων. Στην ίδια πόλη κυκλοφόρησε το 1888 η εφημερίδα Μακεντόνια του Κόστα Σάχωφ, του οποίου οι ιδέες θεωρούνται ως οι ιδεολογικές καταβολές της ΕΜΕΟ. Την εφημερίδα Λόζα κυκλοφόρησε στη Σόφια το 1891 μία ομάδα νέων που επιθυμούσαν την αναζωογόνηση της σλαβομακεδονικής διαλέκτου και την «αφύπνιση» των Μακεδόνων. 

Ακολούθησε το 1893 η Γιουγκοζάπαντνα Μπαλγκάρια [Νοτιοδυτική Βουλγαρία] και την ίδια χρονιά ο Σάχωφ κυκλοφόρησε, στη θέση της απαγορευμένης λόγω οθωμανικών διαμαρτυριών Μακεντόνια, την «Μακεδονική Φωνή» (Μακεντόνσκι Γκλας), που ζητούσε την ίδρυση μιας οργανώσεως για να αναλάβει την υπόθεση της Μακεδονίας. Ήταν λίγες μόνον ημέρες πριν από την ίδρυση της ΕΜΕΟ στη Θεσσαλονίκη. Αλλά και η Βουλγαρική Κυβέρνηση δεν έμενε αργή. Την εποχή αυτή ανατέθηκε από το Υπουργείο Στρατιωτικών στον Γιόρτσε Πετρώφ, μελλοντικό ηγετικό στέλεχος της ΕΜΕΟ, να συγκεντρώσει υλικό για την Μακεδονία, το οποίο εκδόθηκε το 1896, ενώ ο Πετρώφ ανταμείφθηκε με μία κρατική υποτροφία για να σπουδάσει -τί άλλο;- χαρτογραφία στην Ευρώπη.

Το δεύτερο επίπεδο του βουλγαρικού ενδιαφέροντος, ήταν η Ευρώπη. Αμέσως μετά την αυτονομία, ο αγγλοσπουδαγμένος οικονομολόγος και μετέπειτα πολιτικός Ιβάν Γκέσωφ, ήδη τακτικός ανταποκριτής των Times και της Daily News, είχε περιοδεύσει και ολοκληρώσει επιτυχώς την προπαγανδιστική εκστρατεία σε Γαλλία και Βρετανία. Για τις επόμενες δεκαετίες, ο ευρωπαϊκός τύπος ήταν τόσο φιλοβουλγαρικός, ώστε να προκαλεί σταθερά την έκπληξη και την οργή των Ελλήνων. Δεν ήταν όμως μόνον θέμα προπαγάνδας. Οι Βούλγαροι καταρχήν και οι Σέρβοι ακολούθως φρόντισαν εγκαίρως να τυπώσουν σε δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες τις απόψεις τους. Εάν τις απόψεις αυτές εξέφραζαν για λογαριασμό τους Ευρωπαίοι επιστήμονες, τόσο το καλύτερο για τη Σόφια. Στην προσπάθειά της αυτή είχε περιστασιακό σύμμαχο και το ενδιαφέρον της Καθολικής Εκκλησίας για τα Βαλκάνια.

Ωστόσο, οι Βούλγαροι δεν ήταν πλέον οι μόνοι σοβαροί διεκδικητές της Μακεδονίας. Η εμφάνιση του βιβλίου και του χάρτου του Γκόπτσεβιτς (1889), διπλωμάτη καριέρας αλλά και εγνωσμένου επιστήμονος, επανέφερε στο προσκήνιο τις ακραίες απόψεις του Μιλόγιεβιτς, ότι δηλαδή πλήθος Σέρβων κατοικούσε στη Μακεδονία νοτιότερα της οροσειράς του Σαρ. Κατά τον Γκόπτσεβιτς, ήταν πληθυσμοί που μόνον εξαιτίας της πλημμελούς γνώσεως των σλαβικών γλωσσών και του φολκλόρ είχαν θεωρηθεί ως Βούλγαροι. Δεν ήταν όμως, βέβαια, σύμπτωση ότι τα εθνογραφικά αυτά κριτήρια, όπως φάνηκε και από άλλους χάρτες στα επόμενα χρόνια, ταυτίζονταν με τα όρια του μεσαιωνικού σερβικού κράτους· ούτε αποτελεί έκπληξη ότι ήδη η βουλγαροσερβική διαμάχη για την ταυτότητα των Μακεδόνων Σλάβων απέβαινε προς όφελος της επιστημολογικής διακρίσεώς τους και από τους μεν και από τους δε.

Αναμφίβολα το γλωσσικό επιχείρημα, το οποίο προέβαλαν οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι, γινόταν ευκολώτερα κατανοητό και αποδεκτό παντού. Η ελληνική πλευρά, μετά την Ανατολική Κρίση, βλέποντας την σαφή υστέρηση στο γλωσσικό επίπεδο, προσπάθησε να συνδυάσει την άρνηση της Εξαρχίας και την μερική χρήση της ελληνικής, ως ένδειξη μιας «ελληνίζουσας» τοποθετήσεως διαφόρων πληθυσμών. Το επιχείρημα αυτό επέτρεπε την διατήρηση των ελληνικών βλέψεων βορειότερα της ελληνόφωνης ζώνης, στη σχεδόν συμπαγή κατά την δεκαετία του 1870 βουλγαρόφωνη μέση ζώνη αλλά η τεκμηρίωση του επιχειρήματος δεν ήταν απλή υπόθεση και η διεθνής προβολή του ακόμη δυσκολώτερη. Πιο εύκολη για την ελληνική πλευρά ήταν η παρουσίαση της σφαίρας της εκπαιδευτικής της επιρροής στον χώρο της Μακεδονίας, την οποία επιχείρησε καταρχήν ο παλαίμαχος διδάσκαλος των ομογενών Γεώργιος Χασιώτης, γραμματέας επί σειρά ετών του «Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως», στη μελέτη του L' instruction publique chez les Grecs, Παρίσι 1881, που συνοδευόταν από σχετικό χάρτη. 

Τον ακολούθησε με ανάλογα επιχειρήματα ο Κλεάνθης Νικολαΐδης, δημοσιογράφος εγκατεστημένος στο Βερολίνο, εκδότης του περιοδικού Orientalische Korrespondenz. Ο χάρτης του δικού του βιβλίου La Macedoine: La Question Macedonienne dans l' Antiquate, au Moyen-Age et dans la politique actuelle, Βερολίνο 1899, δημοσιευμένου επίσης και στα γερμανικά, απεικόνιζε την έκταση της χρήσεως των διαφόρων γλωσσών ως μέσου συναλλαγής. Φυσικά, η ελληνική κυριαρχούσε. Είναι επίσης εντυπωσιακό ότι ο Νικολαΐδης, ενώ δεν δέχθηκε την άποψη του Γκόπτσεβιτς για γεωγραφική έκταση της παλαιάς Σερβίας νοτίως της οροσειράς του Σαρ, ωστόσο χάραξε την βόρεια γραμμή της γλωσσικής επιρροής των Σέρβων στο ύψος του Κρουσόβου. Την υπεροχή της ελληνικής εκπαιδεύσεως, επίσης, κατεδείκνυαν και οι σύγχρονοι (1899) χάρτες του Richard von Μach, συγγραφέως της μελέτης Die Makedonische Frage, Βιέννη 1895.

Ήταν η σειρά των Βουλγάρων να απαντήσουν και το έργο ανατέθηκε στον Βασίλ Κάντσεφ, επιθεωρητή των βουλγαρικών σχολείων της Μακεδονίας. Το 1900 δημοσίευσε στη Σόφια το έργο του Μακεντόνια: Ετνογκράφια ι Στατίστικα [Μακεδονία: Εθνογραφία και Στατιστική], με αναλυτικούς πίνακες δημογραφικών στοιχείων για κάθε χωριό καθώς και εθνογραφικό χάρτη. Σχεδόν ταυτόχρονα (1901) εκδόθηκε από το Ινστιτούτο Χαρτογραφίας της Σόφιας ο χάρτης της Βουλγαρικής Εξαρχίας με παρεμφερή ευρήματα. Και οι δύο γνώρισαν διάφορες επανεκδόσεις τα επόμενα χρόνια αλλά το κοινό χαρακτηριστικό τους ήταν η εμμονή στη γεωγραφική έννοια της Μακεδονίας, για την οποία η Βουλγαρία ενδιαφερόταν στο σύνολό της, σε αντίθεση με τους ελληνικούς και σερβικούς χάρτες που προσπαθούσαν να αποτυπώσουν τις σφαίρες επιρροής τους. 

Το ίδιο ενδιαφέρον για την Μακεδονία στο γεωγραφικό της σύνολο επεδείκνυαν βεβαίως και οι οργανωμένοι πλέον Σλαβομακεδόνες αυτονομιστές. Εξάλλου, το 1903 ο Κρούστε Μισίρκωφ, διδάσκαλος σπουδαγμένος στη Σερβία, εξέδωσε στη Σόφια το έργο του Ζα μακεντόνσκιτε ράμποτι [Μακεδονικές Υποθέσεις]. Ήταν ειρωνεία ότι, ενώ το βιβλίο αυτό εξελίχθηκε στη Βίβλο του μακεδονικού σεπαρατισμού και απαγορεύθηκε στη Βουλγαρία, ο ίδιος ο Μισίρκωφ 15 χρόνια αργότερα εργάσθηκε στο Εθνογραφικό Μουσείο της Σόφιας και τάχθηκε υπέρ μίας μεγάλης Βουλγαρίας.

Όμως, η περίοδος του επιστημονικού ενδιαφέροντος για την Μακεδονία βρισκόταν στη λήξη της. Η δραστηριοποίηση των Βουλγαρικών Κομιτάτων (1895-96), ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος και η συναφής ανταρτική δράση (1896-7), η απαγωγή της Ellen Stone, η θερινή Εξέγερση του Ίλιντεν και, βέβαια, η έναρξη των βιαιοπραγιών του Μακεδονικού Αγώνος άνοιξαν νέο κύκλο στη διεθνή βιβλιογραφία. Το βασικό χαρακτηριστικό του κύκλου αυτού ήταν το έντονο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, η πρόχειρη ανάλυση και η συστηματική προσπάθεια της Αθήνας και της Σόφιας να τον εκμεταλλευθούν η κάθε μία προς όφελός της. 

Το 1897 ο Victor Berard, ελληνιστής και αρχαιολόγος, δημοσίευσε την μελέτη του La Macedoine σε μία προσπάθεια να εξερευνήσει τα όρια του Ελληνισμού, χωρίς αναγκαστικά να υποστηρίζει τις ελληνικές βλέψεις. Ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε ότι η ελληνική ταυτότητα στη Μακεδονία ήταν θέμα ελεύθερης επιλογής και όχι κριτηρίων. Την επόμενη χρονιά ο Alber G. Hulme-Beaman, πρώην ανταποκριτής της Standard, στο δικό του βιβλίο Twenty Years in the Near East απεφάνθη υπέρ της βουλγαρικότητος των Σλάβων της Μακεδονίας, αν και δεν ήταν τόσο «γνήσιοι», έγραψε, όσο αυτοί της Βουλγαρίας και της Ρωμυλίας. Ο Frederick Moore, ο Αμερικανός ανταποκριτής της Daily Express, παρατήρησε το 1903 το περίεργο φαινόμενο τα τρία παιδιά της ιδίας οικογενείας να επιλέγουν διαφορετικό εθνικό κόμμα. Ο Σκοτσέζος John Foster Frazer, ειδικός ανταποκριτής σε πολλά εξωτικά μέρη, έθετε και απαντούσε το ρητορικό ερώτημα:

«But who are the Macedonians? You will find Bulgarians and Turks who call themselves Macedonian, you find Greek Macedonians, there are Servian Macedonians, and it is possible to find Roumanian Macedonians. You will not however find a single Christian Macedonian who is not a Servian, a Bulgarian, a Greek or a Roumanian».

Όμως, ο περίφημος Βρετανός διπλωμάτης Sir Charles Eliot είχε διαφορετική άποψη, μολονότι γνώριζε ότι οι όροι που χρησιμοποιούσε ήταν μάλλον αδόκιμοι:

«Though Bulgarians have become completely Slavised and can difficulty be distinguished as body from the Servians yet the faces of the Macedonian peasantry have a look which is not European, and recalls the Finns of the Volga and the hordes of the Steppes».

Ο Allen Upward, από την άλλη, γνωστός για τη συμπάθειά του προς τους Έλληνες, συμπέρανε πως ο σλαβόφωνος οικοδεσπότης του ήταν Έλληνας, κρίνοντας μόνον από τη θερμή φιλοξενία του. Ο συνοδός του Upward στη Μακεδονία είχε ορισθεί από το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών και το ίδιο συνέβη με την επίσκεψη του Michel Paillares στο σώμα του Κωνσταντίνου Μαζαράκη, ενώ ο William Le Quex, που το 1905 εντάχθηκε σε μία βουλγαρική τσέτα, κατέλεξε φυσικά σε αντίθετα συμπεράσματα και με τους δύο. 

Ο περιπετειώδης Αμερικανός δημοσιογράφος Albert Sonneschen έζησε κι αυτός με τους κομιτατζήδες και δόξασε τον αγώνα τους στην Κεντρική Μακεδονία αλλά ο Βρετανός Martin Wills, υπάλληλος του οθωμανικού μονοπωλίου καπνού, τον οποίο οι κομιτατζήδες απήγαγαν και μάλιστα του έκοψαν το αυτί, δεν ανέπτυξε τον ίδιο ενθουσιασμό για τον σκοπό τους. Παρομοίως αντιφατικές ήταν οι απόψεις που εξέφρασαν ο Abbott, ο Booth, o Knight, o Wyon, o Lynch, η Durham, ο Kanh, ο Berard ή ο Amfiteatrov ανάλογα με τους πληροφοριοδότες ή τους χρηματοδότες τους. Ο τελευταίος, για παράδειγμα, φιλελεύθερος Ρώσος δημοσιογράφος, ανταποκριτής διαφόρων εφημερίδων της πατρίδος του, τάχθηκε υπέρ της διακρίσεως των Σλαβομακεδόνων από τους Βουλγάρους και τους Σέρβους.

Οι πολιτικές αναλύσεις που εμφανίσθηκαν ως άρθρα σε διεθνή περιοδικά ή ως μονογραφίες, επίσης κατατρύχονταν από μεροληψία αλλά γενικά ορισμένες τάσεις ήταν διακριτές. Ειδικά μετά το Ίλιντεν, οι Ευρωπαίοι δε δίσταζαν να επικρίνουν την τουρκική πολιτική για να δικαιολογήσουν την δική τους διπλωματική παρέμβαση αλλά και την ελληνική ένοπλη ανάμιξη για να δικαιολογήσουν την διαφαινόμενη αποτυχία της παρεμβάσεώς τους. Η περίπτωση της Μακεδονίας έμοιαζε καταφανώς με αυτή της Βουλγαρίας του 1876 και ήταν επόμενο να αναμένεται η ίδια κατάληξη, η αυτονομία των Βουλγάρων της Μακεδονίας, χωρίς όμως να προηγηθεί αναγκαστικά μία πολεμική κρίση ανάλογη με αυτήν του 1876-8. Λόγω των συμμαχιών και των εξοπλισμών, κάτι τέτοιο θα ήταν μοιραίο για τη διεθνή ειρήνη. 

Προς αυτήν την κατεύθυνση, την αυτονομία, ωθούσε συστηματικά τις αποφάσεις τους και η Σόφια, μεταφέροντας την επιθυμία της με την ευκαιρία κάθε επαφής με ανταποκριτές ή πολιτικούς. Για την αυτονομία έγραφαν και πίεζαν επίσης οι Σλαβομακεδόνες αυτονομιστές της ΕΜΕΟ, καθιστώντας έτσι το αίτημα γενικό και την διαφοροποίησή τους με την Βουλγαρική Κυβέρνηση ασαφή. Ήδη το 1900, ο A. Brutus, δηλαδή ο Anton Drandar από τα Βελεσά, είχε δημοσιεύσει στις Βρυξέλλες το βιβλίο του A propos d' un mouvement en Macedoine. Η ιδέα αυτή αντηχούσε όλο και συχνότερα στην Ευρώπη, ειδικά μετά το Ίλιντεν, χάρη σε διάφορες εφημερίδες όπως η ελβετική L'Effort και η γαλλική Le movement macedonienne, όπου επιφανείς Βούλγαροι δημοσιογράφοι, όπως ο μετέπειτα διπλωμάτης Συμεών Ράντεφ, έγραφαν άρθρα χρηματοδοτούμενοι από τη Σόφια. Την ίδια περίοδο ο Μπόρις Σαράφωφ, πρώην αξιωματικός του βουλγαρικού στρατού και ο Μπόζινταρ Τατάρτσεφ, πρόκριτος της Ρέσνας και οι Καθηγητές Λιουμπομίρ Μίλετιτς και Ιβάν Γκεόργκωφ μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών χωρών επισκέφθηκαν και τη Βρετανία και έδωσαν διαλέξεις, τις οποίες οργάνωσε το Βαλκανικό Κομιτάτο των αδελφών Buxton. «The Bulgarians are more English in their manners than the Greeks and to this fact I attribute part of their popularity in England» έγραψε ο Upward. 

Το Βαλκανικό Κομιτάτο επίσης συνετέλεσε στη δημιουργία μιας όχι αμελητέας φιλοβουλγαρικής βιβλιογραφίας, της οποίας τα καλύτερα παραδείγματα ήταν τα γραπτά των φιλελευθέρων αδελφών Noel και Charles Buxton, του Henry Νoel Brailsford, ανταποκριτού της Manchester Guardian και προέδρου της βρετανικής επιτροπής για τα θύματα του Ίλιντεν καθώς και του βουλευτού David Marshall Mason, μέλους της «Εθνικής Φιλελεύθερης Ομοσπονδίας» (National Liberal Federation). Μέρος της παραγωγής αυτής ήταν και φωτογραφίες εγκλημάτων σε βάρος Βουλγάρων. 

Στην ίδια βουλγαρική διαφωτιστική εκστρατεία εντάσσονται τα βιβλία του Σαράφωφ, του Ατανάς Σόπωφ, που κόστισε στην Βουλγαρική Κυβέρνηση 4.000 φράγκα, του Ντ. Μίσεφ, Γενικού Γραμματέος της Βουλγαρικής Εξαρχίας, που εξέδωσε στατιστικές και χάρτη με το ψευδώνυμο Μπρανκώφ, του Πέταρ Ντανίλοβιτς Ντραγκάνωφ, Ρώσου σλαβολόγου βουλγαρικής καταγωγής, πρώην διδασκάλου στο βουλγαρικό σχολείο της Θεσσαλονίκης και του I. Βοίνωφ. Ακόμη και το 1912, μία επιτροπή Βουλγάρων προσφύγων από την Μακεδονία περιερχόταν την Ευρώπη, υπό την προεδρία του Καθηγητού Λιούμπομιρ Μίλετιτς, επιχειρώντας να επηρεάσει τον γαλλικό τύπο.

Συγκριτικά, η σερβική ευρωπαϊκή παρουσία ήταν ανύπαρκτη. Περιελάμβανε την μελέτη του Μίλος Μιλόγεβιτς, La Turquie d' Europe et le problem de la Macedoine et la Vielle Serbie, που εκδόθηκε στο Παρίσι το1905, ένα άρθρο του διπλωμάτη Σέντα Μιγιάτοβιτς στο περιοδικό Fortnightly Review, το 1907 και κυρίως την μελέτη του εθνογράφου και γεωγράφου Γιόβαν Τσβίιτς Remarks on the ethnography of the Macedonian Slavs, που δημοσιεύθηκε το 1906 στα γαλλικά, τα αγγλικά και τα ρωσικά, υποστηρίζοντας την διαφορετικότητα των Σλαβομακεδόνων από τους Βουλγάρους και τους Σέρβους αλλά και τη συγγένειά τους περισσότερο με τους δεύτερους. Το βιβλίο του, που επανεκδόθηκε το 1912, άσκησε μεγάλη επιρροή, ειδικά στον αγγλοσαξωνικό χώρο. Ο τρόπος της γραφής του έδειχνε πως ο συγγραφέας δεν παρασυρόταν από καμία εθνικιστική ιδεολογία, μολονότι το συμπέρασμά του ήταν πως η αδιαμόρφωτη σλαβική μάζα της Μακεδονίας θα αφομοιωνόταν ευκολώτερα και απόλυτα από τους Σέρβους. Η άποψή του δεν επαληθεύτηκε ποτέ, όμως το επιχείρημα υπέρ μίας διακριτής ή αδιαμόρφωτης τρίτης σλαβικής μακεδονικής ομάδος, που συμπληρώθηκε το 1913 από την σχετική γλωσσολογική παρέμβαση του Αλεξάντερ Μπέλιτς, ταίριαζε απόλυτα -στη θεωρία τουλάχιστον- με σημαντικό κομμάτι των βουλγαρικών θεωριών.

Η ελληνική βιβλιογραφική αντεπίθεση στην Ευρώπη ήταν δυσανάλογα μικρή με τον ενθουσιασμό που επικρατούσε στην Αθήνα και τις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλονταν στα πεδία των μαχών στη Μακεδονία. Ο Νεοκλής Καζάζης, καθηγητής του Δικαίου και της Πολιτικής Οικονομίας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (1902-3), ιδρυτής της Εταιρείας «Ελληνισμός» (1894) και σημαντικός δημόσιος ρήτορας δημοσίευσε τα βιβλία L' Hellenism et la Macedoine το 1903 και Greeks and Bulgarians in the Nineteenth and Twentieth Centuries, το 1907. Πιο χρήσιμα όμως για την ελληνική υπόθεση ήταν το περιοδικό του Bulletin d' Orient, που κυκλοφορούσε υπό την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου των Εξωτερικών καθώς και οι διαλέξεις του στην Ευρώπη, ειδικά στο Παρίσι, όπου πολλές σημαντικές προσωπικότητες ήταν προσωπικοί του φίλοι, ανάμεσά τους και ο Γερουσιαστής Georges Clemenceau. 

Ο συνάδελφός του Ανδρέας Ανδρεάδης, καθηγητής των Οικονομικών, μορφωμένος στην Οξφόρδη και το Παρίσι, δημοσίευσε μία διάλεξή του στο περιοδικό Contemporary Review. Ο Αντώνιος Σπηλιωτόπουλος, δημοσιογράφος με νομικές σπουδές και εκδότης από το 1902 του περιοδικού Κράτος, εξέδωσε το 1904 δύο μελέτες στα γαλλικά: La Macedoine et l' Hellenisme και Lettres sur la question de Macedoine. Η Ιωάννα Σταφανόπολη, η πρώτη Ελληνίδα που μπήκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κόρη του εκδότου της Messager d' Athenes, δημοσίευσε το 1903 τις μελέτες της Macedoine et Macedoniens. La Macedoine inconnue. La nationalite hellenique de la Macedoine d' apres le folklore macedonien. Ούτε πέντε βιβλία δεν ήταν όλα κι όλα· στην πραγματικότητα, τα περισσότερα ήταν κείμενα διαλέξεων.

Αντίθετα, η βιβλιογραφία περί Μακεδονίας στα ελληνικά ήταν κολοσσιαία. Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται στις μέρες μας, η αλήθεια είναι ότι ο Μακεδονικός Αγώνας δεν ήταν ποτέ κρυφός, τουλάχιστον εκτός της Μακεδονίας. Ακόμη και θέματα που σήμερα θεωρούνται λεπτομέρειες και αδιασταύρωτες πληροφορίες, δημοσιεύθηκαν στον αθηναϊκό τύπο ταυτόχρονα σχεδόν με τα γεγονότα. Επί τέσσερα χρόνια ο Αγώνας βρισκόταν στα πρωτοσέλιδα όλων των εφημερίδων του ελληνικού βασιλείου (αλλά και των απανταχού ομογενών), κατά κανόνα εικονογραφημένος με φωτογραφίες αγωνιστών. 

Όμως το Εμπρός, λόγω της γνωστής σε όλους συνδέσεώς του με το Μακεδονικό Κομιτάτο, διατηρούσε πάντοτε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα: Οι επιστρέφοντες αγωνιστές παρέδιδαν, είτε προφορικά είτε εγγράφως, πληροφορίες για τη δράση των σωμάτων, επίσημα ντοκουμέντα, ακόμη και τα ίδια τα ημερολόγιά τους. Όλα αυτά δημοσιεύονταν από τους συντάκτες της εφημερίδος σε συνέχειες με τη μορφή λαϊκών αναγνωσμάτων. Το γνωστότερο προϊόν της αρθρογραφίας της μορφής αυτής είναι το βιβλίο του Σταμάτη Ράπτη, τακτικού συντάκτου του Εμπρός, Ο Μακεδονικός Αγών, που κυκλοφόρησε σε 313 οκτασέλιδα φυλλάδια πιθανότατα στο χρονικό διάστημα του Μαρτίου 1906-Απριλίου 1908.

Παράλληλα με την λαϊκή αρθρογραφία αναπτύχθηκε την ίδια περίοδο και μία κάπως λογιότερη, η οποία χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται ακόμη εκτεταμένα από όσους ασχολούνται με τα συναφή του Αγώνος θέματα. Πρόκειται για τα άρθρα που δημοσιεύθηκαν στο Μακεδονικό Ημερολόγιο, το οποίο εξέδωσαν διαδοχικά ο σύλλογος «Μέγας Αλέξανδρος» (1908) και ο «Παμμακεδονικός Σύλλογος» (1909-1912) και στον Ελληνισμό, περιοδικό της ομωνύμου εταιρείας του Νεοκλή Καζάζη. Το πρώτο βρίθει νεκρολογιών επωνύμων Μακεδονομάχων και καθιερωμένων ήδη εθνικών ηρώων, τοπογραφιών των πολύπαθων μακεδονικών κοινοτήτων (κυρίως των βορείων), δημοσιευμένων στατιστικών για τις βουλγαρικές βιαιοπραγίες και αναλύσεων περί των εθνικών δικαίων, με βάση τα εκπαιδευτικά άθλα του Ελληνισμού. Στο δεύτερο, τον Ελληνισμό, τα θέματα εστιάζονταν περισσότερο στις διπλωματικές πλευρές του Μακεδονικού και στην έκδοση εγγράφων. 

Εάν σκοπός του Μακεδονικού Ημερολογίου ήταν να προκαλέσει την κινητοποίηση μέσω της συγκινήσεως, ο Ελληνισμός ενδιαφερόταν περισσότερο για την ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού, «ο επί παντός φλέγοντος εθνικού ζητήματος φωτισμός ως και η εν τω διεξαγωμένω εθνικώ αγώνι ενίσχυσις και ποδηγέτησις», όπως σημειωνόταν, πάντοτε όμως στο πλαίσιο που καθόριζε η Ελληνική Κυβέρνηση. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι άλλες περί Μακεδονίας εκδόσεις της εταιρείας όπως και οι ολιγοσέλιδες πασίγνωστες μονογραφίες του Γνάσιου Μακεδνού, του ΑλΜαζ, του Τίτου Μακεδνού και λιγοστών άλλων επωνύμων και ανωνύμων συγγραφέων, που αφιέρωσαν τις μελέτες τους (κείμενα διαλέξεων πολλές φορές) είτε στους πρόσφατα θανόντες Μακεδονομάχους είτε στα βουλγαρικά εγκλήματα είτε στο διπλωματικό παρασκήνιο του Αγώνος. 

Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι όλες οι μορφές της μακεδονικής ιστοριογραφίας που αναπτύχθηκαν στην Αθήνα, έδειχναν συμφιλιωμένες με την ιδέα της σλαβοφωνίας των Μακεδόνων, των οποίων εξήραν τον πατριωτισμό. Ήταν δηλαδή εναρμονισμένες με το διεθνώς προβαλλόμενο επιχείρημα για την ελεύθερη επιλογή ταυτότητος. Όμως, από την άλλη πλευρά, η εμμονή στη σημασία επιλογής της ελληνικής εκπαιδεύσεως ως ενδείξεως της βούλησης αυτής, δημιουργούσε την εντύπωση ότι η σλαβοφωνία θα ήταν περαστική, εάν τα ελληνικά σχολεία λειτουργούσαν τακτικά. Πόσο μάλλον που διάφορες μελέτες επέμεναν ότι η σλαβική διάλεκτος των Μακεδόνων ήταν κατά βάσιν ελληνική.
__________________

Αύριο η συνέχεια

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 23/1/2012


Γεγονότα

1480: Η Βενετία συμμαχεί με τους Τούρκους και επικηρύσσει τον αρχηγό των Μανιατών Κροκόδειλο Κλαδά, τον οποίον προηγουμένως έχει ανακηρύξει ιππότη του Αγίου Μάρκου, και ορίζει υπέρογκο για την εποχή ποσό για τη σύλληψη ή εξόντωσή του.

1556: O καταστροφικότερος σεισμός στην ανθρώπινη ιστορία πλήττει την επαρχία Σαντζί της Κίνας, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 830.000 άνθρωποι.

1923: Οι οδηγοί ταξί του Άμστερνταμ τραβούν επ' αόριστον χειρόφρενο. Η απεργία τους θα λήξει στις 9 Μαρτίου.

1956: Οι κύπριοι μαθητές απέχουν από τα μαθήματά τους, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις συλλήψεις συμμαθητών τους που διαδήλωναν υπέρ της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.

1996: Η Ελλάδα υποβάλλει επίσημα στη Λωζάνη υποψηφιότητα για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, με πρόεδρο της Επιτροπής Διεκδίκησης τη Γιάννα Αγγελοπούλου.

2007: Η σιαγόνα ενός ρινόκερου που έζησε πριν από 5-9 εκατομμύρια χρόνια εντοπίζεται στην περιοχή των Σερβίων Κοζάνης.

Γεννήσεις

1783: Μαρί Ανρί Μπέιλ, γνωστότερος ως Σταντάλ, γάλλος συγγραφέας. («Το μαύρο και το κόκκινο», «Το μοναστήρι της Πάρμας») (Θαν. 23/3/1842)  [Αποφθέγματα]

1898: Σεργκέι Αϊζενστάιν, ρώσος σκηνοθέτης του κινηματογράφου. (Θωρηκτό Ποτέμκιν) (Θαν. 11/2/1948)

1910: Τζάνγκο Ράινχαρντ, τσιγγάνος από το Βέλγιο, βιρτουόζος της κιθάρας και από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της τζαζ. (Θαν. 16/5/1953)

Θάνατοι

1944: Έντβαρντ Μουνκ, νορβηγός συμβολιστής ζωγράφος. (Η Κραυγή) (Γεν. 12/12/1863)

1958: Νικόλαος Γεωργαντάς, δισκοβόλος. Κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο δίσκο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Αγίου Λουδοβίκου το 1904. (Γεν. 12/3/1880)

1973: Αλέξανδρος Ωνάσης, γιος του έλληνα μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση. (Γεν. 20/4/1948)