ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

 

Ισως το χειρότερο λάθος πολιτικής μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν η επιμονή των Συμμάχων ότι η Γερμανία θα πρέπει να πληρώσει τις πολεμικές αποζημιώσεις, που ήταν πολύ μεγαλύτερες από ό,τι μπορούσαν να αντέξουν οι ηττημένοι Γερμανοί. Ως νικητές οι Σύμμαχοι ένιωσαν ότι είναι δίκαιο για τη Γερμανία να πληρώσει για τον τρομερό πόλεμο που προκάλεσε και δεν νοιάστηκε ότι οι πληρωμές αυτές θα κατέστρεφαν τη γερμανική Οικονομία. Τελικά, στις αρχές του ’30 η Γερμανία χρεοκόπησε. Και οι απαιτήσεις των Συμμάχων προκάλεσαν μεγάλη δυσαρέσκεια στους Γερμανούς πολίτες. Και δεν αμφισβητούν πολλοί ότι η οργή αυτή σε συνδυασμό με την οικονομική καταπίεση οδήγησαν στην άνοδο του Χίτλερ.

Σήμερα, είναι η Γερμανία που κάνει παράλογες πολιτικά κινήσεις. Ζητούν από την Ελλάδα να πετύχει κάτι ανάλογο με τη γερμανική Οικονομία μεταπολεμικά. Η βοήθεια που δίδεται θα πρέπει να συνοδεύεται με αυστηρά μέτρα λιτότητας, όπως πιστεύουν οι Γερμανοί, ώστε οι Ελληνες να μάθουν να ζουν ανάλογα με αυτά που έχουν, όπως κάνουν εκείνοι. Για μήνες η Γερμανία έχει υποστηρίξει την απροθυμία της ΕΚΤ να κάνει το μοναδικό πράγμα που ίσως θα είχε περιορίσει την κρίση του ευρώ: Να αγοράσει και να εγγυηθεί μεγάλα ποσά χρέους. Αυτό όμως θεωρείται ανήθικο από τους Γερμανούς, που ανησυχούν για πληθωριστικές τάσεις.  Η κρίση όμως κλιμακώθηκε και κάποιος τρίτος, αναρωτιέται, δεν μπορούν να δουν οι Γερμανοί ότι η Οικονομία τους ήταν η μεγάλη κερδισμένη από την «φούσκα» που προκάλεσε η Ελλάδα και άλλες Οικονομίες της περιφέρειας, καθώς αυτές αγόραζαν τις γερμανικές εξαγωγές;

Δεν καταλαβαίνουν ότι οι τράπεζές τους πρέπει να επωμιστούν το φταίξιμο επειδή δάνειζαν τις χώρες αυτές που δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους; Δεν συνειδητοποιούν ότι η κατάρρευση της ευρωζώνης κάτι αδιανόητο πέρυσι, ίσως αναπόφευκτο πλέον- θα βλάψει τη Γερμανία περισσότερο από την Ελλάδα; Τα εθνικά νομίσματα θα υποτιμηθούν, έναντι της γερμανικής ισοτιμίας και αυτό θα κάνει πιο δύσκολες τις εξαγωγές της χώρας. Και οι γερμανικές τράπεζες, έχοντας προβλήματα ανακεφαλαιοποίησης και πολύ κρατικό χρέος, θα αντιμετωπίσουν μεγάλη κρίση φερεγγυότητας, όταν και άλλες χώρες θα χρεοκοπήσουν ή θα υποβαθμιστούν.

Θα πίστευε κανείς ότι όλα αυτά θα ήταν προφανή για τους Γερμανούς, αλλά δεν είναι. Δεν είναι δίκαιο γι’ αυτούς να πληρώσουν για τη σωτηρία μεσογειακών κρατών, όπου δεν πληρώνονται οι φόροι ή υπάρχει πρόωρη συνταξιοδότηση. Και αυτό υπερτερεί ακόμη και τα πιο ισχυρά οικονομικά επιχειρήματα ότι η διάσωση της Ελλάδας και άλλων χωρών με προβλήματα, βοηθά επίσης τη Γερμανία. Οι Γερμανοί, δεν είναι όμως οι μόνοι με αυτή την αίσθηση πολιτικής δικαίου, που εμποδίζει την πολιτική της λογικής. Και στις ΗΠΑ, η πολιτική των κατασχέσεων εμποδίζει την πραγματική ανάκαμψη της Οικονομίας. Αντίθετα, η αγορά οικιών έχει οδηγήσει σε περισσότερες ανακάμψεις ιστορικά.

Οι χωρίς τέλος κατασχέσεις, ρίχνουν περαιτέρω τις τιμές στην αγορά ακινήτων και μπορεί να προκαλέσουν ένα σπιράλ αποπληθωρισμού, το οποίο μπορεί να είναι καταστροφικό. Ως συνέπεια, όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες βρίσκονται «κάτω από το νερό». Οι κατασχέσεις δεν πλήττουν μόνο όσους χάνουν το σπίτι τους, αλλά όλους. Η διαφωνία μου έγκειται όχι μόνο στο ηθικό σκέλος, αλλά και στα οικονομικά.  «Θα πρέπει να ανταμείψουμε ανθρώπους που πήραν μεγάλα δάνεια ή έβαλαν εγγύηση τα σπίτια τους για να πάνε διακοπές; Συγγνώμη, αλλά οι σωστές ηθικές επιλογές είναι πιο σημαντικές». Με άλλα λόγια, δεν μοιάζει δίκαιο.

Και τέτοιες απόψεις είναι κατανοητές στις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Αλλά αν εμείς και αυτοί - δεν μπορούμε να σταματήσουμε την εμμονή με το τι είναι δίκαιο, δεν θα βγούμε ποτέ από αυτή την κρίση. Το μόνο πράγμα που πρέπει να μετρά, είναι αυτό που έχει επιτυχία. Ακόμη και αν σημαίνει διάσωση των χρεωμένων χωρών ή των ιδιοκτητών κατοικίας.