ΤΟ ΘΡΑΣΣΟΣ ΤΩΝ ΜΑΣΟΝΩΝ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΟΡΙΑ.

 

Με αφορμή τη διένεξη της Μασονικής Στοάς κατά του Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ, εμείς από το Ιστολόγιό μας ρωτάμε το Τεκτονικό Ίδρυμα αν μπορεί να απαντήσει με πειστήρια στην παρακάτω επιστολή και έτσι θα διαφανεί ποιος ρέπει προς την «μισαλλοδοξία, σκοταδισμό, μεσαιωνισμό, φανατισμό και φονταμενταλισμό».

_________________________

Κύριοι,

1/Άγωνίζεσθε νά πείσετε μέσα από την Ιστοσελίδα σας http://www.aasr.gr/ τον έλληνικόν λαόν, ότι ό Μασσωνισμός όχι μόνον δεν έχει τά χαρακτηριστικά της θρησκείας, άλλ' αντιθέτως σέβεται τάς θρησκευτικάς πεποιθήσεις τών μελών του και άφίνει εις αυτά εντελώς ελεύθερον τον χώρον διά τήν άσκησιν τών θρησκευτικών των καθηκόντων. Και διά νά μάς επιβάλετε τήν αποψίν σας αυτήν, στέλλετε μερικά φυλλάδια, εις τά όποια διατυπώνετε μετ' επιμονής τήν άποψιν αυτήν. Άλλ' αυτό, τό όποιον γράφετε εις τά φυλλάδια σας, είναι τό ζητούμενον. Και διά νά φθάση κάνεις εις τήν διατύπωσιν αυτού είναι υποχρεωμένος νά έρευνήση τάς πηγάς και τήν πράξιν. Διατί δεν άπεστέλετε τάς πηγάς σας. Και διατι δεν δίδετε τήν δυνατότητα νά παρακολουθήσωμεν και νά έλέγξωμεν τήν πράξιν σας; Μέμφεσθε την Εκκλησία ότι εις τό παρελθόν σας ήδίκησε και μέχρι σήμερον εξακολουθεί νά σάς άδικη. Πού είναι οί κανονισμοί σας; Πού είναι τά τυπικά σας; Πού είναι αί τελεταί σας; 

Πού είναι αί φωτογραφίαι σας; Πού είναι όλον εκείνο τό υλικόν, τό όποιον θά ήδύνατο νά στηρίξη τούς ισχυρισμούς σας και νά άποδείξη ηλίου φαεινότερον τήν πλάνην τής Εκκλησίας; Εξακολουθείτε νά τά φυλάσσετε μυστικά. Πλήρης συσκοτισμός. Άρνησις παραδόσεώς των εις τήν δημοσιότητα. Διατί τούτο; Μήπως θεωρείτε τον έλληνικόν λαόν βέβηλους, αναξίους νά κρατήσουν εις τάς χείρας των τά βαρύτιμα μασσωνικά μυστικά; "Η μήπως τά ίδια τά μυστικά σας δεν αντέχουν εις τήν δημοσιότητα και δεν έχουν τήν στοιχειώδη άντοχήν νά ύποθεμελιώσουν τούς ισχυρισμούς σας;

'Εάν εδημοσιεύατε τά κείμενα - πηγάς τού Τεκτονισμού θά τά έμελετούσαν και θά έκαναν συζήτησιν έπ' αυτών. Τώρα μας υποχρεώνετε νά περιορισθώμεν εις τά φυλλάδια, και το site σας τά όποία, δυστυχώς, άπ' αρχής μέχρι τέλους βρίθουν ασαφειών και αντιφάσεων. Και έπ' αυτών τών ασαφειών και αντιφάσεων σάς έρωτώμεν.

2/Υποστηρίζετε μετά πάθους ότι ό Μασσωνισμός δεν είναι θρησκεία. Όμως διά τών φυλλαδίων σας, ως άπό μικράς σχισμής έρμητικώς κεκλεισμένου παραθύρου προβαλλόμενοι, διατυπώνετε ως έξης τό «πιστεύω» σας «Ό 'Ελευθεροτεκτονισμός πιστεύει εις τήν ύπαρξιν τού Θεού, υπό τήν προσωνυμίαν «Μέγας Αρχιτέκτων τού Σύμπαντος»  και εις τήν άθανασίαν τί ψυχής, σεβόμενος δε τήν είς ην έκαστος Τέκτων ανήκει θρησκείαν, τηρεί απόλυτον άνοχήν προς πάσαν θρησκευτικήν δοξασίαν» «ΑΙ τελεταί αυτού δεν είναι κατ' άκολουθία μυστήρια, άλλά συμβολικά! πράξεις, έχουσαι ηθικόν περιεχόμενον και ηγούμεναι εκ του σκοπού αυτού, όστις στηρίζεται μεν επί τών γενικωτάτων τών τής θρησκείας και τής ιδεοκρατικής φιλοσοφίας, άλλά απέχει άπό το είναι θρησκευτικός....

«Ώς φιλοσοφικός, προοδευτικό φιλανθρωπικός ό 'Ελευθεροτεκτονισμός αποσκοπεί τήν ήθικήν και πνευματικήν βελτίωσιν τών μελών του διά τής αυτογνωσίας, τής έρεύνης τής θείας, τής Αλληλεγγύης και τής εφαρμογής τών άρχων τής Τεκτονικής»  Τά μυστήρια εις α τάσσουν τον Τεκτονισμόν δόξαν, ώς φαίνεται, ύψηλάς διδασκαλίας περί αθανασίας τής ψυχής υπερπέραν κλπ. ώστε νά μή δύναται νά θεωρηθούν αντίθετα προς τας θρησκείας» «Ό υψηλός ηθικός σκοπός, όν επιδιώκει ό Τεκτονισμός, δύναται νά είναι απότοκος τής θρησκείας, άλλά δεν είναι θρησκεία, σελ. 20).

Σάς έρωτώμεν: Έάν αυτά, τά οποία σεις οί ίδιοι διακηρύττετε, από παλαιόθεν δεν αποτελούν τά βασικά χαρακτηριστικά μιάς θρησκείας, τότε τί άλλο δύναται νά περιληφθή εις εν γενικόν διάγραμμα τής θρησκείας;  Όταν πιστεύετε είς Θεόν, και ή πίστις σας αυτή δεν δύναται νά είναι αφηρημένη, άλλά θά έχη έστω τήν σκιώδη μορφήν ενός όντος, τό όποιον πλανάται υπεράνω τών άλλων θρησκειών και αυτού ακόμη τού Χριστιανισμού, όταν παραδέχεσθε τήν ύπαρξιν τής ψυχής, όταν έχετε συμβολικάς τελετάς, αί οποίαι έχουν ηθικόν περιεχόμενον και άπό τάς οποίας πιστεύετε ότι αντλείτε τήν ήθικήν προσταγήν και τήν ήθικήν τελείωσιν, όταν διακηρύττετε ότι έχετε σύστημα τεκτονικής ηθικής, όταν διδάσκεσθε άπό τον Τεκτονισμόν ύψηλάς διδασκαλίας περί αθανασίας τής ψυχής, ζωής και υπερπέραν, όλα αυτά τί συγκροτούν; Σωματείον έμπορικόν, έπιστημονικόν, πολιτικόν; 

"Η μήπως συνθέτουν μίαν νέαν θρησκείαν; Μήν ίσχυρίζεστε ότι δεν αποτελεί θρησκείαν ό Τεκτονισμός, επειδή δεν έχει άποκάλυψιν. Διότι απλούστατα θά σάς έρωτήσωμεν: Τάς περί τού υπερπέραν ύψηλάς διδασκαλίας άπό πού τάς αντλείτε; Μήπως άπό τό ραδιόφωνον ή τήν τηλεόρασιν; Και ωσάν νά μή φθάνουν αί άπορίαι, τάς οποίας  έδημιουργήσατε μέ τάς ανωτέρω φράσεις, ο τότε Πρόεδρος του Τεκτονικού Ιδρύματος Αλέξανδρος Τζαζόπουλος, μέ τήν προσφώνησίν του προς τούς αντιπροσώπους τής Γενικής Συνελεύσεως τού 1969 είπε είς τούς αδελφούς του: 

«Καλώ υμάς, πριν ή είσέλθωμεν είς τήν ήμερησίαν διάταξιν, όπως τεθώμεν όρθιοι και εν τάξει πένθους, ίνα έπικαλεσθώμεν τήν μνήμην τών αδελφών μας εκείνων, οί όποίοι κατά τήν διάρκειαν τού λήξαντος έτους έτερμάτισαν τήν μεθ' ημών έργασίαν των, διά νά συναντήσουν είς τήν αίωνίαν 'Ανατολήν τήν άνευ τέρματος τελειοποίησιν, κατ' εικόνα τής οποίας έπεζήτησαν νά διαπλάσουν εαυτούς κατά τήν διάρκειαν τής τεκτονικής τούτων ζωής» (σελ. 3). Ημείς, και μεθ' ημών όλος ό Χριστιανικός κόσμος, πιστεύομεν, ότι μετά τήν πύλην τού τάφου υπάρχει ή αιωνία ζωή, ή ατελεύτητος βασιλεία τού Θεού.

Ό Τζαζόπουλος, έκ καταγωγής ων "Ελλην και Ορθόδοξος, πιστεύει είς τήν Αίωνίαν 'Ανατολήν. Ποία είναι αυτή ή Αιωνία Ανατολή; Δεν είναι τι διάφορον τής ιδικής μας πίστεως; Και έάν μεν ό Τζαζόπουλος ήτο Μωαμεθανός ή Ινδουιστής ή Βραχμανιστής και ταυτοχρόνως και Μασσώνος, θά έλέγομεν ότι ή διατύπωσις «Αιωνία Ανατολή» εκπροσωπεί τήν άγνωστον εις ημάς θρησκευτικήν του πεποίθησιν. 

Όταν όμως αγωνίζετο νά  πείση ότι είς ουδέν διαφέρει ημών, και μάλιστα διεκδίκσε και τίτλον πιστότητος, τότε άς έξηγούσε πού επήγαν οί αδελφοί του οί Μασσώνοι, απελθόντες έκ τού κόσμου τούτου. Πάς διαθέτων στοιχειώδη λογικήν θά παραδεχθή ότι ή πίστις εις τήν Αίωνίαν Ανατολήν αποτελεί διαφοροποίησιν θρησκευτικής πεποιθήσεως, στοιχείον μιάς νέας θρησκείας, είς τήν οποίαν προσεχώρησεν ο Τζαζόπουλος, απαρνήθηκε τήν Όρθόδοξον πίστιν τών πατέρων του.

3/Είς τήν αυτήν προσφώνησίν του ανήγγειλλε μετά χαράς και θριαμβευτικού τόνου ό Τζαζόπουλος τήν μεταβολήν τής στάσεως της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έναντι τού Τεκτονισμού.  Άλλ' εδώ πλέον ο θρίαμβός του μετετράπη είς παγίδα, είς τήν οποίαν ό ίδιος εγκλωβίστηκε. Δια νά απόδειξη τήν άποψίν του περί μεταβολής τής στάσεως επικαλέστηκε τας συζητήσεις και τάς αποφάσεις τής δευτέρας Συνόδου τού Βατικανού. Είπε τότε επί λέξει: «Είναι ή μόνη Σύνοδος, ή οποία διά πρώτην φοράν δεν έξέδωκεν ένα άναθεματισμόν. Έφερε τήν Έκκλησίαν πλησίον τού λαού, τού οποίου πρό της Συνόδου, κατά μεσαιωνικήν άντίληψιν τών διοικούντων αυτήν, έκράτει εις άπόστασιν.

Έταμε νέαν οδόν δι' όλα τά σύγχρονα προβλήματα σχέσεων  και επαφών προς τον εκτός αυτής κόσμον, προς όλους τους λαούς, προς όλα τα  στρώματα, προς όλας τάς ιδεολογίας τών ανθρώπων, περιλαμβανομένων, και τών Μασσώνων, ακόμη και προς τους αλλόθρησκους μέχρι και αυτών άκόμα τών άθέων, τους όποίους ούτε καταδικάζει, ούτε καλεί ν' ανανήψουν, ώς έπρατε μεγαθύμως μέχρι τούδε, άλλά απλώς είς διάλογον διαφωτισμού, ώς προσίκει είς τον χριστιανικόν πνεύμα». 

Αυτό τί συμαίνει; Ή Ρωμαιοκαθολική Έκκλησία ήνοιξε διάλογον και έπαφάς μέ τον εκτός αυτής κόσμον. Και είς αυτόν τον εκτός τών κόλπων της κόσμον κατά τήν βεβαίωσιν πάντοτε του  Τζαζόπουλου συνήντησε και τους Μασόνους. "Αρα οί Μασόνοι δεν είναι μέλη τής Εκκλησίας. Δεν είναι οί πιστοί. Είναι ξένοι προς αυτήν. Είναι άθεοι, είναι αλλόθρησκοι, είναι ο,τιδήποτε άλλο, εκτός άπό μέλη τής Εκκλησίας.

Αυτό δεν τό βεβαιούμεν ημείς. Τό βεβαιούσε τότε ο Τζαζόπουλος, ο ένδοξος μεγάλος διδάσκαλος τής ελληνικής Μασονίας. Τώρα έάν ή Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ομιλούσε μετά προσηνείας εις τους Μασόνους, αυτό δεν μειώνει τήν άπόστασιν, ή οποία χωρίζει τήν Έκκλησίαν άπό τήν Στοάν. Δεν παύει ή στοά να είναι ένα άλλο πράγμα. Λυπούμεθα διότι αυτό τό συμπέρασμα βγαίνει άπό τά γραφόμενα τού Τζαζόπουλου, άλλά... δυστυχώς, βγαίνει.

4/Και έρχόμεθα είς τό θέμα, τό όποίον έδημιουργήθη είς τάς Σκανδιναβικάς χώρας. Ό  Τζατζόπουλος, προκειμένου νά  πείση απολύτως ότι όντως έγένετο αλλαγή είς τήν στάσιν τής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έναντι τού Τεκτονισμού, είς τήν ιδίαν του προσφώνησίν επικαλέσθη τήν άπόφασιν της επισκοπικής Διασκέψεως τών βορείων Κρατών τής Ευρώπης (Δανίας, Νορβηγίας, Ιρλανδίας, Φινλανδίας και Σουηδίας). 

«Δι' αυτής επιτρέπετο είς μέλη τής Οργανώσεως τών τεκτόνων, τά επιθυμούντα νά γίνουν καθολικοί, γίνωνται δεκτά εις τήν Έκκλησίαν,   χωρίς διά τούτο νά απαρνηθούν την ιδιότητά των ώς ενεργών μελών τής οργανώσεως». Μέχρις εδώ τά πράγματα πήγαιναν καλά. Ή άπόφασις αυτή πράγματι εξεδόθη. Αναφέρθη είς τούς αθέους, είς τούς άνευ θρησκείας, οί όποίοι ήσαν μασόνοι, και οί όποίοι ένδεχομένως εξεδήλωσαν τότε τήν διάθεσιν νά γίνουν μέλη τής καθολικής εκκλησίας.

Οι έκδώσαντες τήν άπόφασιν δεν ηθέλησαν νά φανούν έκ πρώτης αρχής σκληροί. Έν συνεχεία όμως, ό Τζαζόπουλος έδινε τήν εξής πληροφορίαν: «Ή άπόφασις αυτήν τών βορείων κρατών, ήτις ρητώς έπεκυρώθη υπό τής ρωμαϊκής Congregation τής Συνόδου τών επισκόπων έν τή παπική αυλή διά τό δόγμα πίστεως, δεικνύει εμπράκτως τήν καταπληκτικήν στροφήν είς τήν στάσιν τής Αγίας Έδρας έναντι τού Τεκτονισμού» (σελ. 20).

Έρωτώμεν σήμερα: Πότε και υπό ποίου έγένετο ή έπικύρωσις αυτή; Διατί δεν ανέφερε τήν ήμερομηνίαν και τό περιεχόμενον και τήν ύπογραφήν τής επικυρώσεως; Μήπως διότι τοιαύτη έπικύρωσις δεν υπήρχε; Μήπως διότι τά πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά; "Ε, λοιπόν, άς τό μάθη ό ελληνικός λαός και ας καταλογίση εύθύνας. Τοιαύτη έπικύρωσις δεν έγένετο. Αντιθέτως τό Βατικανόν άντέδρασεν. 

Επειδή οί Μασόνοι διετυμπάνιζαν τήν περίπτωσιν μέ τό σχόλιον ότι ή ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ήλλαξε στάσιν, ή Congregation διά τά θέματα πίστεως έδωκε τήν 15ην Μαρτίου 1967 τήν εξής άνακοίνωσιν διά τού γραφείου Τύπου: «Συμφώνως προς προσφάτους πληροφορίας, αί οποίαι ενεφανίσθησαν είς τον τύπον διαφόρων χωρών, ή Άγια "Εδρα θά επέτρεπε τήν παραμονήν είς τάς μασονικάς οργανώσεις ατόμων μεταστραφέντων εις τον καθολικισμόν και θά έσκέπτετο νά προβή είς θεμελιώδη τροποποίησιν τής κανονικής πειθαρχίας τής σχετιζομένης μέ τούς Μασόνους. Έχουμεν έξουσιοδοτηθή παρά τής αρμοδίας υπηρεσίας τής Άγίας Έδρας νά διαψεύσωμεν όλας αύτάς τάς πληροφορίας, ώς στερουμένας παντελώς βάσεως». (Alain Guichard : Les Franc - Macons, σελ. 211).

Δέν καταλογίζομεν δόλον είς τον ένδοξον μεγάλον διδάσκαλον, τον Τζαζόπουλον διά τήν άνακρίβειάν του αυτήν. Πιθανόν νά μή ήτο επαρκώς πληροφορημένος. Πιθανόν ή αγωνία του και ό άγων του νά απόδειξη πάση θυσία τήν μεταστροφήν τής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και νά τονώση ούτω τήν θέσιν τών Μασόνων αδελφών του είς τον έλληνικόν χώρον, τον έκαναν νά δεχθή άνεξελέγκτως προχείρους δημοσιογραφικάς πληροφορίας και νά τάς παρουσίαση ώς αποδεδειγμένα γεγονότα. Τί έχετε όμως νά πείτε τώρα, πού πληροφορηθήκατε ότι ή Δυτική Εκκλησία είναι απολύτως κατηγορηματική;

5/ Άλλά τό θέμα, είς τό οποίον υποψιάζομαι ότι υπάρχει όντως δόλος και ενοχή, είναι τό άκόλουθον. Κατά τό 1964 ό Τζαζόπουλος έξέδωκε έν φυλλάδιον μέ τον τίτλον: «Ή Εκκλησία τής Ελλάδος και ο Τεκτονισμός». Είς αυτό, μεταξύ τών άλλων, καταχωρεί και μίαν κριτικήν τού βιβλίου τού μακαριστού Καθηγητού Τρεμπέλα «ο Μασονισμός». Δριμύς και επιθετικός τότε ο Τζαζόπουλος εθεώρει ότι τό βιβλίον του αείμνηστου Τρεμπέλα βρίθει τολμηρών συμπερασμάτων και παραλείψεων (σελ. 69, 71). Παρέλειψε όμως νά  παρουσίαση τά πολλά σφάλματα τού Τρεμπέλα, διότι, ώς επαρατήρει, «κατά τεκτονικήν αρχήν» αί άπόψεις τού  Τρεμπέλα είναι απολύτως σεβασταί.

Ανέφερε μόνον, ενδεικτικώς, δυο βασικά σφάλματα. Πρώτον, ότι ο  Τρεμπέλας δέν μνημονεύει εις το βιβλίο του τήν πρώτην αρχήν τού Τεκτονισμού, δηλαδή τήν πίστιν εις Θεόν και δεύτερον, ότι κατηγορεί τούς τέκτονας ώς άσκούντας προσηλυτισμόν, ενώ τοιούτον τι, κατά τήν βεβαίωσιν τού Τζαζόπουλου, δέν συμβαίνει. 'Απ' εδώ και πέρα αρχίζει τό παράδοξον, τό όποίον καταλήγει είς φαιδρότητα. Κατά τό 1965 ο Τζαζόπουλος δημοσίευσε άλλο φυλλάδιον υπό τον τίτλον «Απόσπασμα έκ τής διοικητικής λογοδοσίας τού Μεγάλου Διδάσκαλου τής Μεγάλης Στοάς τής Ελλάδος, τού έτους 1964». Είς αυτό επαναλάμβανε τήν κριτικήν τού εναντίον τού βιβλίου τού καθηγητού Τρεμπέλα, τον όποίον παραδέχετο ώς «κάτοχον τών βασικών και άλλων κειμένων άφορώντων τον Τεκτονισμόν» (σελ. 5).

Επληροφόρη όμως τους αναγνώστες ότι είς τό έργον του «θά συναντήση τις ήθελημένας παραλείψεις και αποσιωπήσεις, άνευ τών όποίων, ή υποστηριζόμενη παρ' αυτού θέσις περί τού Τεκτονισμού ώς θρησκείας θά παρουσιάζετο   και   είς τούς πλέον αφελείς   εμφανώς   παράλογος,   αν μή τι   άλλο»  (σελ. 6). 'Αναγινώσκων τήν διαπίστωσιν    αυτήν τού Τζαζόπουλου έσκέφθην: Είς τό φυλλάδιον, τό οποίον έξέδωκε τό προηγούμενον έτος αναφέρει δύο σφάλματα τού καθηγητού Τρεμπέλα. Όπωσδήποτε, εδώ θά άπαριθμή τά υπόλοιπα.   Δι' αυτό και μετά ζωηρού ενδιαφέροντος έδοκίμασα νά προχωρήσω είς τήν μελέτην, προκειμένου νά σχηματίσω πλήρη και ώλοκληρωμένην εικόνα τής πλάνης τού υπό τον τίτλον «Μασονισμός» βιβλίου τού καθηγητού τής Θεολογικής Σχολής Παν. Τρεμπέλα.

Όποία όμως έκπληξις και όποία άπαγοήτευσις! Είς τήν αμέσως έπομένην παράγραφον είδον νά γράφη ό Τζαζόπουλος: «Ενδεικτικώς αναφέρω δύο μόνον (άπό τά λάθη)». Και συνεχίζει στηλιτεύων άφ' ενός μέν τήν παράλειψιν τής περί πίστεως είς Θεόν αρχής τών τεκτονικών τυπικών και άφ' έτερου τήν άναγραφήν μεταξύ τών σκοπών τού Τεκτονισμού και τού προσηλυτισμού. Ουδέ έν δηλαδή πλέον, όσων είς τό κατά τό παρελθόν έτος εκδοθέν φυλλάδιόν του έμνημόνευε. Και ένώ δέν έπεξετάθη εις τήν έκθεσιν και τών υπολοίπων σφαλμάτων τού βιβλίου τού Τρεμπέλα,  επαναλάμβανε τήν βεβαίωσιν: «Τό βιβλίον γέμει τοιούτων σφαλμάτων. Τά αναφερθέντα όμως αρκούν ίνα χαρακτηρίσουν επαρκώς τον τρόπον, καθ' όν έχειρίσθη ούτος έν αύτώ τό θέμα του περί τού Μασονισμού...

Δέν γνωρίζω έάν είμαι πολύ απαιτητικός. Όμως, δι' έμέ, ούτε αρκετά ούτε πειστικά ήσαν τά δύο σημεία τής κριτικής τού  Τζαζοπούλου, διά νά μέ πείσουν ότι ό  Τρεμπέλας δέν ύπήρξεν εύστοχος και αμερόληπτος είς τήν περί τού Μασονισμού πραγματείαν του. 'Εφ' όσον τό βιβλίον του «γέμει σφαλμάτων», θά έπερίμενα νά τά ίδω και αυτά μνημονευόμενα. Άλλά τό πράγμα έχει και συνέχειαν. Τό 1970 ό Τζαζόπουλος έδημοσίευσε και νέαν μελέτην, έκτενεστέραν τής τού 1965, υπό τον τίτλον «'Επι τού Τεκτονισμού ώς θρησκείας αγνώστου και εις αυτούς τούς Τέκτονας». Και είς αυτήν, διά τρίτην φοράν, επιχείρησε νά κρίνη τό βιβλίον τού καθηγητού Τρεμπέλα. Γράφει λοιπόν: «Είς αυτό (τού Μασονικού) θά συνάντηση τις ήθελημένας παραλείψεις και αποσιωπήσεις, άνευ τών όποίων, ή υποστηριζόμενη παρ' αυτού θέσις περί τού Τεκτονισμού ώς θρησκείας, θά παρουσιάζετο και είς τούς πλέον αφελείς τών οπαδών του εμφανώς παράλογος, άν μή τι άλλο» (σελ. 10). 

Δηλαδή, μέ τάς ιδίας ακριβώς λέξεις, μέ τάς όποίας διετύπωνε τήν κριτικήν του κατά τό 1965 προσπάθησε νά ύποβάλη τήν έντύπωσιν σειράς ατέλειωτου εσκεμμένων παραλείψεων και αποσιωπήσεων είς τό κατά τού Μασονισμού βιβλίον τού  Τρεμπέλα. Όμως, νέα έκπληξις και νέα απροσδόκητος απορία. Ό Τζαζόπουλος συνέχιζε: «Ενδεικτικώς αναφέρω δύο μόνον». Και επαναλάμβανε αυτά πού είχεν είπει κατά τό 1965 και τά οποία ήσαν έπανάληψις εκείνων, πού είχε γράψει κατά τό 1964. Ανέφερε μόνον δύο πλάνας τού  Τρεμπέλα.

Και πάντοτε ανέφερε τά ίδια. Τουλάχιστον δέν έμνημόνευσεν είς έκαστον φυλλάδιόν του δύο νέα στοιχεία κριτικής, ώστε νά έχωμεν έν συνόλω 6 περιπτώσεις ηθελημένων παραποιήσεων τής αληθείας έκ μέρους τού  Τρεμπέλα. Και ενώ επί εξ έτη ανέφερε «ενδεικτικώς μόνον δύο» (!), καταλήγει γράφων: «Τό βιβλίον τούτο γέμει τοιούτων ολισθημάτων. Τά αναφερθέντα, όμως αρκούν, ίνα χαρακτηρίσουν επαρκώς τον τρόπον, καθ' ον έχειρίσθη ούτος έν αύτώ τό θέμα του περί Μασονισμού».

6/Ας έλθωμεν τώρα είς τήν κατά τό 1933 γενομένην γνωμάτευσιν τής Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατ' αρχήν δέν μάς πληροφορούν έάν, έκτος άπό τήν Θεολογικήν Σχολήν, έζητήθη γνωμάτευσις και άπό άλλους παράγοντας. Διά λόγους ευσυνειδησίας δεν θά έπρεπε νά τό αναφέρουν; 'Εξ άλλου, πόσοι ήσαν οί ύπογράψαντες τήν γνωμάτευσιν και πόσοι έξ αυτών ήσαν Μασόνοι; 'Εάν δέν κάνωμεν λάθος, οί καθηγηταί τότε ήσαν έν όλω επτά. Έξ αυτών ό εις έμειοψήφησε και ύπέβαλεν αυτοτελώς τήν γνώμην του είς τήν Ίεράν Σύνοδον. Ό έτερος, ό Ν. Λούβαρις δέν είχε κατορθώσει νά απόκρυψη τήν μασονικήν του ιδιότητα. Απομένουν οί πέντε, περί τών οποίων ουδείς δύναται νά γνωρίζη έάν, τινές τουλάχιστον έξ αυτών, είχον συμμετοχήν είς τήν μασονικήν στοάν.

"Ε, πώς τό θέλετε, κύριοι. Είναι πολύ τολμηρά και ανεξήγητος ή άπαίτησίς σας νά ύποταχθή ολόκληρος ή Ιεραρχία, αποτελούμενη έξ ύπερεξήκοντα αρχιερέων τότε είς τήν γνώμην τών πέντε καθηγητών. Η Ιεραρχία έμελέτησε τόσον τήν γνωμάτευσιν τών πέντε καθηγητών, όσον και τάς γνωματεύσεις τάς υποβληθείσας αύτή υπό τής ειδικής επιτροπής, τής συγκροτηθείσης ύπ' αυτής, και τού μειοψηφήσαντος καθηγητού και άφού συνεζήτησεν έν πλάτει και βάθει τό πρόβλημα, κατέληξεν είς τό συμπέρασμα, ότι ό Τεκτονισμός αποτελεί θρησκευτικόν κίνημα ουδόλως συμβιβαζόμενον προς τάς αρχάς τού Χριστιανισμού. 

"Εν έπίσημον σώμα έχει πάντοτε τό δικαίωμα νά ζητήση γνωμάτευσιν έκ μέρους ατόμων ή ομάδων. Ή γνωμάτευσις όμως δέν αφαιρεί τό δικαίωμα τής μελέτης και τής κρίσεως έκ μέρους τού επισήμου Σώματος. "Αλλωστε τήν σχετικότητα τών απόψεων της τότε τονίζει ή ιδία ή Θεολογική Σχολή βεβαιούσα έν τή γνωματεύσει: «Ή Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου καταλήξασα είς τά πορίσματα ταύτα θεωρεί καθήκον της νά διατύπωση αυτά προς τήν Ί. Σύνοδον.

Έφ' όσον όμως ή Ι. Σύνοδος έπί τή βάσει στοιχείων, άποφανθή, ότι ο Μασονισμός είναι οργανισμός αντιχριστιανικός, τότε αναντιρρήτως, συνεπής προς έαυτήν, δέν δύναται νά θεωρή τά μέλη τής Μασσωνίας άμα ώς Χριστιανούς, και έν τοιαύτη περιπτώσει οφείλει νά αποκηρύξη αυτά έκ τών κόλπων αυτής, ότε ού μόνον δέν είναι δυνατόν νά έχη Μασσώνους έν τή υπηρεσία της λειτουργούς, συνεργάτας, υπαλλήλους, επιτρόπους ναών κλπ., άλλά δέον νά άρνηθή είς αυτούς, ού μόνον είς τούς απλούς ίδιώτας, άλλά και είς τούς έν ταίς άρχαίς και έξουσίαις, τό δικαίωμα τής συμμετοχής αυτών εις τά θεία μυστήρια και τάς ιεράς τελετάς αυτής». Έάν λοιπόν ή Ιεραρχία τής Εκκλησίας τής Ελλάδος είχεν εις τήν διάθεσίν της και στοιχεία τά όποια ή Θεολογική Σχολή δέν είχε, βάσει ποίας λογικής εζήτη νά τά παραμερίση αυτά και νά εύθυγραμμισθή προς τήν γνώμην τών ολίγων, έξ ών τουλάχιστον ό είς ήτο δεδηλωμένος Μασσώνος;

Και έπί τή ευκαιρία: Είς τό τεύχος «Ή Εκκλησία τής Ελλάδος και ο Τεκτονισμός» δημοσιεύεται ολόκληρον τό υπόμνημα τής Θεολογικής Σχολής. Διά λόγους αμεροληψίας δέν θα έπρεπε να είχατε τήν ύποχρέωσιν νά δημοσιεύσητε και εσείς τά υπομνήματα, τά οποία, υπεβλήθησαν άλλαχόθεν, καθώς επίσης και τήν άπόφασιν τής Ιεραρχίας, ώστε νά δυνηθή ο αναγνώστης νά έξαγάγη μόνος του συμπεράσματα; Έστω, δέν είχατε τότε τήν τόλμην νά δημοσιεύσητε τάς αντιθέτους απόψεις, διότι έφοβήθητε ότι θά έξησθένει τό προβαλλόμενον υπόμνημα. Διατι κάτωθεν αυτού δέν έθέσατε τάς ύπογραφάς; Άνυπόγραφον εστάλη άπό τήν Θεολογικήν Σχολήν τό υπόμνημα; Ή μήπως ή ίσχνότης τών πέντε υπογραφών δέν ήδύνατο νά αντιστάθμιση τάς έξήκοντα επτά ύπογραφάς τής αποφάσεως τής τότε Ιεραρχίας;

7/Εις τήν προσπάθειαν, τήν οποίαν εκάματε τότε, διά νά  πείσετε ότι ό Τεκτονισμός δέν παραβλάπτει καθόλου τάς αρχάς τής θρησκείας και ειδικώς του Χριστιανισμού, χρησιμοποιήσαν έν άλλο επιχείρημα. "Επιστρατεύσαν ονόματα σημαινόντων προσώπων και δή και ιερωμένων και έλεγον: Ή συμμετοχή όλων αυτών εις τον Τεκτονισμόν δέν σάς πείθει περί τής καθαρότητος τών μασονικών επιδιώξεων και δέν αποτελεί έγγύησιν τού σεβασμού τής τεκτονικής οργανώσεως προς τήν θρησκείαν; "Αλλ' ώ τής παραδοξότητος! Μας ξενάγησαν εις έν άπέραντον Νεκροταφείον. Μία ανεξήγητος προτίμησίς τους έκανε νά καταχωρήσουν ονόματα νεκρών και ουχί ζώντων. Διατί δέν έδωσαν τον κατάλογον τών έν ζωή τεκτόνων; Τι ημπορούν νά μάς ειπούν οί νεκροί: Έρωτώμεν τάς μαρμαρίνας πλάκας, τάς καλυπτούσας τούς τάφους των και δέν μάς δίδουν καμμίαν άπάντησιν. Δέν μάς βεβαιώνουν έάν όντως υπήρξαν Μασόνοι, έάν ελευθέρως και έν έπιγνώσει προσήλθον είς τον Μασονισμόν ή έάν παρεσύρθησαν ή έδελεάσθησαν ή ήπατήθησαν. 

Μή δυνάμενοι νά έχωμεν πληροφορίας ακριβείς έπί τών ανωτέρω αποριών μας, πώς νά έξαγάγωμεν συμπεράσματα; Βεβαίως, είς τόνωσιν τού καταστίχου τών νεκρών επιστράτευσαν και τό βαρύγδουπον κύρος μερίδος επισκόπων τής αγγλικανικής Εκκλησίας. Και ό  Τζαζόπουλος, εις τό τότε φυλλάδιόν του, υπό τον τίτλον «Προσφώνησις τού ένδοξου μεγάλου διδασκάλου προς τούς αντιπροσώπους τής γενικής Συνελεύσεως τού έτους 1969» ομίλει περί «ασυλλήπτου όγκου κύρους τής Αγγλικανικής Εκκλησίας». Δέν μάς είπε όμως έάν κάτω άπό τον άσύλληπτον αυτόν όγκον τού κύρους νομιμοποιούνται και παγιοποιούνται και τινές τών εσχάτως διατυπωθεισών γνωμών και αποφάσεων τών επισκόπων της αγγλικανικής Εκκλησίας.

8/Διά νά μή μακρυγορήσωμεν όμως, είμεθα υποχρεωμένοι, νά σάς είπωμεν ότι ενώπιον τού ελληνικού λαού είσθε εκτεθειμένοι. Άπό τότε, πού έδημιουργήθη είς τον έλληνικόν χώρον ό σάλος και εξεδόθη ή άπόφασις τής Ιεραρχίας, άγωνίζεσθε διά νά πείσετε και τούς εαυτούς σας και τον λαόν ότι ή άπόφασις αύτη «ήτο απαράδεκτος και αυτό τούτο ανήθικος» (Έπί τού Τεκτονισμού ώς θρησκείας... σελ. 14). Και προσπαθήσατε νά το κάνετε μέ τάς αλλεπαλλήλους εκδόσεις φυλλαδίων, είς τά όποια αναμασάτε ακόμα τά αυτά πράγματα. Τόσα χρόνια δέν ανοίξει κύριοι της Μασονικής Στοάς ουδέ άπαξ τήν θύραν τής Στοάς σας, δέν έκηρύξατε,  στεντορεία τή φωνή είς τούς αντιπάλους σας «εισέλθετε και ίδετε ποιοι είμεθα και τι κάμνωμεν» δέν έθέσατε είς τό πλήρες φως τής δημοσιότητος τά τυπικά σας και τους κανονισμούς σας.

Πλήρης συσκοτισμός. Και έάν κανείς διαμαρτυρηθή διά τό σκότος, είς τό όποιο καλύπτετε τάς ενεργείας σας, είσθε έτοιμοι νά τον κατακεραυνώσητε μέ εκφράσεις ωσάν αύτάς: «Τούτο είναι άπαράδεκτον και αυτό τούτο άνήθικον», «...ή χρήσις τοιούτου, πρωτοφανούς σατανικής έπινοήσεως μέσου, χρησιμοποιηθέντος παρά τού Γενιτσαρισμού πρό τίνων αιώνων και έν ταύτώ άνάνδρου» «... προς τον άνανδρον σκοπόν..» «... τάς έν τω Ίερώ Ναώ τού λατρευομένου Θεού τής αγάπης ελευθέρας εκδηλώσεις μίσους παρά θεολόγων, άσεβούντων και προς τον Θεόν, άλλά και προς τούς άναδείξαντας αυτούς ώς θεολόγους πανεπιστημιακούς καθηγητάς» «αί πράξεις αύται τής ευαρίθμου ομάδος εκμεταλλευτών...».

Αί εκφράσεις αύται βεβαίως, μαρτυρούν περί τού ύψους τής ηθικής τελειώσεως, είς τήν οποίαν αναβιβάζει τούς πιστούς του ο Τεκτονισμός, δέν αποδεικνύουν όμως ότι ό Τεκτονισμός δέν έχει μυστηριακάς τελετάς και θρησκευτικόν ύπόβαθρον και ότι δέν έρχεται είς αντίθεσιν προς τήν Έκκλησίαν. Τό μοναδικόν σας επιχείρημα, τό όποίον, δίκην σημαίας, περιφέρετε, ότι ώς βασικήν αρχήν τής οργανώσεως σας έχετε τήν πίστιν είς τον Θεόν, αποβαίνει και τό μέσον τής τελικής καταδίκης σας Θέτετε ώς θεμέλιον τής μασονικής σας συναδελφώσεως τήν πίστιν είς Θεόν. "Αλλ' είς ποίον Θεόν; Μέσα είς τάς σκοτεινάς στοάς σας όπου συνωθούνται άνθρωποι, οί οποίοι ώς παράδοσιν έχουν τήν πίστιν είς τον Τριαδικόν Θεόν και άλλοι οί όποίοι πιστεύουν είς τον Μωάμεθ ή τον Βούδαν. 

Συναντώνται εκεί οί λάτραι τού πυρός ή τών ποταμών ή τών αγελάδων. Και όλοι αυτοί καταθέτουν ώς βασικόν και κοινόν κεφάλαιον τήν πίστιν εις τον Θεόν. Ποίος είναι ό Θεός; Πιθανόν νά είναι ένα πλαστογραφημένον πρόσωπον, μέ χαρακτηριστικά δανεισμένα άπό τάς διαφόρους θρησκείας τού κόσμου και άπό τάς άντιλήψεις τών διαφόρων ιστορικών εποχών. Τό πρόσωπον όμως αυτό δέν είναι ο Θεός τής Βίβλου. Αποτελεί νέον τι. Είναι ο ιδικός σας Θεός, τον οποίον λατρεύετε μέ τάς τελετάς σας και ό όποίος σάς συνδέει είς τήν μασονικήν οίκογένειαν. Τό ότι δε είς τάς συναντήσεις σας απαγορεύετε τήν συζήτησιν γύρω άπό θρησκευτικά θέματα, αυτό ξέρετε τί σημαίνει; Σημαίνει, ότι εισάγετε μέν τήν νέαν θεότητα, τήν συγκρητικώς σχηματιζομένην και ταυτοχρόνως εμποδίζετε τά μέλη σας νά εκφράσουν τήν πίστιν τών πατέρων των και νά θεμελιώσουν τον ηθικόν των αγώνα και τήν οικογενειακήν και κοινωνικήν των ζωήν έπί τού θεμελίου τής πίστεώς των.

Έάν τά ανωτέρω δέν ευσταθούν, έάν και ημείς, πλανώμεθα πλάνην οίκτράν, έάν ή κατά τό 1933 ληφθείσα άπόφασις τής Ιεραρχίας είναι όντως «απαράδεκτος και αυτό τούτο ανήθικος», έάν και μετά τής Όρθοδόξου Εκκλησίας και ή Ρωμαιοκαθολική τοιαύτη παρεσύρθη είς άδικον εναντίον σας πόλεμον, προτείνομεν μίαν μόνην λύσιν. Αφήσατε είς τήν Ίεράν Σύνοδον τήν πρωτοβουλίαν νά συγκρότηση έπιτροπήν εξ επιλέκτων ιεραρχών, έκ καθηγητών τών δύο Θεολογικών μας Σχολών, έξ άλλων επιστημόνων και πνευματικών ανθρώπων. Και υμείς ανοίξατε διάπλατα τάς πύλας τών στοών σας. Αφήσατε τήν έπιτροπήν νά έρευνήση τά πάντα. Και τά σύμβολά σας και τά ξίφη σας και τάς νεκροκεφαλάς σας.

Παραδώσατε είς αυτήν και όλον τό έντυπον υλικόν σας, έμπιστευθήτε τούς κανονισμούς τής λειτουργίας τών στοών σας και τά τυπικά τών τελετών σας. Και ακόμη, έν τω φωτί και ύπό τά όμματα τών μελών τής επιτροπής και άλλων εκπροσώπων τού λαού πραγματοποιήσατε τάς μυήσεις σας και τάς τελετουργικάς πράξεις σας. Δέν ζητούμεν κάτι τό ύπερβολικόν κύριοι της Μασονικής Στοάς. Φώς ζητούμεν και δημοσιότητα. Τό φώς και ή δημοσιότης θά αποδείξουν ποία έκ τών άντιπαρατασσομένων απόψεων «είναι απαράδεκτος και αυτό τούτο ανήθικος».

Τέλος λυπούμεθα διότι, όπως πάντοτε, και εις την φάσιν αυτήν τού αγώνος σας, δυστυχώς, δεν υπήρξατε και δεν θα υπάρξετε στο μέλλον πειστικοί.