25 Σεπτεμβρίου, 2025

ΤΙ ΠΑΙΧΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΟΗΕ ΜΕΤΑΞΥ ΤΡΑΜΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Στην αίθουσα του ΟΗΕ, ο Ερντογάν μίλησε με αιχμές και απειλές για Κύπρο, Ελλάδα και το ενεργειακό καλώδιο, θέλοντας να δείξει στο εσωτερικό του ακροατήριο αλλά και στους διεθνείς ότι παραμένει «διεκδικητικός» στην Ανατολική Μεσόγειο. Μετά από αυτές τις δηλώσεις, μια συνάντηση Ερντογάν–Μητσοτάκη θα ήταν αμήχανη.

Η στάση Χριστοδουλίδη–Μητσοτάκη την ώρα που μιλούσε ο Ερντογάν, όπου «ξεκαθάρισαν» τη θέση τους υπέρ του καλωδίου, έδωσε το μήνυμα πως Αθήνα και Λευκωσία δεν θα αφήσουν περιθώριο στην Τουρκία να τορπιλίσει το έργο. Μάλιστα, το καλώδιο (Eurasia Interconnector) είναι ενταγμένο στα Projects of Common Interest (PCI) της ΕΕ, άρα έχει θεσμική και χρηματοδοτική κάλυψη.

Χρήσιμο θα ήταν, ακόμη κι αν θελήσει η τουρκική πλευρά συνάντηση, η ελληνική πλευρά να την αποφύγει με κάποια πρόφαση. Το μήνυμα θα είναι σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις. Η Τουρκία παίζει «σκληρή» ρητορική για να διατηρήσει ανοιχτές τις διεκδικήσεις της, αλλά στο πεδίο της διπλωματίας αναγκάζεται να συνομιλεί, καθώς οι ισορροπίες ισχύος (ΗΠΑ – ΕΕ – ενεργειακή ασφάλεια) δεν της επιτρέπουν μονομερείς κινήσεις.

Για Ελλάδα–Κύπρο, το ζητούμενο είναι να διατηρήσουν το momentum υπέρ των projects (καλώδιο, ΑΟΖ, υδρογονάνθρακες, υδρογόνο) με διεθνή «ομπρέλα». Την ώρα που θα γινόταν η εθιμοτυπικού χαρακτήρα συνάντηση Ερντογάν–Μητσοτάκη, έλαβε χώρα η συνάντηση αραβικών και μουσουλμανικών κρατών υπό την αιγίδα του Τραμπ, δίπλα στον οποίο καθόταν ο Ερντογάν.

Με αυτή την κίνηση, ο Τραμπ αναβαθμίζει τον ρόλο του Ερντογάν μεταξύ των φιλοδυτικών μουσουλμάνων και Αράβων. Με την επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού στην Ελλάδα πριν λίγες μέρες, την ίδια μέρα που η Chevron ανακοίνωσε τη συμμετοχή της στις έρευνες νοτίως της Κρήτης – σε περιοχή που αμφισβητεί το Τουρκο-Λυβικό μνημόνιο – η κυβέρνηση Τραμπ στηρίζει τις ελληνικές θέσεις στην περιοχή.

Η στάση των ΗΠΑ για τις διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας παραμένει στις «εργοστασιακές» ρυθμίσεις των τελευταίων ετών: δίνουν στην Τουρκία χώρο να αναπλεύσει γεωπολιτικά, προκειμένου να την κρατήσουν στο δυτικό στρατόπεδο, αλλά φροντίζουν να μην θιγεί η σταθερή σύμμαχος Ελλάδα από την τουρκική ισχύ. 

Σημασία θα έχει στη συνέχεια το εύρος του ανοίγματος της «βαλβίδας» πρόσβασης της Τουρκίας σε αμερικανικό αμυντικό εξοπλισμό. Το πλήρες άνοιγμα της «βαλβίδας» δεν θα είναι εύκολη υπόθεση ακόμη και αν ο Τραμπ αποφασίσει να το στηρίξει. Η συμπεριφορά και στάση της αντιπολίτευσης απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις θυμίζει δεκαπενταμελές μαθητικό συμβούλιο.

Υπάρχουν και κάποιοι αφελείς αντιπολιτευόμενοι που πιστεύουν – ή παίζουν το χαρτί – πως αν της Ελλάδας ηγούνταν κάποιος γραφικός ακροδεξιός (κατά το «όμοιος ομοίω αεί πελάζει»), θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη υποστήριξη από τον Τραμπ. Τούτα είναι σαχλαμάρες επιπέδου νηπιαγωγείου. Τη στάση των χωρών, όπως και των ανθρώπων, την ορίζουν τα συμφέροντά τους και όχι οι ιδεοληψίες, οι θρησκείες ή οι οπαδικοί ανταγωνισμοί.

Δεν υπάρχουν σχόλια: