H περίοδος που διανύουμε ίσως αποδειχτεί καθοριστικής σημασίας τόσο για τις εσωτερικές όσο και τις εξωτερικές εξελίξεις που αφορούν στη χώρα μας. Στο εσωτερικό διαμορφώνεται ένα τοπίο ενίσχυσης των αντισυστημικών κομμάτων που ενδεχομένως οδηγήσει στη συσπείρωση των συστημικών δυνάμεων γύρω από το μεγαλύτερο κόμμα αλλά και στην αποδυνάμωση της σταθερότητας του πολιτικού συστήματος και της θέσης της χώρας διεθνώς.
Τούτο γιατί η σταθερότητα του συστήματος επιτυγχάνεται όταν τα δυο - τρία μεγαλύτερα κόμματα της Βουλής έχουν κοινό παρονομαστή στρατηγικών επιλογών, όπως το πολίτευμα, τις βασικές οικονομικές κατευθύνσεις, τους γεωπολιτικούς προσανατολισμούς κλπ. Αυτήν την περίοδο δεύτερο κόμμα είναι η «Πλεύση Ελευθερίας» ενώ υψηλά ποσοστά επιτυγχάνει και η «Ελληνική Λύση» κόμματα που αμφισβητούν βασικές στρατηγικές επιλογές του ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Συνολικά τα κόμματα με αντισυστημικό πρόσημο αθροίζουν στις δημοσκοπήσεις περί το 50% του εκλογικού σώματος όσο περίπου και οι συστημικές δυνάμεις ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ στο εσωτερικό αναδύεται ο διχασμός της κοινωνίας σε συστημικές και αντισυστημικές δυνάμεις, διεθνώς εντείνεται ένα κλίμα γεωπολιτικής ρευστότητας και ανακατατάξεων.
Οι ΗΠΑ ακολουθούν μια πολιτική αποστασιοποίησης από την Ευρώπη και αντιμετώπισης της ΕΕ ως ανταγωνιστικής δύναμης, ενώ παράλληλα φαίνεται να προσεγγίζουν τη Ρωσία. Η Τουρκία μετά την παρουσία της στην Λιβύη φαίνεται πως προσπαθεί να εδραιωθεί και στη Συρία κάτι που την φέρνει αντιμέτωπη με το Ισραήλ και ενδεχομένως και άλλες δυνάμεις της περιοχής με τις οποίες η Ελλάδα έχει αναπτύξει αμυντικές συνεργασίες.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ ακολουθούν μια επαμφοτερίζουσα στάση έναντι της Τουρκίας η οποία θα μπορούσε να καταλήξει είτε σε στενότερη συνεργασία είτε σε μια αντιπαράθεση με απροσδιόριστες συνέπειες. Οι ΗΠΑ με κάποιες χώρες της περιοχής προωθούν τον εμπορικό διάδρομο Ινδίας, ΗΑΕ, Σαουδικής Αραβίας, Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας (India–Middle East–Europe Economic Corridor-IMEC) ως αντίβαρο στον διάδρομο «One road one belt» της Κίνας.
To Iσραήλ έχει αναδείξει την Τουρκία σαν στρατηγικό ανταγωνιστή στη θέση του Ιράν γεγονός που πιέζει να αναδυθούν στην επιφάνεια οι ελληνοτουρκικές διαφορές. Η ΕΕ σχεδιάζει την αμυντική της αυτονομία με αρκετά ισχυρή την άποψη πως η Τουρκία πρέπει να αποτελεί πυλώνα αυτού του συστήματος, κάτι που φέρνει την Ελλάδα σε δύσκολη θέση.
Πριν λίγες μέρες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Γάλλο Υπουργό Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας ότι η άμυνα της ΕΕ δεν μπορεί να εξαρτάται από την Τουρκία. Η Ελλάδα επιδιώκει να ενισχύσει την στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να μειώσει τις εξαρτήσεις από χώρες που δρουν αντίθετα με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Η χώρα μας προωθεί συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και την δημιουργία ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας. Η Ελλάδα ανακοίνωσε πρόσφατα τον νέο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, προκαλώντας έντονη αντίδραση από την Τουρκία, η οποία χαρακτήρισε τις ελληνικές ενέργειες ως «μονομερείς» και «παραβίαση των δικαιωμάτων της».
Η Τουρκία έχει ήδη δημοσιεύσει δικό της χάρτη με τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, βασισμένο στις διεκδικήσεις της «Γαλάζιας Πατρίδας». Η χώρα μας φαίνεται πως επιδιώκει να φέρει την Τουρκία σε συνομιλίες για οριοθετήσεις σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες πιέσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Αν η Τουρκία επιμείνει στις διεκδικήσεις της, ενδέχεται να υπάρξει αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή, όπως έχει συμβεί σε παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν. Η Τουρκία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ για την άρση του εμπάργκο σε αμυντικό εξοπλισμό. Η Τουρκία έχει αναπτύξει προνομιακές σχέσεις με τη Ρωσία κάτι που φαίνεται να επιδιώκουν και οι ΗΠΑ μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ.
Εξελίξεις σαν τις παραπάνω δημιουργούν ένα πλαίσιο επιτάχυνσης διάφορων διεργασιών και στρατηγικών που σε άλλη περίπτωση θα χρειάζονταν δεκαετίες για να εκδηλωθούν. Σε γενικές γραμμές η επιτάχυνση των διεργασιών αυξάνει τις πιθανότητες να προκύψουν εξελίξεις εντός και εκτός της χώρας, οι οποίες θα καθορίσουν την πορεία της για τις επόμενες δεκαετίες. Όλα αυτά σε μια περίοδο που τα δυο τρίτα της πολιτικής σκηνής μοιάζουν με παιδική χαρά...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου