ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΙΡΑΝ ΠΩΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥΣ

H Τουρκία και το Ιράν θα αποκτήσουν στενότερες σχέσεις υπό τον υπερσυντηρητικό Ιρανό πρόεδρο Εμπραχίμ Ραϊσί. Αυτό τονίζει γράφοντας για το Atlantic Council ο αναλυτής  Hossein Aghaie Joobani, σημειώνοντας πως ότι η σημερινή ιρανική ηγεσία έχει δεσμευτεί να "διαμερισματοποιήσει" τις σχέσεις με την Τουρκία, επιτρέποντας και στις δύο χώρες να παραμερίσουν τις περιφερειακές διαφορές προς όφελος των κοινών τους συμφερόντων.

Η Άγκυρα και η Τεχεράνη βρίσκονται σε αντιπαράθεση για θέματα όπως η Συρία, όπου έχουν υποστηρίξει σταθερά τις αντίθετες πλευρές στη σύγκρουση. Η Τουρκία παραμένει ένας από τους τελευταίους διεθνείς υποστηρικτές της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης, ενώ το Ιράν έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για τη σταθεροποίηση της εξουσίας του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.

Τούρκοι και Ιρανοί πληρεξούσιοι συγκρούστηκαν γύρω από το τελευταίο προπύργιο των ανταρτών στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2020, και η ασταθής κατάσταση εξακολουθεί να αποτελεί δυνητικό "καμίνι", δήλωσε ο Joobani.

Και οι δύο χώρες ανταγωνίζονται επίσης για επιρροή στο Βόρειο Ιράκ. Αυτό περιλαμβάνει την αμφισβητούμενη επαρχία Σιντζάρ, στην οποία έχει παρατηρηθεί συσσώρευση σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από το Ιράν, καθώς η Τεχεράνη επιδιώκει να εξασφαλίσει μόνιμη παρουσία κοντά στα σύνορα με τη Συρία.

Εν τω μεταξύ, η Τουρκία έχει εξαπολύσει αρκετές επιθέσεις εναντίον μαχητών στην περιοχή, για τους οποίους λέει ότι συνδέονται με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), με το οποίο βρίσκεται σε εσωτερική σύγκρουση από τη δεκαετία του 1980. Παρά τις διαφορές αυτές, ο Joobani δήλωσε ότι οι διμερείς δεσμοί μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράν είναι πιθανό να επωφεληθούν από την πολιτική "Πρώτα οι γείτονες" της νέας κυβέρνησης Ραϊσί, η οποία επιδιώκει να μειώσει τις περιφερειακές εντάσεις. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια σημαντική αύξηση του εμπορίου μεταξύ των δύο γειτόνων, το οποίο το 2020 ήταν μόλις 3,4 δισ. δολάρια, πρόσθεσε.  

Οι προσπάθειες προσέγγισης του Ραϊσί είναι επίσης πιθανό να περιλαμβάνουν την ανοικοδόμηση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δήλωσε ο αναλυτής. Αυτό ταιριάζει με τα βήματα της ίδιας της Τουρκίας για να τερματίσει την εχθρότητα της με τα κράτη του Κόλπου, με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ηγείται μιας διπλωματικής επίθεσης γοητείας τους τελευταίους μήνες.   

Ωστόσο, ο Joobani δήλωσε ότι αυτές οι μεταβαλλόμενες περιφερειακές δυναμικές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στην πορεία για την Τουρκία και το Ιράν. "Αυτό συμβαίνει πολύ απλά επειδή οι πιθανές επιπτώσεις μιας αποκλιμάκωσης Τεχεράνης-Ριάντ μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω όξυνση του γεωπολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ Τεχεράνης και Άγκυρας κάπου αλλού στην περιοχή", δήλωσε.

Εν τω μεταξύ, ωστόσο, ο αναλυτής δήλωσε ότι τόσο η Τουρκία όσο και το Ιράν είναι πιθανό να "διατηρήσουν τη στρατηγική διαμερισματοποίησής τους, ώστε οι αποκλίσεις συμφερόντων σε περιφερειακό επίπεδο να μην βλάψουν ανεπανόρθωτα τον πυρήνα των διμερών σχέσεων".