Ο ΤΣΙΠΡΑΣ «ΣΦΥΡΙΞΕ» ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ

Ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί οι τάσεις να λειτουργούν πλέον μόνο ως ρεύματα ιδεών και όχι ως μηχανισμοί αναπαραγωγής στελεχών, με τα λεγόμενα «χαρτάκια» σε κάθε συνέδριο. Στο Πολιτικό Συμβούλιο της Τετάρτης ο Νίκος Φίλης περιορίστηκε απλώς στο να περιγράψει το κείμενο που είχε ετοιμάσει η «Ομπρέλα» ως συμβολή για τις θέσεις του κόμματος ενόψει του συνεδρίου.

Η πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για εκλογή προέδρου και Κεντρικής Επιτροπής από τα μέλη και όχι από το συνέδριο έσκασε σαν βόμβα στην αρχή της τηλεδιάσκεψης και άλλαξε τα πάντα.  Τώρα, η αριστερή πτέρυγα ετοιμάζει τις δικές της απαντήσεις, οι οποίες δεν αποκλείεται να δημοσιοποιηθούν και μέσα στην εβδομάδα. Η πλειοψηφία, πάντως, δέχτηκε την πρωτοβουλία με ενθουσιασμό. Τον Ιούλιο του 2013, στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, οι συνιστώσες σταμάτησαν να υπάρχουν. Μόνο οι τάσεις είχαν διασωθεί στο καταστατικό.

Τώρα αρκετοί εκτιμούν πως ο Αλέξης Τσίπρας «κλείνει το μάτι» στη μερική αποστρατεία τους. Δεν είναι τυχαίο ότι από το περιβάλλον του προέδρου διευκρίνιζαν από την πρώτη στιγμή πως ο αρχηγός του κόμματος με την πρότασή του επιθυμεί οι τάσεις να λειτουργούν πλέον μόνο ως ρεύματα ιδεών και όχι ως μηχανισμοί αναπαραγωγής στελεχών, με τα λεγόμενα «χαρτάκια» σε κάθε συνέδριο. 

Το όργανο, αφού ξεπέρασε το πρώτο ημίωρο της αμηχανίας και του αιφνιδιασμού, χωρίστηκε στα δύο. Ν. Βούτσης, Ευκλ. Τσακαλώτος, Ν. Φίλης, Π. Σκουρλέτης, Θ. Δρίτσας, Δ. Βίτσας, Ρ. Σβίγκου, Τ. Χριστοδουλοπούλου, Ε. Καλαμαρά, Π. Λάμπρου και ο γραμματέας της νεολαίας, Κ. Βλαχάκης, βγήκαν με την αρνητική ψήφο τους στην αντεπίθεση. 

Θεώρησαν ότι η αλλαγή του τρόπου εκλογής προέδρου – Κ.Ε. δίνει στο κόμμα αρχηγικά χαρακτηριστικά, αλλάζει τη φυσιογνωμία του και χάνεται η λογοδοσία, αφού μέχρι σήμερα το συνέδριο ελέγχει και τον πρόεδρο και την Κεντρική Επιτροπή.

Οσα πληροφορείται η «Κ» ότι ειπώθηκαν στην κλειστή σύσκεψη είναι ενδεικτικά του κλίματος που υπάρχει στο κόμμα. Ο κ. Φίλης τόνισε πως «δεν πρόκειται για πρόταση συμμετοχής και άμεσης δημοκρατίας, αλλά ένα μοντέλο κόμματος που οδηγεί στη συστημική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ».

Ο τομεάρχης Παιδείας υποστήριξε ότι έτσι «θα αποθεωθεί η επικοινωνία και το star system και θα κερδίσει ο άκρατος παραγοντισμός». «Διχαστικό δίλημμα» χαρακτήρισε την πρόταση ο Π. Σκουρλέτης, συμπληρώνοντας πως «το πρόβλημα δεν ήταν ότι ο Αλέξης δεν είχε λυμένα χέρια, τα είχε πάντα».

Οι προεδρικοί, καθώς και τα άλλα στελέχη που στήριξαν την πλειοψηφία, θεώρησαν πως ο πρόεδρος με την κίνησή του –και την επικύρωση που θα έρθει από το συνέδριο– θα καταφέρει να ανακτήσει το ενδιαφέρον του κόσμου. Παράλληλα προετοιμάζει με τον καλύτερο τρόπο το κόμμα για τις εκλογές, σπάζοντας ταυτόχρονα τις υποομάδες που υπάρχουν.

Οταν τον λόγο πήρε ο Πάνος Λάμπρου, λέγοντας πως «θα κάνω αγώνα για να μην περάσει αυτή η πρόταση», η απάντηση ήρθε από τον Γιάννη Ραγκούση: «Εγώ πάλι θα κάνω αγώνα για να περάσει αυτή η πρόταση. Είναι η πιο μεγάλη προοδευτική αλλαγή που μπορεί να γίνει στον ΣΥΡΙΖΑ».Το γεγονός ότι ο πολυθρύλητος μετασχηματισμός δεν έχει ολοκληρωθεί εδώ και δυόμισι χρόνια είναι ένα βάρος που σηκώνει ο τέως πρωθυπουργός. 

Η δικαιολογία της πανδημίας υπάρχει, ωστόσο η αριθμητική της εκλογικής αναμέτρησης που πλησιάζει μπορεί να είναι αμείλικτη και να απειλήσει να ρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ από τον θρόνο του δεύτερου ισχυρού πόλου που έχει αυτή τη στιγμή. Ρόλο για την απόφαση το κόμμα να συνομιλήσει πιο ενεργά με την εκλογική του βάση έπαιξε και η εκλογή Ανδρουλάκη, που έρχεται και πιέζει την Κουμουνδούρου.

Στο Π.Σ. ακούστηκε πως το κόμμα δεν μπορεί να μένει περιχαρακωμένο σε μοντέλα παλαιών δεκαετιών. «Εξόχως δημοκρατική» χαρακτήρισε τη διαδικασία που πρότεινε ο πρόεδρος ένας εκ των συμμάχων, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, συμπληρώνοντας: «Κάλλιο αργά παρά ποτέ». Η αριστερή πτέρυγα ετοιμάζει τις δικές της απαντήσεις, οι οποίες δεν αποκλείεται να δημοσιοποιηθούν και μέσα στην εβδομάδα.

Από την εξίσωση της κίνησης του Αλέξη Τσίπρα δεν μπορεί να παραβλεφθεί η ενίσχυση του ηγετικού του προφίλ, καθώς την κρίσιμη στιγμή και ενώ έχει προηγηθεί η πρώτη διαγραφή ενός βουλευτή, του Παναγιώτη Κουρουμπλή, εμφανίζεται αποφασισμένος να τα αλλάξει όλα και να πάρει το παιχνίδι πάνω του.

Μέσα στη συνεδρίαση ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρθηκε στο παράδειγμα των Podemos, των Βρετανών Εργατικών και της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, που λειτουργούν στα ίδια πρότυπα σε σχέση με τα μέλη τους.

Την πιο σκληρή στάση στη συνεδρίαση φέρεται να κράτησε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Κατά τη διάρκεια της επτάωρης συζήτησης, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», χτύπησε ένα καμπανάκι, τονίζοντας πως «σε αυτό το κόμμα δεν ξέρω αν θα μπορούν να συμμετέχουν και να συνεισφέρουν κάποιοι».

Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε πως η αξιωματική αντιπολίτευση πρέπει να γίνει ελκυστική και ότι δεν γίνεται πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι πρώτος στους νέους, χωρίς εκπροσώπηση όμως στις οργανώσεις. Σύμφωνα με άλλες πηγές, όταν η Τ. Χριστοδουλοπούλου, που ήταν επίσης καταγγελτική, χαρακτήρισε την πρόταση «αντιδραστική», ο πρόεδρος φέρεται να της απάντησε πως «αυτά καλύτερα είναι να μην πάτε να τα πείτε στις οργανώσεις».

Ακολούθησε μια ιδεολογική τοποθέτηση του κ. Τσακαλώτου πως κανείς στην Αριστερά, ούτε ο Νίκος Πουλαντζάς, δεν θα προχωρούσε στην πρόταση για εκλογή του προέδρου και της Κ.Ε. εκτός συνεδρίου, με τον Αλέξη Τσίπρα να εξηγεί ότι οι εποχές είναι πολύ διαφορετικές, η διάχυση της πληροφορίας και η κινητοποίηση που προέκυψε από αυτή άλλαξαν τα δεδομένα.

«Κόμμα μελών σημαίνει συμμετοχή και συναπόφαση. Δεν μπορούμε να το αρνούμαστε αν πραγματικά θέλουμε τη διεύρυνση», ανέφερε ο Νίκος Παππάς. Πίσω από τις αλλαγές, πάντως, υπάρχει και μια μειοψηφία που εκτιμά πως κρύβεται μια προσπάθεια διαχείρισης των αντιδράσεων και της επόμενης ημέρας από μια ενδεχόμενη εκλογική ήττα.

Η πρόταση που πέρασε κατά πλειοψηφία (27-11) προβλέπει η καθολική ψηφοφορία να πραγματοποιηθεί δύο εβδομάδες μετά το συνέδριο, ενώ κάθε μέλος για να συμμετάσχει θα πρέπει να έχει εγγραφεί 7-10 μέρες πριν. Προτού ο Νίκος Βούτσης ζητήσει τη διεξαγωγή ψηφοφορίας ώστε να καταγραφεί η διαφωνία των «11», η συζήτηση πήγε στον Π. Πολάκη.

Οι Π. Παναγιώτου, Δ. Χατζησωκράτης και Σπ. Δανέλλης, που έκαναν λόγο για «καμώματα» με αφορμή την ιστορία της ταβέρνας, άσκησαν σκληρή κριτική. «Τα ανοίγματα που γίνονται σε οργανωτικό και πολιτικό επίπεδο ακυρώνονται από παρεμβάσεις τύπου Πολάκη στη Δικαιοσύνη», είπε ο Νίκος Μπίστης. Μαζί του συμφώνησαν στελέχη από την «Ομπρέλα».

Οσον αφορά τη σκέψη για ανώτατο όριο τριών θητειών ή δώδεκα συνεχόμενων χρόνων σε Βουλή/Ευρωβουλή, η οπτική της Επιτροπής Καταστατικού είναι η ισχύς του μέτρου να είναι αναδρομική από το πρώτο ιδρυτικό συνέδριο (Ιούλιος 2013). Αυτό σημαίνει πως, αν εγκριθεί από το κορυφαίο καθοδηγητικό όργανο, ο μόνος που κινδυνεύει να μη συμπεριληφθεί στις λίστες του κόμματος είναι ο Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος όμως στήριξε την πρόταση.

Θεωρητικά, οι βουλευτές που εκλέγονται συνεχώς από το 2012 και μετά θα έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν για μία ακόμα φορά στις λίστες. Στο καταστατικό υπάρχει πρόβλεψη για εξαιρέσεις που μπορεί να δοθούν με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής.