Η ΚΙΝΑ ΕΩΣ ΤΟ 2031 MΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας αντιμετωπίζει εμπόδια όπως το χάσμα των εισοδημάτων της μεσαίας τάξης, οι αναλυτές όμως εκτιμούν πως η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο τα επόμενα δέκα χρόνια, αν όχι νωρίτερα. Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο CNBC, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ σχεδιάζει τώρα να μετατρέψει την κινεζική οικονομία στη μεγαλύτερη του πλανήτη.

Οπως τονίζει το αμερικανικό δίκτυο, η επίτευξη της ανάπτυξης που θα οδηγήσει την Κίνα στη «Γη της Επαγγελίας» προσκρούσει σε ορισμένα εμπόδια όπως το λεγόμενο χάσμα των εσόδων της μεσαίας τάξης, η έλλειψη καινοτομίας και ο ολοένα αυξανόμενος ηλικιακός μέσος όρος του πληθυσμού.

Ο 68χρονος πρόεδρος της Κίνας είναι γιος ενός εκ των πρώτων κομμουνιστών ηγετών που ανέλαβε τα ηνία αντιπροέδρου του Κόμματος πριν απομακρυνθεί από τον πανίσχυρο Μάο Τσετούνγκ. Εργάστηκε στην επαρχία για αρκετά χρόνια ως αγρότης κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης. Εξελίχθηκε σε γενικό γραμματέα του χωριού του. Σπούδασε χημικός μηχανικός και ξεκίνησε τη μακρά πορεία του προς την κορυφή της κυβέρνησης μέσω σημαντικών θέσεων ανά τη χώρα. 

Την εποχή εκείνη ο αρχιτέκτονας της οικονομίας της Κίνας Ντενγκ Ξιαοπίνγκ οδηγούσε μία οικονομική αναδιάρθρωση η οποία άνοιγε τις πόρτες σε κάθε πολίτη και κάθε ξένη επιχείρηση. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως οι κινήσεις του Ντενγκ έδωσαν ώθηση στην εξέλιξη της Κίνας και βοήθησαν εκατοντάδες εκατομμύρια πολιτών να βγουν από τη φτώχεια.

Μέχρι το 2007 ο Σι είχε γίνει μέλος της ηγεσίας της χώρας και πρόεδρος της κεντρικής σχολής εκπαίδευσης των νέων ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ονομάστηκε επίσημα και πρόεδρος το 2013. Το πρώτο μέλημά του ήταν η καταπολέμηση της διαφθοράς.

Το 2018 ο Σι κατήργησε τα όρια θητείας των προέδρων και αύξησε την επιρροή του κόμματος στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας άρχισε να επιβραδύνεται τα τελευταία χρόνια, παρ’ όλα αυτά παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες. Σύμφωνα με τον Τόνι Σάιτς του Harvard Kennedy School of Government, το μεγάλο στοίχημα για την Κίνα θα είναι η άντληση οικονομικών πόρων για τους παραγωγικότερους τομείς της κινεζικής οικονομίας.

Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι αυτές που οδηγούν στην ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ το χρηματοοικονομικό σύστημα το διαχειρίζεται η κυβέρνηση και οι τράπεζές της, που με τη σειρά τους προτιμούν να δανείζουν σε κυβερνητικές επιχειρήσεις. Το Πεκίνο φαίνεται πως αναγνωρίζει το πρόβλημα αλλά δεν είναι σαφές κατά πόσον προχωράει σε κινήσεις για βελτίωσή του.

Εν τω μεταξύ, εν μέσω των τεταμένων σχέσεων με τις ΗΠΑ, ο Σι επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητά του να προχωρήσει στην αναδιάρθρωση της εγχώριας κατανάλωσης και της ανάπτυξης της τεχνολογίας στην Κίνα. Σύμφωνα με τον Γιουέν Γιουέν Ανγκ, του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, ανάμεσα στους στόχους της χώρας, η καινοτομία θα είναι δυσκολότερο να επιτευχθεί. 

Για την Μπόνι Γλέιζερ, επικεφαλής του ασιατικού προγράμματος στο γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ, το μεγαλύτερο στοίχημα θα είναι η αποφυγή της «παγίδας του εισοδήματος της μεσαίας τάξης», μιας θεωρίας κατά την οποία μετά την απότομη ανάπτυξη μιας χώρας λόγω της φθηνής εργασίας, η οικονομία της μπορεί να λιμνάσει και να μην καταφέρει να αυξήσει τα έσοδα των εργαζομένων και να επιτύχει μεγαλύτερη ανάπτυξη.

Η αυξανόμενη οικονομική επιρροή της Κίνας έχει προκαλέσει αρκετά προβλήματα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των διπλωματικών και εμπορικών συγκρούσεών της με τις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, για παράδειγμα, επικρίνει την κυβέρνηση Σι για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επαρχία Ζετζιάνγκ, στο Θιβέτ, στην Ταϊβάν και στο Χονγκ Κονγκ, κάτι που η κινεζική κυβέρνηση χαρακτηρίζει εσωτερική υπόθεση της χώρας. Στην Κίνα, οι διαφορές και η γραφειοκρατία μεταξύ των τοπικών και κυβερνητικών αρχών επίσης καθυστερούν την αναδιάρθρωση, ενώ πολλοί είναι αυτοί που διατυπώνουν ερωτήματα όσον αφορά τη στρατηγική του Σι.

Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Οουνμπι του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και ιδρυτή του Reading the China Dream, μιας ιστοσελίδας που μεταφράζει ακαδημαϊκά κείμενα από την Κίνα, αυτή τη στιγμή μερίδα διανοουμένων της Κίνας ζητεί αναθεώρηση της πορείας της χώρας και τάσσεται υπέρ της ίδρυσης ενός δημοκρατικού κράτους. Για τους περισσότερους πολίτες στην Κίνα, όμως, η κοινωνική τους ανάπτυξη μέσα σε μία ή δύο γενιές είναι αρκετή. Η κυβέρνηση Σι έχει πολλάκις καταφέρει να συμπλεύσει με την κοινή γνώμη, ενώ έχει επίσης χρησιμοποιήσει την τεράστια δύναμή της για να αντιμετωπίσει προβλήματα και επείγουσες καταστάσεις όπως η πανδημία.

Ο,τι και να συμβεί πάντως, οι αναλυτές αναμένουν πως η Κίνα θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο τα επόμενα δέκα χρόνια, αν όχι νωρίτερα.