ΠΟΣΟ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΟΙ ΠΡΕΣΠΕΣ – ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Πρόωρες εκλογές στις 12 Απριλίου 2020 συμφώνησαν οι πολιτικοί αρχηγοί στη Βόρεια Μακεδονία μετά το μπλόκο της ΕΕ στην ενταξιακή διαδικασία της χώρας. Πώς βλέπει τις ραγδαίες εξελίξεις στη γειτονική χώρα η Ελλάδα.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τον Ιανουάριο ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ θα πρέπει να παραιτηθεί, για να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση με τη συμμετοχή εκπροσώπων και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η προεκλογική εκστρατεία θα διαρκέσει 100 ημέρες.

Ομοφωνία για τις πρόωρες εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία

Εξερχόμενος από τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, ο Ζόραν Ζάεφ εξέφρασε την πεποίθηση ότι «στις 12 Απριλίου οι πολίτες θα λάβουν μια σοφή απόφαση, που θα προετοιμάσει το δρόμο για όποιον από εμάς αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας».

Παρά την άρνηση της ΕΕ, ο πρωθυπουργός της Β. Μακεδονίας παραμένει σταθερός στην ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του. Οι εκλογές είναι αναπόφευκτες μετά από ό,τι συνέβη στη χώρα, δήλωσε ο ηγέτης του εθνικιστικού VMRO-DPMNE Κριστιάν Μικόβσκι.

Ο αρχηγός της συμμαχίας των Αλβανών Ζιτζαντίν Σέλα τόνισε ότι «η κοινή θέση όλων των κομμάτων είναι ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή και όλοι πρέπει να προχωρήσουμε στην πορεία προς την ΕΕ». Δίκαιες και δημοκρατικές εκλογές ζήτησαν οι ηγέτες του DUI Αλι Αχμέτι και του DPA Μεντούχ Θάτσι.

Το «ιστορικό λάθος»

To «ιστορικό λάθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», όπως αποκάλεσαν ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προκάλεσε πολιτικούς κλυδωνισμούς στα Σκόπια, με τον Ζόραν Ζάεφ να εξετάζει από την πρώτη στιγμή το σενάριο της παραίτησης και των πρόωρων εκλογών.

Επί επτά ώρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να κάμψουν τις αντιστάσεις του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αρνείται πεισματικά την ένταξη νέων κρατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι να αναθεωρηθούν οι μηχανισμοί διεύρυνσης, τους οποίους χαρακτηρίζει «αναποτελεσματικούς και απογοητευτικούς».

Η ψυχρολουσία για τον Ζόραν Ζάεφ ήταν μεγάλη, οι πολιτικές εξελίξεις στη γειτονική χώρα αναπόφευκτες και μέχρι την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στο Ζάγκρεμπ τον Μάιο τίποτα δεν θα είναι το ίδιο.

Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας αισθάνεται πως η Ευρώπη τον «άδειασε», καθώς οι εσωτερικοί αντίπαλοί του μπορούν να τον κατηγορούν πως έκανε μια σειρά από υποχωρήσεις χωρίς να έχει εγγυήσεις, αλλά μόνο μεγάλο κόστος.

Στο χθεσινό του διάγγελμα εμφανίστηκε εξοργισμένος με την ΕΕ που δεν πραγματοποίησε τα όσα υποσχέθηκε. «Φέραμε αποτελέσματα, προχωρήσαμε με τις μεταρρυθμίσεις, λύσαμε τις διαφωνίες μας με τα γειτονικά μας κράτη», είπε ο Ζόραν Ζάεφ, υπονοώντας πως είχε λάβει υποσχέσεις ότι μετά τον Ιούνιο του 2018 και τη Συμφωνία των Πρεσπών θα έπαιρνε το «πράσινο φως» ώστε η χώρα του να ακολουθήσει ευρωπαϊκή πορεία.

Ο Ζόραν Ζάεφ, πάντως έδειξε πως δεν θέλει να χάσει χρόνο και έθεσε το δίλημμα της κάλπης ζητώντας από τους πολίτες να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να συνεχίσουν στον ευρωπαϊκό δρόμο ή εάν θα επιστρέψουν στο δρόμο της απομόνωσης και του εθνικισμού.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι εκλογές θα διεξαχθούν μέσα σε ένα σκηνικό σκληρής πόλωσης με τον Ζόραν Ζάεφ να αναζητά για άλλη μια φορά συμμάχους στο εξωτερικό και το εθνικιστικό  VMRO να καταγγέλλει την κυβέρνηση ότι «χάρισε» το όνομα Μακεδονία για να προωθήσει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, κάτι που τελικά δεν συνέβη.

 Ο αντίκτυπος στην Ελλάδα

Μεγάλη συζήτηση αναμένεται να ανοίξει και στην Ελλάδα μεταξύ της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ για τη Συμφωνία των Πρεσπών.Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον Ζόραν Ζάεφ και ο κίνδυνος ανόδου στην εξουσία των εθνικιστών του VMRO προβληματίζουν την κυβέρνηση. 

Η οποία επισήμως επαναλαμβάνει την πάγια θέση της περί μη ανάμειξης σε εσωτερικές υποθέσεις τρίτων χωρών.Πέραν τούτου, όμως, οι αναταράξεις στη γείτονα χώρα, σύμφωνα με συνομιλητή του κ. Μητσοτάκη, για μία ακόμη φορά θέτουν σε κίνδυνο την σταθερότητα στα Βαλκάνια, ως επακόλουθο της άρνησης των Ευρωπαίων ηγετών να ανάψουν το πράσινο φως στην ενταξιακή προοπτική της χώρας, όπως και της Αλβανίας.

Όπως είπε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, το κυριότερο όπλο το οποίο έχει στα χέρια της η Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσει ζητήματα που έχει και με τις δύο χώρες, αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική. Όσο πιο κοντά σε μία ευρωπαϊκή πορεία είναι αυτές οι δύο χώρες, τόσο δίνεται η δυνατότητα στην Ελλάδα να αντιμετωπίζει και ζητήματα σε διμερές επίπεδο, με πρώτο όλων τη συμφωνία των Πρεσπών.

Την ίδια ώρα, όμως, το ενδεχόμενο πολιτικής αλλαγής στη Β. Μακεδονία θα φέρει ανατροπές στη Συμφωνία των Πρεσπών. Αν και δεν μπορεί να ακυρωθεί, μπορεί ωστόσο να τεθεί εν αμφιβόλω από μια για παράδειγμα εθνικιστική κυβέρνηση.

Αναλυτές επισημαίνουν ότι σε μια τέτοια περίπτωση, πτυχές της Συμφωνίας των Πρεσπών που η Ελλάδα επιδιώκει να εφαρμοστούν θα μείνουν ανενεργές ή θα παραπεμφθούν στις καλένδες από μια εθνικιστική κυβέρνηση στα Σκόπια.

Υπό αυτό το πρίσμα, στην αντεπίθεση πέρασε από πολύ νωρίς ο ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζοντας πως «ορισμένοι στην Ελλάδα, που ανοήτως μιλούσαν για επιζήμια συμφωνία και για συναλλαγή με τους Ευρωπαίους, σε λίγο θα παρακαλούν να μην εκλεγεί το αδερφό τους κόμμα, VMRO, και τεθεί σε κίνδυνο η Συμφωνία των Πρεσπών».

Όλα τα σενάρια για την επόμενη μέρα

Οι πολιτικοί αρχηγοί στη γειτονική χώρα

 αποφάσισαν να οδηγήσουν τη χώρα σε 

πρόωρες εκλογές την Κυριακή 12 Απριλίου 2020.

«Λευκός καπνός» βγήκε από τη χθεσινή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια, αφού οι ηγέτες των κομμάτων συμφώνησαν στην διενέργεια εκλογών την Κυριακή 12 Απριλίου 2020. Υπηρεσιακή κυβέρνηση θα αναλάβει στις 3 Ιανουαρίου με άλλον Πρωθυπουργό.Έπειτα από ένα Σαββατοκύριακο οριακών πυκνών πολιτικών εξελίξεων και μετά το βέτο που άσκησαν Γαλλία και Ολλανδία στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία.

Οι πολιτικοί αρχηγοί στη γειτονική χώρα αποφάσισαν να οδηγήσουν τη χώρα σε πρόωρες εκλογές την Κυριακή 12 Απριλίου 2020. Όπως δήλωσε ο Ζόραν Ζάεφ, η αρχική κυβερνητική πρόταση προέβλεπε εκλογές για τις 22 ή τις 29 Δεκεμβρίου, αίτημα που δεν έγινε δεκτό από την αντιπολίτευση. 

Κι αυτό γιατί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεν θα μεσολαβούσε το διάστημα 100 ημερών που είναι απαραίτητες για να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση. Μετά τις αντιρρήσεις της αντιπολίτευσης, στο τραπέζι έπεσαν τρεις διαφορετικές ημερομηνίες, η 22α Μαρτίου, η 29η Μαρτίου αλλά και η 12η Απριλίου, στην οποία τελικά κατέληξαν τα κόμματα.

Υπηρεσιακή Κυβέρνηση στη 

Βόρεια Μακεδονία στις 3 Ιανουαρίου

Στις 3 Ιανουαρίου θα σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση ενώ θα οριστεί και υπηρεσιακός Πρωθυπουργός. Θα συμμετάσχουν προσωπικότητες κοινής αποδοχής αλλά και στελέχη από όλα τα κόμματα με αποκλειστική ευθύνη τη διενέργεια των εκλογών. 

Το όνομα του υπουργού Εσωτερικών, Όλιβερ Σπασόφσκι ακούγεται έντονα ως η πρόταση του Σοσιαλιστικού Κόμματος για την Πρωθυπουργία, ενώ θεωρείται πολύ πιθανό τη θέση του να αναπληρώσει ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κρίστιαν Μίτσκοτσκι. 

Η αντιπολίτευση θα προτείνει και τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής, ενώ θα διορίσει και τους αναπληρωτές υπουργούς Οικονομικών, Αγροτικής Πολιτικής και κοινωνίας της Πληροφορίας.Με ανάρτηση του στο Twitter ο Ζόραν Ζάεφ ανάφερε ότι στη σύσκεψη «ομόφωνη θέση όλων των πολιτικών αρχηγών ότι η ευρωατλαντική ολοκλήρωση είναι ο στόχος μας».

Νωρίτερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέβο Πενταρόφσκι γνωστοποίησε πως υπήρξε ομοφωνία η χώρα να μείνει προσηλωμένη στην ευρωπαϊκή πορεία και προειδοποίησε ότι θα φροντίσει ώστε οι εκλογές να μην καθυστερήσουν τη διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. 

Ο Σκοπιανός πρόεδρος έστειλε το μήνυμα στους αρχηγούς των κομμάτων ότι από τη στιγμή που και τα 29 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ έχουν επικυρώσει το πρωτόκολλο ένταξης στη Συμμαχία, θα φροντίσει ώστε οι εκλογές να μην αποτελέσουν αιτία για περαιτέρω καθυστέρηση στη διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ.

Τα διλήμματα των εκλογών

 και η συμφωνία των Πρεσπών

«Δεν ερχόμαστε ρεβανσιστικά», δήλωσε ο ηγέτης του VMRO μετά τη λήξη της συνεδρίασης που καταφέρθηκε με σκληρά λόγια τις προηγούμενες μέρες εναντίον του Ζόραν Ζάεφ. 

Οι εκλογές αναμένεται να έχουν χαρακτήρα έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης με αιχμή τη συμφωνία των Πρεσπών και βασικό επιχείρημα από πλευράς VMRO το ότι ο Ζάεφ «έδωσε» το όνομα Μακεδονία για να παραλάβει στήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, κάτι που τελικά δεν συνέβη ποτέ. 

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κρίστιαν Μίτσκοτσκι δήλωσε πως οι εκλογές θα αποτελέσουν την αρχή για ένα νέο ξεκίνημα για τη γειτονική χώρα. «Είδαμε έναν άνθρωπο φοβισμένο, που συνειδητοποίησε τα λάθη που έχει κάνει. 

Είδαμε έναν άνθρωπο να υψώνει την φωνή του επειδή είναι ανασφαλής και προσπαθεί να αποφύγει την ήττα που είναι αναπόφευκτη στις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές» σχολίασε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατακεραυνώνοντας τον Ζόραν Ζάεφ.

Ο ίδιος ο Ζάεφ πάντως έθεσε ήδη από το Σάββατο το δίλημμα των εκλογών ζητώντας από τους πολίτες να αποφασίσουν για το εάν θα συνεχίσουν στον ευρωπαϊκό δρόμο ή το εάν θα επιστρέψουν πίσω στο δρόμο της απομόνωσης και του εθνικισμού.