ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΠΟΥΤΙΝ ΜΕ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΡΙΑ

Η Τουρκία ανακοίνωσε χθες, Τρίτη, ότι δεν θα επαναλάβει τη στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των κουρδικών δυνάμεων στη βορειοανατολική Συρία, αφού αυτοί απομακρύνθηκαν από τη μεθόριο βάσει της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν πριν πέντε ημέρες Άγκυρα και Ουάσινγκτον.

Από την πλευρά τους ο Τούρκος και ο Ρώσος πρόεδρος, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη συριακή κρίση, συμφώνησαν χθες να αναλάβουν από κοινού τον έλεγχο μεγάλου μέρους της περιοχής για την οποία ερίζουν η Άγκυρα και οι Κούρδοι. «Σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχει ανάγκη να διεξαγάγουμε νέα επιχείρηση», ανακοίνωσε το τουρκικό υπουργείο Άμυνας. Η Τουρκία εξαπέλυσε τις 9 Οκτωβρίου στρατιωτική επιχείρηση στη βορειοανατολική Συρία.

Με την ονομασία «Πηγή ειρήνης», η επιχείρηση αυτή είχε στόχο να εκδιώξει από μια μεγάλη περιοχή στη μεθόριο μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας την κουρδική πολιτοφυλακή Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), τις οποίες η Άγκυρα θεωρεί «τρομοκρατική» οργάνωση.

Χάρη στην κατάπαυση του πυρός, που συμφωνήθηκε κατά την επίσκεψη του Αμερικανού αντιπροέδρου Μάικ Πενς στην Άγκυρα την προηγούμενη εβδομάδα, η Τουρκία δέχθηκε στις 17 Οκτωβρίου να αναστείλει τις επιχειρήσεις της για διάστημα πέντε ημερών, διορία που εξέπνεε χθες στις 22:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας).

Η συμφωνία αυτή προβλέπει τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» πλάτους 32 χιλιομέτρων στο συριακό έδαφος.«Μετά την περίοδο των 120 ωρών οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι έχει ολοκληρωθεί η απομάκρυνση των YPG από την περιοχή», διευκρίνισε το τουρκικό υπουργείο σε ανακοίνωσή του.

Σύμφωνα με τουρκική διπλωματική πηγή, η απομάκρυνση των Κούρδων επιβεβαιώθηκε σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Μάικ Πομπέο με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Έπειτα από έξι ώρες διαπραγματεύσεων στο Σότσι της νοτιοδυτικής Ρωσίας, οι Ερντογάν και Πούτιν αποφάσισαν σε πρώτο χρόνο να αναπτύξουν ρωσικές και συριακές στρατιωτικές περιπολίες σε περιοχές της μεθοριακής ζώνης που συνορεύει με την περιοχή όπου ο τουρκικός στρατός εξαπέλυσε την επιχείρησή του.

Στη συνέχεια, «150 ώρες αργότερα», κοινές περιπολίες, αυτή τη φορά ρωσο-τουρκικές, θα αναπτυχθούν στην ίδια περιοχή.Ωστόσο η Τουρκία θα διατηρήσει τον έλεγχο στην περιοχή που εκτείνεται μεταξύ της Ταλ Άμπιαντ, την οποία κατέλαβε στην αρχή της επιχείρησής της, και της Ρας αλ Άιν, από την οποία αποχώρησαν την Κυριακή οι τελευταία Κούρδοι μαχητές. Πρόκειται δηλαδή για μια ζώνη ασφαλείας μήκους 120 χιλιομέτρων υπό τον άμεσο έλεγχο της Άγκυρας, έναντι των 440 χιλιομέτρων που ζητούσε αρχικά.

Ο Ρέντουρ Χαλίλ, ένας από τους διοικητές των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), στις οποίες κυριαρχούν οι Κούρδοι, διαβεβαίωσαν από την πλευρά τους ότι ολοκληρώθηκε η απομάκρυνση «όλων των μαχητών μας και των δυνάμεων ασφαλείας από τη ζώνη στρατιωτικών επιχειρήσεων μεταξύ της Ρας αλ Άιν ως τη Ταλ Άμπιαντ».

Πλέον η Τουρκία και η Ρωσία ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της τουρκοσυριακής μεθορίου. «Με τον Πούτιν καταλήξαμε σε μια ιστορική συμφωνία», τόνισε ο Ερντογάν.«Αυτές οι αποφάσεις είναι κατά τη γνώμη μου πολύ σημαντικές, δηλαδή αποφασιστικές, και θα επιτρέψουν να διευθετηθεί μια πολύ τεταμένη κατάσταση», επεσήμανε από την πλευρά του ο Πούτιν.

Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ρώσο πρόεδρο ο Σύρος ομόλογός του Μπασάρ αλ Άσαντ εκτίμησε ότι «αυτοί που είχαν αυτονομιστικά σχέδια ευθύνονται για τις εξελίξεις που υπήρξαν», αναφερόμενος στους Κούρδους, όπως μετέδωσε χθες το συριακό πρακτορείο SANA.

Υπενθύμισε εξάλλου την «πλήρη εναντίωσή του σε οποιαδήποτε εισβολή στο συριακό έδαφος υπό οποιοδήποτε όνομα και πρόφαση». Ο Άσαντ επανέλαβε επανειλημμένα ότι τελικά η κυβέρνησή του θα αποκτήσει τον έλεγχο του συνόλου της Συρίας.Από τις 9 Οκτωβρίου η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση προκάλεσε τον εκτοπισμό εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων στη βόρεια Συρία.

Στη συμφωνία που υπεγράφη χθες στο Σότσι, οι Πούτιν και Ερντογάν συμφώνησαν να διευκολύνουν την «εθελοντική» επιστροφή στη Συρία των προσφύγων, με την Τουρκία να δηλώνει ότι επιθυμεί δύο εκατομμύρια εξ αυτών να εγκατασταθούν στη ζώνη ασφαλείας που μόλις δημιουργήθηκε.

Ο Πούτιν επέμεινε στη σημασία της μάχης κατά «της τρομοκρατίας», αναφερόμενος στο Ισλαμικό Κράτος, καθώς τόσο η Ρωσία όσο και οι δυτικές χώρες ανησυχούν ότι μια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση θα καταλήξει στην απελευθέρωση χιλιάδων τζιχαντιστών που κρατούνται από τους Κούρδους.

Η τουρκική επιχείρηση ξεκίνησε μετά την ανακοίνωση της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη βορειοανατολική Συρία, εγκαταλείποντας τους Κούρδους, συμμάχους τους στη μάχη κατά του ΙΚ. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξήγησε στη συνέχεια ότι ένας «μικρός» αριθμός Αμερικανών στρατιωτών θα παραμείνουν στην περιοχή, όμως μακριά από τη ζώνη όπου έχει αναπτυχθεί ο τουρκικός στρατός.

Ο Πούτιν επανέλαβε χθες ότι κατανοεί τα συμφέροντα «εθνικής ασφάλειας» της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία να διατηρηθεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ερντογάν και Πούτιν μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν αφού η Ρωσία ουσιαστικά ανέκοψε την τουρκική προέλαση στη Συρία ενθαρρύνοντας την προσέγγιση μεταξύ της Δαμασκού και των Κούρδων.

Ο συριακός στρατός, συνοδευόμενος από ρωσικές στρατιωτικές περιπολίες, ανακατέλαβε κάποιες περιοχές υπό κουρδικό έλεγχο περιορίζοντας τις φιλοδοξίες της Άγκυρας για τον σχηματισμό «ζώνης ασφαλείας».