ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΑΤΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΗ Μ. ΑΝΑΤΟΛΗ

 

Για πρώτη φορά έπειτα από τρία χρόνια στη διεθνή αγορά πετρελαίου επικρατεί ανησυχία για ενδεχόμενη έλλειψη πετρελαίου.

Η μείωση της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ και τους συμμάχους του περιόρισε το πλεόνασμα που είχε οδηγήσει στην πτώση των τιμών το 2014. Τώρα, όμως, τρία από τα μεγαλύτερα μέλη του διεθνούς καρτέλ πλήττονται εξαιτίας των πολιτικών κρίσεων.

Εχουν πληγεί οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράκ εξαιτίας της σύγκρουσης των ιρακινών δυνάμεων με τους Κούρδους και είναι τεταμένες οι σχέσεις του Ιράν με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Τη μεγαλύτερη ανησυχία εμπνέει η διπλή κρίση στην πρώτη χώρα σε εξαγωγές πετρελαίου, τη Σαουδική Αραβία. Αφενός στο εσωτερικό της βρίσκεται σε εξέλιξη ένα είδος πολιτικών εκκαθαρίσεων, αφετέρου δε στο εξωτερικό οξύνονται οι εντάσεις με τον αιώνιο ανταγωνιστή του Ριάντ, το Ιράν.

Μολονότι οι αναλυτές δεν προβλέπουν διακοπή της προσφοράς, η Σαουδική Αραβία είναι τόσο κρίσιμη για την αγορά πετρελαίου, ώστε και μόνον ο κίνδυνος έχει οδηγήσει τις τιμές του «μαύρου χρυσού» στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών.

Οπως δήλωσε στο Bloomberg ο Πάολο Σκαρόνι, αντιπρόεδρος της ΝΜ Rothschild & Sons και πρώην διευθύνων σύμβουλος του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού Eni SpA. 

«Ένα στα εννέα βαρέλια πετρελαίου που παράγονται στον κόσμο είναι προϊόν Σαουδικής Αραβίας και ό,τι συμβαίνει στη χώρα αυτή προκαλεί αναταραχή στον κόσμο του πετρελαίου».

Η αναταραχή στις τρεις ιδρυτικές χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ σημειώνεται σε μια στιγμή που αρχίζει να αποφέρει καρπούς η συνεννόηση ανάμεσα στον ΟΠΕΚ και στη Ρωσία, καθώς έχει μειωθεί κατά το ήμισυ το πλεόνασμα. 

Στις 7 Νοεμβρίου το Brent ξεπέρασε τα 64 δολάρια το βαρέλι, όταν ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, διάδοχος του θρόνου των Σαούντ, διέταξε σειρά συλλήψεων αξιωματούχων του βασιλείου.

«Υπάρχει κίνδυνος να παγιωθεί η πολιτική αστάθεια και να υπονομεύσει την παραγωγή πετρελαίου», επισημαίνει ο Τζεφ Κιουρί, στέλεχος της Goldman Sachs Group.

Εν τω μεταξύ, η παραγωγή του Ιράκ μειώθηκε τον Οκτώβριο στον μεγαλύτερο βαθμό από τον Ιανουάριο, καθώς η κυβέρνηση ανακατέλαβε τις πετρελαιοπηγές του Κιρκούκ που είχαν περιέλθει στον έλεγχο των Κούρδων.

Στο Ιράν υπάρχει κίνδυνος να ακυρωθεί η συμφωνία με τις ΗΠΑ που επέτρεψε την άρση των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης και την αύξηση των εξαγωγών ιρανικού πετρελαίου.

Αφού τον Σεπτέμβριο ο Ντόναλντ Τραμπ ουσιαστικά δήλωσε ότι δεν δεσμεύεται από τη συμφωνία. «Υπάρχουν πολλοί γεωπολιτικοί κίνδυνοι και επηρεάζουν τις τιμές», σχολιάζει στο Bloomberg ο Εντ Μορς, στέλεχος του τομέα εμπορευμάτων της Citigroup.