ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε

Τ ί ἰσχύει γιά τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν
στά 26 Κράτη Μέλη τῆς Ε.Ε.



ΓΑΛΛΙΑ
Τό Γαλλικό Σύνταγμα ὁρίζει στό ἄρθρο 2 ὅτι ἡ Γαλλία εἶναι ἕνα κράτος «λαϊκό», προσθέτει δέ ὅτι ἐγγυᾶται τήν ἰσότητα ἐνώπιον τοῦ νόμου άδιακρίτως θρησκέιας καί σέβεται ὅλες τίς θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Σέ πολλές περιοχές τῆς Γαλλίας (π.χ. Ἀλσατία, Λωραίνη, ὑπερπόντιοι νῆσοι μέ νόμο ἤ μέ διεθνεῖς ὑπάρχει ὄχι χωρισμός ἀλλά συνένωση κράτους-Ἐκκλησίας (δηλ. ἡ Ἐκκλησία εἶναι κρατική, διδάσκεται ὡς ὑποχρεωτικό τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν τῆς Χριστινικῆς Ἐκκλησίας, οἱ κληρικοί μισθοδοτοῦνται ἀπό τό κράτος κ.λ.π.).
Ἐπίσης στά δημόσια σχολεῖα γίνεται κάθε ἑβδομάδα κήρυγμα ἀπό τούς κληρικούς τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας χρηματοδοτούμενο ἀπό τό κράτος.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ.
Τό ἄρθρο 7 παρ. 3 τοῦ ἰσχύοντος γερμανικοῦ Συντάγματος ἔχει ὡς ἑξῆς: «Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στά δημόσια σχολεῖα μέ ἐξαίρεση τά μή δογματικά σχολεῖα εἶναι τακτικό μάθημα, προστατευμένο ἀπό τήν κρατική ἐποπτεία, καί τό μάθημα γίνεται σύμφωνα μέ τίς ἀρχές τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων».
Ἐπιπλέον τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν πού διδάσκεται σύμφωνα μέ τό Σύνταγμα στά δημόσια σχολεῖα ἀποτελεῖ διάσπαση τῆς ἔννοιας του χωρισμοῦ κράτους Ἐκκλησίας στήν Γερμανία καί αὐτό σημαίνει ὅτι δέν ὑπάρχει χωρισμός κράτους καί Ἐκκλησίας.
ΑΓΓΛΙΑ.
Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στήν Ἀγγλία εἶναι ὑποχρεωτικό σύμφωνα μέ (τόν Ἐκπαιδευτικό νόμο τοῦ 1944 καί σύμφωνα μέ τόν νόμο περί σχολικῆς προσευχῆς τοῦ 1988, σελ, 960 ).

ΑΥΣΤΡΙΑ
Τό ἄρθρο 14 παρ. 10 τοῦ αὐστριακοῦ Συντάγματος προβλέπει τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὑποχρεωτικό στά δημόσια καί ἰδιωτικά σχολεία καί δέν προβλέπεται ἀπαλλαγή γιά κανέναν ἐφόσον ἀνήκει σέ ὁρισμένη ἐκκλησία. Στίς αἴθουσες τῶν ἀναφερομένων σχολείων προβλέπεται ἡ ἀνάρτηση τοῦ Σταυροῦ τῆς χριστιανικῆς θρησκείας, χωρίς αὐτό νά θεωρεῖται παραβίαση τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας τρίτων.

ΒΕΛΓΙΟ
Στό Βέλγιο διδάσκεται στά σχολεῖα τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν. Τό μάθημα εἶναι «κατηχητικό» δηλαδή γίνεται στά σχολεῖα ἀπό τήν Καθολική Ἐκκλησία καί εἶναι ὑποχρεωτικό.

ΙΤΑΛΙΑ.
Τό Ἰταλικό Σύνταγμα δέν θεσπίζει κανένα χωρισμό κράτους καί Ἐκκλησίας. Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί στήν Ἰταλία βάσει τοῦ Συντάγματος ἄρθρο 8προβλέπει νά διδάσκεται κάθε ἑβδομάδα γιά ἕνα δίωρο στά δημοτικά σχολεῖα καί τά γυμνάσια καί γιά μιά ὥρα στά λύκεια.
Ἡ ὕλη τῶν μαθημάτων καθορίζεται κατόπιν συμφωνίας μεταξύ τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας καί τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας.

ΙΣΠΑΝΙΑ
Καί στήν Ἰσπανία διδάσκεται στά σχολεῖα τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί κατοχυρώνεται εὐθέως ἀπό τό Σύνταγμα καί στό ἄρθρο 16 τοῦ Ἰσπανικοῦ Συντάγματος.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
Στήν Πορτογαλία βρίσκεται πάντοτε σέ ίσχύ τό Κονκορδάτο πού ἔχει ὑπογράψει ἡ Πορτογαλλία μέ τό Βατικανό τῆς 7.5. 1940, τό Νομοθετικό Διάταγμα 407/89, τό ὁποῖο εἰσάγει τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στά σχολεῖα.
Πρέπει νά ληφθεῖ ὑπ’ὄψιν ὅτι τό ἄρθρο ΧΧΙ τοῦ ἐν λόγῳ Κονκορδάτου προβλέπει ὅτι ἡ διδασκαλία στά δημόσια σχολεῖα πρέπει νά καθοδηγεῖται ἀπό τίς ἀρχές τοῦ Καθολικισμοῦ.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ
Στήν Ἰρλανδία διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὡς «κατηχητικό» δηλαδή γίνεται ὑπό τήν ἐποπτεία τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί εἶναι ὑποχρεωτικό γιά ὅλους τούς μαθητές.
Αὐτό τό διδάσκουν καθολικοί κληρικοί. Ἐπίσης κάθε συνεδρίαση τῆς Βουλῆς ἀρχίζει μέ προσευχή, καί τό ἀκαδημαϊκό καί δικαστικό ἔτος κάθε χρόνο ἀρχίζει μέ τέλεση θείας λειτουργίας.

ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν βάσει τοῦ Συντάγματος ἄρθρο 126 διδάσκεται στά δημόσια σχολεῖα ὡς ὑποχρεωτικό, διδάσκεται καί ἀπό κληρικούς καί τήν ὕλη τήν καθορίζει ἡ Ἐκκλησία.

ΔΑΝΙΑ
Τό ἄρθρο 4 τοῦ Συντάγματος της Δανίας ἀναφέρει ὅτι:»Ἡ Εὐαγγελική Λουθηρανή Ἐκκλησία εἶναι ἡ Δανική Ἐθνική Ἐκκλησία καί ὡς τέτοια ὑποστηρίζεται ἀπό τό Κράτος». Σέ ὅλα τά σχολεῖα διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὡς ὑποχρεωτικό ὅπως ὁρίζει ὁ νόμος 8.6.1966.

ΣΟΥΗΔΙΑ
Στήν Σουηδία διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, ὄχι μέ τήν στενή κατηχητική ἔννοια, ἀλλά ὡς γνώσεις εὐρύτερες καί τῶν ἄλλων θρησκειῶν. Ὅμως ἐδῶ θά πρέπει νά προσεχθεῖ ὅτι τήν συγκεκριμένη ὕλη τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν τήν καθορίζει ἡ Ἐκκλησία καί ὄχι τό κράτος.

ΦΙΛΑΝΔΙΑ
Στήν Φιλανδία διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στά σχολεῖα καί μάλιστα ὡς κατηχητικό. Ἐπίσης τό ἄρθρο 90 τοῦ Συντάγματος τοῦ 1919 καθιερώνει ὡς κρατικές ἐπίσημες Ἐκκλησίες τήν Λουθηρανή καί τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Τό μάθημα καί στήν Ὀλλανδία κατοχυρώνεται ἀπό (τό ἄρθρο 32 τοῦ Συντάγματος σελ. 213) καί διδάσκεται ὡς ὑποχρεωτικό στά σχολεῖα.

ΟΥΓΓΑΡΙΑ
Στήν Οὐγγαρία διδάσκεται στά σχολεῖα τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί ἡ Ἐκκλησία δικαιοῦται νά διδάσκει τό μάθημα σ’αὐτά τά σχολεῖα ἐφόσον τό ζητήσουν οἱ γονεῖς.

ΕΣΘΟΝΙΑ
Καί ἐδῶ τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν διδάσκεται ὡς ὑποχρεωτικό στά σχολεῖα, ἐφόσον δεκαπέντε μαθητές τό ζητήσουν.

ΤΣΕΧΙΑ
Στήν Τσεχία διδάσκεται στά σχολεῖα τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν πράγμα πού προβλέπει ρητά τό ἄρθρο 7 παρ.1 ἐδαφ. (α) τοῦ Ν.3/2002 καί αὐτό διδάσκεται δύο ὥρες τήν ἑβδομάδα.

ΠΟΛΩΝΙΑ
Στά Πολωνικά σχολεῖα διδάσκεται καί τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί αὐτό προβλέπεται ἀπό τό Σύνταγμα, ἀπό τό Κονκορδάτο πού ἔχει συναφθεῖ μέ τό Βατικανό, ἀπό τό ἄρθρο 20 παρ. 3. Ἡ ὕλη τοῦ μαθήματος καθορίζεται ἀπό τήν Ἐκκλησία.

ΚΥΠΡΟΣ
Στά σχολεῖα τῆς Κύπρου βάσει τοῦ Συντάγματος καί τό ἄρθρο 18 κατοχυρώνει τήν διδασκαλία τῶν θρησκευτικῶν στήν πρωτοβάθμια καί δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση καί εἶναι ὑποχρεωτικό γιά ὅλους τούς μαθητές.

ΣΛΟΒΕΝΙΑ
Στήν Σλοβενία διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν. Αὐτό τό ὁρίζει τό ἄρθρο 229 τοῦ Συντάγματος, καθώς καί ὁ νόμος γιά τίς σχέσεις Ἐκκλησίας-κράτους. Διδάσκεται καί στα δημόσια σχολεῖα ἀπό κληρικούς δασκάλους.

ΣΛΟΒΑΚΙΑ
Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ἀποτελεῖ ἰσότιμο μάθημα μέ τά ὑπόλοιπα, και ἡ ὕλη του καθορίζεται ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία ὁρίζει καί τούς διδασκάλους του.
Αὐτό κατοχυρώνεται ἀπό τό ἄρθρο 24 παρ.3 τοῦ Συντάγματος, καθώς καί ἀπό τό ἄρθρο 3 τοῦ νόμου 308/1991, ὅπως τροποποιήθηκε μέ τούς νόμους 192/1992 καί 394/2000.

ΜΑΛΤΑ
Στήν Μάλτα διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στά σχολεῖα καί ἡ ὕλη του καθορίζεται ἀπό τήν Καθολική Ἐκκλησία, ἡ ὁποία ἐγκρίνει καί τούς διδασκάλους.

ΛΕΤΟΝΙΑ
Στήν Λετονία διδάσκεται καί χρηματοδοτεῖται ἀπό τό κράτος τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν στά σχολεῖα ὡς κανονικό καί ἰσότιμο πρός τά ὑπόλοιπα μαθήματα καί ἡ Ἐκκλησία διαμορφώνει τήν ὕλη τοῦ μαθήματος καί ἐγκρίνει τούς καθηγητές καί διδασκάλους του καί ἔχει καί τό δικαίωμα νά τούς ἀνακαλέσει τήν ἔγκριση. Αὐτά ἀκριβῶς προβλέπει ὁ νόμος τῆς 7ης Σεπτεμβρίου 1995 στό ἄρθρο 6.

ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ
Στήν Λιθουανία διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν στά δημόσια σχολεῖα ὡς μάθημα κανονικό καί ἰσότιμο μέ τά ἄλλα μαθήματα. Ἡ Ἐκκλησία καί ἐδῶ καθορίζει τήν ὕλη τοῦ μαθήματος καί ἐγκρίνει τούς διδασκάλους του καί καθηγητές στα σχολεῖα.

ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Βάσει τοῦ μέ τήν Κυβερνητική Ἀπόφαση τῆς Ρουμανικῆς Κυβερνήσεως 27/17.5.1994 εἰσήχθη στά σχολεῖα τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὁ ὁποῖος νόμος στήν σελ. 371 ἀναφέρει ὅτι τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν τυγχάνει ἀπόλυτα ἰσότιμο πρός τά ἄλλα μαθήματα καί ὄχι ὑποβαθμισμένο. Ὁμοίως τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν κατοχυρώνεται καί ἀπό τό ἄρθρο 32. παρ. 7 τοῦ Συντάγματος.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Στά κρατικά σχολεῖα διδάσκεται τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί λειτουργοῦν καί θρησκευτικά σχολεῖα πλήρως ἐξομοιωμένα μέ τά κρατικά.

(Από τό Βιβλίο τοῦ Καθηγητοῦ κ. Γεωργίου Κρίππα
Διδάκτορος Συνταγματικού Δικαίου )