ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΪΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΕΙ 3 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

 

Το «εμπόδιο της ψυχρής αλυσίδας» είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας που απαιτεί λύση, όχι μόνο για αυτή αλλά και την κάθε πανδημία.Oι άνθρωποι που νοσούν με κορονοϊό χρειάζονται -μεταξύ άλλων- ασφαλή εμβόλια και θεραπευτικά εργαλεία που θα έχουν περάσει από αποστείρωση και συνεχή ψύξη για να παραμείνουν αποτελεσματικά.

Στη Μπουρκίνα Φάσο η διαδικασία αυτή δεν θεωρείται δεδομένη. Η πιο γνωστή ιατρική κλινική εκεί, εδώ και ένα περίπου χρόνο, λειτουργεί χωρίς ψυγείο. Και η συγκεκριμένη χώρα δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει τα εν λόγω προβλήματα.

Παρά τα σημαντικά βήματα στον εξοπλισμό των αναπτυσσόμενων χωρών ώστε να διατηρήσουν το εμβόλιο «στην κρύα αλυσίδα», σχεδόν 3 δισεκατομμύρια από τα 7,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους της γης, δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την αποθήκευση με ελεγχόμενη θερμοκρασία που απαιτείται.

Με άλλα λόγια, οι φτωχοί σε ολόκληρο τον πλανήτη, που έτσι κι αλλιώς ήταν εκείνοι που επλήγησαν περισσότερο από τον κορονοϊό, είναι επίσης και αυτοί που θα ανακάμψουν τελευταίοι από την πανδημία.Το «εμπόδιο της ψυχρής αλυσίδας», όπως συνηθίζουν να αποκαλούν το φαινόμενο οι επιστήμονες, είναι στην ουσία η αποτύπωση μιας ακόμα ανισότητας που έφερε στο φως ο Covid-19.

Η διατήρηση της ψυχρής αλυσίδας για τα εμβόλια του κορονοϊού δεν είναι μια εύκολη υπόθεση ακόμα και στις πλουσιότερες χώρες, ειδικά όταν πρόκειται για διαδικασίες που απαιτούν υπερβολικές θερμοκρασίες περίπου -70 βαθμών Κελσίου. 

Κι αυτό γιατί οι επενδύσεις σε τεχνολογία υποδομών και ψύξης υστερούν σε σχέση με το άλμα που έγινε όσον αφορά την ανάπτυξη εμβολίων φέτος.Με την πανδημία του κορονοϊού να διανύει τον όγδοο μήνα της, οι ειδικοί προειδοποιούν πως πολλά μέρη του κόσμου δεν έχουν την κατάλληλη ψύξη για να διαχειριστούν ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα εμβολιασμού.

 Οι περιοχές αυτές περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της κεντρικής Ασίας, μεγάλο μέρος της Ινδίας και της νοτιοανατολικής Ασίας, της Λατινικής Αμερικής εκτός από τις μεγαλύτερες χώρες και όλη την Αφρική με εξαίρεση συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Η κλινική που βρίσκεται έξω από την Μπουρκίνα Φάσο, η οποία μάλιστα εξυπηρετεί περίπου 11.000 κατοίκους, είναι η χαρακτηριστικότερη περίπτωση. Από τη στιγμή που το ψυγείο έπαψε να λειτουργεί το περασμένο φθινόπωρο, η κλινική δεν μπορούσε πλέον να διατηρήσει τα εμβόλια κατά του τετάνου, της φυματίωσης, του κίτρινου πυρετού και άλλων γνωστών ασθενειών, δήλωσε η νοσηλεύτρια, Τζουλιέν Ζουγκάρα.

Γενικά, για πολλά φάρμακα, το «πλαίσιο της ζωής τους» είναι το διάστημα μεταξύ 2 και 8 βαθμών Κελσίου. Αν η αλυσίδα σπάσει, το φάρμακο είναι πολύ πιθανό να χάσει το σύνολο ή μέρος της θεραπευτικής του αξίας. Το κόστος είναι τεράστιο, σε χρήματα και σε ζωές. Το θέμα έχει απασχολήσει πολλές φορές την επιστημονική κοινότητα.

Μια μελέτη του 2019 υπολόγισε ότι το 25% των εμβολίων έχει αλλοιωθεί μέχρι να φτάσει στον προορισμό του. Εάν ένα εμβόλιο εκτίθεται σε θερμοκρασίες εκτός του εύρους του και αυτό παρατηρηθεί, τότε τα εμβόλια απορρίπτονται.  Έρευνες έχουν δείξει ότι εμβόλια που έχουν αλλοιωθεί δεν θα προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις, αλλά θα προσφέρουν μειωμένη προστασία και ενδέχεται να απαιτήσουν τον επανεμβολιασμό του ασθενούς.

Τα σφάλματα θερμοκρασίας οφείλονται κυρίως σε ακατάλληλες διαδικασίες αποστολής στην ψυκτική αλυσίδα και αυτές οι απώλειες υπολογίζονται σε 34,1 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Αλλά αυτός ο αριθμός δεν λαμβάνει καν υπόψη το κόστος - τόσο σωματικά όσο και οικονομικά - οποιωνδήποτε ασθενειών που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί με την έγκαιρη παράδοση εμβολίων υψηλής ποιότητας.

Ας μην ξεχνάμε πως η ψυκτική αλυσίδα απαιτεί τρία μεγάλα κομμάτια υποδομής: αεροπλάνα, φορτηγά και αποθήκες ψυχρής αποθήκευσης. Ο τρόπος με τον οποίο συνδέεται και χρησιμοποιείται η υποδομή εξαρτάται από τις θέσεις παραγωγής εμβολίων και τα σημεία ζήτησης.Μόλις παραχθεί ένα εμβόλιο Covid-19, πιθανότατα θα μεταφερθεί αμέσως με φορτηγό στο πλησιέστερο κατάλληλο αεροδρόμιο. 

Δεδομένου ότι ένα εμβόλιο κατά του κορονοϊού είναι ιδιαίτερα πολύτιμο και ευαίσθητο στο χρόνο, πιθανότατα θα αποσταλεί μέσω αεροπορικών μεταφορών σε ολόκληρη τη χώρα ή τον κόσμο. Μετά την εκφόρτωση, τα εμβόλια θα ληφθούν μέσω φορτηγού σε κατάλληλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης για μεταφορά σε εγκαταστάσεις διανομής. 

Ορισμένα από αυτά μπορούν να αποσταλούν απευθείας από τις αποθήκες σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης όπου θα πραγματοποιηθούν οι εμβολιασμοί.Σημειώνεται ότι λίγες μόλις ημέρες μετά την επίσκεψη των δημοσιογράφων του Associated Press στην κλινική της Μπουρκίνα Φάσο, έφτασε εκεί ένα ολοκαίνουριο ψυγείο. 

Σε εθνικό επίπεδο, η χώρα στις κλινικές της διαθέτει περίπου 1.000 ψυγεία και λιγότερο από το 40% των εγκαταστάσεων υγείας που διεξάγουν εμβολιασμούς έχουν αξιόπιστες ηλεκτρικές συσκευές, δήλωσε ο εθνικός διευθυντής εμβολιασμού, Ίσα Κεντράογκο.