Μιλώντας ενώπιον της Γερουσίας, ο
Φάουτσι, είπε ότι οι Κινέζοι την τελευταία μία με δύο εβδομάδες έχουν
εντοπίσει έναν ιό στο περιβάλλον, ο οποίος προς ώρας δεν έχει
αποδειχθεί ότι μολύνει ανθρώπους, «αλλά παρουσιάζει αυτό που αποκαλούμε ικανότητα
επαναξιολόγησης».
Ο Φάουτσι εξήγησε ότι όταν πολλά
διαφορετικά στελέχη ενός ιού μολύνουν ταυτόχρονα τον ίδιο ξενιστή, όπως ένας
χοίρος, μπορούν να ανταλλάξουν γενετικές πληροφορίες.«Όταν αναμιγνύονται όλα μαζί και
περιέχουν μερικά από τα στοιχεία που μπορεί να τα καταστήσουν εχέγγυα να
μεταδοθούν στον άνθρωπο,
Πάντα υπάρχει η πιθανότητα να εμφανιστεί ένα
άλλο ξέσπασμα τύπου γρίπης των χοίρων όπως είχαμε το 2009»,
εξήγησε ο Φάουτσι και σημείωσε ότι ο ιός είναι ακόμα στο στάδιο της εξέτασης
και δεν αποτελεί άμεση απειλή.
«Αλλά είναι κάτι που πρέπει να
προσέχουμε όπως κάναμε το 2009 με την εμφάνιση της γρίπης των χοίρων», πρόσθεσε
ο ίδιος. Ο ιός G4, ο οποίος γενετικά προέρχεται
από τη γρίπη των χοίρων H1N1 που προκάλεσε την πανδημία του 2009, περιγράφηκε
σε μελέτη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Proceedings
of the National Academy of Sciences.
Σχολιάζοντας τα νέα δεδομένα, ο
εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Κρίστιαν Λιντμάιερ σημείωσε
τα εξής στο CNNi: «ο ευρασιατικός ιός της γρίπης των χοίρων που
μοιάζει με των πτηνών είναι γνωστό ότι κυκλοφορεί στον πληθυσμό των χοίρων στην
Ασία και ότι είναι σε θέση να μολύνει τον άνθρωπο σποραδικά.
Δύο φορές τον
χρόνο κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων περί της σύνθεσης εμβολίων για τη
γρίπη, εξετάζονται όλες οι πληροφορίες για τους ιούς και συζητιέται η ανάγκη
για νέα υποψήφια εμβόλια κατά των ιών. Θα διαβάσουμε προσεκτικά την μελέτη για
να καταλάβουμε τι είναι καινούριο».
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών
της Κίνας Ζάο Λιζιάν σε συνέντευξη Τύπου δήλωσε ότι η Κίνα
παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. «Θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα
μέτρα για να αποτρέψουμε την εξάπλωση και την εκδήλωση τυχών ιών»,
ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι επιστήμονες που παρατήρησαν τα
φαινόμενο και έκαναν τη δημοσίευση, έγραψαν ότι είναι ανάγκη να ληφθούν άμεσα
μέτρα προκειμένου να ελεγχθεί ο ιός στα γουρούνια αλλά και να
επιτηρούνται στενά όσοι εργάζονται στη βιομηχανία χοίρων.
Υπογραμμίζουν ότι αν και δεν αποτελεί
άμεσο πρόβλημα, έχει «όλα τα εχέγγυα» για να προσαρμοστεί έτσι
ώστε να μολύνει και τον άνθρωπο γι’ αυτό και χρειάζεται στενή παρακολούθηση. Ανησυχούν μάλιστα ότι θα
μπορούσε να μεταλλαχθεί τόσο πολύ που θα μπορούσε να μεταδοθεί
εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, και έχει τη δυναμική να γίνει η
επόμενη πανδημία.
Ο ιός της γρίπης των χοίρων αυτός
σύμφωνα με τα δημοσιεύματα αναδύθηκε πρόσφατα, μεταδίδεται μεταξύ χοίρων, αλλά
ίσως να μπορεί να μολύνει και τους ανθρώπους. Καθώς είναι νέο στέλεχος, οι
άνθρωποι θα μπορούσαν να έχουν μικρή ή καθόλου ανοσία στον ιό.
Ας
δούμε πιο προσεκτικά τη δημοσίευση
Το δημοσιευμένο επιστημονικό άρθρο
αναφέρεται σε ένα πρόγραμμα που παρακολουθεί και εξετάζει στελέχη γρίπης σε
χοίρους στην Κίνα από το 2011-2018. Ένα νέο στέλεχος της γρίπης H1N1, γνωστό ως
G4, εμφανίστηκε κάποια στιγμή και μέχρι το 2016 έγινε το κυρίαρχο στέλεχος
στους χοίρους.
Οι ερευνητές εκφράζουν την ανησυχία πως θα μπορούσε να
μεταλλαχθεί περαιτέρω και να εξαπλωθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο. Δεν αξιολογείται
ως άμεσο πρόβλημα αλλά συστήνεται στενή παρακολούθηση και εφαρμογή μέτρων για
τον έλεγχο του ιού στους χοίρους, καθώς και στενή παρακολούθηση των χοιροτρόφων
και των εργαζομένων στα εργοστάσια συσκευασίας χοιρινού κρέατος.
Δηλαδή, πρόκειται για νέο ιό;
Όχι, πρόκειται ένα ιό που σύμφωνα με
τη μελέτη μολύνει πολύ συχνά τους χοίρους ήδη από το 2016. Επίσης να
υπογραμμίσουμε πως ενώ στη δημοσίευση αναφέρεται πως είναι πλέον το κυρίαρχο
στέλεχος, το δείγμα πληθυσμού χοίρων που εξετάστηκε περιλάμβανε 10 από τις 22
επαρχίες της Κίνας.
Γιατί εκφράστηκε λοιπόν
ανησυχία πως μπορεί
να εξαπλωθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο
και πρέπει να
παρακολουθείται στενά;
Καταρχήν, όταν πολλά στελέχη ιών της
γρίπης μολύνουν τον ίδιο χοίρο, μπορούν να ανταλλάξουν γονίδια μεταξύ τους, με
τυχαίο γενετικό ανασυνδυασμό. Μια γρίπη μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους εάν
μετά από τέτοιο τυχαίο γενετικό ανασυνδυασμό, δημιουργηθεί ένας νέος ιός, που
φέρει στοιχεία γονιδίων από μια γρίπη των χοίρων και μιας ανθρώπινης γρίπης.
Το
στέλεχος G4 της γρίπης H1N1, στο οποίο αναφερόμαστε, έχει προκύψει ως μείγμα τριών
στελεχών με στοιχεία από ιούς της γρίπης των πτηνών, των ανθρώπων και των
χοίρων. Δηλαδή, το ανησυχητικό σημείο εδώ είναι πως μεταξύ γονιδιακών στοιχείων
από στελέχη γρίπης θηλαστικών, υπάρχουν στοιχεία ενός ιού της γρίπης των
πτηνών, στον οποίο οι άνθρωποι δεν έχουν ανοσία.
Πόσο ανησυχητική όμως είναι
αυτή η εξέλιξη;
Ας δούμε το ζήτημα με ηρεμία. Το νέο
στέλεχος μοιάζει με τη γρίπη των χοίρων του 2009 και όπως θυμόμαστε, αυτή η
πανδημία ήταν λιγότερο θανατηφόρα από ότι αρχικά φοβόμασταν, κυρίως επειδή
πολλοί ηλικιωμένοι είχαν κάποια ανοσία σε αυτό τον ιό, πιθανώς λόγω της
ομοιότητάς του με άλλους ιούς της γρίπης που κυκλοφορούσαν. Εκείνος ο ιός (που
ονομάζεται A/H1N1pdm09) καλύπτεται τώρα από το ετήσιο εμβόλιο γρίπης για να
διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι προστατεύονται.
Έχουμε ως τώρα στοιχεία
μετάδοσης του ιού;
Στο άρθρο αναφέρονται δυο περιστατικά
μετάδοσης του ιού από χοίρους σε ανθρώπους, τα οποία όμως δεν κατέληξαν σε
περαιτέρω μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η μελέτη επίσης όμως
αναφέρει πως ανιχνεύτηκαν αντισώματα στο στέλεχος G4 στο 4,4% των 230 ατόμων που
μελετήθηκαν σε τυχαία νοικοκυριά, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει περίπου στο 10% σε
αυτούς που εργάζονται με χοίρους.
Αντιμετωπίζουμε λοιπόν την αρχή
μιας
διπλής πανδημίας, COVID-19 και γρίπης;
Όχι άμεσα.
Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι το στέλεχος
G4 μεταδίδεται μεταξύ ανθρώπων, παρότι κυκλοφορεί στους χοίρους από το 2016. Το
ίδιο το επιστημονικό άρθρο δεν περιγράφει μια άμεση απειλή για το ευρύ κοινό,
παρά τα πρωτοσέλιδα σε διάφορα ΜΜΕ και τις αναφορές στα τηλεοπτικά δελτία.
Αυτό είναι το βασικό πλαίσιο στο
πρέπει να κινηθεί η ανάλυση όσων διαβάζουμε στα ΜΜΕ.
Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;
Οι έλεγχοι θα πρέπει να
εντατικοποιηθούν, ειδικά εάν εμφανιστούν εστίες μολύνσεων σε χοιροτρόφους και
εργαζομένους στα εργοστάσια συσκευασίας χοιρινού κρέατος. Αλλά να θυμόμαστε πως
αυτός ο ιός θα πρέπει να μεταλλαχθεί για να εξαπλωθεί εύκολα σε ανθρώπους, και
αυτό μπορεί να μην συμβεί ποτέ.
Εάν συμβεί;
Έχουμε την τεχνογνωσία να φτιάχνουμε
εμβόλια για ιούς της γρίπης. Θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στο εποχιακό εμβόλιο. Αυτή είναι λοιπόν η ιστορία του
στελέχους G4. Αξίζει μεν να παρακολουθείται από τους ειδικούς της δημόσιας
υγείας, αλλά δεν υπάρχει άμεση απειλή για μια νέα πανδημία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου