ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΗΠΑ-ΚΥΠΡΟΥ

Λεπτομέρειες και διευκρινίσεις αναφορικά με την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών για παροχή στρατιωτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Κύπρο, έδωσε η ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο ερμήνευσε τη απόφαση της αμερικανικής Κυβέρνησης ως «επέκταση της σχέσης ασφαλείας με την Κυπριακή Δημοκρατία», μια χώρα την οποία συμπεριέλαβε στους περιφερειακούς εταίρους-κλειδιά για τις ΗΠΑ.

Ο κ. Πομπέο σημείωσε ότι για πρώτη φορά το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προτίθεται να παράσχει χρηματοδότηση για Διεθνή Στρατιωτική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στην Κύπρο, υπό την προϋπόθεση της διάθεσης κονδυλίων και έγκρισης από το Κογκρέσο. «Αυτό είναι μέρος των προσπαθειών μας να ενισχύσουμε τις σχέσεις με περιφερειακούς εταίρους – κλειδιά για την προώθηση της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Ανέφερε ο κ. Πομπέο, ενώ σε σχετική ανάρτηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο Twitter προστίθεται ότι στους στόχους είναι και η αντιμετώπιση «της κακόβουλης ρωσικής και κινεζικής επιρροής». Περισσότερες λεπτομέρειες για την απόφαση έδωσε ο βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ, ο οποίος μίλησε μέσω τηλεδιάσκεψης σε Έλληνες ανταποκριτές στις ΗΠΑ.

Ο κ. Πάλμερ εξέφρασε κατ’ αρχήν την απόλυτη ανησυχία των ΗΠΑ για τις εξελίξεις τόσο στα ανοικτά της Κύπρου όσο και στο Αιγαίο, σημειώνοντας πως έχουν καταστήσει πολύ σαφές στην Άγκυρα ότι θεωρούν αυτά που έκανε η Τουρκία, τις επιχειρήσεις γεώτρησης, το μνημόνιο συναντίληψης με τις αρχές της Λιβύης, ως «ενέργειες μη υποβοηθητικές και αντιπαραγωγικές και οι οποίες δεν συμβάλλουν στη σταθερότητα και την ασφάλεια».

Σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, αναφερόμενος στην απόφαση της αμερικανικής Κυβέρνησης να παράσχει Διεθνή Στρατιωτική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (IMET) στην Κυπριακή Δημοκρατία, ο κ. Πάλμερ υπέδειξε ότι οι ΗΠΑ δεσμεύονται για «σταθερότητα και ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι υποστηρικτικός εταίρος σε αυτήν την προσπάθεια».

«Η νέα μεσογειακή στρατηγική των ΗΠΑ απαιτεί την ενίσχυση των σχέσεων με βασικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, για την προώθηση της σταθερότητας και της ευημερίας», ανέφερε ο Μάθιου Πάλμερ.Την ίδια ώρα διευκρίνισε ωστόσο ότι αυτή η απόφαση δεν σηματοδοτεί αλλαγή της θέσης των ΗΠΑ σχετικά με τη διευθέτηση του Κυπριακού και πως οι δραστηριότητες στο πλαίσιο του ΙΜΕΤ δεν θα επηρεάσουν τα θέματα της διευθέτησης.

«Παραμένουμε δεσμευμένοι στην επανένωση της νήσου ως διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, η οποία συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για τον λαό της Κύπρου να έχει ένα πιο ειρηνικό και ευημερούν μέλλον», είπε ο αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ είναι υπερήφανες για το επιτυχημένο πρόγραμμα ΙΜΕΤ σ’ όλο τον κόσμο, αλλά και με χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων της Τουρκίας και της Ελλάδας.

Κληθείς να σχολιάσει την αναφορά ότι στους στόχους του ΙΜΕΤ είναι η αντιμετώπιση της «κακόβουλης ρωσικής και κινεζικής επιρροής», ο Μάθιου Πάλμερ είπε πως ο κ. Πομπέο μιλούσε για το ευρύτερο περιφερειακό φάσμα. Κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει απόψεις που θέλουν τις ΗΠΑ να δείχνουν μειωμένο ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι του σημείο να αναθέτουν μέρος του ρόλου τους στην Τουρκία, ο Μάθιου Πάλμερ είπε πως διαφωνεί απόλυτα.

«Παραμένουμε βαθιά αφοσιωμένοι στην περιοχή και στις συνεργασίες μας. Αυτή είναι μια παγκόσμια στρατηγικά σημαντική περιοχή για τις ΗΠΑ. Δεσμευόμαστε να εμβαθύνουμε και να ενισχύουμε τις εταιρικές σχέσεις ασφαλείας και τις ευρείες σχέσεις που έχουμε σε ολόκληρη την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και με τους συμμάχους μας Τουρκία, Ελλάδα, Ισραήλ και άλλα κράτη στην περιοχή. 

Έτσι, εστιάζουμε σθεναρά στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ασφαλώς, ο γραμματέας Πομπέο έχει επισκεφθεί την περιοχή πολλές φορές και μιλάει τακτικά για αυτήν. Θα έβλεπα τη σημερινή εξέλιξη όχι ως το τέλος της ιστορίας, αλλά ένα βήμα σε ένα ευρύτερο ταξίδι», είπε.Ερωτηθείς σχετικά, ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών είπε πως δεν έχει κάτι να ανακοινώσει σχετικά με πιθανή πρόσκληση του Προέδρου Αναστασιάδη για να επισκεφθεί το Λευκό Οίκο.

Στο ερώτημα του ΚΥΠΕ για τις τουρκικές προκλήσεις, αφού εξέφρασε ανησυχία για τις εξελίξεις είπε ότι οι ΗΠΑ ξεκαθάρισαν στην Άγκυρα τις διαφωνίες τους και για τις γεωτρήσεις και τη συμφωνία με τη Λιβύη, που τις χαρακτήρισε μη υποβοηθητικές και αντιπαραγωγικές και «μη συμβάλλουσες  στη σταθερότητα και την ασφάλεια».

«Υποστηρίζουμε πλήρως τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει εξερεύνηση υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της. Πιστεύουμε ότι το διεθνές δίκαιο είναι σαφές πως νησιά όπως η Κρήτη, γενικά διαθέτουν ΑΟΖ με τον ίδιο τρόπο που κάνουν οι ηπειρωτικές χερσαίες μάζες. 

Ήμασταν σαφείς για τις προσδοκίες μας στα ιδιωτικά μας μηνύματα και δημόσια, για το πώς θα περιμέναμε όλοι στην Ανατολική Μεσόγειο να συμπεριφέρονται και να υποστηρίζουν το διεθνές δίκαιο και να ενεργούν με τρόπο που να ευνοεί την ασφάλεια. Είμαστε αρκετά σαφείς στις συζητήσεις μας με τους Τούρκους εταίρους μας για τις ανησυχίες μας», τόνισε ο κ. Πάλμερ.

Οταν ρωτήθηκε για τις απαντήσεις που παίρνουν από την Άγκυρα, αφού διευκρίνισε πως δεν θα μιλήσει εκ μέρους των Τούρκων, υπενθύμισε ότι η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας και ερμηνεύουν διαφορετικά το Δίκαιο της Θάλασσας και τα δικαιώματα των νησιωτικών κρατών.