ΓΙΑΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ ΝΕΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ

Και τώρα η σειρά της Λατινικής Αμερικής: Γιατί μπορεί να γίνει το νέο επίκεντρο της πανδημίας.Ασία, Ευρώπη, ΗΠΑ. Η πανδημία κορονοϊού σαρώνει τον πλανήτη και τώρα η επόμενη μεγάλη στάση φαίνεται ότι μπορεί να είναι η Λατινική Αμερική με αρκετές χώρες αυτής να είναι σταθερά τις τελευταίες ημέρες στην πρώτη δεκάδα αυτών που καταγράφουν τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων σε ημερήσια βάση, παγκοσμίως. 

Οι χώρες της περιοχής, αριθμούν σήμερα περί τις 680.000 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις ασθενών και σχεδόν 38.000 νεκρούς. Και αυτό ενώ η έξαρση των κρουσμάτων στις περισσότερες ξεκίνησε περί τα τέλη Απριλίου ή το πρώτο δεκαήμερο του Μαϊου.

Συγκριτικά στην Ευρώπη, όπου η Ιταλία ”χτυπήθηκε” με μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων από το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου, έχουμε μέχρι σήμερα συνολικά περί το 1,9 εκατ. κρούσματα και περί τους 170.000 νεκρούς. Εάν η Λατινική Αμερική συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς ίσως να φτάσει (ή και να ξεπεράσει;) τον θλιβερό απολογισμό της Γηραιάς Ηπείρου. 

Εξάλλου οι επιστήμονες προειδοποιούν πως στην περιοχή, η επιδημία δεν έχει φτάσει στην κορύφωσή της σε αρκετές χώρες της Λατινικής Αμερικής. Eπίσης σε πολλές από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής εκτιμάται πως το πρόβλημα της μη πλήρους καταγραφής των ασθενών είναι πολύ σοβαρότερο απ′ ότι στις ΗΠΑ ή την Ευρώπη. 

Το Περού, η Χιλή, το Εκουαδόρ ή ακόμη και η Βραζιλία και το Μεξκό υστερούν επίσης πολύ περισσότερο στην διενέργεια τεστ όπως και στο σκέλος της εξαντλητικής ιχνηλάτησης των επαφών. Παράλληλα το πρόβλημα της υποκαταγραφής των νεκρών φαίνεται να είναι πιο οξύ αφού πολλοί περισσότεροι ασθενείς καταγγέλλεται πως πεθαίνουν στα σπίτια τους χωρίς ποτέ να εξεταστούν ή να νοσηλευτούν.

Οι δε εικόνες που είδαμε και οι περιγραφές που ακούσαμε και διαβάσαμε για τα νοσοκομεία π.χ της Ιταλίας κατά την κορύφωση της επιδημίας δεν διαφέρουν από τα όσα εκτυλίσσονται σε κάποιες χώρες της Λατινικής Αμερικής ενώ σύντομα ίσως ακόμη να ωχριούν μπροστά στην πραγματικότητα που μπορεί να διαμορφώσει η ανεξέλεγκτη εξάπλωση που τρυπώνει στις φαβέλες και τις παραγκουπόλεις. 

Οι ελλείψεις εξοπλισμού στα νοσοκομεία, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις τραγικές, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό γονατίζει ενώ οι πιο φτωχοί, που λόγω των περιοριστικών μέτρων αδυνατούν να εργαστούν στον τομέα της παραοικονομίας όπου δραστηριοποιείται σε αρκετές χώρες οι πλειοψηφία των πολιτών, είναι αντιμέτωποι με την πείνα και ήδη οι πρώτες ταραχές όπως π.χ στη Χιλή, έχουν κάνει την εμφάνισή τους. 

Τα θλιβερά ρεκόρ της Λατινικής Αμερικής 

και η κορύφωση που ακόμη δεν ήρθε

Βραζιλία.Η χώρα είναι η δεύτερη κατά σειρά παγκοσμίως σε αριθμό κρουσμάτων, αμέσως μετά τις ΗΠΑ. Μάλιστα επειδή οι χώρες βρίσκονται σε διαφορετική φάση, η σταδιακή υποχώρηση του αριθμού των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων ασθενών και των νεκρών σε ημερήσια βάση στις ΗΠΑ.

Σε αντίθεση με την διαρκής αύξησης που καταγράφεται στη Βραζιλία, είναι πολύ πιθανό να την φέρει στην πρώτη θέση παγκοσμίως ενώ διενεργεί σαφώς πολύ λιγότερα τεστ από τις ΗΠΑ. Μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί περί τους 340.000 ασθενείς και σχεδόν  22.000 νεκροούς. Η δε μεγάλη έξαρση ξεκίνησε μόλις πριν από περίπου τρεις εβδομάδες και έκτοτε η χώρα σπάει το ένα θλιβερό ρεκόρ μετά το άλλο. 

Περού.Μετά τη Βραζιλία είναι η χώρα της Λατινικής Αμερικής με τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων ενώ στην παγκόσμια λίστα έρχεται 12η αφού έχει ξεπεράσει τα 112.000 ενώ οι νεκροί ανέρχονται σε περίπου 3.300. 

Χιλή.Τρίτη κατά μεταξύ των χωρών της περιοχής σε αριθμό συνολικών κρουσμάτων και σταθερά στην πρώτη δεκάδα παγκοσμίως τις τελευταίες ημέρες με τον υψηλότερο αριθμό νέων κρουσμάτων σε ημερήσια βάση.  Έχει περισσότερα από 65.000 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις ασθενών και περί τους 700 νεκρούς ενώ το πρόβλημα της καταγραφής των νεκρών καταγγέλλεται πως είναι ιδιαίτερα οξύ. 

Μεξικό.Και αυτή η χώρα της Λατινικής Αμερικής βρίσκεται σταθερά πλέον στις πρώτες 10 παγκοσμίως με τον υψηλότερο αριθμό νέων περιπτώσεων ασθενών σε ημερήσια βάση ενώ ήδη αριθμεί περί τα 63.000 κρούσματα και περί τους  7.000 θανάτους. Μετά τη Βραζιλία είναι η χώρα της Λατινικής Αμερικής με τα περισσότερα κρούσματα. Επίσης οι ειδικοί επισημαίνουν πως καταγράφεται υψηλό ποσοστό θνησιμότητας καθώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει σοβαρές υποκείμενες παθήσεις όπως π.χ ο διαβήτης.

Ισημερινός.Είναι η πέμπτη κατά σειρά χώρα της Λατινικής Αμερικής με τον υψηλότερο συνολικό αριθμό επιβεβαιωμένων περιστατικών Covid-19, έχοντας φτάσει ενώ είναι επίσης αυτή που παρουσιάζει τον υψηλότερο αριθμό νεκρών αναλογικά του πληθυσμού της. Μέχρι τώρα έχει καταγράψει περισσότερους από 3.000 θανάτους και περί τα 36.000 κρούσματα. 

«Είμαστε σε κακή κατάσταση. Αυτό είναι πόλεμος».Αυτό δε που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό από όλους αυτούς τους αριθμούς, που πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως πίσω τους κρύβουν ανθρώπινες ζωές, είναι πως σε  αντίθεση με τις ΗΠΑ και τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, πολλές χώρες στη Λατινική Αμερική παρουσιάζουν σχεδόν καθημερινά αύξηση του αριθμού των νέων ασθενών.

Εξετάζοντας δε τα στοιχεία από Βραζιλία, Μεξικό και Περού και συγκρίνοντας αυτά με τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο στην Ευρώπη σε ότι αφορά τον αριθμό των νεκρών (π.χ Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία και Γαλλία) παρατηρούμε επίσης ότι οι θάνατοι αυξάνονται καθημερινά ενώ στις άλλες μειώνεται ο αριθμός των θυμάτων σε 24ωρη βάση.

Επίσης εάν παρατηρήσει κανείς τον αριθμό των θανάτων σε Βραζιλία, Μεξικό και το Περού, αυτός διπλασιάζεται περίπου κάθε δύο εβδομάδες, σε αντίθεση με περίπου κάθε δύο μήνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τέσσερις μήνες στη Γαλλία και πέντε μήνες στην Ιταλία. 

Οι θάνατοι στις ΗΠΑ διπλασιάζονται κάθε δύο μήνες. Οι επιστήμονες εκτιμούν πως ίσως η κορύφωση της επιδημίας σε ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής να απέχει ακόμη κάποιες εβδομάδες.Εάν όμως η κατάσταση είναι έτσι τώρα, πως θα είναι σε δύο εβδομάδες;

Ήδη περίπου το 80% των κλινών σε ΜΕΘ στην πρωτεύουσα του Περού, Λίμα, είναι κατειλημμένα. Ακόμη χειρότερα στην πρωτεύουσα της Χιλής, το Σαντιάγο αφού το ποσοστό φθάνει το 90%. Η φράση της Πιλάρ Μαζέτι που ηγείται της αρμόδιας επιτροπής για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού στο Περού, τα λέει όλα: «Είμαστε σε κακή κατάσταση. Αυτό είναι πόλεμος».

Από τον Μπολσονάρο έως τον Ορτέγκα.Φυσικά για την διαφαινόμενη αδυναμία ελέγχου της εξάπλωσης δεν ευθύνεται μόνο η οικονομική αδυναμία κάποιων χωρών, οι ελλείψεις στα νοσοκομεία και οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων. 

Στη Βραζιλία ο ακροδεξιός πρόεδρος Ζαϊρ Μπολσονάρο συστηματικά με μεθοδικά υποτιμά την απειλή της πανδημίας (”είναι μια γρίπη”) ενώ έχει στραφεί κατά των κυβερνητών των πολιτειών που έλαβαν μέτρα για την αναχαίτιση της εξάπλωσης. 

Φυσικά σε εθνικό επίπεδο δεν ελήφθησαν ποτέ μέτρα αλλά υπήρξαν μόνο συστάσεις ενώ δεν υπήρξεκαμία μέριμνα για την προστασία των πιο ευάλωτων ιθαγενώνκαι υπάρχουν καταγγελίες πως ο Μπολσονάρο χρησιμοποιεί την επιδημία για να καλύψει επιθέσεις σε βάρος τουςαφού στέκονται εμπόδιο στα σχέδιά του για την αποψίλωση μεγάλου μέρους του Τροπικού Δάσους. 

Στο μεταξύ ο Μπολσονάρο πιέζει για την επανεκκίνηση της οικονομίας.Σε ό,τι αφορά δε την διενέργεια διαγνωστικών τεστ, ο αριθμός είναι πολύ περιορισμένος και η χώρα βρίσκεται στην 122η θέση παγκοσμίως με 3.463 ανά εκατομμύριο πολιτών. 

Και το Μεξικό έχει επίσης λάβει λιγότερο αυστηρά μέτρα, συγκριτικά με τις περισσότερες χώρες διεθνώς, για την αποτροπή εξάπλωσης του ιού ενώ διενεργεί ακόμη λιγότερα τεστ από τη Βραζιλία, 1.567 ανά εκατομμύριο πολιτών και είναι στην 147η θέση. 

Το Περού πάλι αν και επέβαλλε αυστηρά μέτρα σε εθνικό επίπεδο συνεχίζει να παρουσιάζει σημαντική αύξηση των κρουσμάτων και των θανάτων αλλά διενεργεί και περισσότερα τεστ. Συγκεκριμένα είναι στην 54η θέση με 22.798 ανά εκατομμύριο πολιτών

Στη Χιλή που ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνει με γρήγορους ρυθμούς η κυβέρνηση επέβαλλε lockdown στο Σαντιάγο ενώ αξίζει να σημειωθεί πως έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά διενέργειας τεστ στην Λατινική Αμερική - 23.198 τεστ ανά 1.000.000 πολίτες και είναι στην 52η θέση.  

Επίσης θα πρέπει να τονιστεί πως αν και αναφερόμαστε κυρίως στις πέντε χώρες που φαίνεται να αντιμετωπίζουν την μεγαλύτερη έξαρση η πραγματική κατάσταση σε ό,τι αφορά την εξάπλωση του ιού ίσως να είναι πολύ χειρότερη σε άλλες χώρες της Λ.Αμερικής για τις οποίες δεν υπάρχουν καν στατικά ή είναι λιγοστά. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Νικαράγουα όπου ο πρόεδρος Ντανιέλ Ορτεγα κατηγορείται πως αποκρύπτει τους θανάτους και τα κρούσματα ενώ καταγγέλλεται πως έχει δώσει εντολή για ”ταφές εξπρές” προκειμένου να μην αποκαλυφθεί το μέγεθος του προβλήματος. Τα δε νοσοκομεία φρουρούνται από αστυνομικούς με πολιτικά προκειμένου να εμποδίζουν τους δημοσιογράφους να πλησιάζουν και να βιντεοσκοπούν ή να παίρνουν συνεντεύξεις από συγγενείς των ασθενών ή των θυμάτων. 

Μόνο μετά τις δημόσιες επικρίσεις από διεθνείς οργανισμούς δόθηκαν κάποια στοιχεία, ανάξια λόγου, αφού η χώρα δεν ενημερώνει τακτικά για την εξέλιξη της εξάπλωσης. Και βέβαια η Νικαράγουα είναι η μόνη χώρα της Λατινικής Αμερικής που δεν έχει έχει υιοθετήσει περιοριστικά μέτρα ούτε έχει κλείσει τα σύνορά της για να περιορίσει την εξάπλωση της πανδημίας. 

Σε άλλες χώρες πάλι, είναι η πλήρης διάλυση του συστήματος υγείας και η ακραία φτώχεια των πολιτών όσο και του κράτους που καθιστούν αδύναμες τις αρμόδιες αρχές να παρακολουθήσουν (ούτε λόγο για να ελέγξουν) την κατάσταση, αφού δεν διαθέτουν τα μέσα.  

Με τόσο χαμηλά ποσοστά διενέργειας τεστ, με σοβαρή υποκαταγραφή των νεκρών και σε κάποιες περιπτώσεις με αναξιόπιστα ή παραποιημένα δεδομένα, η Λατινική Αμερική ίσως να είναι η περιοχή του πλανήτη που θα έχει πληγεί περισσότερο, ακόμη και εάν οι επίσημοι αριθμοί δεν δείξουν ποτά κάτι τέτοιο...και μετά ανεργία και ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια

Και επειδή η φτώχεια πάει χέρι-χέρι με την επιδημία, η Λατινική Αμερική δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από την ύφεση και την ανεργία που φέρνει μαζί της η εξάπλωση του νέου κορονοϊού στον πλανήτη ενώ η φτωχοποίηση, ως συνέπεια της πανδημίας θα πρέπει σαφώς να υπολογίζεται όταν μιλάμε για το ποιες χώρες επλήγησαν περισσότερο από αυτή την παγκόσμια κρίση. 

Συγκεκριμένα για την Λατινική Αμερική, υπολογίζεται πως επιπλέον 11,5 εκατ. άνθρωποι θα μείνουν άνεργοι το 2020 αυξάνοντας έτσι τον συνολικό αριθμό των ανέργων σε 37,7 εκατ. όπως αναφέρει έκθεση  των αρμόδιων υπηρεσιών του ΟΗΕ σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP). 

Η ύφεση στη Λατινική Αμερική θα κυμανθεί στο 5,3% του ΑΕΠ  το 2020 και αναμένεται να έχει ιδιαίτερα «αρνητικές επιπτώσεις» ως προς το ποσοστό της ανεργίας, που θα αυξηθεί από το 8,1%στο 11,5% φέτος, κατά τις προβλέψεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) και της Οικονομικής Επιτροπής για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (ECLAC).

Ταυτόχρονα με την αύξηση της ανεργίας, οι δύο υπηρεσίες προεξοφλούν σαφή επιδείνωση της ποιότητας των εργασιακών συνθηκών στην περιοχή, όπου ο μέσος όρος των θέσεων εργασίας στην παραοικονομία ανερχόταν ήδη στο 54%.

Η ΔΟΕ προβλέπει μείωση κατά 10,3% (επισήμως) των ωρών εργασίας, που θα πλήξει 32 εκατομμύρια ανθρώπους. Η δε ανεργία θα πλήξει σκληρά ειδικά τους πιο ευάλωτους, οδηγώντας σε αύξηση της φτώχειας κατά 4,4% και του ποσοστού της λεγόμενης ακραίας φτώχειας κατά 2,6% σε σύγκριση με το 2019.

 «Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό της φτώχειας θα ανέλθει στο 34,7% του πληθυσμού της Λατινικής Αμερικής (214,7 εκατομμύρια άνθρωποι) και αυτό της ακραίας φτώχειας στο 13% (83,4 εκατομμύρια)», σημειώνει η ECLAC. Οι δύο θεσμοί εκτιμούν ότι η ανάκτηση των χαμένων θέσεων εργασίας θα είναι αργή και ότι θα χρειαστούν εκτεταμένα προγράμματα εκπαίδευσης των εργαζομένων.

Όσον αφορά την υγειονομική ασφάλεια, τα πρωτόκολλα υγείας, την οργάνωση των ωραρίων κατά τρόπο ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία εστιών μόλυνσης. Θα απαιτηθεί «ενίσχυση των θεσμικών και δημοσιονομικών πόρων για να εξασφαλιστεί η τήρηση» των νέων υγειονομικών κανόνων, επισημαίνεται στην έκθεση.