ΟΙ 14 ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ COVID-19

Ο ιός SARS-CoV-2, πιο γνωστός ως COVID-19 ή νέος κορωνοϊός, έχει εξαπλωθεί πλέον σε ολόκληρο τον κόσμο. Δυστυχώς, εξίσου γρήγορα –ίσως και γρηγορότερα– εξαπλώνονται θεωρίες συνωμοσίας, φήμες, ψίθυροι για «ανακαλύψεις εμβολίων» και ανυπόστατες απόψεις δήθεν «ειδικών» σχετικά με την προέλευσή του ιού, τους τρόπους μετάδοσης, προστασίας και θεραπείας από τη λοίμωξη.

Όπως σωστά το έθεσε ο Γενικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, Tedros Adhanom Ghebreyesus, «δεν καταπολεμούμε μόνο μια πανδημία, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και μια επιδημία παραπληροφόρησης».

Ατεκμηρίωτες απόψεις, υπερβολές και αντιεπιστημονικές θεωρίες που αφορούν τη νόσο, και θα τις καταρρίπτουμε παραθέτοντας τις τεκμηριωμένες, επιστημονικά έγκυρες απαντήσεις που δίνουν διεθνείς οργανισμοί Υγείας, με πρώτον τον WHO.

Γιατί η ενημέρωση και η γνώση είναι δύναμη και απέναντι στην πανδημία, αλλά αν οι σχετικές πληροφορίες δεν προέρχονται από έγκυρες και αξιόπιστες πηγές, ο κίνδυνος είναι συχνά μεγαλύτερος και από αυτόν της ίδιας της νόσου…

1. ΜΥΘΟΣ: Ο κορονοϊός έχει δημιουργηθεί σε εργαστήριο

Ο κορονοϊός είναι προϊόν φυσικής εξέλιξης και δεν δημιουργήθηκε σε εργαστήριο ούτε κατασκευάστηκε με άλλο τρόπο. Άλλωστε τους κορονοϊούς δεν τους γνωρίσαμε τώρα, με τον COVID-19. Τους ξέρουμε από παλιά και είναι γνωστοί υπαίτιοι αναπνευστικών λοιμώξεων σε παιδιά και ενήλικες. 

Υπήρχαν ήδη έξι τέτοιοι κορονοϊοί ,γνωστοί στους επιστήμονες πριν από τον COVID-19, ο οποίος έγινε ο έβδομος γνωστός μας κορονοϊός. Όλα τα  επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι οι κορονοϊοί είναι ζωονοτικοί, δηλαδή μεταδίδονται μεταξύ ζώων και ανθρώπων. Πριν τον COVID-19, είχαμε το ξέσπασμα του SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome – Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο). 

Ο νέος κοροναϊός διαφέρει σημαντικά από άλλους τύπους γνωστών κορωνοϊών. Η πλέον πιθανή φυσική πηγή προέλευσης του COVID-19 είναι οι νυχτερίδες και τα μικρά θηλαστικά που πωλούνται σε πολλές αγορές στην Κίνα και καταναλώνονται από ανθρώπους. Μάλιστα η γενετική πληροφορία του κορονοϊού της νυχτερίδας είναι παρόμοιος με αυτή του COVID-19 που προσέβαλε τους ανθρώπους.

«Με τη σύγκριση των διαθέσιμων δεδομένων αλληλουχίας γονιδιώματος για γνωστά στελέχη κορονοϊού, μπορούμε να διαπιστώσουμε με βεβαιότητα ότι ο SARS-CoV-2 προέρχεται από φυσικές διεργασίες», εξηγεί ο Δρ. Kristian Andersen, αναπληρωτής καθηγητής ανοσολογίας και μικροβιολογίας στις ΗΠΑ, εμπειρογνώμονας στον εντοπισμό της εξάπλωσης θανάσιμων ιών και συγγραφέας της πρόσφατης μελέτης «Η αρχική προέλευση του SARS-CoV-2», που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine.

2. ΜΥΘΟΣ: Μόνο οι μεγαλύτεροι σε ηλικία

 κινδυνεύουν να κολλήσουν τον νέο κορονοϊό

Παρόλο που οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ενήλικες και τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης, υγιείς άνθρωποι όλων των ηλικιών βρίσκονται σε κίνδυνο και έχουν νοσήσει ή ακόμα και καταλήξει από το νέο κορονοϊό. 

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) ανέλυσε πρόσφατα τις περιπτώσεις COVID-19 στις Ηνωμένες Πολιτείες και διαπίστωσε ότι ενώ οι ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, σχεδόν το 40% των ατόμων που χρειάστηκαν νοσηλεία ήταν ηλικίας 20-54 ετών. Το CDC εκτιμά ότι μεταξύ 14% και 21% των ενηλίκων ηλικίας 20-44 ετών μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία για τον COVID-19. 

Στην πόλη της Νέας Υόρκης, περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς που νοσηλεύονται με COVID-19 είναι ηλικίας κάτω των 65 ετών και έχουν πεθάνει 42 άτομα ηλικίας κάτω των 44 ετών. Επιπλέον, στις 29 Μαρτίου ένα βρέφος τεσσάρων εβδομάδων πέθανε από τον κορονοϊό στο Ιλινόις των ΗΠΑ.

Όλα αυτά δείχνουν ότι κανείς δεν είναι άτρωτος έναντι του COVID-19. Όλες οι ηλικίες μπορεί να κολλήσουν τον νέο κορονοϊό, ωστόσο οι μεγαλύτεροι και τα άτομα με συνυπάρχουσες νοσηρότητες (ευπαθείς ομάδες, καρδιοπαθείς, διαβητικοί, υπερτασικοί, σε ανοσοκαταστολή) διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν σοβαρά αν προσβληθούν από τον ιό. 

3. ΜΥΘΟΣ: Με το εμβόλιο έναντι του 

πνευμονιόκοκκου έχω απόλυτη προστασία

 έναντι του κορονοϊού

Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο που να παρέχει άμεση προστασία έναντι του COVID-19. Ο ιός που προκαλεί τον COVID-19 είναι νέος και γι’ αυτό πρέπει να αναπτυχθεί και να δοκιμαστεί ένα νέο εμβόλιο για να τον αποτρέψει. Αυτή η διαδικασία θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα ακόμη έτος.

Ωστόσο, ο εμβολιασμός έναντι μικροβίων που προκαλούν πνευμονία, όπως του πνευμονιοκόκκου ή του αιμόφιλου της γρίπης, μπορεί να είναι πολύ σημαντικός για την πρόληψη της νοσηρότητας και της θνησιμότητας ασθενών με μόλυνση από τον COVID-19, με την έννοια της παρεμπόδισης δευτερογενών λοιμώξεων που επιβαρύνουν τον οργανισμό.

Όταν μια ιογενής αναπνευστική λοίμωξη είναι αρκετά σοβαρή, όπως παρατηρείται σε ασθενείς με COVID-19, οι πνεύμονες βλάπτονται και γίνονται ευάλωτοι σε μια δευτερογενή λοίμωξη, όπως βακτηριακή πνευμονία. 

Ο πνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός ο οποίος προστατεύει από τη βακτηριακή λοίμωξη που οδηγεί σε πνευμονία, σε αυτή τη περίπτωση προλαμβάνει την επιπρόσθετη επιβάρυνση του αναπνευστικού συστήματος. Κάτι τέτοιο ήδη συναντάται συχνά σε ασθενείς που νοσούν με τον ιό της γρίπης (Influenza ή Η1Ν1). 

Κάθε χρόνο, οι δευτερογενείς βακτηριακές μολύνσεις (συμπεριλαμβανομένων του βακτηρίων Pneumococcus) συνεισφέρουν σημαντικά στα επίπεδα θνησιμότητας που σχετίζονται με τη γρίπη. Επομένως, ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από αυτή την επιπλοκή των λοιμώξεων από τον COVID19.

4. ΜΥΘΟΣ: Το καυτό μπάνιο προλαμβάνει τη λοίμωξη

Ένα ζεστό μπάνιο δεν θα σας εμποδίσει να μολυνθείτε από το νέο κορονοϊό. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τον COVID-19 είναι να πλένετε συχνά τα χέρια σας, αποφεύγοντας να αγγίζετε το πρόσωπό σας, αποφεύγοντας τη στενή επαφή με άλλους ανθρώπους και μένοντας στο σπίτι όσο το δυνατόν περισσότερο. 

Ένα ζεστό μπάνιο δεν επηρεάζει την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος σας, αλλά ακόμα και αν το έκανε οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι κατά πόσο η θερμότητα επηρεάζει τον νέο κορονοϊό. Είναι πιθανό οι θερμοκρασίες άνω των 60 βαθμών Κελσίου να επηρεάσουν τον ιό, αλλά αυτές οι θερμοκρασίες είναι πάρα πολύ υψηλές για επαφή με το ανθρώπινο δέρμα. Κάνουμε, πάντως, καθημερινά μπάνιο για λόγους προσωπικής υγιεινής.

5. ΜΥΘΟΣ: Επαλείφοντας το σώμα μου με 

οινόπνευμα ή χλωρίνη θανατώνω τον νέο κορονοϊό

Η επάλειψη με οινόπνευμα ή χλωρίνη δεν έχει καμία επίδραση στους ιούς που έχουν ήδη εισέλθει στο σώμα σας μέσω της αναπνευστικής οδού και επιπλέον μπορεί να καταστεί πολύ επιβλαβής για το δέρμα και συνολικά για την υγεία σας. 

Όταν χρησιμοποιούνται με τον κατάλληλο τρόπο, το οινόπνευμα και η χλωρίνη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απολύμανση των επιφανειών. Το αλκοολούχο απολυμαντικό χεριών συνιστάται για τον καθαρισμό των χεριών σας, αν και το σαπούνι και το νερό είναι καλύτερα. 

Πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας σχολαστικά και μετά να αγγίζουμε  φαγητό, κλειδαριές, διακόπτες, τηλεχειριστήριο, κινητό τηλέφωνο, ρολόγια, υπολογιστές, τραπέζια, τηλεόραση κ.λπ. Η κάλυψη του σώματός σας με οινόπνευμα ή χλωρίνη δεν είναι ασφαλής και δεν αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο αποφυγής του COVID-19.

6. ΜΥΘΟΣ: Το ξύδι είναι πολύ 

αποτελεσματικό στην αδρανοποίηση 

του COVID-19

Δεν υπάρχει έρευνα που να δείχνει ότι το ξύδι ή άλλα φυσικά προϊόντα είναι αποτελεσματικά στη θανάτωση ιών και μικροβίων. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον COVID-19, το ξύδι δεν διασπά το προστατευτικό στρώμα του λίπους του ιού. Ο COVID-19 δεν είναι ζωντανός οργανισμός, αλλά μόριο πρωτεΐνης που καλύπτεται από ένα προστατευτικό στρώμα λίπους. 

Δεν θανατώνεται, αλλά αποσυντίθεται μόνος του. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το απλό σαπούνι ή το απορρυπαντικό είναι η καλύτερη ασπίδα, επειδή ο αφρός διαλύει το λιπώδη στοιβάδα του ιού – γι’ αυτό και πρέπει να τρίψουμε τα χέρια μας για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Με τη διάλυση της στιβάδας λίπους, το μόριο πρωτεΐνης διασκορπίζεται και διασπάται από μόνο του.

Τα απολυμαντικά χεριών με βάση το αλκοόλ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καθαρίσουν τα χέρια σας εάν δεν είναι διαθέσιμο το σαπούνι και το νερό. Τρίψτε το τζελ σε όλες τις επιφάνειες των χεριών και των δακτύλων σας μέχρι να στεγνώσουν τα χέρια σας. Αυτό πρέπει να διαρκέσει περίπου 20 δευτερόλεπτα. Για να καθαρίσετε τις επιφάνειες μπορεί να χρησιμοποιηθεί αραιωμένη αλκοόλη ή αραιωμένη χλωρίνη.

7. ΜΥΘΟΣ: Η κατανάλωση σκόρδου βοηθάει 

στην πρόληψη της λοίμωξης COVID-19

Το σκόρδο μπορεί να διαθέτει κάποιες αντιμικροβιακές

 ιδιότητες, ωστόσο, δεν υπάρχει ένδειξη ότι η κατανάλωση 

σκόρδου έχει προστατευτική δράση έναντι του COVID-19.

8. ΜΥΘΟΣ: Ο ιός θα εξαφανιστεί

 το καλοκαίρι με τη ζέστη

Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα ξεκάθαρη εικόνα για την επίδραση της θερμότητας στον νέο κορονοϊό. Αν και γνωρίζουμε ότι ο ιός της γρίπης δεν επιβιώνει καλά έξω από το σώμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι αυτό ισχύει και για τον COVID-19. 

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια πανδημιών οι ιοί συχνά δεν ακολουθούν τα ίδια μοτίβα όπως κατά τις εποχικές εξάρσεις. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας γρίπης του 1918 τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, που ανέλυσαν την εξάπλωση του νέου κορονοϊού στην Κίνα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι απίθανο να οδηγήσει σε μείωση των κρουσμάτων. 

Ο Δρ. Miguel Araújo, από το Εθνικό Μουσείο Φυσικών Επιστημών στη Μαδρίτη, ο οποίος μελετά τις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών αλλαγών στη βιοποικιλότητα, εξηγεί: «Δεν πρόκειται για εξίσωση μιας μεταβλητής. Ο ιός εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. 

Όσο περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε κάθε τόπο και όσο περισσότερο έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, τόσο περισσότερες μολύνσεις θα υπάρξουν. Η συμπεριφορά τους είναι το κλειδί για την κατανόηση της διάδοσης του ιού». Γι’ αυτό ακριβώς τα προληπτικά μέτρα ατομικής υγιεινής θα πρέπει να λαμβάνονται πάντα και να μην εφησυχάζουμε.

 9. ΜΥΘΟΣ: Ο κρύος καιρός και το

 χιόνι σκοτώνουν τον κορονοϊό

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το κρύο ή το χιόνι επηρεάζει ή σκοτώνει οποιονδήποτε κορονοϊό. Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος παραμένει περίπου στους 36,5-37 βαθμούς Κελσίου, ανεξάρτητα από την εξωτερική θερμοκρασία. Στην πραγματικότητα, ο κρύος αέρας τείνει να οδηγήσει σε ευνοϊκότερες συνθήκες για τη μετάδοση πολλών ιών.

10. ΜΥΘΟΣ: Ο ιός μεταδίδεται με 

τα τσιμπήματα εντόμων (π.χ. κουνουπιών)

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται από οποιοδήποτε έντομο, συμπεριλαμβανομένων των κουνουπιών. Όπως εξηγεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «o νέος κορονοϊός είναι ένας ιός της αναπνευστικής οδού, που εξαπλώνεται κυρίως μέσω των σταγονιδίων που δημιουργούνται όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει ή φτερνίζεται, ή μέσω σταγονιδίων σάλιου ή εκροής από τη μύτη. 

Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, καθαρίστε συχνά τα χέρια σας με απολυμαντικό με βάση το οινόπνευμα ή πλύνετε με σαπούνι και νερό. Επίσης, αποφύγετε στενή επαφή με καθέναν που βήχει και φτερνίζεται».

Ωστόσο, έντομα όπως τα κουνούπια είναι πιθανό να μεταφέρουν άλλες μολυσματικές νόσους στην Ελλάδα (όπως ο Ιός του Δυτικού Νείλου, ελονοσία, Δάγκειο, Chikungunya κ.ά.). Για περισσότερες πληροφορίες και μεθόδους προστασίας έναντι κουνουπιών και άλλων εντόμων, ενημερωθείτε εδώ.

11. ΜΥΘΟΣ: Η λυχνία απολύμανσης 

υπεριώδους ακτινοβολίας αδρανοποιεί τον ιό

Κανείς δεν γνωρίζει αν οποιοδήποτε είδος υπεριώδους φωτός επηρεάζει ή απενεργοποιεί τον κορονοϊό. Υπάρχουν τρία είδη υπεριώδους (UV) φωτός: UVA και UVB, τα οποία μπορούν να βλάψουν το δέρμα από το ηλιακό έγκαυμα αλλά μπορούν να μπλοκαριστουν από το αντηλιακό, και UVC, το οποίο είναι εξαιρετικά ισχυρό και μπορεί να καταστρέψει το ανθρώπινο γενετικό υλικό, αλλά φιλτράρεται από το όζον στην ατμόσφαιρα. 

Είναι πιθανό ότι τα UVA και UVB θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον ιό, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να το υποστηρίζουν με βεβαιότητα. Αν κάτι τέτοιο είναι αλήθεια, είναι πιθανό ο ιός να πρέπει να εκτεθεί στο φως για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. 

Τεχνητά παραγόμενο UVC μπορεί να σκοτώσει μικροοργανισμούς και οι επιστήμονες πειραματίζονται με τη χρήση μιας συμπυκνωμένης μορφής UVC για την απολύμανση επιφανειών που έχουν μολυνθεί με COVID-19. Ωστόσο, το UVC είναι πολύ επικίνδυνο και δεν διατίθεται στο εμπόριο σε λαμπτήρες, καθώς μόλις λίγα δευτερόλεπτα της έκθεσης θα κάψει το ανθρώπινο δέρμα.

12. ΜΥΘΟΣ: Πλένοντας τα φρούτα και

 τα λαχανικά με απολυμαντικό προστατευόμαστε 

καλύτερα από τον ιό

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η ασφαλής προετοιμασία κάθε γεύματος είναι σημαντική, όχι μόνο εν μέσω της πανδημίας αλλά και γενικότερα, για την προστασία από μικρόβια καιιούς. Σίγουρα όμως η χρήση απολυμαντικού για το πλύσιμο φρούτων, λαχανικών ή άλλων τροφίμων δεν είναι καθόλου ασφαλής πρακτική, καθώς μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση ή άλλους κινδύνους. Οι βασικές οδηγίες που δίνουν διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Οργανισμός Τροφίμων των ΗΠΑ (FDA), αναφέρουν ως ασφαλείς πρακτικές:

-το καλό πλύσιμο των χεριών με νερό

 και σαπούνι για τουλάχιστον 20’’ πριν

αρχίσουμε να ετοιμάζουμε το γεύμα μας

-το πλύσιμο φρούτων και λαχανικών με άφθονο 

τρεχούμενο νερό πριν τα κόψουμε/καθαρίσουμε 

και το στέγνωμά τους με μια καθαρή πετσέτα ή χαρτί

-το καλό πλύσιμο οποιουδήποτε μαχαιριού 

ή πηρουνιού έχει χρησιμοποιηθεί για 

επεξεργασία ωμού κρέατος, θαλασσινών

 πουλερικών, αυγών κ.ά.,προτού τα

 χρησιμοποιήσουμε για να φάμε

-το καλό πλύσιμο με ζεστό νερό και 

σαπούνι των επιφανειών και των σκευών

της κουζίνας μετά από κάθε χρήση

 13. ΜΥΘΟΣ: Η επιδημία του κορονοϊού 

σχετίζεται με συγκεκριμένες τεχνολογίες

ΑΛΗΘΕΙΑ: Το τελευταίο διάστημα αναπαράγονται κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θεωρίες που συνδέουν την πανδημία του κορονοϊού με την ανάπτυξη των δικτύων κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς (5G). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει επισημάνει πως «καμία αρνητική επίδραση στην υγεία δεν συνδέεται αιτιωδώς με την έκθεση σε ασύρματες τεχνολογίες» όπως είναι η τεχνολογία 5G.

Οι πολίτες πρέπει να δίνουμε αυξημένη προσοχή σε δημοσιεύσεις που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα και δεν πρέπει να θεωρούμε ως δεδομένη την αξιοπιστία κάθε ανάρτησης. Υιοθετούμε υπεύθυνη συμπεριφορά στο διαδίκτυο. 

Συμβουλευόμαστε τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας  για την αντιμετώπιση του κορονοϊού και δεν αναπαράγουμε πληροφορίες και υλικό που στερούνται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Η ενημέρωση για επιστημονικά θέματα που αφορούν στη λειτουργία τεχνολογικών υποδομών στην Ελλάδα.

Όπου παρέχεται από τους θεσμοθετημένους φορείς της Πολιτείας, οι οποίοι διαθέτουν εμπειρία, τεχνογνωσία και καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό. Οι φορείς αυτοί είναι οι μόνοι που είναι σε θέση να δώσουν ακριβή και επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση για θέματα όπως η λειτουργία των τηλεπικοινωνιακών δικτύων στη χώρα μας.

14. ΜΥΘΟΣ: Τα απολυμαντικά και τα 

αντισηπτικά μπορούν να σκοτώσουν τον 

ιό εάν τα πιούμε, τα εισπνεύσουμε ή τα ενέσουμε 

στο σώμα μας

ΑΛΗΘΕΙΑ: Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ή κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι τα απολυμαντικά και τα αντισηπτικά παρέχουν οποιαδήποτε προστασία έναντι του COVID-19 εάν τα λάβουμε είτε από το στόμα ή με ένεση στο σώμα μας. Αντιθέτως, αυτό είναι εξαιρετικά πιθανό να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στην υγεία μας ή ακόμα και να οδηγήσει σε θάνατο.

Τα απολυμαντικά-απορρυπαντικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε μικρές ποσότητες για τον καθαρισμό επιφανειών, σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα τους, ενώ τα απολυμαντικά χεριών πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για την απολύμανση των χεριών.

Λόγω της εξάπλωσης της παραπληροφόρησης γύρω από τον COVID-19, ο κατασκευαστής του απολυμαντικού προϊόντος “Lysol” εξέδωσε σχετική ανακοίνωση με την οποία δηλώνει: «Πρέπει να είμαστε σαφείς ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χορηγούνται τα απολυμαντικά προϊόντα μας στο ανθρώπινο σώμα –μέσω ένεσης, κατάποσης ή οποιασδήποτε άλλης οδού».

Από την πλευρά του, ο John Balmes, πνευμονολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο Zuckerberg του Σαν Φρανσίσκο, είπε: «Η εισπνοή χλωρίνης θα ήταν το χειρότερο πράγμα για τους πνεύμονες. Το αναπνευστικό σύστημα και οι πνεύμονες δεν πρέπει να εκτίθενται ούτε καν σε αερολύματα απολυμαντικού».

 Θεοκλής Ζαούτης, MD, MSCE, PhD

Καθηγητής Επιδημιολογίας, Ιατρική Σχολή

 Perelman, Πανεπιστήμιο PennsylvaniaΤομέας 

Λοιμώξεων, The Children’s Hospital of Philadelphia 

Καθηγητής Παιδιατρικής, Werner και Gertrude Henle