ΠΟΡΕΥΘΕΝΤΕΣ ΠΡΟΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ

β. Η Οδός του Μαρτυρίου

Η οδός του Μαρτυρίου που λέγεται και οδός του Σταυρού και Via Dolorosa, εκτός από τη θεολογική έννοια που σημαίνει το Πάθος και την αγωνία του Χριστού σε όλη τη διάρκεια της Σταύρωσης, η Οδός του Μαρτυρίου έχει χρονική και τοπογραφική υπόσταση.

Είναι το χρονικό διάστημα από τη σύλληψη μέχρι τη ταφή Του και η διαδρομή της σταύρωσης μέσα στη πόλη Ιερουσαλήμ μέχρι το Γολγοθά.Με άλλα λόγια η οδός του Μαρτυρίου έπρεπε να αρχίζει από τον κήπο της Γεθσημανής και να τελειώνει στο Γολγοθά και στον Τάφο.  Όμως, από τον 11ο αιώνα οι χριστιανοί της Ιερουσαλήμ καθόρισαν τη διαδρομή αυτή από την καταδίκη Του στο Πραιτώριο μέχρι τον Πανάγιο Τάφο στον Ναό της Αναστάσεως.

Στη σημερινή Ιερουσαλήμ η γραμμή και το μήκος της διαδρομής αυτής, που δεν υπερβαίνει το ένα χιλιόμετρο, δεν πρέπει αναγκαστικά να συμπίπτει με εκείνη που ακολούθησε ο Χριστός πριν δύο χιλιάδες χρόνια γιατί το σχέδιο και η ρυμοτομία της αρχαίας Ιερουσαλήμ αλλάξανε ριζικά κατά το 2ο και 5ο αιώνα. Πάντως η γενική κατεύθυνση πρέπει να είναι σχεδόν η ίδια .

Η οδός του Μαρτυρίου ( Via Dolorosa ) έχει κατά διαστήματα 14 Στάσεις συνδεδεμένες με τα γεγονότα του Μαρτυρίου και του Πάθους του Θεανθρώπου. Από αυτές οι πρώτες δύο βρίσκονται στο χώρο του Πραιτωρίου, οι επόμενες επτά στη διαδρομή μέσα στην πόλη και οι υπόλοιπες πέντε μέσα στο χώρο του Ναού της Αναστάσεως.

Μονή Αγ. Σάββα

Η Λαύρα του Αγίου Σάββα (Mar Sabba)

α.Ο Άγιος Σάββας, εξωτερικά:

β.Το Καθολικός Ναός του Αγίου Σάββα:

Το πιο σημαντικό και διασημότερο μοναστήρι του Ορθόδοξου Μοναχισμού με συνεχή ιστορία 1500 χρόνων που παρουσιάζει για όλους τους Χριστιανούς ιδιαίτερο ενδιαφέρων βρίσκεται στην καρδιά της ερήμου μεταξύ της Βηθλεέμ και της Νεκράς Θάλασσας, σκαρφαλωμένο στην απότομη πλαγιά του χειμάρρου των Κέδρων. Μέσα στην αγριότητα της φύσης, διεγείρει το νου και εκπέμπει ευωδία θυμιάματος.

Ο Άγιος Σάββας γεννήθηκε το 439 μ.Χ. στο χωριό Μουταλάσκη της Καππαδοκίας. Από μικρός διακρίθηκε για την κλήση του στο Μοναχισμό. Γι’αυτό και οι γονείς του Ιωάννης και Σοφία, τον οδήγησαν στο κοντινό μοναστήρι των Φλαβιανών, όπου και διακρίθηκε για την εγκράτειά του. Μια φορά εισελθών σε κλίβανο πυράς, βγήκε αβλαβής. 

Σε ηλικία 18 ετών φτάνει στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τον Πανάγιο Τάφο και τους Αγίους Τόπους.Γνωρίζεται με το Μέγα Ευθύμιο στη Λαύρα του, έξω από την Ιερουσαλήμ και εντυπωσιάζεται. Ζητά από τον Άγιο να τον κρατήσει μαζί του και εκείνος διακρίνοντας τον χαρακτήρα του και τα ψυχικά του χαρίσματα, τον στέλνει προσωρινά λόγο ηλικίας να ασκητέψει στο Κοινόβιο του Οσίου Θεοκτίστου.

Εκεί έμεινε 10 χρόνια και διακρίθηκε για τη σοφία του αποκαλούμενος σε ηλικία 34 ετών «παιδαριογέροντας». Για μερικά χρόνια ασκητεύει στην έρημο του Ιορδάνη κοντά στον Άγιο Γεράσιμο. Ύστερα από την άσκηση αυτή ο Άγιος αποσύρετε και ζει 50 ολόκληρα χρόνια μόνος του, σε σπήλαιο στην έρημο του Χειμάρρου των Κέδρων, απέναντι ακριβός από την σημερινή Λαύρα. 

Όταν οι ερημίτες άρχισαν να αυξάνονται αναγκάζεται ύστερα από εντολή της Παναγίας, να περάσει απέναντι και να αρχίσει το κτίσιμο της Λαύρας.Το άβατο μοναστήρι ίδρυσε ο ίδιος ο Άγιος Σάββας ο «Ηγιασμένος» το 485 μ.Χ. και σ’αυτό ασκήτεψαν μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας όπως ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο Άγιος Κοσμάς ο μελωδός, ο Άγιος Ξενοφών, ο Άγιος Θεόδωρος και πολλοί άλλοι. 

Ο Άγιος Σάββας πέθανε στη Λαύρα σε ηλικία 94 ετών. Πριν το θάνατό του προσκύνησε τον Πανάγιο Τάφο. Πριν παραδώσει του πνεύμα του έμεινε 4 ημέρες μόνος του προσευχόμενος, χωρίς τροφή και νερό και δε δεχόταν κανέναν. Την 5η μέρα κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων, κοιμήθηκε λέγοντας:

«Κύριε εις χείρας Σου παραθήσομαι το πνεύμα μου».  Ενταφιάστηκε στη Μονή στης 5 .Δεκεμβρίου του 533 μ.Χ. Όταν μετά από 15 χρόνια ο τάφος ανοίχτηκε το Σκήνωμά του ήταν σώο και ακέραιο. Στο διάβα των αιώνων το σκήνωμα του Αγίου για πάρα πολλούς αιώνες φυλασσόταν στη Βενετία από τους Λατίνους (από το 911 μ.Χ.), όπου το είχαν μεταφέρει οι Σταυροφόροι. 

Αν η δυτική Εκκλησία δεν σεβόταν τον Άγιο Σάββα, δεν θα διατηρούσε ως κόρην οφθαλμού το Σκήνωμά του και δεν θα αποφάσιζε την επιστροφή του στον τόπο της Λαύρας.Έτσι ο Πάπας Παύλος ο ΣΤ’, έβλεπε για αρκετό καιρό στον ύπνο του τον Άγιο να του ζητά επίμονα τη μεταφορά του στη Λαύρα. 

Το 1965 αισθανόμενος τύψεις για την κλοπή του Σκηνώματος του Αγίου, αποφασίζει την επιστροφή του στη Λαύρα, γεγονός που ανακοίνωσε στον τότε Πατριάρχη Ιεροσολύμων Βενέδικτο. Αμέσως συγκροτήθηκε επιτροπή Αγιοταφιτών πατέρων που πήγε στη Βενετία, παρέλαβε με επισημότητα, ευλάβεια και τιμή το σκήνωμα.

Αφού πρώτα το ενέδυσε, με ευκολία αφού οι αρθρώσεις του λύγιζαν, με τα Ιερά εμβλήματα και αεροπορικά μέσω Αθηνών το μετέφεραν στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως και στη συνέχεια στη Λαύρα, την 25η Οκτωβρίου 1965. Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στην Παναγία. Είναι βασιλική με τρούλο και κτίστηκε τον 6_ αιώνα από τον Ιουστινιανό. 

Μέσα στην εκκλησία είναι και το Ιερό Λείψανο του Αγίου Σάββα. Παλαιότερα είχε 5.000 μοναχούς και άλλους τόσους στα γύρο ασκητήρια που τους έσφαξαν οι Πέρσες. Σήμερα έχει μικρό αριθμό  μοναχών, που δεν υπερβαίνει τους 15. Η πρώτη εκκλησία- σπηλιά αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, εγκαινιάστηκε το 484 από τον ίδιο τον Άγιο Σάββα.

Άλλα σημαντικά προσκυνήματα της Μονής είναι:

-Το ασκηταριό, ο τάφος και το Ιερό 

Σκήνωμα του Αγίου Σάββα.

 -Το ασκηταριό του μεγάλου υπερασπιστή της 

Ορθοδοξίας Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού.

-Ο ψηλός πύργος που κατασκεύασε ο Ιουστινιανός.

-Το Αγίασμα ( πηγή ) που για 1500 χρόνια

 ούτε αυξάνει ούτε λιγοστεύει.

          

-Η φοινικιά που φύτεψε ο Άγιος Σάββας 

με τα ιαματικά φύλλα που με κοινή ομολογία

 θεραπεύουν τη στείρωση.

-Αξιοπρόσεκτο είναι και το κοιμητήριο της Μονής, το οποίο βρίσκεται κάτω από την πλακόστρωτη αυλή. Στην επιφάνεια υπάρχουν δυο τρύπες από της οποίες κατεβάζουν τα σκηνώματα των αποθνησκόντων πατέρων. Η Μεγάλη Λαύρα του Αγίου Σάββα είναι υποδειγματική για την κοινοβιακή ζωή. Οι μοναχοί τρώνε μια φορά το 24ωρο.

Σήμερα παρά τα σημάδια της πολυκαιρίας και των συμφορών που πέρασε κατά την μακραίωνη ιστορία του, ορθώνεται αγέρωχο και περήφανο στην καρδιά της ερήμου και περιμένει με ανοιχτές της πόρτες τους προσκυνητές από όλο τον κόσμο για να τους αγιάσει και ευλογήσει ο Άγιος. Ηγούμενος της Μονής από τους πρώτους αιώνες είναι ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων. (ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)