Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ – ΛΙΒΥΗΣ ΘΕΡΜΑΙΝΕΙ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ Α. ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

Την έντονη αντίδραση της Κύπρου, της Ελλάδας, αλλά και της Αιγύπτου προκάλεσε η υπογραφή του λεγόμενου Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης που φέρεται να επιχειρεί να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες μεταξύ τους, θερμαίνοντας έτσι περαιτέρω τα νερά της Ανατολικής Μεσογείου.

Μάλιστα χθες το απόγευμα ο Ελληνας υπουργός των Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, απηύθυνε αυστηρό τελεσίγραφο στον πρέσβη της Λιβύης καθώς τον κάλεσε να παρουσιάσει άμεσα τη συμφωνία της χώρας του με την Τουρκία, αλλιώς σε διαφορετική περίπτωση θα απελαθεί από την Ελλάδα.

Η υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών ανάμεσα στις δυο χώρες έγινε στην Κωνσταντινούπολη ανάμεσα στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Φαγιέζ Αλ Σαράτζ.

Με το Μνημόνιο, οι δυο χώρες αναγνωρίζουν τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες τους στο θαλάσσιο χώρο.Αν και δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα οι λεπτομέρειες του Μνημονίου για τις θαλάσσιες ζώνες, η εξέλιξη, όπως σχολιάζει και το «Reuters», έρχεται να περιπλέξει ακόμη περισσότερο τη διαμάχη για τις γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Να θυμίσουμε ότι πριν από δύο εβδομάδες οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις παράνομες ενέργειές της στην ΑΟΖ της Κύπρου.Πριν την επίδοση του τελεσιγράφου προς τον Λίβυο πρέσβη στην Αθήνα, ο υπουργός των Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχε χαρακτηρίσει «τελείως αδόκιμη» κάθε συζήτηση για καθορισμό τουρκικής αποκλειστικής ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.

«Μια τέτοια προσπάθεια είναι παντελώς αγεωγράφητη, γιατί αντιβαίνει κάτι το οποίο ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει ότι ανάμεσα στις δυο χώρες υπάρχει ο μεγάλος όγκος της Κρήτης» ανέφερε.Όπως τονίζει εξάλλου το ελληνικό ΥΠΕΞ, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη.

«Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ κρατών με παρακείμενες ή έναντι ακτές (είτε ηπειρωτικές είτε νησιωτικές) θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με βάση τις αρχές της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής», προσθέτει.

Παράλληλα, χαρακτηρίζει τους τουρκικούς ισχυρισμούς και τις αναφορές σε συγκεκριμένες συντεταγμένες ως νομικά αβάσιμους, εσφαλμένους και αυθαίρετους, στο βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή.

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας με ανακοίνωσή του καταδικάζει την υπογραφή του Μνημονίου. «Τέτοια οριοθέτηση, αν γινόταν, θα συνιστούσε σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, καθώς θα παραγνώριζε τα νόμιμα δικαιώματα άλλων παράκτιων Κρατών της Ανατολικής Μεσογείου.

Και θα ήταν αντίθετο με την αναγνωρισμένη αρχή της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας και του εθιμικού δικαίου για τα δικαιώματα των νησιών σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα» τονίζει ανακοίνωση του κυπριακού ΥΠΕΞ και προσθέτει: «Το Μνημόνιο Συναντίληψης δεν έχει, επομένως, και δεν παράγει καθοιονδήποτε τρόπο, οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα που να επηρεάζουν τα νόμιμα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας ή άλλων παράκτιων Κρατών.

Με τη διαστρέβλωση των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας και με την παραχάραξη της γεωγραφίας, η Τουρκία δεν μπορεί να αποκτήσει νομικά ερείσματα στην Αν. Μεσόγειο. Αντίθετα, οι πράξεις της Τουρκίας αποδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι οι θέσεις της σε ό,τι αφορά το Διεθνές Δίκαιο, αποτελούν τη μειοψηφία του ενός».

Το κυπριακό ΥΠΕΞ σημειώνει επίσης ότι το ίδιο ασφαλώς ισχύει και για τις θέσεις της Τουρκίας, όπως αυτές διαλαμβάνονται στην πρόσφατη επιστολή του Μονίμου Αντιπροσώπου της στα ΗΕ προς τον ΓΓ ΟΗΕ, με την οποία κατατέθηκαν συντεταγμένες για τη θαλάσσια περιοχή δυτικά και βόρεια της Κύπρου, κατά παράβαση κάθε έννοιας Διεθνούς Δικαίου, καταστρατηγώντας τα νόμιμα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις θαλάσσιες ζώνες της.

Το Υπουργείο Εξωτερικών απορρίπτει στην ολότητά τους τις τουρκικές θέσεις και αβάσιμες διεκδικήσεις και θα απαντήσει καταλλήλως δια επίσημης επιστολής προς τα ΗΕ.Στο μεταξύ, τηλεφωνική επικοινωνία είχαν οι ΥΠΕΞ Κύπρου – Ελλάδα και Αιγύπτου, σε σχέση με τις συμφωνίες Τουρκίας και Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα και την ασφάλεια. Ο εκπρόσωπος του Αιγυπτιακού ΥΠΕΞ Αχμεντ Χάφεζ ανέφερε ότι οι τρεις Υπουργοί χαρακτήρισαν «αβάσιμες» τις δύο συμφωνίες Τουρκίας και Λιβύης.

Επίσης, το Αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία χαρακτηρίζει «χωρίς νομική βάση» τα δύο μνημόνια κατανόησης και συνεργασίας που υπέγραψαν η Τουρκία και η Λιβύη. «Αυτές οι συμφωνίες δεν μπορούν να έχουν κανένα αντίκτυπο στα δικαιώματα των χωρών της Μεσογείου ή των θαλάσσιων συνόρων στην περιοχή της Μεσογείου» σημειώνει το αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών.