ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΕ

 

Η σταθερή αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης έχει επιβραδυνθεί και οι διαφορές μεταξύ των Κρατών παραμένουν μεγάλες, σύμφωνα με κοινή έκθεση της Κομισιόν και του ΟΟΣΑ για την "Κατάσταση της Υγείας στην Ευρώπη". 

Η ίδια έκθεση καταγράφει μάλιστα και την περιθωριοποίηση ιδίως των ατόμων με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευση. Το ειδικό παράρτημα της έκθεσης για την Ελλάδα αναφέρει ότι: 

η κατάσταση της υγείας του ελληνικού πληθυσμού παρουσίασε συνεχή βελτίωση κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά θα περάσουν μερικά χρόνια έως ότου εκδηλωθούν οι πλήρεις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην κοινωνία και στην υγεία. 

Σημαντικές μεταβολές στο σύστημα υγείας έχουν συντελεστεί ως αποτέλεσμα του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της χώρας, αλλά, παρά τα σχέδια για μεταβίβαση περισσότερων αρμοδιοτήτων στις περιφερειακές υγειονομικές αρχές, το σύστημα υγείας χαρακτηρίζεται από μεγάλο βαθμό συγκέντρωσης.

Το προσδόκιμο ζωής το οποίο ανέρχεται στα 81,5 έτη είναι πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά μετά την ηλικία των 65 ετών τα δύο τρίτα αυτών των ετών συνοδεύονται από αναπηρία. 

Η διαφορά στο προσδόκιμο ζωής ανάμεσα στα δύο φύλα παραμένει και ανέρχεται σε πέντε έτη καθώς επίσης και η κοινωνική ανισότητα, με διαφορά τεσσάρων ετών ανάλογα με το μορφωτικό επίπεδο. 

Η ισχαιμική καρδιοπάθεια, τα εγκεφαλικά επεισόδια και ο καρκίνος του πνεύμονα εξακολουθούν να έχουν σημαντική επίπτωση στη θνησιμότητα, αλλά οι θάνατοι λόγω τροχαίων ατυχημάτων έχουν μειωθεί δραστικά.

 Το 2014 το 27% των ενηλίκων κάπνιζε καθημερινά, ποσοστό σημαντικά μειωμένο σε σχέση με το 40% το 2008, που, όμως, παραμένει το δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. 

Αντιθέτως, η κατανάλωση αλκοόλ ανά ενήλικα μειώθηκε και είναι αισθητά κάτω του μέσω όρου στην ΕΕ, όπως και η ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ. 

Ενώ το ποσοστό παχυσαρκίας μεταξύ των ενηλίκων (17%) είναι μόλις ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ, σχεδόν το ένα τέταρτο των ατόμων ηλικίας 15 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Η Ελλάδα δαπανά 1 650 EUR κατά κεφαλή στην υγειονομική περίθαλψη, ποσό που υπολείπεται κατά ένα τρίτο και πλέον από τον μέσο όρο στην ΕΕ. Αυτό αντιστοιχεί στο 8,4% του ΑΕΠ, αλλά στο πλαίσιο της συρρικνούμενης οικονομίας, οι δαπάνες για την υγεία μειώθηκαν σημαντικά από το 2009.

Ο περιορισμός των δημόσιων δαπανών υγείας αποτελεί μέρος των μέτρων δημοσιονομικής σταθερότητας. Επί του παρόντος, το 59% των δαπανών για την υγεία χρηματοδοτούνται από το δημόσιο, ενώ οι άμεσες δαπάνες από τους ασθενείς (35%) είναι υπερδιπλάσιες του μέσου όρου στην ΕE.

Επιπλέον ενώ η αποτρεπτή θνησιμότητα σημείωσε αργή πτώση κατά την τελευταία δεκαετία, το ποσοστό για τους άντρες είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό για τις γυναίκες. Το σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης δεν είναι επί του παρόντος προσανατολισμένο προς την προαγωγή της υγείας ή την πρόληψη.

Η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη παρουσιάζει ορισμένες προκλήσεις όσον αφορά τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών και την οικονομική προσιτότητά τους, με αποτέλεσμα υψηλά ποσοστά αναφοράς μη ικανοποιούμενης ανάγκης ιατρικής περίθαλψης, ιδίως μεταξύ ομάδων με χαμηλό εισόδημα

Τέλος η έκθεση σημειώνει ότι υπάρχει διαρκής πίεση στη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας. Από το 2010 οι πολιτικές εστιάζουν στον έλεγχο του κόστους και στη βελτίωση της αποδοτικότητας, ιδίως στον φαρμακευτικό και τον νοσοκομειακό τομέα. Έμφαση δόθηκε επίσης στην αύξηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την έκθεση, το προσδόκιμο ζωής αυξανόταν με ταχύ και σταθερό ρυθμό σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, από το 2011, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής έχει επιβραδυνθεί σημαντικά και εξακολουθούν να υφίστανται μεγάλες διαφορές ως προς το προσδόκιμο ζωής, όχι μόνο ανά φύλο αλλά και ανάλογα με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι 30χρονοι άνδρες με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης μπορούν να αναμένουν ότι θα ζήσουν περίπου 8 χρόνια λιγότερα από τους κατόχους πτυχίου πανεπιστημίου.

Επιπλέον, στοιχεία από διάφορες χώρες υποδεικνύουν ότι έως και το 20 % των δαπανών υγείας θα μπορούσαν να ανακατανεμηθούν για καλύτερη αξιοποίηση. 

και "ένας συνδυασμός μέσων πολιτικής θα μπορούσε να βελτιστοποιήσει τις δαπάνες εξασφαλίζοντας αποδοτική επένδυση χρημάτων, για παράδειγμα κατά την επιλογή και κάλυψη ή προμήθεια και τιμολόγηση των φαρμακευτικών προϊόντων μέσω της αξιολόγησης των τεχνολογιών υγείας".

Η έκθεση καταγράφει ότι το 2015 πάνω από 84 000 άνθρωποι απεβίωσαν συνεπεία προβλημάτων ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη και τ συνολικό κόστος που προκύπτει από τα προβλήματα ψυχικής υγείας εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 600 δισ. ευρώ ετησίως.

Σχεδόν το 40 % των εφήβων αναφέρουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο υπερκατανάλωσης αλκοόλ κατά τον μήνα που προηγήθηκε και παρόλο που οι πολιτικές για τον έλεγχο της κατανάλωσης αλκοόλ. 

Εχουν συμβάλει στη μείωση της συνολικής κατανάλωσης σε πολλές χώρες της ΕΕ, ωστόσο τα υψηλά ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ τόσο μεταξύ εφήβων όσο και μεταξύ ενηλίκων παραμένουν σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας.

Τέλος, τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες να αναφέρουν μη καλυπτόμενες ανάγκες περίθαλψης σε σύγκριση με τα νοικοκυριά υψηλού εισοδήματος.

Η έκθεση ζητεί "περαιτέρω τη βελτίωση της ψυχικής υγείας και την πρόληψη των ψυχικών νόσων, που όχι μόνο έχουν κοινωνικές συνέπειες, αλλά υπολογίζεται επίσης ότι το κόστος τους ανέρχεται σε ποσοστό άνω του 4 % του ΑΕΠ σε ολόκληρη την ΕΕ". 

Επίσης, απαιτεί "την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ και η παχυσαρκία, τη μείωση της πρόωρης θνησιμότητας, την εξασφάλιση καθολικής πρόσβασης στην περίθαλψη και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας".

 "Ενώ το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε στις δάφνες μας", δήλωσε σχετικά ο αρμόδιος Επίτροπος Βιτένις Αντριουκάιτις. 

"Πολλές ζωές θα μπορούσαν να σωθούν αν εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής και την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου όπως ο καπνός ή η έλλειψη σωματικής άσκησης", αναφέρει. 

"Είναι απαράδεκτο κάθε χρόνο στην ΕΕ να χάνονται πρόωρα περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια άτομα, όταν αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί με την καλύτερη πρόληψη των νόσων και αποτελεσματικότερες παρεμβάσεις στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης", σημείωσε.