ΔΙΑΚΥΒΕΥΟΝΤΑΙ ΖΩΤΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΑΠΟ ΚΥΠΡΟ ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ ΑΙΓΑΙΟ

 

Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους.

Η σιγή ασυρμάτου που έπεσε γύρω από τα Ίμια είναι εντυπωσιακή. Κι όμως, χάθηκε έδαφος σε βάρος της χώρας. Αλλά δεν ομολογείται. Αντίθετα, θάβεται από ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και τις παραφυάδες του στα ΜΜΕ. Το 1996 η συμφωνία – υπό τις ΗΠΑ – έλεγε ξεκάθαρα τα ακόλουθα για τα Ίμια:

Πρώτον: Να αποχωρήσουν οι στρατιωτικές δυνάμεις που βρίσκονταν μέχρι εκείνη τη στιγμή στα Ίμια.

Δεύτερον: Να απομακρυνθούν οι σημαίες.

Τρίτον: Να αποσυρθούν τα πλοία των δύο χωρών από την περιοχή.

Συμφωνήθηκε επίσης να μην επιστρέψουν ξανά οι στρατιωτικές δυνάμεις, οι σημαίες και τα πλοία. Έτσι γκρίζαραν τα Ίμια και έγιναν, από ελληνικά νησιά, γκρίζα ζώνη. Αυτά το 1996.

Αρχές 2018, μετά το πρόσφατο επεισόδιο, έχουν ανακηρυχθεί σε τουρκικά νησιά και προστατεύονται από τον τουρκικό στόλο. Οι ΗΠΑ έπαιξαν ξανά ρόλο στην αποκλιμάκωση, αλλά δεν κράτησαν ακριβώς ίσες αποστάσεις. Ντε φάκτο, το «να μην επιστρέψουν» δεν ισχύει πια.

Υπό την απειλή πολέμου, η Ελλάδα χάνει τα Ίμια. Η κυβέρνηση δεν τόλμησε να διακηρύξει, έστω στα λόγια, ότι είναι ελληνικά νησιά. Ούτε καν χρησιμοποίησε όλα τα διπλωματικά και πολιτικά μέσα που είχε για να καταγγείλει το γεγονός. Μόνο τηλέφωνα ανάμεσα στους δύο πρωθυπουργούς…

Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες ελληνικών πολιτικών και οικονομικών φορέων να προωθήσουν ένα πλαίσιο ελληνοτουρκικής συνεργασίας (που στις πιο προωθημένες μορφές φθάνει μέχρι τη διατύπωση ενός ομοσπονδιακού διακρατικού μορφώματος Τουρκίας-Ελλάδας).

Ο επιθετικός χαρακτήρας του τούρκικου επεκτατισμού δεν αφήνει πολλά περιθώρια και αναδεικνύει τον ανταγωνισμό ως κυρίαρχο στοιχείο. Ο ανταγωνισμός αυτός, στην εξέλιξή του, πλήττει την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.

Η Τουρκία εκφράζει και υλοποιεί στοχεύσεις που σαφώς αμφισβητούν τις διεθνείς συμβάσεις, τα σύνορα και την εθνική κυριαρχία της χώρας μας.

Η κυρίαρχη αιτία βρίσκεται στο γεγονός πως η Τουρκία στη μεγαλοκρατική επεκτατική πορεία της θεωρεί καθοριστικής σημασίας την «έξοδο» στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο.

Από Κύπρο, Καστελλόριζο, Γαύδο, Αιγαίο (και το βαθμό κυριαρχίας της σε αυτά) διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα, που κάνουν θρύψαλα τις φιλολογίες για «φιλία και συνεργασία» ή ακόμα και για κοινά υπουργικά συμβούλια.

Δεύτερον, η ιστορία μας διδάσκει ότι η Τουρκία επιβάλλει το «δίκιο» της με τη δύναμη, τον στρατό, τον πόλεμο, την απειλή του πολέμου. Όποιος δεν θέλει να το καταλάβει με αφορμή την Κύπρο και τα Ίμια, ίσως καταφέρει να προβληματιστεί με τη Συρία, τους Κούρδους, την κατάρριψη ενός ρώσικου αεροπλάνου κ.λπ.

Η υπερδραστηριοποίηση της Τουρκίας δεν αντιμετωπίζεται με αυταπάτες: π.χ. ότι όλα γίνονται για εσωτερικούς λόγους, ότι η Τουρκία έχει μεγάλα προβλήματα, ότι δεν μπορεί να ανοίξει πολλά μέτωπα, ότι είναι εξασθενημένη και άλλα τέτοια.

Ας θυμηθούμε μόνο το κλίμα κατά την επίσκεψη του Ερντογάν στην Ελλάδα και το νεοφαναριώτικο πνεύμα που επέδειξαν πολλοί.

Τρίτον, η ιστορία μας διδάσκει επίσης πως μπορούν να υπάρξουν αποτελέσματα πολέμου χωρίς πόλεμο. Μετράμε τη μείωση του ΑΕΠ λόγω μνημονίων στο 25% και λέμε ότι κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με απώλειες ενός πολέμου.

Υπάρχει όμως και η «φιλανδοποίηση», δηλαδή η επιβολή σε μια ασθενέστερη χώρα όρων και τετελεσμένων υπό την απειλή πολέμου ή με συνεχή στρατιωτική πίεση. Αυτό εφαρμόζεται διαρκώς από την Τουρκία σε βάρος της Ελλάδας.

Οι πάντες προσπαθούν να ανιχνεύσουν προς τα πού τραβάει η Τουρκία: Παραμένει στο δυτικό στρατόπεδο με κάποιες ιδιομορφίες, ή έχει χαθεί από αυτό;

Αν παραμένει, τι ανταλλάγματα θα ζητήσει ή θα πάρει δια της βίας σε μια τροπή στη Μέση Ανατολή, όπου ενδεχομένως θα δει τη δημιουργία ενός κουρδικού κρατικού μορφώματος με πλήρη αμερικάνικη στήριξη;

Κι αν έχει χαθεί, τι συνέπειες θα έχει αυτό για ολόκληρη την αμερικάνικη και δυτική πολιτική; Το ενδιαφέρον και η εύνοια που δείχνουν οι ΗΠΑ για την Ελλάδα είναι σε αυτό τον καμβά τοποθετημένη, ενώ την ίδια πηγή έχει και η ουδετερότητα (ή/και φιλική στάση) της Ρωσίας απέναντι στην Τουρκία.

Έτσι στην περιοχή έχουμε την ενεργοποίηση δύο σημαντικών παραγόντων: μιας υπερδύναμης, των ΗΠΑ, που θεωρεί τη Ρωσία βασικό αντίπαλο στην περιοχή, και μιας μεγαλοκρατικής δύναμης, της Τουρκίας, που η πολιτική της ενεργητικά εκτείνεται από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Αδριατική.

Ταυτόχρονα, έχει μια εμβέλεια ώστε να ενεργοποιήσει μια πολιτική πληθυσμών σε πολλές βαλκανικές χώρες και στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα μπορεί να χρησιμοποιήσει και το προσφυγικό, πιέζοντας πολλαπλά. 

Ο Ερντογάν έχει ξεκαθαρίσει προς όλες τις πλευρές ότι θα υπερασπιστεί και θα επεκτείνει τα συμφέροντα της Τουρκίας με όλους τους τρόπους.Η λογική των πραγμάτων οδηγεί στη σύγκρουση. 

Αν αυτό αναγνωριστεί, πρέπει να αναρωτηθούμε: καταρχήν, τι θα σημάνει για την εθνική και λαϊκή κυριαρχία στην Ελλάδα (όση υπάρχει και όση λειτουργεί);

Δεύτερον, ποια πολιτική αποτρέπει τη σύγκρουση χωρίς να μειώνεται το έδαφος και η κυριαρχία της χώρας, όπως έγινε τώρα με τα Ίμια; Τρίτον, τι είδους ενότητα και πολιτική είναι αναγκαίες για την αποτροπή και την αντιμετώπιση του κινδύνου αυτού;

Όχι μόνο το πολιτικό προσωπικό αλλά και σχεδόν όλοι οι σχηματισμοί της Αριστεράς δεν νοιώθουν, δεν αξιολογούν την απειλή αυτή. Κυρίως σιωπούν ή ελπίζουν ότι άλλοι θα βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά.

«Βαθυστόχαστη» ανάλυση του Περισσού αξιολογεί πως όλα γίνονται για να αυξηθούν οι πωλήσεις οπλικών συστημάτων από το ΝΑΤΟ. Άλλοι ονειρεύονται πως ένα μεγάλο αντιιμπεριαλιστικό κύμα σε Ελλάδα, Τουρκία και Βαλκάνια θα βάλει τέλος στον κίνδυνο πολέμου.

Μακάρι να ήταν έτσι, αλλά δεν είναι. Δεν μπαίνει το δίλημμα «είτε η επανάσταση θα σταματήσει τον πόλεμο, είτε ο πόλεμος θα φέρει την επανάσταση». Ένας πόλεμος μπορεί να φέρει άλλα αποτελέσματα με το δεδομένο επίπεδο του υποκειμενικού παράγοντα.

Όμως, η κατάσταση είναι λίγο χειρότερη: η υπερβολή του αντινατοϊκού λόγου από τέτοιες δυνάμεις κρύβει το πάγωμα και την αμηχανία απέναντι στην απειλή της επεκτατικής Τουρκίας.

Ας ελπίσουμε ότι θα υπάρξει μια συνειδητοποίηση διαφορετική, ρεαλιστική και έξω από στερεότυπα για να αντιμετωπιστούν οι απειλές που μας περιβάλλουν.