Ο ΛΕΥΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΑΠΟ ΚΡΙΣΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

 

Η αμερικανική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μία πολλαπλή κρίση: Πέρα από προσωπική - για τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ - λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις. Εγείρει ανησυχίες για τη συνολική ικανότητα, ακεραιότητα, αξιοπιστία και κρίση του Αμερικανού προέδρου, αλλά ακόμη περισσότερο και για την ασφάλεια των ΗΠΑ. Και αυτές οι ανησυχίες αποτυπώνονται, ήδη, στα ταμπλό των αγορών.

Τα τελευταία "μέτωπα" που έχει ανοίξει ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι δύο: Αυτό της υπόθεσης Κόμεϊ και εκείνο της διαρροής απόρρητων πληροφοριών από τον ίδιο τον Τραμπ στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών. Και στις δύο περιπτώσεις, οι εξελίξεις κλιμακώνονται, επιτείνοντας την πολιτική αβεβαιότητα και την έλλειψη εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του Αμερικανού προέδρου.

Δεν είχε περάσει πολύς χρόνος από όταν αιφνιδιαστικά, έγινε γνωστή η απόφαση του Τραμπ να απολύσει τον Τζέιμς Κόμεϊ από επικεφαλής του FBI - μία ήδη εν εξελίξει υπόθεση - όταν ξέσπασε μία ακόμη κρίση. Συγκεκριμένα, σάλο προκάλεσε δημοσίευμα της Washington Post, σύμφωνα με το οποίο, ο Αμερικανός πρόεδρος μοιράστηκε με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, κατά τη συνάντησή τους την προηγούμενη εβδομάδα στον Λευκό Οίκο, απόρρητες πληροφορίες που είχαν αποκτηθεί από στενό σύμμαχο των ΗΠΑ για το Ισλαμικό Κράτος.

Η είδηση έχει "πυροδοτήσει" έντονες ανησυχίες για την ασφάλεια των ΗΠΑ, την ώρα που αναδύονται νέα ερωτήματα για τις ενέργειες του Τραμπ. Και αυτό, μετά από νέο δημοσίευμα, αυτήν τη φορά από τη New York Times, που θέλει τον πρόεδρο των ΗΠΑ να είχε ζητήσει από τον πρώην (αποπεμφθέντα) διευθυντή του FBI, Κόμεϊ, να κλείσει την έρευνα γύρω από τις σχέσεις του πρώην Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικλ Φλιν, με τη Ρωσία.

Η εφημερίδα επικαλείται πηγή που κατέχει αντίγραφο από σχετικό σημείωμα του Κόμεϊ, στο οποίο ο ίδιος αναφέρει ότι ο Τραμπ του ζήτησε να εγκαταλείψει την έρευνα γύρω από το πρόσωπο του Φλιν. "Ελπίζω ότι μπορείς να το αφήσεις", φέρεται να είπε ο Τραμπ στον Κόμεϊ. Σημειωτέον πως το FBI διεξάγει έρευνα για τον ρόλο του Μάικλ Φλιν, ο οποίος τον Φεβρουάριο παραιτήθηκε από Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, στη σκιά των αποκαλύψεων για τις επαφές του με τον Ρώσο πρεσβευτή στην Ουάσινγκτον, σχετικά με τις οποίες φέρεται να παραπλάνησε την αμερικανική κυβέρνηση.

Μία ημέρα μετά από την αποχώρησή του, ο Κόμεϊ συναντήθηκε με τον Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο και κράτησε σημειώσεις, προκειμένου να καταγράψει τα όσα έλαβαν χώρα σε εκείνη τη συνάντηση, καθώς το αίτημα του Αμερικανού προέδρου τον έφερε σε δύσκολη θέση, σύμφωνα με την πηγή που έχει στην κατοχή της το αντίγραφο από τις επίμαχες σημειώσεις - τις οποίες ο Κόμεϊ φέρεται να μοιράστηκε με κοντινούς του συνεργάτες.

Και εδώ προκύπτει το εξής ερώτημα: Ο Τραμπ υπέπεσε σε αδίκημα από τον πρώτο του κιόλας μήνα στο Οβάλ Γραφείο; Οι Δημοκρατικοί υποστηρίζουν πως εάν η είδηση επαληθευτεί και ο Τραμπ όντως ζήτησε από τον πρώην επικεφαλής του FBI να αποσύρει μια ποινική έρευνα, θα μεταφραζόταν σε παρεμπόδιση στο έργο της Δικαιοσύνης. Θα σήμαινε παρέμβαση και προσπάθεια άσκησης επιρροής από πλευράς του Αμερικανού προέδρου στη δράση του FBI. 

Την ώρα μάλιστα που η Υπηρεσία διεξάγει έρευνα γύρω από πιθανή ρωσική εμπλοκή στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016 και για πιθανές σχέσεις συνωμοσίας με τη Μόσχα. Από το γραφείο Τύπου του Λευκού Οίκου εξεδόθη ανακοίνωση που απέρριπτε τα γεγονότα, τουλάχιστον έτσι όπως βγήκαν στο φως της δημοσιότητας: Ο Τραμπ "δεν ζήτησε ποτέ από τον κ. Κόμεϊ ή κάποιον άλλον να σταματήσει καμία έρευνα, συμπεριλαμβανομένης και οποιαδήποτε έρευνας σχετικά με τον Φλιν".

Βεβαίως, η διάψευση από τον Λευκό Οίκο δεν ήταν αρκετή για να διασκεδάσει τις ανησυχίες που έχουν κατακλύσει τα ταμπλό των αγορών, με τους επενδυτές να αποφεύγουν την ανάληψη ρίσκου. Οι ανησυχίες διεφάνησαν ήδη από την εκκίνηση των συναλλαγών στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και οι εμφανείς πτωτικές τάσεις δεν περιορίστηκαν εκεί. 

Ισχυρές πιέσεις δέχεται και η Wall Street, με τους δείκτες του αμερικανικού χρηματιστηρίου να προσεγγίζουν τη μεγαλύτερη "βουτιά" των τελευταίων οχτώ εβδομάδων. Αλλά και το δολάριο χάνει έδαφος, έναντι των υπολοίπων νομισμάτων, "διολισθαίνοντας" στα χαμηλότερα επίπεδα από τα ενδοσυνεδριακά χαμηλά που είχε αγγίξει την επομένη της εκλογής Τραμπ, τον Νοέμβριο.

Το γιεν, από την άλλη, επωφελείται από την έντονη αβεβαιότητα. Κερδισμένος, άλλωστε, βγαίνει και ο χρυσός - που μαζί με το ιαπωνικό νόμισμα, αποτελεί "ασφαλές καταφύγιο" για τους επενδυτές - με το συμβόλαιο παραδόσεως Ιουνίου να οδεύει προς τα υψηλότερα επίπεδα από τις 3 Μαΐου, έπειτα μάλιστα από το υψηλό δύο εβδομάδων που πέτυχε την Τρίτη.

Ενδεικτικές είναι και οι επιδόσεις του λεγόμενου "δείκτη φόβου" της Wall Street που δεν απέχει πολύ από το μεγαλύτερο "άλμα" των τελευταίων οχτώ μηνών. Συγκεκριμένα, ο δείκτης VIX της CBOE γνωρίζει άνοδο της τάξεως του 19%. Αν και τα επίπεδα, στα οποία κινείται ο δείκτης, είναι σχετικά χαμηλά, η σημερινή του ανοδική τάση έρχεται μετά από την υποχώρησή του στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1993, στα οποία και διαμορφώθηκε την προηγούμενη μόλις εβδομάδα.

Ο Τραμπ "ίσως αντιμετωπίζει την πιο δύσκολη στιγμή του από όταν ανέλαβε καθήκοντα", σημειώνει ο Naeem Aslam, επικεφαλής αναλυτής στην Think Markets U.K. Ltd.. Για πολιτική αερομαχία έκανε λόγο, από μέρους του, ο Ole Hansen της Saxo Bank, μιλώντας στο Bloomberg: "Αυτό σημαίνει ότι η ικανότητά του να ενεργήσει ως πρόεδρος και να κάνει ό,τι υποσχέθηκε, περιορίζεται ραγδαία και σε αυτό ελλοχεύει ο κίνδυνος αποδυνάμωσης του δολαρίου".

Πράγματι, σύμφωνα και με τη Westpac Banking Corp., τα "σύννεφα" που μαζεύονται πάνω από τον Λευκό Οίκο θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τις αποφάσεις οικονομικής πολιτικής. "Ανεξάρτητα από την τελική κατάληξη της πολιτικής καταιγίδας γύρω από τις ενέργειες του Τραμπ όσον αφορά στη Ρωσία και στις υπηρεσίες ασφαλείας, θα προκαλέσει - το λιγότερο - κωλυσιεργίες, λειτουργώντας ως περισπασμός και κάνοντας ακόμη πιο δύσκολο για τον Λευκό Οίκο το να περάσει τις αναπτυξιακές πολιτικές", παρατηρεί ο Sean Callow, ανώτατος στρατηγικός αναλυτής συναλλάγματος.