ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

 

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀριθμ. Πρωτ. 1297

"Χριστοῦ δ᾿ ἐνανθρώπησις, ἄλλη μοι πλάσις" .

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ πεφιλημένα,

Ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν τὸν ἐν Τριάδι Θεόν, τὸν ἀξιώσαντα ἡμᾶς καὶ ἐφέτος νὰ φθάσωμεν εἰς τὴν μεγάλην ἑορτὴν τῆς ἐν "Βηθλεὲμ τῇ μικρᾷ" κατὰ σάρκα Γεννήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρός.

Ἑορτάζει ἐν χαρᾷ πεπληρωμένῃ ἡ Ἁγία Ἐκκλησία, ἧς "σάρκα ἀνέλαβεν" ὁ Χριστὸς σαρκωθείς , καταστήσας αὐτὴν "κόσμον τοῦ κόσμου" . Σκιρτᾷ διὰ τὰς θείας εὐλογίας ὄχι μόνον σύνολον τὸ ἀνθρώπινον γένος, ἀλλὰ "πᾶσα ἡ κτίσις". "Τὰ σύμπαντα σήμερον χαρᾶς πληροῦνται˙ Χριστοῦ τεχθέντος ἐκ τῆς Παρθένου".

Ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ "πρῶτον ἀκίνητον" τῶν Ἀρχαίων, ὁ Θεὸς ἡμῶν εἶναι καθ᾿ ἑαυτὸν κοινωνία ἀγάπης καὶ κινεῖται ἐν χρόνῳ ἀγαπητικῶς πρὸς τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν κόσμον.Ἐν τούτῳ ἐστὶν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τὸν Θεόν, ἀλλ᾿ ὅτι αὐτὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς".

Ὁ προαιώνιος Λόγος τοῦ Πατρός, ὁ ὁποῖος ἔδωκεν εἰς τὸν ἄνθρωπον τὸ "εἶναι", χαρίζεται εἰς αὐτὸν διὰ τῆς Ἐνανθρωπήσεώς Του τὸ "εὖ εἶναι". "Τοῦτό ἐστιν ἡμῖν ἡ πανήγυρις, τοῦτο ἑορτάζομεν σήμερον, ἐπιδημίαν Θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους, ἵνα πρὸς Θεὸν ἐκδημήσωμεν, ἢ ἐπανέλθωμεν..., ἵνα τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον ἀποθέμενοι τὸν νέον ἐνδυσώμεθα, καὶ ὥσπερ ἐν τῷ Ἀδὰμ ἀπεθάνομεν οὕτως ἐν τῷ Χριστῷ ζήσωμεν, Χριστῷ καὶ συγγεννώμενοι καὶ συσταυρούμενοι καὶ συνθαπτόμενοι καὶ συνανιστάμενοι" .

Εἰς πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον εἶναι πλέον ἀνοικτὴ ἡ ὁδὸς τῆς κατὰ χάριν Θεώσεως. Ὅλοι εἴμεθα "Θεοῦ χωρητικοί". "Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ˙ πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ".

Δυστυχῶς, τὸ Εὐαγγέλιον τῶν Χριστουγέννων κηρύσσεται καὶ πάλιν εἰς ἕνα κόσμον, ὅπου ἠχεῖ ἡ κλαγγὴ τῶν ὅπλων, ὅπου ἀσκεῖται ἀπρόκλητος βία εἰς βάρος ἀτόμων καὶ λαῶν, ὅπου κυριαρχεῖ ἀνισότης καὶ κοινωνικὴ ἀδικία.

Ἀφόρητος εἶναι ἡ κατάστασις εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκονται τὰ ἀναρίθμητα παιδία, θύματα πολεμικῶν συγκρούσεων, ἐκρύθμων καταστάσεων, ποικιλωνύμων ἐκμεταλλεύσεων, διωγμῶν καὶ διακρίσεων, πείνης, πενίας καὶ ἐπωδύνων στερήσεων.

Κατὰ τὸν παρελθόντα Ἀπρίλιον εἴχομεν τὴν εὐκαιρίαν, μετὰ τοῦ Ἁγιωτάτου Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου καὶ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου, νὰ διαπιστώσωμεν ἰδίοις ὄμμασιν ἐν Λέσβῳ τὰς περιπετείας τῶν προσφύγων καὶ τῶν μεταναστῶν.

Καὶ ἰδίως τὰ ὀξέα προβλήματα τῶν ταλαιπωρημένων παιδίων, τῶν ἀθώων καὶ ἀνυπερασπίστων θυμάτων τῆς πολεμικῆς βίας, τῶν φυλετικῶν καὶ θρησκευτικῶν διακρίσεων καὶ τῆς ἀδικίας, ὁ ἀριθμὸς τῶν ὁποίων αὐξάνει συνεχῶς.

Ἡ ἑορτὴ τοῦ νηπιάσαντος δι᾿ ἡμᾶς Λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ παιδίου Χριστοῦ, τὸν ἀφανισμὸν τοῦ ὁποίου ζητεῖ ἡ κοσμικὴ ἐξουσία συμφώνως πρὸς τὸν Εὐαγγελιστὴν Ματθαῖον, εἶναι ὑπόμνησις καὶ κλῆσις νὰ μεριμνήσωμεν διὰ τὰ παιδία, νὰ προστατεύσωμεν τὰ εὐάλωτα αὐτὰ θύματα καὶ νὰ σεβασθῶμεν τὴν ἱερότητα τῆς παιδικῆς ἡλικίας.

Τὰ παιδία καὶ αἱ εὐαίσθητοι ψυχαί των ἀπειλοῦνται βεβαίως καὶ εἰς τὰς χώρας τοῦ ἀνεπτυγμένου οἰκονομικῶς καὶ σταθερωτέρου πολιτικῶς κόσμου, ἀπὸ τὴν μεγάλην κρίσιν τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογενείας, ἀπὸ ποικιλομόρφους παρεμβάσεις καὶ τὴν ἄσκησιν σωματικῆς καὶ ψυχικῆς βίας.

Ἀλλοιώνεται ἡ παιδικὴ ψυχὴ ἐκ τῆς καταλυτικῆς ἐπιρροῆς τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων καὶ ἰδίως τῆς τηλεοράσεως καὶ τοῦ διαδικτύου εἰς τὴν ζωήν των καὶ ἀπὸ τὴν ριζικὴν ἀλλαγὴν τοῦ ἐπικοινωνιακοῦ περιβάλλοντος. 

Ὁ ἄκρατος οἰκονομισμὸς τὰ μετατρέπει ἐνωρὶς εἰς καταναλωτὰς καὶ ὁ εὐδαιμονισμὸς ἐξαφανίζει ταχύτατα τὴν παιδικὴν ἀθωότητα. Ἐν ὄψει τῶν κινδύνων αὐτῶν ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀπευθυνθεῖσα "μετ᾿ ἰδιαιτέρας ἀγάπης καὶ στοργῆς" πρὸς τὰ παιδία καὶ τοὺς νέους, ἀναφέρει ἐν τῇ Ἐγκυκλίῳ αὐτῆς  τὰ ἑξῆς:

"Μέσα εἰς τὸν κυκεῶνα τῶν ἀλληλοαναιρουμένων ὁρισμῶν τῆς ταυτότητος τῆς παιδικῆς ἡλικίας, ἡ ἁγιωτάτη ἡμῶν Ἐκκλησία προβάλλει τὰ Κυριακὰ λόγια, "ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν"  καὶ τὸ "ὅς ἐὰν μὴ δέξηται τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν", ὡς καὶ ὅσα ἀναφέρει ὁ Σωτὴρ ἡμῶν δι᾿ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι "κωλύουν"  τὰ παιδία νὰ Τὸν πλησιάσουν καὶ δι᾿ ὅσους τὰ "σκανδαλίζουν".

Τὸ μυστήριον τῶν Χριστουγέννων συμπυκνοῦται εἰς τοὺς λόγους τοῦ Κοντακίου τῆς ἑορτῆς "Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός". Ὁ Θεὸς Λόγος ὡς παιδίον καὶ τὸ παιδίον ὡς Θεὸς ἀποκαλύπτεται εἰς ἀνθρώπους μὲ "καθαρὰν καρδίαν" καὶ μὲ τὴν ἁπλότητα τοῦ παιδίου.

Τὰ παιδία κατανοοῦν ἀληθείας, τὰς ὁποίας "οἱ σοφοὶ καὶ οἱ συνετοὶ" ἀδυνατοῦν νὰ προσεγγίσουν. "Ἀπὸ παιδιὰ καὶ μόνον φτιάχνεις Ἱεροσόλυμα", σημειώνει ὁ Ἐλύτης εἰς τὸ "Ἐκ τοῦ πλησίον".

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν πρὸς πάντας, νὰ σέβωνται τὴν ταυτότητα καὶ τὴν ἱερότητα τῆς παιδικῆς ἡλικίας. Ἐνώπιον τῆς παγκοσμίου προσφυγικῆς κρίσεως, ἡ ὁποία θίγει κατ᾿ ἐξοχὴν τὰ δικαιώματα τῶν παιδίων, ἐνώπιον τῆς μάστιγος τῆς παιδικῆς θνησιμότητος, τῆς πείνης, τῆς παιδικῆς ἐργασίας, τῶν σωματικῶν κακώσεων καὶ τῆς ψυχολογικῆς βίας.

Aλλὰ καὶ τῶν κινδύνων ἀλλοιώσεως τῆς παιδικῆς ψυχῆς λόγῳ τῆς ἀνεξελέγκτου ἐκθέσεώς των εἰς τὴν ἐπιρροὴν τῶν συγχρόνων ἠλεκτρονικῶν μέσων ἐπικοινωνίας καὶ τῆς καθυποτάξεως αὐτῶν εἰς τὸν καταναλωτισμόν, ἀνακηρύσσομεν τὸ 2017 Ἔτος προστασίας τῆς ἱερότητος τῆς παιδικῆς ἡλικίας, καλοῦντες πάντας νὰ ἀναγνωρίζουν καὶ νὰ σέβωνται τὰ δικαιώματα καὶ τὴν ἀκεραιότητα τῶν παιδίων.

Ὅπως τονίζεται εἰς ἕτερον σπουδαῖον κείμενον τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου, ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὸν λόγον αὐτῆς, δὲν ἀποβλέπει πρωτίστως «εἰς τὸ νὰ κρίνῃ καὶ νὰ καταδικάσῃ τὸν κόσμον» , ἀλλὰ εἰς τὸ νὰ προσφέρῃ εἰς αὐτὸν ὡς ὁδηγὸν τὸ Εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τὴν ἐλπίδα καὶ βεβαιότητα ὅτι τὸ κακόν, ὑπὸ οἱανδήποτε μορφήν, δὲν ἔχει τὸν τελευταῖον λόγον εἰς τὴν ἱστορίαν καὶ δὲν πρέπει νὰ ἀφεθῇ νὰ κατευθύνῃ τὴν πορείαν της».

Προσκυνοῦντες ἐν ταπεινώσει καὶ κατανύξει τὸν Σωτῆρα ἡμῶν, ὅστις ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ ὕψους, καὶ ἀνυμνοῦντες ᾄσμασιν ἐνθέοις τὸ μέγεθος τῆς περὶ ἡμᾶς θείας Οἰκονομίας, κλίνοντες τὸ γόνυ ἐνώπιον τῆς βρεφοκρατούσης Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀπευθύνομεν ἐκ τοῦ ἀκοιμήτου Φαναρίου τὸν ἑόρτιον χαιρετισμὸν «Χριστὸς γεννᾶται˙ δοξάσατε. Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν˙ ἀπαντήσατε» πρὸς τὰ μακρὰν καὶ τὰ ἐγγὺς τέκνα τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας καὶ ἀποστέλλομεν πρὸς αὐτὰ τὰς πατρικὰς εὐχὰς καὶ τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν.

«Ἐνδυναμούμενοι ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» , ἂς ἀγωνισθῶμεν ἅπαντες ἐν ὁμοψυχίᾳ, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς καινῆς ἐν Ἐκκλησίᾳ ζωῆς, τηροῦντες ὅσα ἐνετείλατο ἡμῖν ὁ Κύριος, ὁ ὢν μεθ᾿ ἡμῶν «πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» .

 Χριστούγεννα ‚βις΄

† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

------------------

Αριθμ. Πρωτ. 145/2016

Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’

ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, ΠΑΣΗΣ ΓΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Αγαπητοί μου αδελφοί,

Η πορεία μας προς τη σωτηρία υπήρξε ανέκαθεν είτε πορεία συγκλίσεως προς το θέλημα του Δημιουργού μας είτε πορεία αποκλίσεως από αυτό λόγω υπερισχύσεως του δικού μας θελήματος. Η ταλάντευσή μας αυτή μεταξύ του θείου και του ιδίου θελήματος σφράγισε και εξακολουθεί να σφραγίζει – συχνά με τρόπο τραγικό – την πορεία μας προς τον φυσικό μας προορισμό, που δεν είναι άλλος από το να γίνουμε κατά χάριν κοινωνοί Θεού.

Ευρισκόμενοι στον παράδεισο της κοινωνίας με τον Κτίστη μας, λησμονήσαμε την ευεργεσία της Δημιουργίας και υψώσαμε σημαία ανταρσίας, αθετώντας το συμβόλαιο που κάναμε με τον Θεό. Ωστόσο ο Θεός, με πατρική στοργή και αγάπη, δεν μας εγκατέλειψε στην τραγωδία της πτώσεώς μας. Συγκαταβαίνοντας προς την αδυναμία μας, απεκάλυψε το θέλημά Του και, διά του Μωυσέως, μας προσέφερε δείκτες ορθής και φιλαδέλφου βιωτής.

Κι όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ο Θεός μας προσέφερε δώρο μεγαλύτερο και από αυτό της Δημιουργίας. Μας προσέφερε το δώρο της Υιοθεσίας. Έστειλε τον Υιό Του τον Μονογενή για να μας φωτίσει την οδό της επιστροφής στην Πατρική αγκάλη. Αυτή τη φορά το συμβόλαιο του Θεού με τους ανθρώπους συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνη παραίνεση: αγαπάτε αλλήλους.

Η ανυπόκριτη αγάπη αναγορεύθηκε σε στάση και τρόπο ζωής. Τρόπο ζωής που μετράται με την ετοιμότητά μας να αναγνωρίσουμε στο πρόσωπο του άλλου όχι απλά τον συνάνθρωπο, αλλά τον αδελφό.Κι όμως σήμερα λησμονούμε το θείο θέλημα. Επιθυμούμε εμείς να αποφασίζουμε αν θα δεχθούμε ή θα αρνηθούμε το δώρο της νέας ζωής.

Επιθυμούμε εμείς να ορίζουμε τον τερματισμό της επίγειας ζωής μας. Επιθυμούμε εμείς να δώσουμε νέα σημασία στον θεόδοτο θεσμό της οικογενείας.

Επιθυμούμε εμείς να κυβερνάμε την κτίση όχι ως εχέφρονες οικονόμοι, αλλά ως στυγνοί εκμεταλλευτές. 

Επιθυμούμε εμείς είτε να καταπιέζουμε την πίστη στον Θεό, είτε να την μετατρέπουμε σε μέσο επιβολής μισάνθρωπων ιδεολογιών. Κι αφού βάλαμε τον Θεό στο περιθώριο και καταργήσαμε τα σύνορα με την τεχνολογία, ήρθε ο φόβος να υψώσει νέα τείχη.

Φόβο νιώθουμε, διότι υπάρχουν γύρω μας ανθρώποι αποφασισμένοι να καταπατήσουν τις ζωές άλλων, για να επιβάλλουν μισανθρώπως το δικό τους θέλημα. Νιώθουμε όπως ο Αλεξανδρινός ποιητής που απελπισμένα ομολογεί: "Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη".

Ο κόσμος που βγήκε βαριά πληγωμένος από τον παραλογισμό των δύο παγκοσμίων πολέμων, τώρα πλέον αντιμετωπίζει μια απειλή καθόλου συμβατική, αλλά μάλλον υπέρμετρα ασσύμετρη. Το κατ’ εικόνα Θεού στον άνθρωπο έχει αμαυρωθεί τόσο πολύ, καθώς ο άνθρωπος ενέδωσε στο ίδιο θέλημα, ώστε η προοπτική της ομοιώσεως προς τον Θεό να φαντάζει απελπιστικά μακρινή.

Κι όμως ο Χριστός, που σήμερα γεννάται, μας είπε: “ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος”. Ο Χριστός φιλανθρώπως δεσμεύθηκε να παραμείνει στο πλευρό μας. Ποιό αντίδωρο οφείλουμε στο Χριστό; 

Το αντίδωρο που οφείλουμε είναι η ειρηνική επανάσταση της συνειδήσεώς μας με λάβαρο την εντολή της αγάπης, την εντολή του συμβολαίου που υπογράψαμε με τον Θεό.Η ειρηνική αυτή επανάσταση οφείλει να αντιστρέψει το εκκρεμές της ιστορίας από το ίδιο θέλημα στο θέλημα του Θεού.

Έχουμε το ελαφρυντικό της αγνοίας ή της παρανοήσεως του θείου θελήματος; Όχι! Διότι η αλήθεια εκφράστηκε ευαγγελικώς και συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνο λέξη: έλεος.

Ο Κύριος μας είπε: ψωμίστε τον πεινασμένο, ξεδιψάστε τον διψασμένο, ντύστε τον γυμνό, φιλοξενήστε τον αναγκεμένο, απαλύνετε τον πόνο του ασθενούς, επισκεφθείτε τον φυλακισμένο. Δηλαδή μοιραστείτε, αγαπήστε, κοινωνήστε τον πόνο του άλλου. Ενδιαφερθείτε για το δίκαιο του άλλου, μην ανέχεστε την υποκρισία των πολλών.

Αγαπητοί μου αδελφοί,

Ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής είπε: «Ο Θεός δεν θέλει μόνος να μας σώσει... Πάντοτε βοηθεί, πάντα προφθάνει, αλλά θέλει και εμείς να εργαστούμε, να κάνουμε εκείνο που μπορούμε». 

Ο Θεός σέβεται την ελευθερία μας, αλλά πάντα προσμένει να απλώσουμε το χέρι. Προσμένει να συνεργήσουμε, να κάνουμε αυτό που μπορούμε, ώστε να πετύχουμε αυτό που ευαγγελίστηκε ο Κύριός μας, που σήμερα γεννάται: την επιστροφή στην κοινωνία με τον Θεό.

Χρόνια Πολλά!

†Ο Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής

Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β΄

-----------------------

ΜΗΝΥΜΑ

ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ κ. ΘΕΟΦΙΛΟΥ

Ο Πατήρ ηυδόκησε. Ο Λόγος σαρξ εγένετο.

Και η Παρθένος έτεκε Θεόν ενανθρωπήσαντα

Αστήρ μηνύει. Μάγοι προσκυνούσι.

Ποιμένες θαυμάζουσι και η κτίσις αγάλλεται.

(Τροπάριον Αίνων των Χριστουγέννων).

Η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική του Χριστού Εκκλησία εορτάζει σήμερον πανηγυρικώς μυστήριον «ξένον και παράδοξον» και ευαγγελίζεται τούτο  «εν χαρά μεγάλη σφόδρα»  εις άπαντα τον κόσμον έως εσχάτου της γης.

Η Εκκλησία εορτάζει το υπερφυές και εξαίσιον γεγονός ότι ο Θεός Πατήρ, ο Δημιουργός και Κυβερνήτης του σύμπαντος, εξ άκρας αγάπης και ευσπλαγχνίας κινούμενος, ανεδημιούργησε, ανεγέννησε και ανέπλασε τον φθαρέντα υπό της αμαρτίας άνθρωπον, εν τω προσώπω του Μονογενούς Υιού και προαιωνίου Λόγου Αυτού.

Η Εκκλησία παρέλαβε εξ αποκαλύψεως ότι εξεπληρώθη η επαγγελία του Θεού προς τους προφήτας.  Ότι, «ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου» (Γαλ. 4, 4), επί Καίσαρος Οκταβιανού Αυγούστου (Λουκ. 2, 1), ετέχθη κατά σάρκα εις Βηθλεέμ της Ιουδαίας, ο εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου εις Ναζαρέτ της Γαλιλαίας σαρκωθείς και ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού. (Λουκ. 1, 34).

Ο Χριστός Ιησούς «εν μορφή Θεού υπάρχων, εγένετο εν ομοιώματι ανθρώπων, έλαβε δούλου μορφήν, ευρέθη σχήματι ως άνθρωπος»  (Φιλιπ. 2, 6 κ  7), «γενόμενος εκ γυναικός, γενόμενος υπό νόμον, ίνα οι άνθρωποι την υιοθεσίαν απολάβωμεν» (Γαλ. 4, 4), ίνα «γίνωμεν τέκνα Θεού» (Ιωάν. 1, 12).

Αύτη υπήρξεν η οικονομία του Θεού δια την ανακαίνισιν της ανθρωπότητος.  Κατά τον ιερόν υμνωδόν, «ο αχώρητος παντί εχωρήθη εν γαστρί, ο εν κόλποις του Πατρός και εν αγκάλαις της μητρός». 

Κατά τον θεοφόρον της Εκκλησίας Πατέρα Αθανάσιον τον Μέγαν, «ο ασώματος και άφθαρτος και  άυλος του Θεού Λόγος παρεγένετο εις τήν  ημετέραν χώραν καί  ενηνθρώπησε,  ίνα  ημείς θεοποιηθώμεν, εφανέρωσεν  εαυτόν δια σώματος, ίνα ημείς του αοράτου Πατρός έννοιαν λάβωμεν και αυτός υπέμεινε την παρ’ανθρώπων ύβριν, ίνα ημείς αθανασίαν κληρονομήσωμεν»  (Περί Ενανθρωπήσεως, κεφ. 8 κ  54).  

Ωσαύτως κατά τον θεοφόρον Πατέρα  άγιον Κύριλλον Αλεξανδρείας,  «επέφανεν ημίν ο Μονογενής του Θεού Λόγος, όν  η αγία Θεοτόκος και  απειρόγαμος Μαρία  εκ Παρθενικών λαγόνων εβλάστησε, τό  ζωοποιόν βλάστημα, ο ενανθρωπήσας Θεός, ο ελεύθερος εν δούλου μορφή.

Ο καθ’ ημάς δι’ ημάς, και σαρξ εγένετο - ουκ εν ανθρώπω γέγονε - αλλά σαρξ γέγονε, τουτέστιν άνθρωπος, ουκ αποβεβληκώς το είναι Θεός, αλλ’ εν προσλήψει σαρκός μεμενηκώς όπερ ην». (Ομιλία Β, Λεχθείσα εν Εφέσω, PG 77, 988C-989Α), «εμψυχωμένος ψυχή λογική εν τη μια υποστάσει του Λόγου σεσαρκωμένη» ( Προς Νεστόριον,  Επιστολή XVII, PG. 77, 116 C).

Εις το αποκαλυπτόμενον τούτο θειότατον μυστήριον καλείται μάρτυς, συμμέτοχος και συνεργός η ανθρωπότης, χάριν της οποίας και ετελεσιουργήθη. Απλοί  ποιμένες αγραυλούντες καλούνται δια στρατιάς  αγγέλων, ψαλλόντων εις τον ουρανόν τούτον της Βηθλεέμ, «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. 2, 14). 

Καλούνται, ίνα ίδωσι εις τα ίδια και γνώριμα αυτών, ήτοι εις την φάτνην των αλόγων ζώων, τον νεογέννητον Χριστόν. Αλλά και θεράποντες της επιστήμης, μάγοι Περσών βασιλείς, καλούνται κατά τον υμνωδόν «υπό του ουρανού δι’ αστέρος και προσφέρονται ως απαρχή της εξ εθνών Εκκλησίας εις το κείμενον Νήπιον εν φάτνη, τούτους δε κατέπληττον ου σκήπτρα και θρόνοι, αλλ’ εσχάτη πτωχεία, ουδέν γαρ ευτελέστερον σπηλαίου, ουδέν δε ταπεινότερον σπαργάνων, εν οις διέλαμψε ο πλούτος της Θεότητος Αυτού».

Την κατά την ενανθρώπησιν και κατά σάρκα γέννησιν, κένωσιν, πτωχείαν και ομοίωσιν κατά πάντα τοις ανθρώποις εκτός αμαρτίας ενεστερνίσθη ο Κύριος και εις όλον τον επί της γης βίον αυτού. Εταύτισεν  Εαυτόν μετά του προσλήμματος Αυτού, ήτοι του ανθρώπου, εις όλα τα αδιάβλητα ανθρώπεια πάθη έως και τον θάνατον.

Διέφυγε τον κίνδυνον της εξουσιαστικής μανίας του Ηρώδου ουχί εν τη θεϊκή δυνάμει Αυτού ή εν βία αλλά εν τη ενδύσει και δυνάμει της ανθρωπίνης αδυναμίας, μετοικών εκ Βηθλεέμ εις Αίγυπτον και εκείθεν δι’ αγγέλου εις Ναζαρέτ προσκαλούμενος, εξ ης και την προσωνυμίαν Ναζωραίος προσέλαβε και εξ ης ενηλικιωθείς και βαπτισθείς υπό Ιωάννου εις Ιορδάνην εκήρυξεν ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν. 

Εχάραξε ριζικήν τομήν και καμπήν εις την ανθρωπίνην ζωήν και ιστορίαν, ήτοι την νέαν περίοδον της χάριτος, της Καινής Διαθήκης, εν η ευηργέτησε και ιάσατο ασθενείς, ανέστησε νεκρούς και προσήνεγκεν τω Πατρί εν τω σταυρώ το προσληφθέν σώμα Αυτού, και ανέστη εκ νεκρών, ίνα συναναστήση τους πιστεύοντας εις Αυτόν.

Το έργον Αυτού της ειρήνης, συγγνώμης, συνδιαλλαγής, δικαιοσύνης, αγιασμού και σωτηρίας, αναληφθείς εις ουρανούς ο Κύριος, ανέθεσεν εν Αγίω Πνεύματι εις τους αγίους Αυτού μαθητάς και αποστόλους, εις το σώμα Αυτού, την Εκκλησίαν.

Αύτη δια μέσου των αιώνων και σήμερον, αποτελεί την φανέρωσιν της βασιλείας του Θεού, την οποίαν εισήγαγεν εις τον κόσμον ο μεγάλης βουλής άγγελος, ο άρχων της ειρήνης, ο  Ενανθρωπήσας Κύριος Ιησούς Χριστός.

Αύτη κατακοσμεί τα ήθη των ανθρώπων, κηρύττει, ως εδιδάχθη παρά του ιδρυτού αυτής, ειρήνην τοις μακράν και τοις εγγύς, αγάπην εις τον πλησίον αλλά και εις τον εχθρόν δια μεταμόρφωσιν του πεπτωκότος κόσμου εις παράδεισον, την επιστροφήν του πλανηθέντος ανθρώπου εις το πρωτόκτιστον αυτού κάλλος και την συμμετοχήν αυτού εις την δόξαν του Χριστού παρά τω Πατρί.

Η των Ιεροσολύμων Μήτηρ των Εκκλησιών μαρτυρεί και διακονεί  το μυστήριον του αγγελικού ύμνου, της «επί γης ειρήνης και εν ανθρώποις ευδοκίας»,  εις τους τόπους, εις τους οποίους τούτο απεκαλύφθη. 

Σήμερον δε, ημέρα της εορτής της του Χριστού κατά σάρκα γεννήσεως, βιοί τούτο εις το απέριττον τούτο και θεοδέγμον Σπήλαιον και εις την Κωνσταντίνειον και Ιουστινιάνειον ταύτην Βασιλικήν, την αποτελούσαν ευλογίαν και προστασίαν όλων των κατοίκων  της Αγίας Γης και δη των της Βηθλεέμ.

Από του ιερού τούτου εκκλησιαστικού μνημείου καταγγέλλομεν πάσαν πράξιν τρομοκρατικής ή και πολεμικής βίας, πάσαν πράξιν κατακτήσεως ή σφετερισμού ξένων εδαφών, πυρπολήσεως ιερών σεβασμάτων των θρησκειών, βασανισμού ανθρώπων και εκμεταλλεύσεως αιχμαλώτων και δη αμάχων γυναικοπαίδων και ποιούμεθα έκκλησιν υπέρ των χριστιανών της Αγίας Γης, ίνα παραμένωσι εις τας  πατρογονικάς αυτών εστίας της Μέσης Ανατολής.

Ευχόμεθα δε εις το ευσεβές χριστεπώνυμον ποίμνιον Ημών εις την Αγίαν Γην και οπουδήποτε γης και εις τους προσερχομένους εκ περάτων της γης ευλαβείς προσκυνητάς την χάριν, την δύναμιν, την ειρήνην και την ευλογίαν του δι’ ημάς σαρκί νηπιάσαντος και εκ της Αειπαρθένου Μαρίας κατά σάρκα τεχθέντος Θεού και Σωτήρος ημών Κυρίου Ιησού Χριστού.

Εν τη Αγία Πόλει Βηθλεέμ,  ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2016

Διάπυρος προς Κύριον ευχέτης,

ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ’

Πατριάρχης  Ιεροσολύμων

-----------------------

Μήνυμα Του Αρχιεπικόπου Τιράνων και Πάσης Αλβανίας Αναστασίου

επί τη  εορτή των Χριστουγένων

 «Ἑαυτὸν ἐκένωσεν...» (Φιλιπ. 2:7)

«Παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν»(Ησ. 9:6)

Οι αλήθειες που αναδύονται από την εορτή των Χριστουγέννων αιφνιδιάζουν.  Συνήθως, η γαλήνη, η παιδική αθωότητα, η ευφροσύνη, η αγάπη, η δοξολογία, και η ελπίδα μαγνητίζουν την προσοχή. Υπάρχει όμως και κάτι που συχνά παραβλέπεται: η ανατροπή της αλαζονείας, μιας ροπής που κατά κανόνα οδήγεί το ανθρώπινο γένος σε φοβερές συγκρούσεις, τραγωδίες και αδιέξοδα.

Ο Χριστός «οὐκ ἦλθεν ἐν κόμπῳ ἀλαζονείας», (Α’ Κλήμεντος), υπογραμμίζει ο αποστολικός πατήρ Κλήμης Ρώμης. Τα γεγονότα που σχετίζονται με την έλευση του  Θεανθρώπου, καταργούν, με τρόπο εκπληκτικό, με το ακτινοβόλο πρόσωπο του θείου Βρέφους, το γόητρο της αλαζονείας.  

Ο Ανέκφραστος, ο Απερινόητος και Παντοδύναμος Θεός, προσλαμβάνοντας την ανθρώπινη φύση,  δεν επιλέγει τη μορφή ενός καταξιωμένου σοφού, ενός ρωμαλέου γίγαντα, ενός ισχυρού αυτοκράτορα. Έρχεται ως βρέφος, ως αθώο παιδί.

Και κατόπιν, σε όλη τη διάρκεια της ζωής Του, «ἑαυτὸν ἐκένωσεν, μορφὴν δούλου λαβών» (Φιλ. 2:7).  Αντιστάθηκε σε κάθε τύπο αλαζονείας: στην επηρμένη εξουσία του Ηρώδη, τη θρησκευτική υπεροψία των Φαρισαίων και Γραμματέων, την κυβερνητική υπερηφάνεια του Πιλάτου.

Η αλαζονεία δεν έπαψε να υπονομεύει την ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων και την πρόοδο της κοινωνίας.  Και σήμερα, πάνω από 2.000 χρόνια μετά  τη Γέννηση του Χριστού, η αλαζονεία, σε ποικίλες εκφράσεις, εξακολουθεί να καταδυναστεύει ποικιλότροπα την ανθρωπότητα.

Το αυθεντικό χαρακτηριστικό της αλαζονείας το αποκαλύπτει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «ὅτι γάρ οὐδέν εἶναι νομίζει πάντας ἀνθρώπους πρός ἑαυτόν, αὐτός ἀποφαίνεται̇ τοῦτο γἀρ ἀλαζονεία». Η αλαζονεία συνοδεύεται από τη σκληρότητα, την αδικία, την παράνοια, τη βία. Δεν σέβεται την αξιοπρέπεια και την ελευθερία των άλλων.

Κυρίως, περιφρονεί την αλήθεια, κατά την φράση του Αγίου Κλήμεντος: «μετεώρους ἀπό τῆς ἀληθείας ποιεῖ». Προκαλεί κάθε είδους καταστροφές, οδηγώντας συχνά τον αλαζόνα στην αυτοκαταστροφή.

Όλοι σήμερα αναγνωρίζουν  την ανάγκη παγκόσμιας ειρήνης και αλληλεγγύης. Αυτό, όμως, που κατά κανόνα παραβλέπεται, είναι μια κρίσιμη αλήθεια: ότι το αντίθετο της ειρήνης και της δικαιοσύνης  δεν είναι ο πόλεμος και η οικονομική εκμετάλλευση, αλλά ο εγωκεντρισμός, ο οποίος είναι η ρίζα της αλαζονείας. Ο εγωκεντρισμός ατόμων, ομάδων, εθνών.  

Ο ιός της αλαζονείας μεταλλάσσεται μολύνοντας επικίνδυνα πολλούς ανθρώπους και όχι μόνο όσους βρίσκονται σε υψηλές θέσεις, πολιτικές, οικονομικές, εκκλησιαστικές, ακαδημαϊκές. Εμφανίζεται σε ευφυείς και προβεβλημένους αλλά και σε απαίδευτους και μικρονοϊκούς.  Μολύνει πλούσιους αλλά και πτωχούς.

Ο καρκίνος της αλαζονείας, με τις πολυποίκιλες μεταστάσεις και μορφές, επανειλημμένως επισημαίνεται και ιδιαίτερα για όσους αποκτούν υψηλά αξιώματα: «Ὁσῳ μέγας εἶ, τοσούτῳ ταπεινοῦ σεαυτόν, καὶ ἔναντι Κυρίου εὑρήσεις χάριν·»(Σοφία Σειράχ 3:18). Η Βιβλική και Πατερική γραμματεία επεξεργάζονται και τονίζουν την αλήθεια, ότι: «Ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσιν χάριν».

Οι σύγχρονοι, βέβαια, ρυθμοί της κοινωνίας κολακεύουν ποικίλες μορφές αλαζονείας και είναι αντίθετοι στο πνεύμα της ταπεινοφροσύνης που εκπέμπει η εορτή των Χριστουγέννων.  Το μήνυμα αυτό χάνεται μέσα στους εκκωφαντικούς θορύβους επιδείξεως και χλιδής, στην εξωτερική λάμψη και τη φαντασμαγορία. 

Η ταπεινοφροσύνη και η απλότητα στην ευδαιμονιστική εποχή μας φαίνονται εκτός τόπου και χρόνου. Ακόμη και μέσα στα εκκλησιαστικά περιβάλλοντα, έστω και αν γίνεται πολύς λόγος για την ταπείνωση, ο τρόπος σκέψεως και συμπεριφοράς συχνά προδίδει μία λανθάνουσα οίηση.

Παρά ταύτα, η ανατροπή της αλαζονείας που πραγματοποιήθηκε με την έλευση του Λόγου του Θεού και η κατά Χριστόν ταπείνωση καθορίζουν σταθερά το μυστικό της πνευματικής δυνάμεως και ακτινοβολίας της Εκκλησίας.

Με τη θυσιαστική αγάπη των συνειδητά πιστών, «τῶν ἐκζητούντων τόν Κύριον». Το αποτελεσματικό αντίδοτο στον καρκινογενή εγωκεντρισμό το προσφέρει ο Ιησούς Χριστός, -ο οποίος γεννήθηκε ταπεινά και ολοκλήρωσε την αποστολή Του με την άκρα ταπείνωση του Σταυρού-, το παράδειγμά Του, με τον λόγο Του: «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι, καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ· καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν·»  (Ματθ. 11:29).

Ιδιαιτέρως καταλαβαίνουμε και δεχόμαστε την ακτινοβολία της Χάριτός Του με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Αυτό προ πάντων τονίζει την άκρα ταπείνωσή Του και μεταδίδει διαχρονικά τη Χάρη Του στην ανθρωπότητα.  Και παραμένει, όπως διατρανώθηκε στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο των Ορθοδόξων τον Ιούνιο του 2016, το κατεξοχήν κέντρο της Ορθόδοξης πνευματικότητας και της ενότητας της Εκκλησίας.

Είθε, «ὁ ἐν σπηλαίῳ γεννηθείς καί ἐν φάτνῃ ἀνακλιθείς Χριστός, ὁ ἀληθινός Θεός ἡμῶν», να μας ελευθερώνει από κάθε μορφή φανερής ή κρυφής αλαζονείας και από κάθε τύπο αιχμαλωσίας στον εγωκεντρισμό και τις ποικίλες παραλλαγές του. 

Και να μας αξιώνει να ζούμε με ταπείνωση και απλότητα ψυχής, ακολουθώντας τα ίχνη Του. Χαρούμενα Χριστούγεννα, ευλογημένος και δημιουργικός ο νέος χρόνος.

† Ο Τιράνων και Πάσης Αλβανίας 

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

Τομέας Ενημέρωσης: Voiotosp.blogspot.gr