Η ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΚΑΣΤΡΟ ΚΟΥΒΑ

 

Η ιστορία θα με δικαιώσει, δήλωσε ο Φιντέλ Κάστρο το 1953, λίγο προτού αρχίσει να αφήνει το αποτύπωμά του στο παγκόσμιο στερέωμα. Έκανε λάθος. Κρατώντας στα χέρια του την εξουσία για σχεδόν μισό αιώνα, έφερε τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση στα πρόθυρα πυρηνικού πολέμου, προήγε την επανάσταση και την καταπίεση, ενώ μετέτρεψε τη νησιωτική του χώρα σε ένα παραδόπιστο, αστυνομικό κράτος.

Ο θάνατός του θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο προς ένα καλύτερο μέλλον για την Κούβα -ιδιαίτερα εάν οι γείτονές της, ξεκινώντας με τις ΗΠΑ, επιδιώξουν τις κατάλληλες πολιτικές. Όσο αδίστακτος ήταν, άλλο τόσο ήταν χαρισματικός. Ο Κάστρο κατάφερε να κρατήσει μακριά μια υπερδύναμη που βρισκόταν σε απόσταση μόλις 145 χιλιομέτρων από τις ακτές της Κούβας κυρίως μέσω της δύναμης της θέλησης και να καταστεί είδωλο αντιαμερικανισμού για τον μισό πλανήτη.

Η ευφυής του στρατηγική να βρίσκει πάτρονες - πρώτα τη Σοβιετική Ένωση, και, στη συνέχεια, τη Βενεζουέλα- επέτρεψε στη χώρα να αντέξει το εμπάργκο των ΗΠΑ καθώς και τις δικές του οικονομικές πολιτικές, οι οποίες μετέτρεψαν την πιο προηγμένη οικονομία της Καραϊβικής σε "καμμένο χαρτί".

Κάθε απολογισμός της κληρονομιάς του πρέπει να αναγνωρίζει τα επιτεύγματα της κουβανικής επανάστασης: τα υψηλά ποσοστά αλφαβητισμού και ένταξης στην εκπαίδευση, τα χαμηλά επίπεδα εγκληματικότητας και παιδικής θνησιμότητας, τα σχετικά χαμηλά επίπεδα φτώχειας και ανισότητας και την καθολική υγειονομική περίθαλψη.Αλλά το τίμημα ήταν εξωφρενικό.

Ο Κάστρο κατασπατάλησε τεράστιους οικονομικούς πόρους της χώρας και διέπρεψε στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για δεκαετίες είχε μετατρέψει το νησί του σε φυλακή, οι πολίτες δεν απολάμβαναν την ελευθερία του λόγου, ενώ οι αντιφρονούντες δεν είχαν δικαίωμα να ταξιδέψουν και υπόκειντο σε αυθαίρετες συλλήψεις.

Το ερώτημα είναι τώρα πώς είναι ο καλύτερος τρόπος να μείνει πίσω αυτή η κληρονομιά. Ως παντοτινός αγγελιοφόρος των "los historicos" -της παλιάς επαναστατικής φρουράς- ο Κάστρο ήταν το προπύργιο της επαναστατικής θέρμης που παρεμπόδιζε τις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Μετά την επίσκεψη του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στην Κούβα το Μάρτιο, ο Κάστρο σχολίασε σαρκαστικά ότι "δεν χρειαζόμαστε από την αυτοκρατορία να μας δώσει τίποτα". Και παρά τις αντιδράσεις του, οι σχέσεις ΗΠΑ-Κούβας αποψύχθηκαν. Ο θάνατός του θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για ταχύτερη πρόοδο, τόσο στις σχέσεις με τις ΗΠΑ όσο και στην αποκατάσταση των ελευθεριών στη χώρα.

Σίγουρα, ο αδελφός του, Ραούλ, ο πρόεδρος της Κούβας από το 2008, δεν είναι ένας φιλελεύθερος εν αναμονή. Οι μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών ήταν άτολμες. Η επίσκεψη Ομπάμα προκάλεσε την αμυντική στάση και τον απομονωτισμό της ηγεσίας του κόμματος, πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί βραχυπρόθεσμα και μετά το χαμό του Κάστρο του προσβύτερου. 

Αν την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ αναστρέψουν την πορεία της βελτίωσης των σχέσεων, όπως έχει απειλήσει ο εκλεγμένος πρόεδρος Donald Trump, ο θάνατος του Κάστρο θα μπορούσε να αποτελέσει οπισθοδρόμηση και όχι ευκαιρία. Οι μεγάλοι σε ηλικία πλέον επαναστάτες της Κούβας θα μπορούσαν να ξαναβρούν τη δυναμική τους - με κάποιο κόστος για τις ΗΠΑ και με τεράστιο κόστος για την Κούβα.

Ένα μικρό βήμα για να αποτραπεί αυτό το αποτέλεσμα θα ήταν η παρουσία του Προέδρου Ομπάμα στην κηδεία του Κάστρο. Με την επιστροφή του στην Αβάνα, ο Ομπάμα θα μπορέσει να εκφράσει τη δέσμευση των ΗΠΑ να προχωρήσουν τις σχέσεις τους με τον κουβανικό λαό, να εκφράσει το σεβασμό του για τα επιτεύγματά τους.

Αλλά και τα δεινά που υπέστησαν υπό τον Κάστρο, και να επιβεβαιώσει ότι οι προοπτικές τους, με λίγη τύχη, ίσως μπορούν να βελτιωθούν.Αντί του λαϊκισμού και της αγανάκτησης, τόσο η Ευρώπη όσο και η Τουρκία πρέπει να αναπτύξουν "στρατηγική υπομονή" για να εδραιώσουν την Τουρκία στην Ευρώπη.

Ο Αλέξης Τσίπρας πάει στην Κούβα για τον Φιντέλ Κάστρο

Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα παραστεί σε εκδήλωση στη μνήμη του Φιντέλ Κάστρο, ο θάνατος του οποίου ανακοινώθηκε το ξημέρωμα του Σαββάτου από τον αδερφό του, Ραούλ.

Σημειώνουμε πως το σημερινό, βαρύ πρόγραμμα του πρωθυπουργού θα τηρηθεί κανονικά. Η αναχώρηση του για την Κούβα θα γίνει απόψε το βράδυ και θα παρευρεθεί στη δημόσια λαϊκή συγκέντρωση προς τιμήν του Κάστρο στην Plaza de la Revolucion όπου θα βρίσκονται όλοι οι ηγέτες των κρατών που θα προσέλθουν στη χώρα.

Ο Αλέξης Τσίπρας θα επιστρέψει στην Ελλάδα τα ξημερώματα της Πέμπτης. Το πρωί της Δευτέρας, ο πρωθυπουργός θα είναι στη συνεδρίαση του πολιτικού συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ στο Μαξίμου, ενώ στις 17.00 το απόγευμα, έχει συνάντηση με τον επίτροπο Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί.

Η κηδεία του Κουβανού ηγέτη θα πραγματοποιηθεί στις 4 Δεκεμβρίου στο Σαντιάγο ντε Κούβα ενώ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, θα γίνονται διάφορες εκδηλώσεις προς τιμήν του και μια πομπή με τις στάχτες του θα διασχίσει τη χώρα για τέσσερις ημέρες.

Με μια διπλή ανάρτηση, στον προσωπικό του λογαριασμό σε twitter και facebook, αποχαιρέτησε χθες, Σάββατο, τον Φιντέλ Κάστρο, ο πρωθυπουργός.

Στο λογαριασμό του στο facebook ο κ. Αλέξης Τσίπρας, αναλυτικότερα έγραψε, ενθυμούμενος την επιστολή που είχε λάβει από τον αποθανόντα ηγέτη της Κούβας:

"Στις τωρινές πολιτικές συνθήκες στον πλανήτη μας κάθε απόφαση, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, πρέπει να αναλύεται και να εφαρμόζεται με προσοχή, έγραφε η συγχαρητήρια επιστολή που είχα δεχθεί από τον ιστορικό ηγέτη της παγκόσμιας αριστεράς, τον Φιντέλ Κάστρο.

Ο ίδιος υπήρξε εγγυητής της αξιοπρέπειας και της ανεξαρτησίας του λαού του, ενώ έθεσε τις βάσεις για την περιφερειακή συνεργασία στη Λατινική Αμερική. Η γενιά που φεύγει μας κληροδοτεί μια τεράστια ιστορική, συμβολική και πολιτική παρακαταθήκη, την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε σε συνθήκες εξόχως δύσκολες, με την αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού να έχει επέλθει, αλλά το όραμα του σοσιαλισμού να μην έχει βρει ακόμη την νέα άρθρωσή του.

Γι'αυτό και όπως λέει ο Φιντέλ, όσοι αγωνίζονται σήμερα για να αντιμετωπίσουν τις καταστροφές που απειλούν τον πλανήτη, πρέπει να αναλύουν και να εφαρμόζουν με προσοχή κάθε πολιτική απόφαση. Αντίο κομαντάντε. Ως την παντοτινή νίκη των λαών!".

Θυμίζουμε πως λίγες ώρες μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 και την επικράτηση του "Όχι", ο Φιντέλ Κάστρο έστειλε στον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα τη συγχαρητήρια επιστολή στην οποία εκείνος αναφέρεται παραπάνω. Ο ηγέτης της Κούβας έκλεισε την επιστολή αποκαλώντας τον Τσίπρα "σύντροφε".

Η επιστολή ως έχει:

"Εξοχότατε κ. Αλέξη Τσίπρα,

Πρωθυπουργέ της Ελλάδας

Σας συγχαίρω θερμά για τη λαμπρή πολιτική σας νίκη, τις λεπτομέρειες της οποίας παρακολούθησα από κοντά μέσω του καναλιού TeleSur. Η Ελλάδα είναι πολύ οικεία για τους Κουβανούς. Αυτή μας δίδαξε φιλοσοφία, τέχνη και επιστήμες της αρχαιότητας όταν σπουδάζαμε στο σχολείο και, μαζί με αυτά, την πιο περίπλοκη από όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες: την τέχνη και την επιστήμη της πολιτικής.

Η χώρα σου, ειδικά η τόλμη της στην παρούσα συγκυρία, γεννά το θαυμασμό στους λαούς της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής αυτού του ημισφαιρίου, που βλέπουν πώς η Ελλάδα, μπροστά σε απειλές από το εξωτερικό, υπερασπίζεται την ταυτότητά της και την κουλτούρα της.

Ούτε ξεχνούν ότι ένα χρόνο μετά την επίθεση του Χίτλερ στην Πολωνία, ο Μουσολίνι διέταξε το στρατό του να εισβάλει στην Ελλάδα, και αυτή η γενναία χώρα απώθησε την επίθεση και ανάγκασε τους εισβολείς να υποχωρήσουν, κάτι που οδήγησε στην ανάπτυξη τεθωρακισμένων γερμανικών δυνάμεων στην Ελλάδα οι οποίες παραμέρισαν τους αρχικούς στόχους της ύπαρξής τους.

Η Κούβα αναγνωρίζει το θάρρος και τις επιχειρησιακές ικανότητες των ρωσικών στρατευμάτων, που, ενωμένες με τις δυνάμεις του ισχυρού συμμάχου τους, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, και με αυτές άλλων εθνών της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, επιχειρούσαν πάντα να αποφεύγουν τον πόλεμο.

Αλλά ποτέ δεν επέτρεψαν η στρατιωτική επιθετικότητα να περάσει χωρίς μια απάντηση πειστική και συντριπτική. Στις τωρινές πολιτικές συνθήκες στον πλανήτη μας, όταν η ειρήνη και η επιβίωση του είδους μας κρέμονται από μια κλωστή, κάθε απόφαση, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. 

 Πρέπει να αναλύεται και να εφαρμόζεται με προσοχή, με τρόπο που κανείς δε θα μπορεί να αμφισβητήσει την εντιμότητα και την σοβαρότητα με τις οποίες πολλοί από τους πιο υπεύθυνους και σοβαρούς από όσους διοικούν, αγωνίζονται σήμερα για να αντιμετωπίσουν τις καταστροφές που απειλούν τον πλανήτη.

Σας ευχόμαστε, εντιμότατε σύντροφε, Αλέξη Τσίπρα 

τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία".