ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡΟΥΣΗΣ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ. κ. ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ ΛΑΜΠΡΥΝΙΑΔΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΝΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ ΣΕ ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΟΥ Α.Π.Θ.

 

Παναγιώτατε εκπρόσωπε της Α. Θ. Παναγιότητος τού Οικουμενικού ημών Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου

Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών καί πάσης Ελλάδος

Σεβασμιώτατοι καί Θεοφιλέστατοι άγιοι Αρχιερείς

Κύριοι Εκπρόσωποι τών πολιτικών, στρατιωτικών καί λοιπών αρχών της πόλεως

Κύριε Πρύτανη καί κυρίες καί κύριοι αναπληρωτές Πρύτανη

Κύριε Κοσμήτορ, κύριοι Πρόεδροι

Κυρίες καί κύριοι συνάδελφοι

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι

Αγαπητές φοιτήτριες καί φοιτητές μας

Τό Τμήμα Ποιμαντικής καί Κοινωνικής Θεολογίας, μαζί μέ τό αδελφό Τμήμα Θεολογίας τής Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου μας βρίσκονται σήμερα στήν εξαιρετικά τιμητική θέση νά προβαίνουν στήν αναγόρευση ώς επιτίμου διδάκτορος τής Θεολογίας τού Μακαριωτάτου   Αρχιεπισκόπου   Αθηνών   καί  πάσης  Ελλάδος   κ. Ιερωνύμου του Β', του εκκλησιαστικού ανδρός στον όποίον ή Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ανέθεσε πρό οκτώ και πλέον ετών την πολυεύθυνο οίακοστροφία της σε καιρούς χαλεπούς.

Ό Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος και Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος κ. Ιερώνυμος Β', κατά κόσμον Ιωάννης Λιάπης, γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1938 στά Οινόφυτα Βοιωτίας. Οί ευσεβείς γονείς του, Τάσος και Δήμητρα Λιάπη, άσχολοϋνταν μέ άγροτοκτηνοτροφικές εργασίες, γεγονός πού άφησε τό αποτύπωμα του και στόν Ιωάννη, τό δεύτερο παιδί τους, πού και σήμερα άκόμη συγκινείται μέ ό,τι έχει σχέση μέ τη γη και τήν αγροτική ζωή.

Ή γνωριμία, όμως, και πνευματική σύνδεση του νεαρού Ιωάννη μέ τόν αρχιμανδρίτη και γέροντα του και μετέπειτα Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας κυρό Νικόδημο Γραικό στά κατηχητικά σχολεία της γενέτειρας του, έμελλε νά στρέψει τό ενδιαφέρον του στις σπουδές και νά τόν οδηγήσει στή Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου εισήλθε κατόπιν εξετάσεων γιά νά σπουδάσει Αρχαιολογία, πού τόν γοήτευε και απέσπασε τήν προσοχή του κατά τά πρώτα, ελπιδοφόρα ακαδημαϊκά του βήματα.

 Στή συνέχεια, έλαβε και τό πτυχίο της Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Ό Ιωάννης Λιάπης έλαβε υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών γιά μεταπτυχιακές σπουδές, τις όποίες πραγματοποίησε στά πανεπιστήμια του Γκράτς (Αυστρίας), του Wurzburg καί στό Ostkirchliches Institut του Regensburg της τότε Δυτικής Γερμανίας, όπου γνωρίστηκε μέ τόν Γιόζεφ Ράτζινγκερ, τόν μετέπειτα πάπα Βενέδικτο 16ο.

Επιστρέφοντας άπό τό εξωτερικό, εργάστηκε στήν έν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία ώς πανεπιστημιακός βοηθός του καθηγητή Αναστασίου Ορλάνδου στή σύνταξη του Λεξικού αρχιτεκτονικών όρων και στή βιβλιογραφία τών βυζαντινών Μοναστηριών. Υπηρέτησε, έπίσης, και στή Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ώς φιλόλογος καθηγητής στή Λεόντειο Σχολή της Νέας Σμύρνης, στό 9ο Νυκτερινό Γυμνάσιο Αθηνών, καθώς και στό Γυμνάσιο της Αυλώνας.

Όμως, τήν ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία - και όχι τήν έφεση του στήν επιστήμη - θά διέκοπτε μία απόφαση σημαντικότερη, αφού θά εγκατέλειπε τήν άνατέλλουσα επιστημονική του πορεία γιά νά πραγματοποιήσει τό μεγάλο του πόθο: νά ενταχθεί στόν ίερό κληρο.

Τόν πρώτο βαθμό της ίερωσύνης έλαβε τήν 3η Δεκεμβρίου 1967, χειροτονηθείς είς διάκονον στή Θήβα άπό τόν ρηθέντα γέροντα του μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας Νικόδημο λαμβάνων τό όνομα Ιερώνυμος. Μία εβδομάδα άργότερα, τή 10η τοϋ ίδιου μηνός, χειροτονήθηκε είς πρεσβύτερον στήν πόλη της Λεβαδείας, λαβών και τό όφφίκκιο του Αρχιμανδρίτου.

Από τότε έως και τό 1978 υπηρέτησε ώς πρωτοσύγκελλος της Ιεράς αύτης Μητροπόλεως και διετέλεσε διαδοχικά ηγούμενος τών ιστορικών Μονών Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σαγματά και Όσίου Λουκά στό Στείρι της Βοιωτίας.

Κατά τό τελευταίο αύτό διάστημα ό φέρελπις άρχιμανδρίτης Ιερώνυμος υπηρέτησε, έπι του μακαριστού αρχιεπισκόπου Σεραφείμ Τίκα, ώς Γραμματεύς καί κατόπιν Αρχιγραμματεύς τής Ιεράς Συνόδου τής Εκκλησίας τής Ελλάδος.

Τό 1981, μετά από παραίτηση τού μητροπολίτου Νικοδήμου, εξελέγη παμψηφεί από τήν Ιερά Σύνοδο τής Ιεραρχίας μητροπολίτης Θηβών καί Λεβαδείας, εις διαδοχήν τού γέροντος του. Ή εις έπίσκοπον χειροτονία του πραγματοποιήθηκε στίς 4 Οκτωβρίου 1981 στόν Καθεδρικό Ναό τών Αθηνών, προεξάρχοντος τού Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.

Κατά τήν περίοδο τής ποιμαντορίας του στόν μητροπολιτικό θρόνο τής γενετείρας του, ό μητροπολίτης Ιερώνυμος έπετέλεσε ένα σπουδαίο εκκλησιαστικό έργο, τό όποίο συγκεφαλαιούται στήν εύκλεή διαποίμανση τού λαού τού Θεού, στή δημιουργία ενός πρότυπου κοινωνικού έργου καί στήν ανασύσταση τού μοναχικού βίου.

Ενδεικτικά θά μνημονεύσουμε τή δημιουργία καί λειτουργία Ενοριακών Πνευματικών Κέντρων καί Κέντρων Νεότητας στίς περισσότερες ενορίες, τήν ίδρυση καί λειτουργία, μέ δική του πρωτοβουλία, τού Κέντρου Ερευνών τής Ιστορίας καί τού Πολιτισμού τής Βοιωτίας, τό όποίο συνεργάζεται μέ τά Πανεπιστήμια τού Durham καί τού Cambridge, καί τή δημιουργία τού Κέντρου Εύαισθητοποιήσεως Πληθυσμού σέ θέματα περιβάλλοντος καί οικονομικών μεταναστών, τό όποίο λειτουργεί στά Οινόφυτα.

Πόση διορατικότητα μπορεί νά διακρίνει κανείς στά δύο αύτά έργα, τά όποία ακόμη καί σήμερα διατηρούν αξεπέραστη τήν επικαιρότητα καί τήν αναγκαιότητα τους. Στό κοινωνικό του έργο ξεχωρίζουν ή δημιουργία οικοτροφείων, ορφανοτροφείου μέ μορφή ανάδοχης οικογένειας στή Θήβα, και διαφόρων δομών γιά ηλικιωμένους, ψυχικώς πάσχοντες, παιδιά μέ ειδικές άνάγκες, γιά τήν πρόληψη τών ναρκωτικών, γιά άπορους, συμπεριλαμβανομένων και οικονομικών μεταναστών, καθώς και Κέντρου Ιστορικών και Αρχαιολογικών Ερευνών στή Ζάλτσα, στήν Ιερά Μονή Λυκούρεση.

Κατά τή διάρκεια της διακονίας του στή Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας άναπαλαιώθηκαν έξι άνδρώες Ιερές Μονές και δεκαεπτά γυναικείες. Ανάμεσα σέ αύτές συγκαταλέγονται οί ιστορικές Μονές Όσίου Λουκά και Σαγματά. Ώς Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας συμμετείχε έπίσης σέ πολλές Συνοδικές Επιτροπές, ένώ διετέλεσε και Αντιπρόεδρος του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Διετέλεσε, έπίσης, Μέλος μεικτών έπιτροπών Πολιτείας και Εκκλησίας γιά τή μελέτη θεμάτων πού αφορούν στή μοναστηριακή περιουσία και στήν έκκλησιαστική έκπαίδευση και Πρόεδρος της επιτροπής Διαλόγου Κοινωνίας - Εκκλησίας. Αξίζει νά υπογραμμισθεί ότι ύπεραμύνθηκε σταθερά και δημόσια τών δικαίων της Μητρός Εκκλησίας, ώς και τών άγαθών σχέσεων αυτής μετά της Εκκλησίας της Ελλάδος, σέ περιόδους κρίσιμες και έξαιρετικά έπώδυνες.

Στις 7 Φεβρουαρίου του έτους 2008, ήμερα μνήμης του προστάτου του όσίου Λουκά του Στειριώτη, ό μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας Ιερώνυμος έξελέγη άπό τήν Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ό 20ός κατά σειράν άπό της άποδόσεως σέ αύτήν της Αύτοκεφαλίας ύπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου τό έτος 1850.

Κατά τό διάστημα αύτό καί έως σήμερα, έχοντας νά αντιμετωπίσει κατά τό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τής αρχιεπισκοπικής του θητείας τή δεινή οικονομική καί κοινωνική κρίση τής χώρας, ό Μακαριώτατος έχει οργανώσει μέ υποδειγματικό τρόπο, μέ τήν αρωγή καί τών ικανών συνεργατών του, τόσο τό εκκλησιαστικό όσο καί τό κοινωνικό, στίς ευρύτερες διαστάσεις του, έργο τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αλλά καί συλλογικών δομών τής Εκκλησίας τής Ελλάδος.

Ειδικότερα, μέσω τής ιδρύσεως τής Αστικής Μή Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Αποστολή», ή όποία έχει αναπτύξει, ιδιαίτερα κατά τά τελευταία έτη, σπουδαίο ανθρωπιστικό έργο σέ συνεργασία μέ Μητροπόλεις, φορείς τής Τοπικής Αυτοδιοίκησης καί τόν Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, έχει συμβάλει όχι μόνο στήν καθοριστική εξυπηρέτηση σημαντικών αναγκών τής Ελληνικής Κοινωνίας γιά τήν αντιμετώπιση τής σοβούσης ανθρωπιστικής κρίσεως, 

Αλλά καί στήν ίδρυση καί λειτουργία τού «Καρελλείου Πρότυπου Κέντρου Alzheimer», μιάς πρότυπης μονάδας αντιμετώπισης τής νόσου Alzheimer. Επίσης, ίδρυσε Οικοτροφείο Χρονίως Ψυχικά Πασχόντων, δύο «Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, έξι Κέντρα Ήμέρας Ψυχικής Υγείας σέ διάφορες περιοχές τής Ελλάδος, τόν Ξενώνα Ασυνόδευτων Ανήλικων Προσφύγων «Εστία», καί πολλές άλλες δομές κοινωνικής μέριμνας.

Συνέβαλε, έπίσης, στήν καθιέρωση τών σημαντικών προγραμμάτων «Όλοι μαζί μπορούμε», «Ή Εκκλησία στούς δρόμους» καί «Ή Εκκλησία στό Σπίτι», μέ τά όποία διανέμονται καθημερινά περισσότερες άπό 10.000 μερίδες φαγητού σέ άπορους συνανθρώπους μας και περισσότερα άπό 2000 δέματα κάθε μήνα μέ τρόφιμα.

Δύο άλλα προγράμματα στοχεύουν στήν ένίσχυση τών πολιτών τών άκριτικών περιοχών της Ελλάδος:  Τό «Έχω Αποστολή», μέ μιά σειρά άπό δράσεις πού περιλαμβάνουν άποστολές βιβλίων εκπαιδευτικού περιεχομένου σέ σχολικές βιβλιοθηκες άκριτικών περιοχών, και τό «Αποστολή στούς Ακρίτες», μέ τό όποίο στηρίζονται άκριτες σέ νησιωτικές περιοχές της Ελλάδος, μέ τήν παροχή φαρμακευτικού και υγειονομικού υλικού, καθώς και πρωτοβάθμιας ίατρικης περίθαλψης.

Παράλληλα, ένισχύει και δράσεις πού άπευθύνονται σέ φυλακισμένους, άσθενείς, ηλικιωμένους και στις Ένοπλες Δυνάμεις. Στό πλαίσιο του πολυδιάστατου ποιμαντικού έργου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ό Μακαριώτατος κ. Ιερώνυμος έχει ένισχύσει τή λειτουργία του «Κέντρου Στήριξης Οικογένειας», πού είχε ιδρύσει ό μακαριστός προκάτοχος του κυρός Χριστόδουλος, τό όποίο παρέχει κοινωνική και ψυχολογική στήριξη και φροντιστηριακά μαθήματα στά μέλη οικογενειών.

Μερίμνησε, έπίσης, γιά τή δημιουργία του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως πού προσφέρει συνεχή κατάρτιση στούς κληρικούς άλλά και στά λαϊκά στελέχη της Αρχιεπισκοπής, γιά τή λειτουργία Πολιτιστικού Κέντρου και της Βιβλιοθήκης της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και άλλων σημαντικών δομών. Παράλληλα μέ αύτό τό σπουδαιότατο κοινωνικό και ποιμαντικό έργο, ό Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος έχει μεριμνήσει γιά τήν κατασκευή, αποκατάσταση καί συντήρηση ιερών Μονών, ιερών Ναών καί οικημάτων, μέ τήν οικονομική αρωγή ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Θά μνημονεύσουμε ενδεικτικά τήν περίπτωση τού Ιερού Καθεδρικού Ναού Αθηνών, τού Συνοδικού Πολιτιστικού Κέντρου, στό Συνοδικό Μέγαρο, τού Αρχοντικού τών Μπενιζέλων, μέ αποκατάσταση τού Μουσείου-Αρχοντικού τών Μπενιζέλων, καί, τέλος, τού Κέντρου Γεροντολογίας καί Προνοιακής Υποστήριξης τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Επίσης, κατά τήν περίοδο τής μέχρι τούδε αρχιεπισκοπικής θητείας του ό Μακαριότατος έχει θέσει σέ εφαρμογή ένα σχέδιο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης σέ κύριους τομείς τής εκκλησιαστικής Διοίκησης.

Αλλά καί γιά τήν ανάδειξη τής Εκκλησιαστικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς καί τήν ανάπτυξη τού Θρησκευτικού Τουρισμού, ένώ έχει προβεί καί στήν οργάνωση τού Εθελοντισμού καί τού Προνοιακού Έργου τής Εκκλησίας, μέσω τής δημιουργίας μιάς Ψηφιακής Πλατφόρμας Οργάνωσης τού Εθελοντισμού καί συντονισμού τού Προνοιακού Έργου τής Εκκλησίας.

Πέραν όλων τών ανωτέρω, ό Μακαριότατος δέν αφίσταται τής αγάπης του γιά τήν επιστημονική έρευνα καί συγγραφή πού εγκαινίασε ήδη από τό 1970, λίγα χρόνια μετά τήν ένταξη του στόν ιερό κλήρο, μέ τό έργο του Μεσαιωνικά Μνημεία τής Ευβοίας, γιά τό όποίο βραβεύθηκε μέ τό πρώτο βραβείο από τήν Ακαδημία Αθηνών.

Ένα χρόνο αργότερα δημοσίευσε καί ένα ακόμη έργο του γιά τή μονή του Όσίου Λουκά στό Στείρι της Βοιωτίας, τήν όποία υπηρέτησε, ώς προελέχθη, και ώς ηγούμενος, ένώ πρό μιάς δεκαετίας, τό 2005, κυκλοφορήθηκε ό πρώτος, έπιστημονικά άρτιος και καλαίσθητος τόμος του σχεδιαζόμενου τρίτομου έργου του μέ τίτλο Χριστιανική Βοιωτία, έργο ζωης και άπόλυτης άφοσίωσης του Μακαριωτάτου στή χριστιανική ιστορία της γενέτειρας του.

Έχει, έπίσης, συγγράψει πολλές άκόμη μελέτες και άρθρα θεολογικού, αρχαιολογικού, κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου, πού άποκαλύπτουν τό ίδιαίτερο ένδιαφέρον του τόσο γιά τή θεολογία όσο και γιά τήν Εκκλησία, στό λίκνο της όποιας έχει άναλώσει τή ζωή του:

Είναι έξόχως ενδεικτικοί πρός αύτή τήν κατεύθυνση οί τίτλοι κάποιων πρόσφατων μελετών του, μέ τις όποίες θέτει τόν δάκτυλόν του έπι τόν τύπον τών ήλων συγχρόνων έκκλησιαστικών προβλημάτων: Εκκλησιαστική περιουσία και μισθοδοσία του κλήρου (τό έτος 2012) και Ή απάντηση τής Εκκλησίας στά μυθεύματα του άντικληρικαλιστικού λαϊκισμού (τό έτος 2016).

Γιά τό πολυδιάστατο αύτό έργο του, τό όποίο ό ίδιος καταθέτει έπι δεκαετίες ώς θυσίαν εύάρεστον στόν Θεό, στήν Εκκλησία του καί στούς συνανθρώπους του, ό Μακαριώτατος έχει άναγορευθεί κατά τό παρελθόν έπίτιμος διδάκτωρ άπό τις Ιατρικές Σχολές του Πανεπιστημίου της Κραϊόβας στή Ρουμανία και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Διατελεί άλλωστε καί Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛΙΚΑΡ), της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Σχολής Κλασικών καί Ανθρωπιστικών Σπουδών τού Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Κατά τήν περίοδο αύτής τής εξαιρετικά γόνιμης καί ουσιώδους ποιμαντορίας του στόν αρχιεπισκοπικό θρόνο τής Εκκλησίας τών Αθηνών, ό Μακαριότατος ανέδειξε τοίς πάσι τή μαρτυρία τής Εκκλησίας, τή μαρτυρία τής πίστεως, κυρίως ώς μαρτυρία αγάπης, ένότητος καί ειρήνης, ή όποία πρώτιστα κατακλύζει τόν έσω άνθρωπο, όπως χαρακτηστικά υπογραμμίζει ό αββάς Ισαάκ ό Σύρος· «Ειρήνευσον εν σε αυτώ και ειρηνεύσει σοι ό ουρανός και ή γή».

Πρόσφατα, στά πλαίσια αύτά, επισκέφθηκε μαζί μέ τήν Α. Αγιότητα τόν πάπα Φραγκίσκο καί τόν Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο τήν δοκιμαζόμενη από τό δράμα τών προσφύγων τής Μέσης Ανατολής νήσο Λέσβο, γιά νά εύαισθητοποιήσουν τή διεθνή κοινή γνώμη γιά τούς έμπεριστάτους αδελφούς μας καί νά διατρανώσουν τοίς πάσι τό μήνυμα τού Χριστιανισμού, τής θρησκείας τής Αγάπης καί τής Ειρήνης.

Επίστεψη καί αποκορύφωμα τής αρχιεπισκοπείας σας, Μακαριώτατε, ήταν καί ή συμμετοχή σας έπικεφαλής αντιπροσωπείας τής Εκκλησίας τής Ελλάδος στίς έργασίες τής έν Κρήτη συνελθούσης ιστορικής καί κεφαλαιώδους σημασίας γιά τήν Ορθοδοξία Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου τής Ορθοδόξου Εκκλησίας, διακριθείς καί πάλιν γιά τό συμφιλιωτικό καί είρηναίο πνεύμα σας, "μέτρα μέν γνώμα διώκων, μέτρα δέ καί κατέχων», κατά Πίνδαρον (Ίσθμιακαί ώδαί 6.103).

Μακαριώτατε, έπιλήψει με ό χρόνος διηγούμενον τά έργα καί την προσωπικότητα σας ένώπιον τού έκλεκτού αύτού ακροατηρίου, διό καί περιορίσθην σέ μία απλή σταχυολόγηση τών πλέον μυροβόλων ανθέων από τόν ιερό λειμώνα τού πνεύματος καί τής προσφοράς σας πρός τόν άνθρωπο, πρός τήν έπιστήμη, πρός τήν Εκκλησία, πρός τόν Θεό.

Γιά όλα αύτά, τό Τμήμα Ποιμαντικής καί Κοινωνικής Θεολογίας απεφάσισε μαζί μέ τό αδελφό Τμήμα αντιπελαργικά νά σάς προσφέρει ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει: τόν τίτλο τού έπιτίμου διδάκτορος τής Σχολής μας. Σάς τόν καταθέτουμε μέ τό δέοντα σεβασμό καί σάς εύχαριστούμε γιά τήν αποδοχή του.

Τομέας Ενημέρωσης: Voiotosp.blogspot.gr