ΝΟΤΟΣ ΚΑΙ BREXIT

 

Η κυβέρνηση Κόστα στην Πορτογαλία, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ρέντσι αλλά και όποια μελλοντική κυβέρνηση στην Ισπανία με πυρήνα Σοσιαλιστές και Podemos έχουν μια πρωτοφανή στην ιστορία της κρίσης της Ευρωζώνης ευκαιρία:  να συνδέσουν την έγκριση της όποιας τελικής συμφωνίας διαμορφώσουν η Βρετανία του Κάμερον, η Κομισιόν στις Βρυξέλλες και η καγκελαρία στο Βερολίνο με τη χαλάρωση της δημοσιονομικής λιτότητας ρητά ή σιωπηρά.

Με άλλα λόγια, να επεκταθεί στο σύνολο του Νότου της Ευρωζώνης η σιωπηρή ανοχή στη δημοσιονομική πολιτική των Ολάντ-Βαλς, που δεν καθυστερεί απλά την προσαρμογή αλλά αποκλίνει ξεκάθαρα από το Σύμφωνο Σταθερότητας.  Πιο πολύ και από το Προσφυγικό και την Σένγκεν αλλά και την περιφρούρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας το Βερολίνο φοβάται ένα ενδεχόμενο Brexit.

Ο φόβος αυτός αποτυπώνεται στην ταχύτητα με την οποία Γιούνκερ, Τουσκ και Μέρκελ έσπευσαν να διατυπώσουν μια πρόταση που να επιτρέπει στον Κάμερον και να παρουσιαστεί ως νικητής, και να ζητήσει από τους συμπολίτες του να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής της χώρας στην ΕΕ. Ο φόβος του Brexit έδωσε στον Κάμερον νίκη στα σημεία που θα ήταν αδιανόητη πριν από έναν χρόνο, και με τον ίδιο τρόπο οι χώρες του Νότου μπορούν για πρώτη φορά να χαλαρώσουν τη μέγκενη της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Χωρίς καν να χρειασθεί δραματική δημοσιοποίηση της σύνδεσης της αποτροπής του Brexit με τη δημοσιονομική χαλάρωση. Ιταλία και Ισπανία σε αντίστιξη με την Ελλάδα και την Πορτογαλία, που είχαν προσφύγει στον Προσωρινό Μηχανισμό και δεν είχαν περιθώρια ελιγμών, φέρουν ιστορική ευθύνη για την έγκριση της αυστηροποίησης μιας ούτως ή άλλως άκαμπτης μόνιμης περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, την οποία γνώριζαν πολύ καλά ότι δεν μπορούν να υλοποιήσουν.

Σταδιακά, στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Ευρωζώνη καθιερώθηκε ένας άγραφος κανόνας: Ουδείς - της Γαλλίας συμπεριλαμβανομένης και μάλιστα πλειοδοτούσας - δεν αμφισβητεί το μονοπώλιο της Γερμανίας να ορίζει την ατζέντα των Συνόδων Κορυφής, όπου παρά τις όποιες ενστάσεις και αντιρρήσεις ό,τι προτείνει το Βερολίνο υιοθετείται. 

Αργά αλλά σταθερά η απειλή για βέτο περιέπεσε σε αχρηστία με τον ίδιο τρόπο που ποτέ δεν ίσχυσε το άρθρο του Σοβιετικού Συντάγματος του 1934 που επέτρεπε στις Ομόσπονδες Δημοκρατίες αποχώρηση από την ΕΣΣΔ! Τούτων λεχθέντων, είναι φανερό ότι η Μέρκελ δίνει μεν προτεραιότητα στην αποτροπή του Brexit, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εμφανισθεί ταυτόχρονα ότι υποχωρεί στην Ανατολή για το Προσφυγικό και στον Νότο για τη λιτότητα.