Το φαινόμενο της
εκλογικής συμπεριφοράς στον Πόντο χρήζει βαθύτερης ερμηνείας. Χαρακτηρίζεται
από εθνικισμό, συντηρητισμό, και τώρα, με τον Ερντογάν, και ισλαμισμό. Δεν έχει
καμιά σχέση με τα μικρασιατικά παράλια. Άλλωστε, από τις περιοχές του Πόντου
προέρχονται ακραίες εθνικιστικές συμπεριφορές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία
που είδαν το φως της δημοσιότητας, στον Πόντο έγιναν οι αναγκαίες παρασκηνιακές
διεργασίες για τη δολοφονία του Αρμένιου δημοσιογράφου Χράντ Ντίνκ, και στην
Τραπεζούντα δολοφονήθηκε καθολικός ιερέας πριν μερικά χρόνια από Τούρκους
εθνικιστές.
Η
αντιπαράθεση στην περιοχή του κεμαλισμού με τους Πόντιους Έλληνες άφησε τα
σημάδια της στην περιοχή, αλλά τώρα φαίνεται πως ο κεμαλισμός δεν ικανοποιεί το
κράμα εθνικισμού και ισλαμισμού που αναζητά η τοπική κοινωνία. Τους το προσέφερε ο
Ερντογάν, ο οποίος κατάγεται και από την περιοχή (Ποταμιά Ριζούντας). Η
θρησκευτική αντιπαράθεση ήταν έντονη στην περιοχή του Πόντου. Ουσιαστικά, κατά
την περίοδο της Γενοκτονίας εφαρμόστηκε αυτό που και σήμερα αποκαλείται
τζιχάντ, επενδεδυμένο με την κεμαλική ιδεολογία που τότε διαμορφωνόταν.
Και τότε, δηλαδή, ένα
κράμα κεμαλικού εθνικισμού και ισλαμισμού. Η αξιωματική αντιπολίτευση πήρε
αισθητά μειωμένο μέσο όρο στους νομούς του Πόντου (19,8%) σε σχέση με το παντουρκικό
ποσοστό της (25,31), ενώ ο μέσος όρος του εθνικιστικού MHP στην περιοχή
(14,8%), είναι υψηλότερος κατά τρεις μονάδες από το παντουρκικό ποσοστό του (11,9%).
Το
κουρδικό κόμμα, όπως επισημάναμε, είναι ουσιαστικά εξαφανισμένο. Πήρε μέσο όρο
στους νομούς του Πόντου 1,1%, πολύ χαμηλότερο σε σχέση με το παντουρκικό
10,75%. Ο Πόντος θεωρείται πολύ ευαίσθητη
περιοχή. Στον Πόντο και τα μικρασιατικά παράλια ήρθαν στην πρόσφατη ιστορία σε
αντιπαράθεση οι Τούρκοι με τους Έλληνες.
Η πολιτική που
ακολούθησαν οι κεμαλιστές, επί πολλά χρόνια, είχε έντονο το στοιχείο του
εθνικισμού.
Από την Κερασούντα καταγόταν ο σφαγέας των Ποντίων, ο Ταλάτ. Η
κατανομή που έδωσε ο νομός στις τελευταίες εκλογές δεν ευνόησε τους κεμαλιστές:
61,6
% AKP, 19,9 CHP, 14,1 MHP. Άλλωστε ο σφαγέας, τέκνον της πόλης, ήρθε σε
αντιπαράθεση με τον ίδιο τον Κεμάλ μετά την ολοκλήρωση της Γενοκτονίας. Και τα αποτελέσματα της
Κυριακής αλλά και των προηγούμενων εκλογών δείχνουν μια στροφή του εκλογικού
σώματος του Πόντου προς το κόμμα του Ερντογάν. Όπως φαίνεται, ο πληθυσμός
συνδυάζει έναν συντηρητικό εθνικισμό με τις ισλαμικές παραδόσεις.
Αν ήταν
κοσμικοί εθνικιστές, θα έδιναν μεγαλύτερα ποσοστά στο κεμαλικό κόμμα της
αντιπολίτευσης. Ειδικότερες παρατηρήσεις
ερμηνείας της πολιτικής συμπεριφοράς στον Πόντο, σε σχέση με τα τέσσερα κόμματα
που εκπροσωπούνται στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
AKP:
Σε όλους τους νομούς του Πόντου το AKP
είχε αύξηση της δύναμής του, και μάλιστα στους περισσότερους σημαντικά
μεγαλύτερη από το μέσο όρο. Τη μεγαλύτερη (11,1%) την είχε στην Κασταμονή και
την Αργυρούπολη (Γκιουμούσχανε) και τη μικρότερη (5,9%) στην Αμάσεια.
Το μεγαλύτερο ποσοστό
ψήφων το πήρε στην Αργυρούπολη (68%) και στη συνέχεια στην Τραπεζούντα (66,4%).
Το μικρότερο στην Αμάσεια (51,7%). Στη Σινώπη και την Αμάσεια διατήρησε
τις έδρες του (μία στην Αμάσεια και δύο στη Σινώπη). Στους άλλους νομούς τις
αύξησε.
CHP:Οι
κεμαλιστές του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, της αξιωματικής αντιπολίτευσης
δηλαδή, παρουσίασαν μείωση της δύναμής τους σε έξι από τους εννέα νομούς
(Κασταμονή, Σαμψούντα, Κοτύωρα [Ορντού], Κερασούντα, Τραπεζούντα και Αμάσεια),
σε έναν (Αργυρούπολη) διατήρησαν τις δυνάμεις τους, και σε δύο (Σινώπη και
Τοκάτη) τις αύξησαν ελαφρά.
Το μεγαλύτερο ποσοστό
(29,4%) το πήραν στη Σινώπη και το μικρότερο (5,1%) στη Αργυρούπολη. Στην
Κασταμονή και την Αργυρούπολη ήρθαν τρίτο κόμμα, πίσω και από τους εθνικιστές
του MHP, του Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Στις εκλογές του Ιουνίου ήταν τρίτο κόμμα σε
περισσότερους νομούς (Κασταμονή, Τραπεζούντα, Αργυρούπολη, Τοκάτη).
Αξίζει να παρατηρηθεί
ότι πολύ μικρά είναι τα ποσοστά της αντιπολίτευσης στην Αργυρούπολη. Στις
εκλογές της Κυριακής συγκέντρωσε 5,1% σε σχέση με 22,6% των εθνικιστών του MHP και 68% του AKP. Στην Κασταμονή και την Αργυρούπολη δεν παίρνουν καμιά
έδρα. Οι απώλειες που είχαν στους νομούς του Πόντου ήταν υψηλότερες του
μέσου όρου (0,4%).
MHP:Το
εθνικιστικό κόμμα του οποίου ηγείται ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί είναι ο μεγάλος
χαμένος των εκλογών της Κυριακής. Σε όλους τους νομούς του Πόντου έχασε
δυνάμεις. Ο μέσος όρος απωλειών σε όλη την Τουρκία ήταν 4,4%. Στον Πόντο
ξεπέρασε αυτό το ποσοστό, εκτός από τους νομούς Κοτυώρων (3,6%) και Αμάσειας
(2,7%).
Τη μεγαλύτερη απώλεια
την είχε στην Αργυρούπολη (8,9%) και τη μικρότερη στην Αμάσεια (2,7%). Στην
Κασταμονή και την Αργυρούπολη ξεπέρασε σε ποσοστά την αξιωματική αντιπολίτευση
και ήρθε δεύτερο κόμμα. Πήρε μία έδρα σε όλο τον Πόντο, στο νομό Σαμψούντας.
HDP:Το
κουρδικό κόμμα έχει στον Πόντο πολύ μικρά ποσοστά. Στις εκλογές της 1ης
Νοεμβρίου δεν ξεπέρασε το 1,3% . Το πήρε στην Αμάσεια και τη Σινώπη. Στην
Κασταμονή και τα Κοτύωρα πήρε 0,9 (το μικρότερο ποσοστό).
Σε
όλους τους νομούς το HDP απώλεσε δυνάμεις σε σχέση με τις εκλογές του Ιουνίου. Γενικώς,
κουρδική επιρροή στον Πόντο δεν υπάρχει. Τα ποσοστά είναι πολύ μικρά για να
συγκριθούν με τον μέσο όρο απώλειας (2,4%).
Κατά καιρούς ακούγονται
ειδήσεις για κουρδικές επιχειρήσεις στον Πόντο αλλά δεν είναι γνωστό αν
υπάρχουν οργανώσεις στην περιοχή ή επιχειρούν αντάρτες από τριγύρω
νομούς. Το Τούντζελι, όπου το κουρδικό κόμμα πήρε 54,9%, απέχει ελάχιστα
από την Αργυρούπολη και την Κερασούντα. Οι 39 έδρες που έχουν
συνολικά οι νομοί του Πόντου διανεμήθηκαν ως εξής:
-AKP 30
-CHP 8
-MHP 1
Αναλυτικότερα στοιχεία μπορείτε
να δείτε στον πίνακα που ακολουθεί:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου