ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

 

«Ἰσχύς τοῦ Νόμου 1811/1988 καί Σύμβαση Ἐκκλησίας καί Πολιτείας τῆς 11.5.1988 μετά τήν ἔναρξη ἰσχύος τοῦ Ν. 4301/2014»

Ἀριθμ. Πρωτ. 5993/Διεκπ. 2745

                                                                             Ἀθήνῃσι 1ῃ Δεκεμβρίου 2014

Πρός
τήν Ἱεράν Ἀρχιεπισκοπήν Ἀθηνῶν, τάς Ἱεράς Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί τάς Συνοδικάς Ἱ. Μονάς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

Ἡ συμβολαιογραφική Σύμβαση μεταξύ τοῦ Ἑλληνικοῦ Δημοσίου καί τῶν 149 Ἱερῶν Μονῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, οἱ ὁποῖες ἐξουσιοδότησαν τήν Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο γιά τήν ὑπογραφή της, συνήφθη τήν 11.5.1988, ἐκυρώθη μέ τό πρῶτο ἄρθρο του Ν. 1811/1988 (ΦΕΚΑ΄231) καί ἀπέκτησε ἰσχύ νόμου τήν 13.10.1988.
 

Κατά τό ἄρθρο 1 τῆς Συμβάσεως ἀναφέρεται ὅτι οἱ δύο πλευρές συνῆψαν τήν ἀπό 11.5.1988 Σύμβαση «προς το σκοπό να επιλυθούν οριστικά και αμετάκλητα όλες οι αμφισβητήσεις σχετικά με την ερμηνεία, έκταση και εφαρμογή του Ν. 1700/1987 "Ρύθμιση θεμάτων εκκλησιαστικής περιουσίας" και να αποφευχθούν διενέξεις μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας…».

Ὁ Νόμος 1700/1987 (ΦΕΚ Α΄ 61) ἐθέσπισε μέ τό ἄρθρο 3 παρ. Α΄ περ. α΄ ἀμάχητο τεκμήριο ἰδιοκτησίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Δημοσίου σέ ὅσα μοναστηριακά ἀκίνητα δέν εἶχαν «νόμιμο τίτλο κυρι-ότητας» καί οὐσιαστικά ἐκαθίστα παράνομη τήν διατήρηση τῆς νομῆς καί κατοχῆς τῶν ἀκινήτων αὐτῶν ἀπό τίς Μονές.

Ἡ Σύμβαση τῆς 13.10.1988, κινούμενη στήν ἴδια λογική, προέβλεψε ὅτι οἱ Ἱερές Μονές ἑκουσίως (καί ὄχι ἐξ αἰτίας τοῦ Ν. 1700/1987) παραχωροῦν τά δασικά καί ἀγροτολιβαδικά τους ἀκίνητα, γιά τά ὁποῖα στεροῦνται τίτλων ἰδιοκτησίας, καί ἀντιστοίχως προέβλεψε ὅτι ἐξαιροῦνται καί παραμένουν στήν ἰδιοκτησία τῶν Ἱερῶν Μονῶν «πέραν από τις οριζόμενες στο άρθρο 2β αγροτολιβαδικές και δασικές εκτάσεις, και όσες κατέχουν και νέμονται με νόμιμους τίτλους, καθώς και με νόμιμους τίτλους δωρεάς, διαθήκης, κληροδοσίας ή κληρονομίας» (ἄρθρο 2 περ. στ΄ Συμβάσεως).

Συνεπῶς, ὅσα δασικά καί ἀγροτολιβαδικά ἀκίνητα των Ἱερῶν Μονῶν ὑπέγραψαν τήν ἀπό 13.10.1988, ἀλλά διαθέτουν νόμιμο τίτλο ἰδιοκτησίας, ἐξαιροῦνται ἀπό τό πεδίο ἐφαρμογῆς τῆς Συμβάσεως.

 
Ἡ ἀναγνώριση μέ τό ἄρθρο 51 παρ. 7 τοῦ Νόμου 4301/2014 (ΦΕΚ Α΄ 223) ὡς νόμιμων τίτλων ἰδιοκτησίας ἀφ' ἑνός των Διαταγμάτων διαχωρισμοῦ τῆς μοναστηριακῆς περιουσίας σέ «διατηρούμενη» «ρευστοποιητέα» καί ἀφ' ἑτέρου τῶν Πινάκων Α΄-Ε΄ τῆς ἀπό 18.9.1952 Συμβάσεως, ἔχει ὡς συνέπεια, μεταξύ ἄλλων, ὅτι ἡ ὡς ἄνω Σύμβαση παραχωρήσεως μοναστηριακῶν ἀκινήτων τῆς 13.10.1988 δέν διέπει καί δέν ἀφορᾶ πλέον στά μοναστηριακά ἀκίνητα τά ὁποῖα μνημονεύονται στά ἀνωτέρω Διατάγματα καί τούς Πίνακες τῆς ἀπό 18.9.1952 Συμβάσεως.

Συνεπῶς, ἡ Σύμβαση τῆς 13.10.1988 καθίσταται ἀνενεργός ὡς πρός αὐτά, λόγῳ τῆς ἐξαιρέσεώς τους κατά τό ἄρθρο 2 περ. στ΄ τῆς Συμβάσεως.

Ἐντολῇ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

† Ὁ Μεθώνης Κλήμης