ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΙΣ ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

 

Η Μονή Καρακάλλου είναι 11η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών. Σαν ένα μικρό ορθογώνιο κάστρο στην άκρη ενός λόφου, καταμεσής του δάσους. Η μονή πρέπει να κτίστηκε στα τέλη του 10ου αιώνα ή στις αρχές του 11ου, σύμφωνα με έγγραφο του 11ου αιώνα, πιθανόν από τον μοναχό Νικόλαο Καρακάλλα.

 Η Ιερά Μονή Καρακάλλου

Το 13ο αι. η μονή, όπως και όλο το Άγιο Όρος, αρχίζει να παρακμάζει εξαιτίας των συχνών επιδρομών των Καταλανών πειρατών. Όμως στα τέλη αυτού του αιώνα και τον επόμενο η μονή ακμάζει και πάλι χάρη στις δωρεές των Βυζαντινών αυτοκρατόρων. Για μικρό διάστημα κατά το β΄ μισό του 15ου αι. περνάει άλλη μια περίοδο παρακμής μετά την άλωση της Πόλης. Τον επόμενο αιώνα και τους τρεις αιώνες που ακολουθούν, χάρη στις δωρεές των Μολβαδών (Ρουμάνων) και Ίβηρων (Γεωργιανών) Ηγεμόνων, η μονή βρίσκεται σε ανοδική πορεία φτάνοντας ακόμα και τους 500 μοναχούς.

Κατά τα δύσκολα χρόνια των δύο Παγκόσμιων Πολέμων η μονή καθοδηγήθηκε από τον χαρισματικό γέροντα Κοδράτο, γνωστό και εκτός Αγίου Όρους, και γνώρισε μεγάλη άνθηση. Σε φθίνουσα πορεία πέρασε ξανά τη δεκαετία του 1980, έως την αρχή του '90.H Μονή που φέρεται κτισμένη με την αρχιτεκτονική των κάστρων του 16ου αιώνα φέρει περισπούδαστο πύργο με επάλξεις, "ζεματίστρες" και "καταχύστρες" με μια αγέρωχη όψη.

Ο πύργος είναι από τους ωραιότερους του Αγίου Όρους μαζί μ΄ εκείνον της Μονής Δοχειαρίου. Η Μονή καυχάται για δυο αδελφούς της που αξιώθηκαν να μπουν στη χορεία των Αγίων του Θεού: Τον όσιο Γερβάσιο τον διά Χριστόν Σαλλό, που έζησε ως ρακένδυτος ασκητής γύρω από τη Μονή και πέθανε στις αρχές του 18ου αιώνα, και το νέο οσιομάρτυρα Γεδεών. Ο Γεδεών, αφού ασκήτεψε επί 35 χρόνια στο μοναστήρι, σφαγιάσθηκε στις 30/12/1818 από τους Τούρκους στον Τύρναβο Λαρίσης, πολιούχος του οποίου τυγχάνει, επειδή δεν αρνήθηκε το Χριστό.

Το καθολικο της μονής είναι αφιερωμένο στους Πρωτοκορυφαίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Θεμελιώθηκε το 1548 και τελείωσε το 1563. Στις αρχές του 18ου αιώνα έγινε μια μικρή ανακαίνισή του. Το 1710 προστέθηκε το κωδωνοστάσιο και τέσσερα χρόνια αργότερα ο εξωνάρθηκάς του. Λόγω της περιορισμένης αυλής του μοναστηριού, η μονή Καρακάλλου δεν διαθέτει φιάλη (κρήνη για τον καθαρμό των χεριών). H Mονή Kαρακάλλου διαθέτει πέντε παρεκκλήσια μέσα στον περίβολό της:

Το παρεκκλήσι του Aγίου Iωάννη του Eλεήμονα, του Aγίου Iωάσαφ, του Eυαγγελισμoύ της Θεοτόκου, της Kοίμησης της Θεοτόκου, του Αγίου Γεδεών, της Αγίας Άννας στον Πύργο, του Aγίου Παντελεήμονα και του Aγίου Γεωργίου στο Kαμπαναριό του Kαθολικού. Eπίσης η μονή Καρακάλου έχει τρία παρεκκλήσια έξω από τον περίβολό της: Το παρεκκλήσι της Aγίας Παρασκευής, των Αγίων Θεοδώρων και εκείνο του κοιμητηριακού της ναού, αφιερωμένο στους Aγίους Πάντες.

Διαθέτει αρκετά άγια λείψανα, όπως ένα τεμάχιο του Tιμίου Ξύλου, η κάρα του Aγίου Aποστόλου Bαρθολομαίου και του Aγίου Xριστοφόρου, η δεξιά του Aγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτου, τα άγια λείψανα του Aγίου Oσιομάρτυρος Γεδεών και άλλα. Από τα δεκαεπτά κελιά της μονής Καρακάλλου τα τρία βρίσκονται στις Καρυές, όπου βρίσκεται και το αντιπροσωπείο της. Τα άλλα δεκατέσσερα κελιά είναι διάσπαρτα στο δάσος της μονής, βορειοδυτικά από αυτή. Eκτός από το αντιπροσωπείο των Kαρυών, σ' αυτά που κατοικούνται συγκαταλέγονται:

Το κελί των Tριών Iεραρχών, του Tιμίου Προδρόμου, του Aγίου Nικολάου, καθώς και το κελί του Tιμίου Σταυρού. Η μονή απέχει 30 λεπτά από τη Μονή Φιλοθέου, με την οποία συνδέεται από ένα βαθύσκιωτο μονοπάτι, μιάμιση ώρα από τη Μονή Ιβήρων και γύρω στις τρεισήμισι ώρες από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών, δόκιμων μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 45 με 50 άτομα.

Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες το καθολικό με τις τοιχογραφίες και τις εικόνες του Διονυσίου του εκ Φουρνά (18ος αιώνας), την ιστορική βιβλιοθήκη της με τους σπάνιους χειρόγραφους κώδικες και ασφαλώς τον περίφημο πύργο της Μονής.

 Η Ιερά Μονή Φιλοθέου

Η μονή Φιλοθέου είναι μια από τις 20 μονές του Αγίου Όρους, 12η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών.Η Iερά Μονή κτίστηκε από τον Όσιο Φιλόθεο, μαθητή του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Επί των ημερών του Οσίου Φιλοθέου φαίνεται να υπάρχει στην αρχή με το όνομα "μικρή μονή της Φτέρης" - στην περιοχή Κράββατος - όπου σήμερα υπάρχει παρεκκλήσι του Προφήτη Ηλία. Ιστορικά, φαίνεται να προϋπάρχει του 1015 σε έγγραφο του Πρώτου.

Είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και σ΄ αυτή φέρεται να ηγουμένευσε για κάποιο διάστημα ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω. Ξακουστή είναι η εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας. Επίσης υπάρχει και η εικόνα της Παναγίας της Γερόντισσας, που και γι' αυτή λένε ότι ήρθε εδώ κατά θαυμαστό τρόπο από τη Νιγρίτα.

Ως μέγα θησαύρισμα κατέχει το άφθαρτο δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Η μονή Φιλοθέου έχει εννέα παρεκκλήσια από τα οποία έξι βρίσκονται εντός μονής. Από αυτά τρία βρίσκονται στο Καθολικό.

Το πρώτο των Αρχαγγέλων δεξιά της λιτής με τοιχογραφίες του 1752.

Το δεύτερο του Γενεσίου του Προδρόμου αριστερά της λιτής .

Το τρίτο, της Αγίας Μαρίνης της οποίας τα άγια λείψανα φυλάσσονται στη μονή, στο κωδωνοστάσιο.

Στις πτέρυγες υπάρχουν του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου στο συνοδικό, Του Αγίου Νικολάου στο αρχονταρίκι, και των αγίων πέντε μαρτύρων πάνω από την είσοδο της μονής. Τέλος εκτός μονής υπάρχουν δύο παρεκκλήσια των Τριών Ιεραρχών ή Αγίου Τρύφωνα, του Γενεσίου της Θεοτόκου ή Παναγούδας καθώς και ο κοιμητηριακός ναός των Αγίων Πάντων.

Η μονή Φιλοθέου έχει δίπλα στη θάλασσα το Αγίασμα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας το οποίο αναβλύζει διαρκώς με σταθερή ποσότητα και θερμοκρασία. Βρίσκεται στη θέση όπου ο ηγούμενος της μονής, σύμφωνα με την παράδοση, είδε σε όραμα την εικόνα της Παναγίας να τον προσκαλεί να τη φέρει από το σημείο εκείνο της Θάλασσας στο Μοναστήρι.

Στην ευρύτερη περιοχή της, η μονή Φιλοθέου έχει αρκετά Κελλιά από τα οποία κατοικούνται τα πέντε. Tων Αγίου Γεωργίου, Αγίου Κωνσταντίνου, Αγίας Τριάδος, Αγίου Δημητρίου και της Αναλήψεως. Στις Καρυές έχει το αντιπροσωπείο της, κτίσμα του 1964 με παρεκκλήσι του Κοσμά του Αιτωλού, αφυπνιστή του υπόδουλου Γένους. Tο μοναδικό Κάθισμα που διαθέτει η μονή είναι το ιστορικό και εντυπωσιακό σπήλαιο του Αγίου Διονυσίου «του εν Ολύμπω», όπου ασκήτεψε πριν γίνει ηγούμενος της Φιλοθέου.

Η μονή βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου και απέχει 1 ώρα από τη Μονή Ιβήρων και 30' από τη Μονή Καρακάλλου. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70-75 άτομα.  

Η συνέχεια αύριο......