Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΣΗΚΩΝΕΙ ΤΟ ΓΑΝΤΙ ΓΙΑ ΤΑ «LUX LEAKS»

 

Σηκώνει το... γάντι ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν μετά τις δριμύτατες επικρίσεις, ακόμα και τις εκκλήσεις για παραίτηση που δέχθηκε σχετικά με το λεγόμενο σκάνδαλο «Lux Leaks», την υπόθεση για τα φορολογικά πεπραγμένα του Λουξεμβούργου. Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ όχι μόνο δεν τήρησε στάση άμυνας, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά αποφάσισε να περάσει στην αντεπίθεση και βρήκε πολλούς υποστηρικτές εντός της ΕΕ.

Με μια ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο και μια συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις Βρυξέλλες ο μακροβιότερος πρωθυπουργός κράτους-μέλους της ΕΕ έστειλε μήνυμα στις ηγεσίες Βερολίνου και Λονδίνου - χωρίς ωστόσο να τις κατονομάζει - απαντώντας ότι οι εν λόγω πρακτικές ήταν γνωστές, αλλά και ότι ανάλογες συμφωνίες με αυτές που είχε πραγματοποιήσει η χώρα του με πολυεθνικές εταιρείες υπάρχουν σε 22 χώρες της ΕΕ.

«Δεν ήμουν εγώ ο αρχιτέκτονας του φορολογικού μοντέλου του Λουξεμβούργου», ξεκαθάρισε ο 59χρονος πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου διαχωρίζοντας τη θέση του από τη φορολογική διοίκηση της πατρίδας του, η οποία δρα «ανεξάρτητα από την κυβέρνηση και αυτόνομα». Απέρριψε τις φωνές που του ζητούσαν να παραιτηθεί και άφησε, στη συνέχεια, αιχμές εναντίον των επικριτών του, που γνώριζαν τι συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια με τη φοροαποφυγή, όχι μόνο στην καρδιά της Ευρώπης, αλλά και σε άλλες χώρες.

Συμφωνία:Ο Γιούνκερ υπογράμμισε ότι η πρακτική των επονομαζόμενων «tax rulings», που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να συμφωνούν εκ των προτέρων με τις εκάστοτε εθνικές Αρχές τους όρους με τους οποίους θα φορολογούνται σε μια χώρα, εφαρμόζονται όχι μόνο στο Λουξεμβούργο αλλά σε συνολικά 22 από τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Ολλανδία και η Ιρλανδία.

Τόνισε μάλιστα ότι ο ίδιος προωθεί εδώ και δεκαετίες μια «κοινή ευρωπαϊκή απάντηση» στο πρόβλημα της φοροδιαφυγής: «Από το 1991 και μετά, έχω εργαστεί με στόχο τη μεγαλύτερη δημοσιονομική εναρμόνιση... Εάν καταλήξουμε σε μια τέτοια συμφωνία, τότε πολλά προβλήματα θα εξαφανιστούν». Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνει μεγαλύτερη φορολογική εναρμόνιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και την υιοθέτηση μιας ενιαίας φορολογικής βάσης για τις επιχειρήσεις, καθώς και ένα νέο σύστημα αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών φορολογικού χαρακτήρα μεταξύ των κρατών-μελών, ως «τη μόνη δυνατότητα που έχουμε για να υπάρξει διαφάνεια στην Ευρώπη». Αστειεύτηκε, μάλιστα, σημειώνοντας ότι δεν μπορεί να υποβάλει την παραίτησή του από την πρωθυπουργία, «καθώς δεν είναι πια πρωθυπουργός» του Λουξεμβούργου.

Βέβαια την ίδια ώρα ο Γιούνκερ αναγνώρισε πως «ό,τι είναι νόμιμο, δεν είναι πάντα και ηθικό» και ανέλαβε την «πολιτική ευθύνη» για όσα φορολογικά συνέβαιναν στο Μεγάλο Δουκάτο την περίοδο που αυτός ήταν πρωθυπουργός (1995-2013) και υπουργός Οικονομικών (1989-2009). Σχετικά με το πώς η Κομισιόν θα αντιμετωπίσει την υπόθεση, ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος θα παραμείνει ουδέτερος και ότι η Δανή επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκαρέτε Βεστάγκερ θα διερευνήσει το θέμα των φορολογικών πρακτικών του Λουξεμβούργου «ανεξάρτητα» και χωρίς παρεμβάσεις από τον ίδιο η οποιονδήποτε άλλο Ευρωπαίο αξιωματούχο.

Το σκάνδαλο ξέσπασε μετά τη δημοσιοποίηση στοιχείων σύμφωνα με τα οποία το Λουξεμβούργο είχε υπογράψει συμφωνίες με 340 εταιρείες (ανάμεσά τους πολυεθνικές, όπως οι Apple, Amazon, Ikea, Pepsi, Heinz, Verizon), επιτρέποντάς τους να αποφύγουν τη φορολόγηση.

Η Αριστερά απέναντί του: Στη διάρκεια της σχετικής συζήτησης στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οι εκπρόσωποι των βασικών πολιτικών ομάδων της Ευρωβουλής (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, Φιλελεύθεροι) εξέφρασαν όλοι τη στήριξή τους στο πρόσωπο του Γιούνκερ, ενώ η ευρωoμάδα της Αριστεράς δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ψήφους για να μπορέσει να καταθέσει πρόταση μομφής κατά του Γιούνκερ.

Στο πλευρό του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου στάθηκε και ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δηλώνοντας ότι «η πρακτική είναι δυσάρεστη, αλλά η εκτόξευση προσωπικών κατηγοριών... Δεν υπήρξε παραβίαση νόμων. Το ίδιο πράγμα συνέβαινε και σε άλλες χώρες». Ο ίδιος έχει ασκήσει πιέσεις προς την ΕΕ για τη βελτίωση της ανταλλαγής φορολογικών στοιχείων μεταξύ των κρατών - μελών και επιθυμεί «να υπάρξει ουσιαστική επιτάχυνση των προσπαθειών».

Σε επιστολή του προς το Ευρωκοινοβούλιο ο Γιούνκερ ανέφερε και τις 10 βασικές προτεραιότητες της νέας Κομισιόν. Αυτές περιλαμβάνουν την ώθηση στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, την ενιαία ψηφιακή αγορά, μια λογική και ισορροπημένη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ, μια νέα πολιτική για το μεταναστευτικό και μια ολοκληρωμένη και πιο δίκαιη Οικονομική και Νομισματική Eνωση.