Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΛΛΟΧΕΥΕΙ

 

Κανείς δεν ήξερε τι θα ξημερώσει, κάθε μέρα για μια τριετία. Κανείς δεν ήξερε σε ποιο νομισματικό καθεστώς θα «ξυπνούσε» η χώρα κάθε μέρα την τριετία 2010- 2012. Το «αφήγημα» της Τράπεζας της Ελλάδος είναι άκρως αποκαλυπτικό για εκείνη την τραγική περίοδο. Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας δεν ήταν ένας εφιάλτης, ούτε ένας δήθεν «μπαμπούλας» - επικοινωνιακό τέχνασμα της κυβέρνησης για να περάσουν τα μέτρα, όπως ισχυριζόταν τότε η αντιπολίτευση. Για τρία χρόνια ένα «χέρι» ήταν έτοιμο να πατήσει το «enter» που θα έθετε αυτομάτως την Ελλάδα εκτός ευρώ και θα έστελνε τη χώρα στην άβυσσο της χρεοκοπίας.

Η ελληνική οικονομία μέσα από μια επώδυνη και αιματηρή πορεία ξέφυγε από το καταστροφικό σπιράλ, όταν το πολιτικό σύστημα και η κυβέρνηση ανέλαβαν τις ευθύνες τους. Σχεδόν κανείς στην Ευρώπη δεν πίστευε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να σπάσει τον φαύλο κύκλο, πολύ περισσότερο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα όχι μόνο να ισοσκελίσει τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά να πετύχει πρωτογενή πλεονάσματα και μάλιστα τέτοιου ύψους και να βρίσκεται στο κατώφλι της ανάπτυξης.

Δικαιολογημένη η ευφορία, αλλά αδικαιολόγητος ο οποιοσδήποτε εφησυχασμός. Χαράζει η «επόμενη ημέρα» της οικονομίας, αλλά ακόμη δεν έχει διασφαλιστεί. Το «εύκρατο κλίμα» ακόμη δεν έχει παγιωθεί. Η οικονομία άρχισε να κινείται ωθούμενη από τον τουρισμό και τις εξαγωγές. Ωστόσο, και οι δυο αυτοί συντελεστές μεγέθυνσης του ΑΕΠ είναι εξαιρετικά «ευπαθείς». Τόσο εξαιτίας εξωγενών παραγόντων, όσο και κυρίως επειδή το υπόβαθρο και η δομή τους δεν έχουν μετασχηματιστεί.

Το «ελληνικό θαύμα» που τράβηξε το ενδιαφέρον και ιδίως η μείωση των τιμών έδωσαν ώθηση στον τουρισμό, στα έσοδα και σιγά σιγά και στην απασχόληση. Ωστόσο ελλοχεύουν κίνδυνοι από κινήσεις, όπως ορισμένων αμετανόητων που θεώρησαν ότι με τη μεγάλη αύξηση των αφίξεων μπορούν να κερδοσκοπήσουν. Ο τουρισμός σε μεγάλο βαθμό είναι «φήμη». Αν το νέο ελληνικό brand name δυσφημιστεί... η χώρα θα χάσει έναν από τους κυριότερους μοχλούς ανάπτυξης.

Το ίδιο ισχύει και για τη δημοσιονομική κατάσταση. Οι επιτυχίες στηρίζονται πρωτίστως στην άνευ προηγουμένου περικοπή δαπανών και στην αύξηση των φορολογικών εσόδων. Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης με δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής είναι ακόμη το μεγάλο ζητούμενο! Χωρίς όμως να αντιμετωπιστεί η μεγαλύτερη μάστιγα της ελληνικής οικονομίας, δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για μείωση των φορολογικών συντελεστών για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμη. Η χώρα ξέφυγε από την επικίνδυνη ζώνη, αλλά δεν έχει απομακρυνθεί αρκετά από την εστία της φωτιάς.

Οσοι σπεύδουν να σημάνουν λήξη συναγερμού βρίσκονται σε πλάνη. Δυστυχώς, δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Απαιτούνται ακόμη προσεκτικές κινήσεις για να μην καταρρεύσει αυτή η εύθραυστη ισορροπία. Κανείς δεν θέλει να ξαναζήσουμε «μέρες τρόμου»...