ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΝΙΕΡΟ ΝΑΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

2.Ο Φρικτός Γολγοθάς: Πάνω στον ιερό αυτό λόφο, που άλλοτε ήταν έξω απ' την πόλη, υπάρχουν δύο παρεκκλήσια, το ένα πρός τα βόρεια που ανήκει στους Ορθοδόξους και είναι στον πραγματικό τόπο που έγινε η σταύρωση και το άλλο στα νότια, που ανήκει στους καθολικούς και είναι ο τόπος, όπου ο Κύριος προσηλώθηκε στο Σταυρό και έπειτα ανυψώθηκε. Υψώνεται 4,5 μέτρα από το δάπεδο του Ναού και βρίσκεται :

-στην νοτιοανατολική πλευρά του Καθολικού (Ιερού Ναού Ορθοδόξων)

-ανατολικά της Αποκαθηλώσεως  

-ανατολικά της Αγίας Πόρτας

Στον Γολγοθά οδηγούν τέσσερις είσοδοι :

1η.Μια σκάλα η οποία αποτελείται από 27 σκαλιά και βρίσκεται ανατολικώς 
της Αγίας Πόρτας

2η.Μια σκάλα η οποία αποτελείται από 22 σκαλιά και βρίσκεται απέναντι από την είσοδο της νοτίου πλευράς του Καθολικού

3η.Αρχίζει από το ιερό Βήμα του Καθολικού

4η.Αρχίζει από τα νοτιοανατολικά δωμάτια του συγκροτήματος

-Εκεί είναι το πραγματικό σημείο Σταύρωσης του Κυρίου

-Εκεί είναι ο τόπος του μαρτυρίου και της αγωνίας

-Εκεί συντελέστηκε «το υπέρ πάντων μυστήριον της Θείας Οικονομίας»

-Εκεί σφραγίστηκε η νέα συμφωνία μεταξύ Θεού και ανθρώπων με το αίμα του Ιησού Χριστού

Περιγραφή του χώρου: Στο πίσω μέρος υπάρχει η Σταύρωση. Σε αυτήν έχει τοποθετηθεί μέγας σταυρός, επάνω στον οποίο είναι προσηλωμένος ο Εσταυρωμένος, δορυφορούμενος από την Θεοτόκον και τον Ιωάννην Μπροστά από τη σταύρωση υπάρχει η Αγία Τράπεζα των ορθοδόξων, που είναι μονόλιθη και στηρίζεται πάνω σε δυο μικρές κολώνες. Κάτω από την Αγία Τράπεζα υπάρχει τρύπα, στην οποία στερέωσαν οι Εβραίοι τον Σταυρόν του Κυρίου.

Αποκαλύψεις που έγιναν στην κορυφή του Γολγοθά, αφού αφαιρέθησαν τα μάρμαρα, έφεραν στο φως την φυσική κατάσταση του λόφου. Στην μαρμάρινη Αγία Τράπεζα υπάρχει χαραγμένη η επιγραφήν: ΘΕΟΡΡΥΤΩ ΑΙΜΑΤΙ ΚΕΝΩΘΕΝΤΙ ΔΕΣΠΟΤΑ ΧΡΙΣΤΕ ΕΚ ΤΗΣ ΣΗΣ ΑΧΡΑΝΤΟΥ ΠΛΕΥΡΑΣ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΘΥΣΙΑ ΜΕΝ ΠΕΠΑΥΤΑΙ ΕΙΔΩΛΙΚΗ ΠΑΣΑ ΔΕ Η ΓΗ ΣΟΥ ΤΗΣ ΑΙΝΕΣΕΩΣ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑΝ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝ. Δίπλα στην αγία Τράπεζα προς τα νότια υπάρχει σχισμή στον βράχο που έγινε κατα την Σταύρωση του Κυρίου και ιδιαίτερα την ώρα που εξέπνευσε (Ματθ.ΚΖ'50-52).

Το παρεκκλήσι των Λατίνων χωρίζεται από το παρεκκλήσι των ορθοδόξων με αψίδες. Εκεί είναι ο τόπος της προσήλωσης του Κυρίου πάνω στο Σταυρό. Εκεί δέχθηκε τα καρφιά στα χέρια και το τίμιον αίμα Του έβαψε τη γη για τη σωτηρία των ανθρώπων.

3.Η Αγία Αυλή:Βρίσκεται μπροστά από τον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως. Στην Αγία Αυλή βρίσκεται και η Ιερά Σκάλα. Οδηγεί μέσα στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως, στο σημείο του Γολγοθά. Από αυτή την σκάλα ανέβηκε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος μαζί με τον Τίμιο Σταυρό το 629 μ.Χ. όταν επέστρεψε νικητής από την εκστρατεία του εναντίον των Περσών.Επίσης από εδώ προσπάθησε και εμποδίστηκε να περάσει η οσία Μαρία η Αίγυπτία και να μπει στο Π.Ν. της Αναστάσεως.

Στην Αγία Αυλή κάθε χρόνο την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί τελείται η Ακολουθία του Νιπτήρα από τον Πατριάρχη και τα μέλη της Αγιοταφικής αδελφότητας.

-Ανατολικά της βρίσκεται η Ι.Μονή του Αβραάμ

-Βορειοανατολικά βρίσκεται η σκάλα που οδηγεί στο Γολγοθά

-Δυτικά βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιάκωβου του Αδελφόθεου

-Νότια βρίσκεται το μετόχι της Γεσθημανής

4.Η Αγία Πόρτα: Από αυτήν και μόνο, εισέρχονται όλοι οι Χριστιανοί στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως. Έχει ύψος 6 μέτρα και πλάτος 4 μέτρα. και είναι ξύλινη. Τα δύο θυραία φύλλα είναι κατεσκευασμένα από ξύλο κυπαρισσιού και καρυδιάς, και υποστηρίζονται εσωτερικώς με σιδερένιας πλάκες. Αριστερά υπάρχουν τρεις κολώνες από μάρμαρο και γρανίτη.

Η μία από αυτές είναι σχισμένη, επειδή κατά την Παράδοση όταν το 1549 μ.Χ. οι Αρμένιοι κατόρθωσαν να δωροδοκήσουν τον Σουλτάνο Μουράτ, ο οποίος με φιρμάνι έδιωξε τους ορθοδόξους από τον Πανίερο Ναό και άφησε μόνο τους Αρμένιους, να λάβουν το άγιο φως, από τον Πανάγιο Τάφο, και έκλεισε τους ορθοδόξους έξω από τον Ναό.

Τότε ο Πατριάρχης Γερμανός και όλοι παρευβρισκόμενοι ορθόδοξοι προσευχόμενοι και παρακαλούντες τον Κύριο να δώσει σημείο που να φανερώσει ότι τα δικαιώματα ανήκουν στους Ορθόδοξους.  Και πράγματι την ορισμένη ώρα, που βγαίνει από τον Πανάγιο Τάφο το Άγιο Φως, σκίστηκε η γρανιτένια κολώνα και βγήκε από τη σχισμή το Άγιον Φως και άναψαν τα κεριά του Ορθόδοξου Πατριάρχη.

Την αλήθεια αυτή μαρτύρησε ο Εμίρης Τούνομ, που ήταν φρουρός στην Αγία Πόρτα και είδε το Θαύμα. Ο Εμίρης πίστεψε και έγινε χριστιανός. Συνέπεια της μαρτυρίας του ήταν να τον σκοτώσουν οι Τούρκοι που ήταν εκεί. Οι χριστιανοί πήραν το σώμα του και το έθαψαν. Όταν πληροφορήθηκε ο Σουλτάνος όσα είχαν συμβεί, έβγαλε φιρμάνι, με το οποίο αναγνώριζε το δικαίωμα να παίρνει το άγιο Φώς μόνο ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης.

Ο Π.Ν. της Αναστάσεως ανοίγει στις 4.00 π.μ. και κλείνει στις 7.30 μ.μ. Κατά την διάρκειαν της νυκτός, η αγία Πόρτα παραμένει κλειστή. Οι κλειδούχοι του ναού είναι μουσουλμάνοι (σύμφωνα με φιρμάνι ώστε να μην υπάρχουν προστριβές μεταξύ των διαφόρων δογμάτων) και έκτοτε και μέχρι σήμερα κάθε φορά όπου κάποια Ομολογία θέλει να ανοίξει την πύλη δια τελετουργικούς η άλλους λόγους, ειδοποιεί τον θυρωρό. Εκείνος ανοίγει την θύραν και την φυλάσσει μέχρι το πέρας των τελετών, οπότε την κλείνει και αποχωρεί.

Δια το επίσημον όμως άνοιγμα και κλείσιμο της πύλης του Ναού έχει διαμορφωθεί ιδιαίτερο τελετουργικό, εις το οποίο απαραίτητη είναι και η παρουσία του Έλληνος πορτάρου.

5.Η Αγία Αποκαθήλωση: Είναι το πρώτο προσκύνημα το οποίο συναντούν οι προσκυνητές εισερχόμενοι στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως. Έχει τραπεζοειδές σχήμα διαστάσεων 2,7 Χ 1,30 μέτρα, εξέχει από το έδαφος τριάκοντα εκατοστά και η επιφάνεια της καλύπτεται με πορφύλευκο μάρμαρο, το οποίο χρησιμεύει όχι μόνο για διακόσμηση, αλλά και για προφύλαξη από την συνήθεια των προσκυνητών να αποσπούν τεμάχιά του για φυλακτά και ενθύμια.

Εκεί είναι ο τόπος όπου ο Ευσχήμων Ιωσήφ και ο Νικόδημος μετά την Σταύρωση εναπέθεσαν το πανάγιο Σώμα του Κυρίου και το άλειψαν με αρώματα για να το ενταφιάσουν (Ματθ.κζ.57-61).

Την σύνδεσιν αυτήν υπενθυμίζει και η επιγραφή, η οποία διατρέχει εξωτερικώς τας τέσσαρας πλευράς του μνημείου: Ο ΕΥΣΧΗΜΩΝ ΙΩΣΗΦ ΑΠΟ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΚΑΘΕΛΩΝ ΤΟ ΑΧΡΑΝΤΟΝ ΣΟΥ ΣΩΜΑ ΣΙΝΔΟΝΙ ΚΑΘΑΡΑ ΕΙΛΗΣΑΣ ΚΑΙ ΑΡΩΜΑΣΙΝ ΕΝ ΜΝΗΜΑΤΙ ΚΑΙΝΩ ΚΗΔΕΥΣΑΣ ΑΠΕΘΕΤΟ.Δεξιά και αριστερά του χώρου υπάρχουν έξι μανουάλια. Από αυτά δύο ανήκουν στους Ορθοδόξους, δύο στους καθολικούς και δύο στους Αρμενίους.

Επίσης από τις οκτώ μεγάλες κανδήλες, τέσσερεις ανήκουν στους ορθοδόξους, μια στους Αρμενίους, μια στους Λατίνους, μια στους Κόπτες και μια στους Συριανούς. Το κυρίως προσκύνημα ανήκει στους ορθοδόξους.

6.Tο Καθολικό (ο Ιερός Ναός των Ορθοδόξων): Βρίσκεται στο μεσαίο χώρο του Πανίερου Ναού της Αναστάσεως ή αλλιώς απέναντι από το Ιερό Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου. Πρόκειται δια Ναό μέσα σε Ναό. Διαμορφώθηκε στη σημερινή μορφή το 1810. Είναι η καρδιά όλου του συγκροτήματος του Πανίερου Ναού της Αναστάσεως. Το μήκος του Ναού είναι 31,5 και το πλάτος 14,5 μέτρα.

-Η πρόσβαση στο Καθολικό γίνεται κυρίως από την πύλην, η οποία βρίσκεται έναντι του Ιερού Κουβουκλίου και καλείται “βασιλική καμάρα”.

-Εκατέρωθεν της εισόδου σχηματίζονται δυό μικροί εξώσται, με περίτεχνα στηθαία, τα οποία χρησιμεύουν ως γυναικωνίται του Καθολικού.

-Δεσπόζει μεγαλοπρεπής τρούλος, ο οποίος ονομάζεται «τρούλος του Καθολικού» ή «μικρός τρούλος», σε αντιδιαστολή με τον μέγα τρούλο του ιερού Κουβουκλίου.

Ο θόλος, εσωτερικώς κοσμείται με σύγχρονο ψηφιδωτό, το οποίο ακολουθεί την ορθόδοξη παράδοση. Στο μέσο, ο Παντοκράτωρ δέχεται τις δεήσεις της Θεοτόκου, του Προδρόμου, των αγγελικών τάξεων και των προφητών, ενώ στα σφαιρικά τρίγωνα οι τέσσαρις Ευαγγελιστές με τα αλληγορικά τους σύμβολα πλαισιώνουν την όλη παράσταση. Το τέμπλο του Καθολικού είναι από λευκοπόρφυρο μάρμαρο με εξαιρετικής τέχνης εικόνες. Σχηματίζεται από επτά αψίδας σε δύο σειρές.

Οι δύο πλευρικαί οδηγούν στα παραβήματα του ιερού και η κεντρική, η οποία αποτελεί την Ωραία Πύλη, οδηγεί στο ιερό θυσιαστήριο.

Τις επτά αψίδες επιστέφει μαρμάρινο επιστύλιο με την εγχάρακτο μεγαλογράμματη επιγραφή:ΧΑΙΡΕ ΣΙΩΝ ΑΓΙΑ ΜΗΤΗΡ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΘΕΟΥ ΚΑΤΟΙΚΗΤΗΡΙΟΝ ΣΥ ΓΑΡ ΕΔΕΞΩ ΠΡΩΤΗ ΑΦΕΣΙΝ ΑΜΑΡΤΙΩΝ ΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ. Το ιερό Βήμα υψώνεται ένα περίπου μέτρο από το δάπεδο του Καθολικού. Στο μέσο του ιερού Βήματος έχει τοποθετηθεί η αγία Τράπεζα, ανάλογη προς το μέγεθός του και καλυμμένη με βαρύτιμο ενδυτή.

Πριν το τέμπλο, υπάρχουν δυο επισκοπικοί θρόνοι εξαιρετικής τέχνης. Στον δεξιό ανεβαίνει μόνο ο Πατριάρχης και στον αριστερό όλοι οι άλλοι αρχιερείς, που λειτουργούν στον Ναό.

Εκεί τελούνται :

-τις καθημερινές, ο εσπερινός και η Θεία Λειτουργία (23.00-2.00)

-το πρωϊ κάθε Κυριακής (7.00-10.00) η Θεία Λειτουργία

-στις μεγάλες εορτές (παρρησίες των ορθοδόξων), η Θεία Λειτουργία

-όλες οι δοξολογίες

-οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδος. Το προσκύνημα αυτο ανήκει στους Ορθοδόξους. Αύριο η συνέχεια.....