«Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕ ΣΤΗ ΣΙΩΠΗ»

 

Τι σημασία έχει η κώφωση του αυτιού, όταν το πνεύμα ακούει; Αυτός ο λόγος του Ουγκώ απηχεί την ξεχωριστή ποιμαντική φροντίδα, που επέδειξε μια μοναδική μορφή της σύγχρονης εκκλησιαστικής ιστορίας. Αυτήν τη μορφή, τον επονομαζόμενο «Πατέρα των κωφών», μακαριστό Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας Νικόδημο Γραικό τίμησαν η Βοιωτική Εκκλησία με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, που υπήρξε πνευματικό παιδί και διάδοχος του σεπτού Ιεράρχη στην τοπική Εκκλησία. Λίγο έξω από τη Λιβαδειά, στο μοναδικό για τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες θεραπευτήριο χρόνιων παθήσεων «Άγιος Βλάσιος», η Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας κατόπιν επιθυμίας και ευγενούς προσφοράς του Μακαριωτάτου, έστησε στον αύλειο χώρο του ιδρύματος προτομή του Γέροντα Νικοδήμου. Στο κάλεσμα της Μητρόπολης ανταποκρίθηκε σύσσωμη η κοινότητα των κωφών από πολλά μέρη της Ελλάδας.

Ο Αρχιεπίσκοπος, αφού τέλεσε τρισάγιο σήμερα το πρωΐ μετά την Θεία Λειτουργία που ετελέσθη προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεωργίου στη μνήμη του μακαριστού, με συγκίνηση μοιράστηκε με τον κόσμο την τελευταία συνάντηση που είχε με τον Γέροντα Νικόδημο στο ασκητικό κελί του, στη Μονή του Αγ. Ιωάννου Μαζαράκη, όπου πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο Μακαριώτατος «το παράδειγμα του να διδάσκεις στη σιωπή είναι από τα μεγαλύτερα και ωραιότερα κηρύγματα». Πρότεινε μάλιστα στον επιχώριο Μητροπολίτη Γεώργιο να μετονομάσει το θεραπευτήριο σε «Νικοδήμειον Ίδρυμα» και στο Δήμαρχο Λιβαδειάς κ. Νίκο Παπαγγελή να δοθεί το όνομα του Μακαριστού στο δρόμο μπροστά από το Θεραπευτήριο. Στο ίδιο κύμα ο Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεώργιος δήλωσε ότι ο μακαριστός Μητροπολίτης Νικόδημος παρέμενε συνειδητά μια διακριτική και σιωπηλή παρουσία, που καθιστούσε αισθητή την πραγματικότητα ότι «ο Χριστός ην, εστί καί εσταί εν τω μέσω ημών. […] Η σύνεση και η γενναιοψυχία του αποδείχθηκε περίτρανα με την πρωτοφανή πράξη του που σημάδεψε την εποχή του, της έγκαιρης παραίτησης από την ενεργό υπηρεσία, ώστε να παραδώσει τη Μητρόπολή του στα ικανά χέρια του πνευματικού του τέκνου.   

Για τον γέροντα Νικόδημο μας μίλησε αποκλειστικά η επί χρόνια συνεργάτης του κ. Μαρούλα Κατσίμπρα: «ο μακαριστός από τη δεκαετία του ’40 έθεσε τις βάσεις στην ποιμαντική των κωφών, καθώς από νέος στα χρόνια αγκάλιασε την κοινότητά τους. Στα δύσκολα χρόνια του πολέμου και της κατοχής ήταν πάντα κοντά στα κωφά πνευματικά παιδιά του για να τα στηρίξει με κάθε δυνατό τρόπο. Σε μια περίπτωση μάλιστα, όπου οι Γερμανοί συνέλαβαν μια παρέα νεαρών Κωφών, προφανώς λόγω παρεξήγησης, τους επισκέφθηκε στη φυλακή και μεσολάβησε ώστε να ελευθερωθούν.Σύμφωνα με τη μαρτυρία της κ. Κατσίμπρα ο γέροντας στάθηκε και απέναντι σε στερεότυπα και βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις, καθώς για δεκαετίες ήταν διάχυτη η αντίληψη ότι οι γάμοι μεταξύ των κωφών οδηγούν στην αύξηση της κώφωσης μέσα στο γενικό πληθυσμό: «τα χρόνια που ακολούθησαν ο πάτερ Νικόδημος είχε τη χαρά να τελέσει τους γάμους πολλών ζευγαριών κωφών και να βαφτίσει τα παιδιά τους. Πολλά από αυτά ήρθαν σήμερα εδώ για να τον τιμήσουν».

 
Στα αποκαλυπτήρια της προτομής μίλησε και ο άλλος στενός συνεργάτης του μακαριστού κ. Νίκος Γαλέτας, που διετέλεσε υπασπιστής του όταν ο π. Νικόδημος ανέλαβε τη διεύθυνση της θρησκευτικής υπηρεσίας: «Το 1963, μαζί με εκλεκτούς συνεργάτες, ίδρυσε το σωματείο: «Φίλοι των Κωφών - ο Προφήτης Ζαχαρίας» μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε ένα σημαντικό μέρος της ζωής της κοινότητας των κωφών. Στους χώρους του σωματείου, οι κωφοί είχαν την ευκαιρία να παρακολουθούν διαλέξεις πάνω σε θέματα που τους απασχολούσαν, μαθήματα κοπτικής, ραπτικής. Πραγματοποιούσαν εκεί διάφορες εκδηλώσεις ενώ παράλληλα συμμετείχαν στη Θεία Λειτουργία, την εξομολόγηση και την κατήχηση. Περισσότερο όμως από όλα, ένιωθαν ότι είναι ένα μέρος που δεν υπάρχουν διακρίσεις όπου μπορούν να χρησιμοποιούν τη νοηματική γλώσσα χωρίς να τραβούν τα βλέμματα, χωρίς να ντρέπονται…Ο γέροντας έβγαλε τους κωφούς από το κοινωνικό περιθώριο στην κοινωνία της αγάπης του Χριστού».

Πριν τα αποκαλυπτήρια τελέστηκε θεία λειτουργία στο Παρεκκλήσιο του ιδρύματος πού είναι αφιερωμένο στον άγιο Νικόδημο τον Βουλευτή προς τιμήν του μακαριστού Μητροπολίτη Νικοδήμου του Γραικού. Στην εκδήλωση, εκτός από τον Αρχιεπίσκοπο και τον επιχώριο Μητροπολίτη κ. Γεώργιο, έδωσαν το παρών βουλευτές και τοπικοί άρχοντες, καθώς και πολλοί Αρχιερείς, ανάμεσά τους και ο νέος Μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος, μέχρι πρότινος Καθηγούμενος στην ιερά Μονή Σαγματά, που δέχθηκε τις ευχές του κόσμου.