ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

Το Σάββατο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα, είναι αφιερωμένο από την Εκκλησία μας, στην Ανάσταση του Λαζάρου. Το θαύμα αυτό είναι το τρίτο θαύμα ανάστασης που είχε κάνει ο Ιησούς Χριστός. Πριν από τον Λάζαρο, είχε αναστήσει την κόρη του Ιαείρου και τον γιό της χήρας στην πόλη Ναΐν. Όπως μας αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, όταν ο Λάζαρος αρρώστησε βαριά, οι αδερφές του Μαρία και Μάρθα, ειδοποίησαν τον Χριστό για την αρρώστια του Λαζάρου και τον κάλεσαν να έρθει όσο πιο γρήγορα μπορεί, για να προλάβει τον αδερφό τους ζωντανό.

Ο Ιησούς βρισκόταν μακριά και όταν έφτασε στην Βηθανία, όπου ήταν και το σπίτι του Λαζάρου, ο ίδιος ήταν ήδη νεκρός τέσσερις ημέρες. Είχε δε ταφεί, όπως συνηθιζόταν τότε, σε μια σπηλιά, η οποία έκλεινε με μια  μεγάλη πέτρα. Από την Μάρθα οδηγήθηκε ο Ιησούς στον τάφο του Λαζάρου και εκεί ζήτησε να βγάλουν την πέτρα που σφράγιζε την σπηλιά. Στην συνέχεια προσευχήθηκε στον Πατέρα Του λέγοντας: «Πάτερ, ευχαριστώ σοι ότι ήκουσάς μου. Εγώ δε ήδειν ότι πάντοτέ μου ακούεις αλλά δια τον όχλον τον παρεστώτα είπον, ίνα πιστεύσωσιν ότι συ με απέστειλας». Κατόπιν φώναξε: «Λάζαρε δεύρο έξω». Και έτσι έγινε. Ο αναστημένος Λάζαρος πρόβαλε στην είσοδο της σπηλιάς και περπάτησε προς τον Ιησού. Για τρίτη φορά ο Χριστός μας είχε κάνει το υπέρτατο θαύμα. Επανάφερε στην ζωή κάποιον νεκρό, διδάσκοντας μας ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος αλλά η μετάβαση. Η ζωή συνεχίζεται, σε άλλο επίπεδο, μετά από αυτόν. Ο Θεός έχει την δύναμη να καλεί τους νεκρούς όπως θα κάνει κατά την Δευτέρα Παρουσία. Ο Λάζαρος μετά την ανάσταση του κυνηγήθηκε από τους Αρχιερείς με σκοπό να τον σκοτώσουν, αφού όποιος τον έβλεπε πίστευε στον Ιησού Χριστό. Για να γλυτώσει, κατέφυγε στο νησί της Κύπρου. Εκεί χειροτονήθηκε, από τους Αποστόλους, Επίσκοπος στην πόλη Κίτιο και πέθανε τελικά (για δεύτερη φορά) το 63μ.Χ. 

Το Άγιο Λείψανο του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέων, και τοποθετήθηκε στον ναό που έχτισε ο ίδιος για τον Άγιο. Σε αυτόν τον ναό της Βασιλεύουσας βρίσκεται μέχρι και σήμερα. Η Βηθανία μας είναι γνωστή από το φίλο του Χριστού Λάζαρο, πού ζούσε σ’ αυτήν, και οπού μετά το θάνατο του τον άνέστησε ό Χριστός καί μάλιστα τέσσαρες ήμερες μετά, παρά την προτροπή της αδελφής του Μάρθας να μην πλησιάσει στο μνημείο λέγοντας «Κύριε, ήδη όζει, τεταρταίος γαρ εστί» (Ίω. ια’ 39). Τον απέτρεπε δηλαδή να πλησιάσει, γιατί εξέπεμπε τη δυσοσμία της άποσυνθέσεως της σάρκας, ή όποια φυσιολογικά ακολουθεί το θάνατο κάθε ανθρώπου. Ό Χριστός μας, όμως, ό οποίος ήλθε για να καταργήσει με το σταυρικό θάνατο Του τον «το κράτος έχοντα του θανάτου» (Εβρ. β’ 14), πλησίασε καί τον άνέστησε τονίζοντας με αυτό τον τρόπο το μυστήριο της κοινής των ανθρώπων αναστάσεως.Το υπερφυσικό θαύμα της έγέρσεως του Λαζάρου έξήγειρε τους Ιουδαίους καί οί αρχιερείς τους «έβουλεύσαντο ίνα καί τον Λάζαρον άποκτείνωσι» (Ίω. ιβ’ 10), γιατί πλήθος Ιουδαίων πήγαινε στη Βηθανία, για να βεβαιωθεί για το θαύμα, το όποιο διαδιδόταν από στόμα σε στόμα, καί, όταν διαπίστωναν ότι ό Λάζαρος ζούσε  πίστευαν στο Χριστό. ”Ετσι ό Λάζαρος μετά την έγερση του και τα εκούσια πάθη καί την ανάσταση του Χρίστου μας διωκόμενος κατέφυγε στη νήσο Κύπρο, οπού αργότερα τον συνάντησαν οι απόστολοι Παύλος καί Βαρνάβας καί τον χειροτόνησαν επίσκοπο Κιτίου. Το αρχαίο Κίτιο είναι ή γενέτειρα πόλη του φιλοσόφου Ζήνωνος καί βρίσκεται κοντά στη σημερινή Λάρνακα, την οποία κοσμεί περίλαμπρος ναός του αγίου Λαζάρου, μέσα στον όποιο βρίσκεται καί ό πάνσεπτος τάφος του. 

Η πόλη αυτή είχε τη μεγάλη τιμή να δεχθεί τό Ευαγγέλιο της αγάπης από το στόμα ενός προσωπικού φίλου του Κυρίου, ό όποιος, μαζί με τις αδελφές του Μάρθα καί Μαρία, παρακαθόταν «παρά τους πόδας του Ιησού καί ήκουε των λόγων Αυτού» (Λουκ. Γ 42).Ό άγιος Λάζαρος ποίμανε το λαό του Κιτίου με ταπείνωση καί αγάπη καί του πέρασε όχι μόνο το μήνυμα της ευσέβειας, για να ζήσει αυτός την παρούσα ζωή «σωφρόνως καί δικαίως καί εύσεβώς» (Τιτ. β’ 12), αλλά καί το μήνυμα της αιώνιας μακαριότητας, την όποια καί αυτός απολαμβάνει μετά το θάνατο του, από τα σκαλιά του όποιου πέρασε δύο φορές. Τον πρώτο, για να ζήσει τριάντα ακόμη χρόνια καί να ακολουθήσει τα βήματα των αποστόλων εύαγγελιζόμενος τη σωτηρία• καί το δεύτερο, για να απολαύσει μόνιμα τη Βασιλεία των ουρανών κοντά στον αγαπημένο του φίλο, τον αναστημένο Ιησού. Ή παράδοση του λαού αναφέρει ότι ό άγιος Λάζαρος τα τριάντα χρόνια πού έζησε μετά την πρώτη του ανάσταση ήταν σκυθρωπός καί αγέλαστος, όχι γιατί δεν είχε χάρη Θεού, αφού ανάμεσα στα αγαθά πού αυτή παρέχει στους πιστούς με το Πανάγιο Πνεύμα είναι ή «χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, πραότης» (Γαλ. ε’ 22), αλλά γιατί τα μάτια του είδαν τη ατέλειωτη καταδίκη των αμαρτωλών κατά την τετραήμερη παραμονή του στον Άδη. Λέγεται μάλιστα ότι δεν γέλασε ποτέ στη ζωή του, παρά μόνο μία φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο αγγείο καί το σχολίασε χαμογελώντας καί λέγοντας: «Το ένα χώμα κλεβει το άλλο», δηλαδή ό χωμάτινος άνθρωπος κλέβει κάτι το χωμάτινο, το ευτελές, αγνοώντας ότι «ή ήμερα Κυρίου ως κλέπτης εν νυκτί έρχεται» {Α’ Θεσ. ε’ 2).

Τα τριάντα χρόνια της ζωής του αγίου Λαζάρου μετά την έγερση του από τον Κύριο στη Βηθανία αναφέρει ό άγιος Έπιφάνιος Κύπρου λέγοντας: «Εν παραδόσεσιν εύρομεν ότι τριάκοντα ετών ην τότε ό Λάζαρος, ότε έγήγερται μετά δε το αναστήναι αυτόν άλλα τριάκοντα έζησε καί ούτω προς Κύριον έξεδήμησε κοιμηθείς». Για τριάντα χρόνια παραμονής του άγιου Λαζάρου στον επισκοπικό θρόνο του Κιτίου αναφέρει καί ό άγιος Θεόδωρος ό Στουδίτης στις Κατηχήσεις του.Μετά τη δεύτερη κοίμηση του, πού συνέβη στίς 16 “Οκτωβρίου σύμφωνα με κώδικα των Καυσοκα-λυβίων, ό άγιος Λάζαρος ετάφη σε μαρμάρινη λάρνακα, ή όποια σύμφωνα με το Συναξαριστή της Κωνσταντινουπόλεως έφερε την επιγραφή: «Λάζαρος ό τετραήμερος και φίλος του Χριστού». Στόν κώδικα των Καυσοκαλυβίων στις 16 Όκτωβρίου αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι είναι άτοπο να μην εορτάζεται ιδιαίτερα ένα τόσος μεγάλος άγιος, αφού ή ανάσταση του από τον Κύριο (όπως καί ή ψηλάφηση του Χριστού μας από τον απόστολο Θωμά) δεν είναι εορτές των άγιων, αλλά είναι δεσποτικές εορτές. Ή 16η Όκτωβρίου συνδέθηκε με την ημερομηνία της άνακομιδής του τιμίου του λειψάνου καί προηγείται αυτής κατά μία ημέρα, ώστε ή άνακομιδή να εορτάζεται τη μεθέορτο. Ή άνακομιδή των ιερών λειψάνων του άγιου Λαζάρου έγινε στα χρόνια της βασιλείας του Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού, το έτος 890 μ.Χ. Αυτή εορτάζεται στις 17 Όκτωβρίου. Ή ανάσταση δέ του Λαζάρου εορτάζεται το γνωστό «Σάββατο του Λαζάρου». 

Ο τάφος του Αγίου στην Κύπρο