Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΞΥΠΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ

Ο δημόσιος διάλογος στον τόπο εξαντλείται σε τετριμμένους αναχρονισμούς. Οχι πάντα, βέβαια, και όχι από όλους. Για παράδειγμα, η πρόσφατη παρέμβαση του Κώστα Αχ. Καραμανλή στο «Βήμα της Κυριακής» αναδεικνύει μια ορθολογική πολιτική προσέγγιση απέναντι στο αναπτυξιακό έλλειμμα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Ή η πρόσφατη πρωτοβουλία του βουλευτή Κορίνθου Χρίστου Δήμα για την κατάθεση ερώτησης υπογεγραμμένη από άλλα 81 μέλη του εθνικού Κοινοβουλίου σχετικά με τον θεσμικό τρόπο λειτουργίας των εισπρακτικών εταιριών. Νέοι άνθρωποι με εξαιρετικές σπουδές επιδιώκουν την ποιοτικοποίηση της πολιτικής ατζέντας στην Ελλάδα της ύφεσης, δημιουργικά και κυρίως νηφάλια. Σε γενικές γραμμές, όμως, το πολιτικό βαρόμετρο βρίσκεται εγκλωβισμένο σε μια αδιέξοδη παρελθοντολογία και σε έναν ανέξοδο ιστορικισμό που οδηγεί σε μανιχαϊστικά διλήμματα και απλουστεύσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συζήτηση γύρω από το μικρό ή το μεγάλο κράτος, δίχως να γίνεται ποτέ αναφορά στη σύγχρονη αναγκαιότητα του «έξυπνου κράτους», που υπερβαίνει τους ανωτέρω αναχρονισμούς και οικοδομεί νέα δεδομένα για τον δυτικό κόσμο.

Τι σημαίνει «έξυπνο κράτος»; Να λειτουργεί υπέρ του πολίτη. Για παράδειγμα, να μη χρειάζεται ο πολίτης να χάνει εργατοώρες ή στιγμές από τον ιδιωτικό βίο του στριμωγμένος σε διαδρόμους εφοριών ώστε να πληρώσει τους φόρους του, όταν αυτό μπορεί να γίνει μέσω του διαδικτύου ή ακόμη και ενός απλού SMS. «Έξυπνο κράτος» είναι αυτό που η πολιτική ηγεσία του έχει διαβάσει και κατανοήσει τον διάλογο μεταξύ Μηλίων και Αθηναίων αλλά και τον «Επιτάφιο» του Περικλή, όπως αυτοί αποδίδονται με τον πλέον διαχρονικό τρόπο από τον Θουκυδίδη. «Έξυπνο κράτος» είναι αυτό που ιδιωτικοποιεί φορείς του Δημοσίου με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την εισροή ξένων κεφαλαίων με ταχύρρυθμες και στοχευμένες διαδικασίες υπέρ του συλλογικού συμφέροντος. «Έξυπνο κράτος» είναι αυτό που διαχωρίζει τον ανώφελο κρατισμό από την αναγκαία ύπαρξη του κοινωνικού κράτους. Που προνοεί για την ταχύρρυθμη επανεκπαίδευση αυτών που έχασαν τη δουλειά τους σε νέες τεχνολογίες ή σύγχρονες μορφές βιώσιμης απασχόλησης. Το «έξυπνο κράτος» στηρίζει τον άνεργο με προνοιακά επιδόματα που, ούτως ή άλλως, έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα, αφού του επιτρέπουν να μετέχει στην καθημερινή μικροοικονομία. Χορηγεί υποτροφίες σπουδών σε παιδιά οικογενειών με χαμηλό εισόδημα.

Αν ο νέος δεν έχει δουλειά, δεν έχει όραμα και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, τότε θα καταλήξει σε παραβατικές συμπεριφορές. Το «έξυπνο κράτος» κατανοεί ότι ο ρόλος του είναι να προστατεύει το ζην και το ευ ζην των πολιτών του. Δεν εξελίσσεται παράλληλα με την κοινωνία ούτε τοποθετείται απέναντι στους πολίτες. Το «έξυπνο κράτος» αντιλαμβάνεται τα πλεονεκτήματα που διαθέτει και οικοδομεί πάνω σε αυτά την υψηλή στρατηγική του. Είναι ο τουρισμός και η ποντοπόρος ναυτιλία οι κύριοι τομείς παραγωγής πλούτου για το ελληνικό κράτος; Να επενδύσουμε στην πρωτοπορία των τομέων αυτών, λοιπόν, με δημιουργικό πνεύμα, ενισχύοντας την ιδιωτική πρωτοβουλία και τη δημιουργικότητα μέσα σε ένα ορθολογικό πλαίσιο ανάπτυξης και εξέλιξης. Κατανοούμε ότι δίχως παιδεία που να αναδεικνύει την αριστεία δεν μπορούμε να πάμε πιο πέρα; Ας επενδύσουμε, λοιπόν, σε κορυφαίο διδακτικό προσωπικό και ας υιοθετήσουμε επιτυχημένα μοντέλα από το δυτικό παράδειγμα (π.χ. το φινλανδικό), αναπτύσσοντάς τα ακόμη περισσότερο, ώστε να πετύχουμε την περιφερειακή πρωτοπορία. Εξαιρετικό βήμα προς αυτόν τον τομέα είναι η πρόσφατη θεσμική πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας για επαναφορά των εισαγωγικών εξετάσεων στα Πρότυπα Λύκεια.

Το «έξυπνο κράτος» επιλέγει τους αρίστους για να ασχοληθούν με τα κοινά. Η πολιτική δεν είναι χόμπι, αλλά μια σοβαρή τεχνοκρατική εργασία. Τα κριτήριά μας, λοιπόν, οφείλουν να είναι πολιτικώς εκλεπτυσμένα και οι απαιτήσεις μας από τους εκπροσώπους μας υψηλές. Το «έξυπνο κράτος» κατανοεί ότι βάλτωσε, ξυπνά από τον λήθαργο και προχωρά με μεγάλους δρασκελισμούς, γιατί ο χρόνος στην πολιτική δεν είναι απεριόριστος.