ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΗΓΑΖΕΙ Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΒΟΣ (ΣΚΟΠΙΑ) ΕΝ ΟΨΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Σε μία εβδομάδα από σήμερα και πιο συγκεκριμένα τη Δευτέρα 10 και την Τρίτη 11 Δεκεμβρίου, στις χειμωνιάτικες Βρυξέλλες θα συνεδριάσουν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν είναι και η διεύρυνση της ευρωπαϊκής οικογένειας τόσο προς την Τουρκία και την Ισλανδία όσο και προς τα Δυτικά Βαλκάνια, στα οποία περιλαμβάνονται και τα Σκόπια.

 Οπως είναι γνωστό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε και φέτος, όπως κάνει συνεχώς από το 2009 και έχει απορριφθεί ομοφώνως από τους υπουργούς Εξωτερικών, να δοθεί ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ). Μάλιστα, στην Εκθεση Προόδου που παρουσίασε η Επιτροπή κατεβλήθη κάθε δυνατή προσπάθεια να προβληθεί το… μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης του Νίκολα Γκρούεφσκι.

 Ωστόσο, η Αθήνα δεν θα πρέπει να ανησυχεί για αυτό, αλλά για την πρόθεση της Κομισιόν να εισέλθει στον πυρήνα της διαπραγμάτευσης για την ονομασία, κάτι που εκφεύγει από τις αρμοδιότητές της. Μπορεί στον Τύπο να κυριάρχησε η αναφορά στο επίθετο «μακεδονικός», όμως το μυστικό κρύβεται αλλού και συγκεκριμένα στην παρακάτω παράγραφο: «Μία απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα συνεισέφερε στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την εξεύρεση λύσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή είναι έτοιμη να παρουσιάσει χωρίς καθυστέρηση μία πρόταση για ένα διαπραγματευτικό πλαίσιο, το οποίο επίσης θα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη να λυθεί το θέμα του ονόματος σε πρώιμο στάδιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων» τονίζεται χαρακτηριστικά.

 Ο επίτροπος με αρμοδιότητα τη διεύρυνση Στέφαν Φούλε είχε καταστήσει σαφές ήδη από την επίσκεψή του στην Αθήνα και στη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Αβραμόπουλο ότι θα τηρήσει σκληρή στάση κατά την κατάθεση της έκθεσής του. Στη Βασιλίσσης Σοφίας τόσο ο κ. Αβραμόπουλος όσο και οι στενοί συνεργάτες του ήταν ενήμεροι εδώ και καιρό ότι οι πιέσεις στο Σκοπιανό θα αυξηθούν όχι μόνο από την πλευρά των Αμερικανών (κινήσεις γίνονται, προς το παρόν όμως πολύ διακριτικά) αλλά και από τους Ευρωπαίους. Το περιβάλλον που είχε δημιουργηθεί οδήγησε, σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις, στην κίνηση για την κατάθεση του Μνημονίου Κατανόησης. Σκοπός ήταν να υπάρξει κινητικότητα και η Αθήνα να δείξει εποικοδομητική διάθεση σε ένα ζήτημα που πλήττει την αξιοπιστία της στα Βαλκάνια, εν όψει της ευρωπαϊκής προεδρίας του 2014 (όπου η Αθήνα έχει να ασχοληθεί και με την αμφιβόλου αξίας «Ατζέντα 2014» για τα Δυτικά Βαλκάνια).

 Αυτό όμως δεν απέτρεψε την Επιτροπή. Διπλωματικοί κύκλοι αναρωτιούνται τι ακριβώς δουλειά έχει η Κομισιόν να υπεισέρχεται στο ονοματολογικό, με τον κ. Φούλε να σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να καταθέσει το δικό του πλαίσιο για την επίλυση του ονοματολογικού παράλληλα με τις ενταξιακές συνομιλίες. Επιπλέον, στην Εκθεση Προόδου η Επιτροπή κάνει σαφή αναφορά στην παραβίαση από την Ελλάδα της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, όπως απεφάνθη το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Οι αξιωματούχοι της Κομισιόν θεωρούν ότι από τη στιγμή που η έκθεση κάνει καταγραφή όλων των γεγονότων του προηγούμενου έτους, η απόφαση της Χάγης δεν θα μπορούσε να μη συμπεριληφθεί. Ωστόσο, κοινοτικές πηγές σημειώνουν ότι η Αθήνα θα έπρεπε να επιμείνει περισσότερο στο αν θα έπρεπε να υπάρχει αυτή η αναφορά και εφόσον δεν γινόταν να αποφευχθεί αυτό, στον τρόπο διατύπωσής της.

Εχοντας αυτά τα δεδομένα ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος πηγαίνει κατάλληλα προετοιμασμένος στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, έχοντας κάνει παράλληλα τις προβλεπόμενες διπλωματικές επαφές τόσο εντός της Ευρώπης όσο και πέραν του Ατλαντικού. Σε αυτές τις επαφές ο κ. Αβραμόπουλος τονίζει ότι η Ελλάδα έχει διανύσει τον δικό της δρόμο, κάτι που δεν έχουν κάνει τα Σκόπια, τα οποία αντίθετα επεκτείνουν τις αλυτρωτικές προκλήσεις τους.

 Εν κατακλείδι, η ελληνική πλευρά δηλώνει αισιόδοξη για μία ακόμη αρνητική, ομόφωνη απόφαση, για μη έναρξη των διαπραγματεύσεων αν πρώτα δεν λυθεί το θέμα του ονόματος, προσέρχεται όμως έτοιμη για ένα κακό ενδεχόμενο, που θα μπορούσε να είναι η αλλαγή του κλίματος υπέρ της πρότασης της Επιτροπής.

 Τα ταξίδια του Φούλε, που ψλαχνει (απεγνωσμένα) να βρει φόρμουλα

Η ελληνική πλευρά, η οποία λόγω των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, δεν θα ήθελε να βρεθεί προ εκπλήξεων και σε ένα τόσο σοβαρό εθνικό θέμα, παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή και παρεμβαίνει όπου χρειάζεται τη δραστηριότητα και τα πηγαινέλα του κ. Φούλε, ο οποίος φαίνεται ότι έχει πάρει προσωπικά την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τα Σκόπια.

 Στο πλαίσιο αυτό, ο Φούλε τρέχει. Από τις Βρυξέλλες στα Σκόπια, στην Αθήνα, στο Βερολίνο και εσπευσμένα στη Σόφια. Εχει θέσει ως υψηλή προτεραιότητά του τη χορήγηση, κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου, ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τα Σκόπια και καθώς ο χρόνος μετράει αντίστροφα, προσπαθεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις θετικού αποτελέσματος. Ποιο θα μπορούσε κατά τον κ. Φούλε να ήταν αυτό; Να συμφωνήσουν ομόφωνα οι υπουργοί των Εξωτερικών σε μια φόρμουλα που θα δίνει την ημερομηνία στα Σκόπια και ταυτόχρονα οι δύο πλευρές θα δεσμευτούν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις που θα καταλήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση στο όνομα, μαζί με τις ενταξιακές. Κάτι παρόμοιο, δηλαδή, με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε στη διένεξη μεταξύ Σλοβενίας και Κροατίας για τα θαλάσσια σύνορά τους, κατά την οποία η Λιουμπλιάνα δέχθηκε να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες για το Ζάγκρεμπ με ταυτόχρονες διαπραγματεύσεις για το μεταξύ τους πρόβλημα.

 Ο κ. Φούλε μάλλον δεν εισέπραξε, όπου και αν πήγε, την ανταπόκριση που περίμενε. Στο Βερολίνο του επισήμαναν ότι δεν είναι καιρός για τέτοια. Ας τα βρουν πρώτα με την Ελλάδα τα Σκόπια και μετά να το ξανακουβεντιάσουμε, του είπαν. Στην Αθήνα, του ξεκαθάρισαν ότι όσο ο κ. Γκρούεφσκι εμμένει στην αδιαλλαξία του και στον επιθετικό εθνικισμό, δεν γίνεται τίποτα. Στη Σόφια, ο πρόεδρος Πλεβενλίεφ του δήλωσε ότι η χώρα του «δεν μπορεί να εκδώσει ευρωπαϊκό πιστοποιητικό στα Σκόπια όσοι οι ιθύνοντές τους προωθούν και επιβάλλουν συστηματικά την ιδεολογία του μίσους προς τη Βουλγαρία». 

Ο Ευρωπαίος επίτροπος, για να προωθήσει την ατζέντα του, χρησιμοποιεί ακραία επιχειρηματολογία. Προβάλλει ως άμεσους κινδύνους, από τη συνεχιζόμενη αναμονή των Σκοπίων στον προθάλαμο της Ε.Ε., την ενίσχυση του εθνικισμού, τη διεθνοτική αντιπαλότητα που μπορεί να επιφέρει διάλυση του κράτους, αλλά και την ένταση του ευρωσκεπτικισμού στον πληθυσμό. Δεν εξηγεί, ωστόσο, για ποιο λόγο Αθήνα και Σόφια θα πρέπει να επιβραβεύσουν τον αλυτρωτισμό και την αλαζονεία του κ. Γκρούεφσκι.