ΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ

 

Το πολιτικό διοικητικό σύστημα μετά 
την εκδήλωση της Ελληνικής Επανάστασης

Μετά την έναρξη της Επανάστασης του '21. τέθηκε το ζήτημα της πολιτικής ορ­γάνωσης της Επανάστασης. Τότε εκδη­λώθηκαν οι πρώτες οικονομικά και πολι­τικά ισχυρές ομάδες που απαιτούσαν και την ηγεσία του Ελληνικού Έθνους. Έτσι, οι πρόκριτοι που είχαν την ηγεσία του Έθνους στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και ήσαν διοικητές των επαρχιών τους με τεράστια οικονομικά οφέλη, επε­δίωκαν να παραμείνει το σύστημα των τοπικών διοικητικών οργάνων όπως επί τουρκοκρατίας και αρνούν­ταν το σχηματισμό μιας κεντρικής πολι­τικής διεύθυνσης για ολόκληρη την Επα­νάσταση. 

 Αυτή την άποψη υποστήριζαν οι στρατιωτικοί ηγέτες που κέρδιζαν τις μάχες, είχαν τα όπλα και ο λαός τους συμπαθούσε, όσο αντιπαθούσε τους μεγαλοτσιφλικάδες και μεγαλέμπορους και εφοπλιστές πρόκριτους που μόνο τα προσωπικά συμ­φέροντα τους επεδίωκαν. Έτσι, αρχικά έχουμε τοπικούς πολιτικούς οργανισμούς της παραδοσιακής διοικητικής αριστοκρα­τίας (πρόκριτους, Φαναριώτες) εκ των οποίων οι κυριότεροι είναι οι κάτωθι τρεις:

1)Η Πελοποννησιακή Γερουσία με τους Ζαΐμη, Δεληγιάννη, Μαυρομιχάλη, κ.λπ.

2)Η Γερουσία της Δυτικής Χέρσου (Στε­ρεάς) Ελλάδας με αρχηγό τον Φαναριώτη Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, και 

3)Ο Άρειος Πάγος της Ανατολικής Στε­ρεάς με τον Φαναριώτη Θεόδωρο Νέγρη. Με την εξέλιξη των μαχών και την ισχυροποίηση των στρατηγών θ. Κολοκοτρώ­νη, Δ. Υψηλάντη, κ.λπ. έγινε σαφής η ανάγ­κη για την εκλογή κεντρικής πολιτικής διεύθυνσης του αγώνα. Έτσι δημιουργήθηκαν με δημοκρατικές διαδικασίες, δηλαδή μέσα από εκλογές, οι  «παραστάτες» του Έθνους, όπως έλεγαν τους βουλευτές, οι οποίοι συγκρότησαν τις τρεις εθνοσυνελεύσεις: Την πρώτη της Επιδαύρου, 1-13 Ιανουαρίου του 1822, κατά την οποία ψηφίστηκε το Α΄Σύνταγμα της Ελλάδος και διορίστηκε η πρώτη Βουλή με 70 μέλη και πρόεδρο τον Δημήτριο Υψηλάντη και κυβέρνηση (εκτελεστικό) πενταμελές υπό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο.

Η δεύτερη εθνοσυνέλευση στο Άστρος Κυνουρίας τον Μάρτιο του 1823 κατάργησε τις τοπικές διοικήσεις και γερουσίες και η Τρίτη τον Ιανουάριο του 1826 διαλύθηκε μετά την πτώση του Μεσολογγίου και ξανασυγκλήθηκε τον Μάρτιο του 1827 στην Τροιζήνα, η οποία εξέλεξε τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, σαν εκτελεστική εκκλησία για 7 χρόνια. Η τέταρτη εθνοσυνέλευση έλαβε χώρα στο Άργος, 11-23 Ιουλίου 1829, ήταν πειθήνιο όργανο του κυβερνήτη και ουσιαστικά ενέκρινε όλα τα απολυταρχικά νομοσχέδια, τις απόψεις και αποφάσεις του κυβερνήτη Καποδίστρια, εξ ού και οι αντιπολιτευόμενοι έλεγαν: «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει». 

Μεταξύ 1823 και 1825 το πρόβλημα κατοχής της εξουσίας μεταξύ της διοικητι­κής αριστοκρατίας, προκρίτων. Φαναριωτών προυχόντων, μεγαλεμπόρων, εφοπλιστών, μεγάλοτσιφλικάδων από την μια μεριά και στρατιωτικών από την άλλη, οι οποίοι κατείχαν τη λαϊκή υποστήριξη, οδήγησε τους πολιτικούς και τους στρα­τιωτικούς σε συγκρούσεις όπου οι εφο­πλιστές του Κουντουριώτη υπερφαλάγγισαν τους στρατιωτικούς, φυλάκισαν τον θ. Κολοκοτρώνη στ' Ανάπλι και δολοφό­νησαν τον Οδυσσέα Ανδρούτσο με τον Γκούρα. 

Τότε μέσα στον εμφύλιο σπα­ραγμό και τη γενική αναρχία εμφανίζον­ται οι πρώτες ξενόφιλες επιδράσεις με­ταξύ των διαφορετικών αντιμαχόμενων ομάδων. Μόλις οι Ευρωπαίοι με πρώτη την Αγγλία και τον Κάνιγκ σπάνε την ακλόνητη αντίληψη περί της ακεραιότη­τας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γύ­ρο στον Μάρτιο του 1823. αρχίζουν τα βάσανα και ο τριχασμός του δύσμοιρου έθνους. 

______________________________

Αύριο η συνέχεια