Τελευταία Κυριακή τής πρώτης περιόδου του Τριωδίου. Άπό τό απόγευμα μέ τόν Κατανυκτικό Εσπερινό ή Εκκλησία μας εισάγει στό πνευματικό στάδιο τής Μ. Τεσσαρακοστής. Θεσπίσθηκε ή περίοδος αυτή μέ παιδαγωγική σοφία. Γιά νά επιτύχουμε τήν πνευματική ανανέωσή μας ορίσθηκε από τούς Πατέρες τής Εκκλησίας νά διαβάζεται μία περικοπή από τήν επί του όρους ομιλία του Κυρίου. Στήν περικοπή αυτή παρατηρούμε τρεις σπουδαίες διδαχές τοΰ Κυρίου μας πού αναφέρονται σέ μία υψηλή ποιότητα ζωής.
Συμβαίνει στίς διανθρώπινες σχέσεις μας νά παρατηρούνται διαμάχες, συγκρούσεις καί αδικίες μέ οιονδήποτε τρόπο. Τά φαινόμενα αυτά προέρχονται από ένα εγωισμό, από ανθρώπινες αδυναμίες ή καί από μία συνείδηση κακή καί πονηρή. Θλιβόμεθα, όταν αντιμετωπίζουμε τέτοιες αδύνατες ανθρώπινες καταστάσεις. Ποτέ όμως, μάς συνιστά ό Κύριος, νά μήν κυριευόμεθα άπό τό πάθος τής έκδικήσεως.
Ή εκδίκηση είναι τό λάδι πού ανάβει ακόμη περισσότερο τή φωτιά τής ανθρώπινης κακίας. Τό μωσαϊκό δόγμα «οφθαλμόν άντι οφθαλμού» ό Κύριος τό αντικατέστησε μέ τήν ανεξικακία καί τή συγχώρηση. Ή εκδίκηση κατεβάζει τήν ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όσο καί άν είναι μεγάλη ή αδικία, ενώ ή ανεξικακία δείχνει τό μεγαλείο τού ανθρώπινου χαρακτήρα. "Επειτα «ουδείς όναμάρτητος». Κατηγορούμε τούς άλλους μέ έμφαση, παραθεωρούμε όμως τίς δικές μας αδυναμίες καί παραλείψεις.
Ο Κύριος σήμερα διδάσκει ότι εφόσον θά είμεθα επιεικείς πρός τούς συνανθρώπους μας καί ό Θεός θά δείξει ακόμη μεγαλύτερη επιείκεια γιά τά δικά μας παραπτώματα. Ό "Αριστοτέλης χαρακτηρίζει την πραότητα ώς αρετή του συναισθηματικού άνθρωπου, κατά τήν όποια ή οργή δέν καταλαμβάνει τήν ψυχή (Άνθ. Στοβ. Α', 18). Καί ό Πλάτωνας προσθέτει ότι οί δίκαιοι άνθρωποι είναι πράοι (Γοργίας, 516C).
Τό δεύτερο σημείο τοΰ θείου λόγου αναφέρεται στό θρησκευτικό βίωμα τής νηστείας. Ή νηστεία κατά τόν Χριστό είναι μέσο πνευματικής ασκήσεως. Δέν πρέπει νά είναι ούτε ξερός τύπος, ούτε επίδειξη. Είναι μέσο ενισχύσεως τής ανθρώπινης βουλήσεως πού νά μπορεί νά αύτοπροσδιορίζεται γιά υψηλούς σκοπούς. Έτσι ή νηστεία αποκτά νόημα και περιεχόμενο.
Στό τρίτο μέρος τής σημερινής περικοπής ό Κύριος καταδικάζει τήν πλεονεξία. Είναι αρρώστια τής ψυχής ή απληστία. Τόν άπληστο ό λαός τόν ονομάζει αχόρταγο. Ποτέ δέν είναι ειρηνικός ό άπληστος. «Όράτε καί φυλάσσεστε από τής πλεονεξίας» προτρέπει ό Κύριος. Ή ζωή δέν εξαρτάται άπό τά περισσεύματα καί τά υπάρχοντα, αλλά από τήν τελειότητα του ανθρώπινου προσώπου. Τά περισσεύματα συνήθως δέν αποκτώνται εντιμώς, αλλά μέ πολλές αδικίες και καταπατήσεις ξένων ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ό άπληστος ούτε αυτή τήν ζωή χαίρεται, ούτε και τήν αιώνια.
Φεύγοντας άπό τό κόσμο αυτόν ή ψυχή κρίνεται μέ τίς αρετές πού κοσμήθηκε στήν παρούσα ζωή. Τά περισσεύματα δέν αφήνουν αγαθή μνήμη και κατά τή ρήση τού Ευαγγελίου ό άπληστος αποθνήσκει καί θάπτεται, χωρίς κανείς νά ενθυμείται τό πέρασμα του από τόν παρόντα κόσμο. Ό Εύρυπίδης αποφαίνεται ότι είναι κακό, ενώ υπάρχουν χρήματα, από φιλαργυρία νά μήν ευεργετούμε τούς ανθρώπους. Ή "Εκκλησία μέ τό σημερινό ευαγγέλιο μας παρέχει τό μήνυμα, ότι δέν υπάρχουν μόνο βιοτικές αξίες, αλλά καί πνευματικές. Ευτυχείς εκείνοι πού νοιώθουν ότι μέσα στήν ύπαρξή τους υπάρχει και αθάνατη ψυχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου