Τα θρησκευτικά σύμβολα στην εκπαίδευση

Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση με ένα επίκαιρο θέμα στο «Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου», στην Αθήνα, με ομιλητές διακεκριμένους επιστήμονες από το χώρο της Νομικής και της Θεολογίας.

του Χάρη Ανδρεόπουλου

Ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Τα θρησκευτικά σύμβολα στην εκπαίδευση», ένα θέμα που απασχολεί έντονα την επικαιρότητα εξ αιτίας και της γνωστής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για την απόσυρση των σταυρών από τα ιταλικά σχολεία, διοργανώνει το «Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου», την Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου και ώρα 5.30 μ.μ. στην αίθουσα της Ενωσης Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, στην Αθήνα Οδ. Ακαδημίας 23.

Θα μιλήσουν οι κ.κ.:

* Νίκος Αλιβιζάτος, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Αθηνών

* Σταύρος Γιαγκάζογλου, Δρ. Θεολογίας, Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

* Ιωάννης Κονιδάρης, Καθηγητής Εκκλησιαστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

* Α.- Ι. Δ. Μεταξάς, Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών

* Αλκμήνη Φωτιάδου, Δρ. Συνταγματικού Δικαίου.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Γιώργος Σωτηρέλης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Αθηνών. Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη.

ΠΩΣ ΑΝΕΚΥΨΕ ΤΟ ΤΟ ΘΕΜΑ

Υπενθυμίζεται ότι το θέμα ανέκυψε τη περασμένη εβδομάδα όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), κλήθηκε να αποφασίσει επί προσφυγής που είχε καταθέσει η έχουσα ιταλική υπηκοότητα Φινλανδή κ. Soile Lautsi, μητέρα δύο ανήλικων παιδιών, μαθητών στο δημόσιο σχολείο της Abano Terme, η οποία,  επικαλούμενη λόγους συνείδησης, ζητούσε την απομάκρυνση του σταυρού από τα σχολεία που φοιτούσαν τα παιδιά της.

Το ΕΔΔΑ θεωρώντας ότι  «το κράτος είναι δεσμευμένο στη θρησκευτική ουδετερότητα μέσα στο πλαίσιο της υποχρεωτικής δημόσιας παιδείας» και πως «η παρουσία στα μαθήματα δεν προϋποθέτει τη θρησκευτική πίστη και η δημόσια παιδεία πρέπει να καλλιεργεί στους μαθητές την κριτική σκέψη», έκανε δεκτό το αίτημα της προσφυγούσης, κρίνοντας ότι  θα πρέπει να «αποκαθηλωθεί» από τα σχολεία της Ιταλίας ο σταυρός, επειδή - κατά την γνώμη του δικαστηρίου – η ανάρτηση του σταυρού μπορεί να ερμηνευτεί από τους μαθητές όλων των ηλικιών ως ένα θρησκευτικό σύμβολο», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην δικαστική απόφαση.

Σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, η παρουσία των σταυρών στις σχολικές αίθουσες της Ιταλίας «αποτελεί παραβίαση της ελευθερίας των γονέων να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους,καθώς και της ελευθερίας της θρησκευτικής επιλογής για τους μαθητές».

«ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ»

«Οι μαθητές μπορεί να αισθανθούν ότι εκπαιδεύονται σ' ένα σχολικό περιβάλλον χαρακτηρισμένο από μια συγκεκριμένη θρησκεία. Αυτό όμως που είναι ίσως ενθαρρυντικό για ορισμένους θρησκευόμενους μαθητές μπορεί να είναι συναισθηματικά ενοχλητικό για μαθητές άλλων θρησκειών ή για όσους δεν πιστεύουν», υποστηρίζει το ευρωπαϊκό δικαστήριο (ΕΔΔΑ), επικαλούμενο την αναγκαιότητα της εφαρμογής στην εκπαίδευση της αρχής της «θρησκευτικής ουδετερότητας».Πρόκειται για υπόθεση που αφορά μεν τη γειτονική Ρωμαιοκαθολική Ιταλία, ωστόσο, όπως επισημαίνουν νομικοί κύκλοι, η  νομολογιακή ισχύς της έχει υπερνομοθετική, πανευρωπαϊκή εφαρμογή.

Η Ελλάδα, λένε, «δεν υποχρεούται μεν άμεσα να την εφαρμόσει, δεν μπορεί όμως να την παρακάμψει». Σημειώνεται ότι μετά την έκδοση της απόφασης από το ΕΔΔΑ, στελέχη της ΜΚΟ «Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι» προσέφυγαν στο Εφετείο Αθηνών με το αίτημα να εκδοθεί απόφαση για την απομάκρυνση των εικόνων και του Ευαγγελίου, βάσει της αποφάσεως του Ευρωπαϊκου Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά οι Ελληνες δικαστές απέρριψαν το αίτημά τους.

AΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ:  «ΑΣΤΕΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ»

«Ως αστεία πράγματα και φαιδρότητες», χαρακτήρισε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Iερώνυμος, μιλώντας στο τηλεοπτικό σταθμό «STAR Κεντρικής Ελλάδας» το θέμα που έχει προκύψει με τις εικόνες στις σχολικές αίθουσες και την προσφυγή της Ιταλίας στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Έχουν δικαιώματα όχι μόνο οι μειοψηφίες αλλά και οι πλειονότητες», τόνισε ο προκαθήμενος της ελλαδικής Εκκλησίας, υποστηρίζοντας ότι αν χρειαστεί το θέμα θα απασχολήσει τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο.