ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΜΑΡΤΙΟΣ 2009

Συνέντευξη

Ο Μάνατζερ της Εκκλησίας!

Γιάννης Λιάκος, Διευθύνων Σύμβουλος,

Αναπτυξιακός Οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε.

Ο τεχνοκράτης Γιάννης Λιάκος κατέχει λιγότερο από ένα χρόνο τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε. Πρόσωπο που είχε δώσει τις «εξετάσεις» του σε θέσεις ευθύνης, καλείται σήμερα να βάλει την πνευματική κιβωτό της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη χώρα μας στη μετά Χριστόδουλο εποχή, υπό την πνευματική καθοδήγηση πλέον του Μακαριότατου κ. Ιερώνυμου του Β΄ και να αξιοποιήσει με ευστοχία τα εργαλεία που δίνει η Πολιτεία και η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση του σημαντικού κοινωνικού και φιλανθρωπικού έργου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ο κ. Λιάκος για πρώτη φορά ανοίγει τα χαρτιά του σε ένα επιχειρηματικό έντυπο και απαντάει επί της ουσίας γιατί η Εκκλησία «κάνει business» και γιατί αυτό δεν είναι «έργο του Διαβόλου»!

Κύριε Λιάκο, βρίσκεστε στη θέση του «Μάνατζερ» του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Εκκλησίας για περίπου 8 μήνες. Θέλετε να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας από ένα σύντομο απολογισμό; Τι παραλάβατε και πού βρίσκεστε σήμερα;

«Ανέλαβα καθήκοντα Διευθύνοντος Συμβούλου της Ανώνυμης Εταιρείας της Εκκλησίας της Ελλάδος με την επωνυμία "Διαχείριση, Υποστήριξη Επιχειρησιακών και Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων, Μελετών και Έργων" και το διακριτικό τίτλο "ΣΥΜΕΑΝ" με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων κατά τη συνεδρίαση της 29ης Μαΐου 2008. Η επιλογή μου από το Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο Β΄ για την ανάθεση αυτής της θέσης αποτελεί για μένα ιδιαίτερη τιμή και μεγάλη πρόκληση.

Αναλαμβάνοντας τη Διοίκηση της Εταιρείας, διαπιστώθηκε η ύπαρξη μιας σειράς προβλημάτων (οικονομικών, θεσμικών, διαχειριστικών κ.λπ.), τα οποία απαιτούσαν άμεση αντιμετώπιση, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει η Εταιρεία αποδοτικά και να επιτελέσει αποτελεσματικά το ρόλο της.

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας με άμεσες και συντονισμένες ενέργειες και ακολουθώντας τις δέουσες νόμιμες διαδικασίες έδωσε τις κατάλληλες λύσεις για κάθε ζήτημα που εκκρεμούσε. Μέχρι σήμερα έχουν υλοποιηθεί σημαντικές αποφάσεις, όπως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αντιμετώπιση οικονομικών οφειλών, τροποποίηση άρθρων του Καταστατικού, οργάνωση της Εταιρείας κ.ά. Με την τροποποίηση του Καταστατικού της Εταιρείας άλλαξε η επωνυμία σε Αναπτυξιακός Οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε. Μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ειδικού σκοπού και επαναδιατυπώθηκε ο σκοπός της σε συμβατότητα με τους ρόλους της ενόψει του ΕΣΠΑ».

Η θέση ευθύνης που κατέχετε σημαίνει και καθημερινή επαφή με τον Αρχιεπίσκοπο ή όχι απαραίτητα; Κάτι σαν Υπουργός Οικονομικών της Εκκλησίας της Ελλάδος ή, καλύτερα, Υπουργός Ανάπτυξης;

«Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε. είναι, λόγω των αρμοδιοτήτων του, ένας από τους πλέον στενούς συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου. Οι ανάγκες ενημέρωσης του Μακαριοτάτου, λήψης κατευθύνσεων και συντονισμού των ενεργειών απαιτούν την τακτικότατη επαφή και επικοινωνία μαζί του. Έτσι, μου δίνεται η χαρά της συνεργασίας και της ανταλλαγής απόψεων με τον ηγέτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχοντας την ευκαιρία να διαπιστώσω την πραγματικά χαρισματική προσωπικότητά του.

Ο Μακαριότατος είναι ένας ιδιαίτερα ευφυής, καλλιεργημένος και πράος άνθρωπος, με πολλές ευαισθησίες. Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματά του θεωρώ ότι είναι η ικανότητά του να ακούει το συνομιλητή του, να σέβεται την αντίθετη άποψη και να συνδυάζει δημιουργικά θέσεις και απόψεις, αμβλύνοντας τις όποιες αντιθέσεις. Αισθάνομαι πραγματικά τυχερός που βρίσκομαι κοντά του, διότι αυτή η σχέση και η συνεργασία μας με κάνει καλύτερο άνθρωπο, πιο δημιουργικό και πιο αποτελεσματικό. Τον ευχαριστώ πολύ για όλα».

Τι είναι ο Αναπτυξιακός Οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε. και ποιος ο ρόλος του;

«Η Εκκλησία της Ελλάδος, πέρα από την πνευματική της αποστολή, επιτελεί σπουδαίο κοινωνικό έργο σε μια σειρά από τομείς, όπως η Υγεία, η Πρόνοια, η Εκπαίδευση, ο Πολιτισμός, ενώ αναλαμβάνει συστηματικές πρωτοβουλίες για το Περιβάλλον, την ανάπτυξη του Ανθρώπινου Κεφαλαίου, την αξιοποίηση της Τεχνολογίας και τη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής.

Η Εκκλησία της Ελλάδος για την ενίσχυση του έργου της μέσω της αξιοποίησης πόρων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Γ' ΚΠΣ, του ΕΣΠΑ και άλλων Προγραμμάτων, Ευρωπαϊκών ή μη, συνέστησε την Ανώνυμη Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ειδικού σκοπού, προκειμένου να έχει ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό κεντρικό φορέα διαχείρισης και εκτέλεσης πράξεων. Μέτοχοι της Εταιρείας είναι η Εκκλησία της Ελλάδος με ποσοστό 99% και η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών με ποσοστό 1%. Σκοπός της Εταιρείας είναι η παροχή ολοκληρωμένων συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών σε Εκκλησιαστικούς Φορείς, για το σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την ωρίμανση, τη διαχείριση και την υλοποίηση Έργων, Μελετών και Δράσεων, αξιοποιώντας Εθνικές και Ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης. Η Εκκλησία της Ελλάδος συνέστησε τον Αναπτυξιακό Οργανισμό διότι η αξιοποίηση των πόρων του Γ΄ ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ απαιτεί τεχνογνωσία και τεχνοκρατική αντιμετώπιση των έργων, οργάνωση σε επίπεδο τεχνικών και οικονομικών υπηρεσιών, στρατηγικό σχεδιασμό και σαφή στόχευση, ωριμότητα έργων σε επίπεδο μελετών για την προώθηση της ένταξής τους στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και την επίτευξη ουσιαστικών και μετρήσιμων αποτελεσμάτων. Η συγκροτημένη συμμετοχή του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Εκκλησίας της Ελλάδος Α.Ε. στις αναπτυξιακές παρεμβάσεις για την περίοδο 2007-2013 παρουσιάζει την εξής διττή λειτουργικότητα: διευκολύνει την Εκκλησία της Ελλάδος να διαδραματίσει συνεπέστερα και αποτελεσματικότερα τον αναπτυξιακό της ρόλο, αλλά ταυτόχρονα συντείνει στην αποτελεσματικότητα και των ίδιων των επιχειρησιακών μέτρων και δράσεων στους τομείς ενδιαφέροντος της Εκκλησίας της Ελλάδος».

Να υποθέσω πως πολύ περισσότερο σας ενδιαφέρει η ανάδειξη του Θρησκευτικού Τουρισμού;

«Τα μνημεία της ελληνικής Ορθοδοξίας είναι αναπόσπαστο τμήμα της εθνικής κληρονομιάς και αποτελούν αξιόλογο πόλο έλξης επισκεπτών. Οι βυζαντινές και οι μεταβυζαντινές εκκλησίες με την αξιόλογη εικονογράφησή τους, τα ψηφιδωτά, τις τοιχογραφίες και τις σπάνιες εικόνες τους, οι επιβλητικοί καθεδρικοί ναοί, τα ξωκλήσια και τα προσκυνήματα της υπαίθρου, τα μοναστήρια, τα μετόχια και οι σκήτες, η μοναδική μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους και τα μοναστήρια των Μετεώρων μαρτυρούν την επίμονη προσήλωση στις παραδόσεις και στη στενή και μακραίωνη διασύνδεση της τέχνης με τη θρησκευτική λατρεία. Θεωρώ ότι ο Προσκυνηματικός Τουρισμός έχει τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης στη χώρα μας. Η εκτίμηση που γίνεται από το Σύνδεσμο των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων υποστηρίζει ότι ο τζίρος που πραγματοποιείται από τη συγκεκριμένη τουριστική δραστηριότητα στη χώρα μας φτάνει στα 15 εκατ. ευρώ ετησίως.

Οι Ελληνορθόδοξοι προσκυνητές ταξιδεύουν στα προσκυνήματα της Κωνσταντινούπολης και στους Αγίους Τόπους. Για την Ελλάδα τις πρώτες θέσεις προτίμησης κατέχει η Πάτμος, τα Μετέωρα και άλλοι προορισμοί Θρησκευτικού Τουρισμού, όπως η Σύρος, η Κέρκυρα, η Τήνος κ.ά. Υπολογίζεται ότι ετησίως περίπου 50.000 Έλληνες ταξιδεύουν στη χώρα μας οργανωμένα για καθαρά θρησκευτικούς λόγους και περίπου 10.000 στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά τον εισερχόμενο τουρισμό, οι προσκυνητές προέρχονται κυρίως από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε χώρες όπως η Βουλγαρία και η Σερβία δεν έχει προβληθεί αρκετά ο προσκυνηματικός τουρισμός. Κατά συνέπεια, τα περιθώρια ανάπτυξης της κίνησης από τη συγκεκριμένη περιοχή είναι μεγάλα.

Η Εκκλησία της Ελλάδος θα συνεργαστεί με την Πολιτεία μέσω του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τους εκπροσώπους των Τουριστικών Επιχειρήσεων και των Τουριστικών Πρακτορείων για τη σωστή ανάπτυξη και προώθηση του θρησκευτικού τουρισμού ως τουριστικού προϊόντος. Έχει διαφανεί η ανάγκη ο θρησκευτικός τουρισμός να αντιμετωπιστεί σαν πολιτιστικός τουρισμός, να υποστηριχθούν δράσεις της ανάπτυξής του μέσα από το ΕΣΠΑ, να ξεφύγει από τα στενά όρια της Ορθοδοξίας και να γίνει επέκταση του προϊόντος, ώστε να προσεγγιστούν και άλλες αγορές (π.χ., η Αμερική)».

Γενικότερα, πώς καταφέρνει ένας τεχνοκράτης να επικοινωνεί με τόσους πνευματικούς ανθρώπους, που δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουν από επενδύσεις και business plan;

«Η Εκκλησία της Ελλάδος για να μπορέσει να αξιοποιήσει τους πόρους των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ για την ενίσχυση του κοινωνικού και φιλανθρωπικού έργου της έχει ανάγκη από τεχνογνωσία και τεχνοκρατική αντίληψη. Συνεπώς, έχει ανάγκη από ανθρώπους με κατάλληλη γνώση και εμπειρία. Οι κληρικοί της Εκκλησίας της Ελλάδος έχουν ως υψηλή πνευματική αποστολή τους την ποιμαντική διακονία των πιστών. Στη σημερινή δύσκολη εποχή, με οξυμένα κοινωνικά προβλήματα, ο φόρτος που πέφτει στις πλάτες των κληρικών είναι ιδιαίτερα βαρύς. Προτεραιότητα των κληρικών είναι η πνευματική ανακούφιση των ψυχικά ταλαιπωρημένων σύγχρονων ανθρώπων. Όμως, πέρα από τα καθήκοντά τους αυτά, δεν είναι υποχρεωμένοι να έχουν τεχνοκρατική κατάρτιση. Έτσι, η συνεργασία τεχνοκρατών και κληρικών είναι μια μεγάλη αναγκαιότητα για την Εκκλησία της Ελλάδος, ώστε να υλοποιηθεί αποδοτικά το σημαντικό έργο της.

Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό και αποδεκτό σε όποιον απασχολείται σε Εκκλησιαστικό Φορέα ότι το ήθος και η συμπεριφορά του θα πρέπει να είναι συμβατά με το χώρο και να αποπνέει το δέοντα σεβασμό. Από την άλλη πλευρά, οι κληρικοί θα πρέπει να αναγνωρίζουν τα ανωτέρω στοιχεία των λαϊκών συνεργατών τους και το γεγονός ότι όλοι μαζί εργάζονται για τον ίδιο σκοπό. Με αμοιβαίο σεβασμό, εμπιστοσύνη και κατανόηση επιτυγχάνεται άριστη συνεργασία, η οποία αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα».

Οι στόχοι που έχετε θέσει για το επόμενο διάστημα ποιοι είναι;

«Η έναρξη υλοποίησης του ΕΣΠΑ θέτει μπροστά μας ως κύριο στόχο την ένταξη για χρηματοδότηση στα Τομεακά και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ ενός κρίσιμου αριθμού "ώριμων" έργων και άυλων δράσεων. Ένα κατασκευαστικό έργο χαρακτηρίζεται ως "ώριμο" προς ένταξη σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ όταν είναι διαθέσιμα τα ακόλουθα: (α) έχουν εκπονηθεί άρτιες μελέτες, (β) έχουν εκπονηθεί "τεύχη δημοπράτησης" που περιγράφουν τα οικονομικά στοιχεία του έργου και (γ) είναι διαθέσιμες όλες οι απαραίτητες άδειες για την έναρξη υλοποίησης του έργου (Οικοδομική Άδεια από Πολεοδομία ή Ναοδομία, Περιβαλλοντική Αδειοδότηση, Έγκριση αρμόδιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, Έγκριση αρμόδιας Υπηρεσίας Δασών κ.λπ.).

Παράλληλα, με την προσπάθεια ένταξης στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ των ήδη "ώριμων" έργων που έχουμε στη διάθεσή μας, θα εστιάσουμε την προσοχή μας στην "ωρίμανση" και άλλων σημαντικών έργων των Εκκλησιαστικών Φορέων».

Γιατί είναι «κακό» να θεωρούμε την Εκκλησία ως μια «Επιχείρηση», και μάλιστα σύγχρονη, αφού ακόμη και σ' αυτόν τον πνευματικό χώρο έχουμε λειτουργικά έξοδα, μισθούς, προσωπικό, συντηρήσεις κ.λπ.;

«Η Εκκλησία προσφέρει σημαντικότατο πνευματικό και φιλανθρωπικό έργο. Η προσφορά αυτή δε θα ήταν δυνατή χωρίς την ύπαρξη των απαραίτητων παραγωγικών πόρων, π.χ., ανθρωπίνων, χρηματοοικονομικών, φυσικών κ.λπ. Η Εκκλησία, λοιπόν, όσον αφορά τη διοικητική και τη λειτουργική διάστασή της, μπορεί να ταυτιστεί με αυτήν της επιχειρηματικής οντότητας. Αυτό σημαίνει υιοθέτηση των σύγχρονων αρχών και μεθόδων του Μάνατζμεντ και ιδιαίτερα του Χρηματοοικονομικού Μάνατζμεντ. Η θεώρηση της Εκκλησίας ως επιχειρηματικής οντότητας και η ξεκάθαρη αποδοχή της χρηματοοικονομικής διάστασής της, όχι μόνο δεν είναι "κακό", αλλά μόνο οφέλη θα έχει για την παραπέρα ανάδειξη του σημαντικού κοινωνικού έργου της. Θα δοθεί η δυνατότητα αποδοτικότερης αξιοποίησης των πόρων της Εκκλησίας, που θα επιτρέψει την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση και παραπέρα διεύρυνση του σημαντικού έργου της».

Μέχρι πού θεωρείτε ότι η Εκκλησία «οφείλει να επενδύει» και μέχρι πού όλες αυτές οι επενδύσεις ακούγονται προκλητικές για το ποίμνιό της;

«Η Εκκλησία της Ελλάδος αποτελεί ένα ζωντανό και πολυσχιδή οργανισμό, ο οποίος ως κεντρικός θεσμός της ελληνικής κοινωνίας έχει οικονομικές ανάγκες και έχει την ευθύνη της οικονομικής διαχείρισης των πόρων που διαθέτει. Η σωστή και αποδοτική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων μέσω επενδύσεων δίνει τη δυνατότητα στην Εκκλησία της Ελλάδος να χρηματοδοτεί το σημαντικό φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της. Παράλληλα, το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας συμπληρώνει το κοινωνικό κράτος και εστιάζεται σε κοινωνικές ομάδες που αυτό δεν ακουμπά. Ο διαχειριστικός ρόλος της, όμως, αποκτά παθολογικά χαρακτηριστικά όταν το οικονομικό στοιχείο κυριαρχεί του θρησκευτικού και του πνευματικού.

Με την ανάρρηση του κ. Ιερώνυμου στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο η "πολιτική" της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει κάνει εμφανή στροφή προς τη φιλανθρωπία και το βλέμμα είναι στραμμένο προς την ενίσχυση των ευπαθών κοινωνικά ομάδων. Οι προτεραιότητες στράφηκαν προς τις ανθρωπιστικές δράσεις και στην κορυφή της ατζέντας βρίσκονται πρωτοβουλίες για τις πάσχουσες κοινωνικά ομάδες. Ήδη από τον ενθρονιστήριο λόγο του και την τοποθέτησή του για αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας υπέρ του λαού είχε διαφανεί η πρόθεσή του να στρέψει τις επενδύσεις της Εκκλησίας προς τη φιλανθρωπία. Ο Μακαριότατος είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στις 16 Φεβρουαρίου 2008: "Τα έσοδα από τη διαχείριση της περιουσίας της Εκκλησίας πρέπει να επιστρέφουν στο λαό, ώστε να μη δημιουργείται με κανέναν τρόπο η αίσθηση ότι έχει μετατραπεί ο οίκος του Θεού εις οίκον εμπορίου". Αξίζει, μεταξύ άλλων, να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη υποδομών με στόχο την επανένταξη νέων από τα ναρκωτικά θα γίνουν με τα κονδύλια που προορίζονταν για την ανέγερση νέου Συνοδικού Μεγάρου.

Ανέκαθεν το Σώμα της Εκκλησίας επιτελούσε κοινωνικό έργο. Ιδρύματα, βοηθήματα, παροχές σε ασθενείς και ανήμπορους, κοινωφελή έργα... Θεωρείτε πως αυτό το κοινωνικό πρόσωπο είναι αυτονόητο ή πρέπει να γίνεται γνωστό στην κοινή γνώμη;

«Η βασική αποστολή της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι το κοινωνικό έργο που αναπτύσσει μέσα στις κοινωνίες που τα μέλη τους πάσχουν, καθώς η θέση της δεν περιλαμβάνει μόνο τη διδασκαλία της αγάπης και της αλληλεγγύης, αλλά και την παρουσία της κοντά στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη και τη βούλησή της να ανακουφίσει τον πόνο τους. Το πολύ σημαντικό κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο που επιτελεί η Εκκλησία της Ελλάδος σήμερα, κυρίως σε ενοριακό επίπεδο, χρήζει μεγαλύτερης προβολής, ενίσχυσης και συμπαράστασης. Η παρουσίαση και προβολή του κοινωνικού και φιλανθρωπικού έργου της Εκκλησίας πρέπει να γίνεται, όχι ως διάθεση ικανοποίησης του κενού αισθήματος της αυτοπροβολής, αλλά ως μαρτυρία της αγάπης που σαρκώνεται σε φιλόθεα έργα. Η παρουσίαση πρέπει να συνοδεύεται από την υπενθύμιση ότι το έργο αυτό, αφενός μεν είναι καθήκον και υποχρέωση της Εκκλησίας προς τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και αφετέρου πως ο καθένας μπορεί και πρέπει να βοηθήσει».

Οι Μάνατζερ τελικά σε ποιον «Θεό» πιστεύουν, πέρα από το «χρήμα»;

«Σήμερα, καθώς η κρίση μαστίζει τις οικονομίες και η αβεβαιότητα κυριαρχεί στον επιχειρηματικό κόσμο, οι Μάνατζερ θεωρούνται υπεύθυνοι εξαιτίας της αλόγιστης απληστίας τους. Τα "golden boys", οι χρυσά αμειβόμενοι διαχειριστές του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με αλαζονική και προκλητική συμπεριφορά ανακοίνωναν εντυπωσιακά υπερκέρδη αποδίδοντας υπερβολικά μερίσματα για τους μετόχους τους και απολάμβαναν υπερβολικά υψηλές αποδοχές. Κανείς δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία για τα προκλητικά υπερκέρδη ή για το πόσο υγιή και σταθερά ήταν. Ήρθε, όμως, η εποχή των ισχνών αγελάδων. Η φρενήρης διόγκωση της κερδοφορίας και της κατανάλωσης αποδείχθηκε ότι ήταν μια φούσκα που έσκασε και μαζί της έσκασαν σαν φούσκες και τραπεζικά μεγαθήρια της Αμερικής και της Ευρώπης, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τις εγγενείς αδυναμίες ενός συστήματος. Δε γνωρίζουμε ακόμη πού θα μας βγάλει αυτή η κρίση και ποιες αλλαγές θα προκαλέσει. Δικαίως, λοιπόν, αναφέρετε ότι οι Μάνατζερ "πιστεύουν στο χρήμα". Διότι τα "golden boys" είναι στελέχη που μεγάλωσαν άνετα και άκοπα και γαλουχήθηκαν με την ιδέα ότι επιτυχία είναι ο ατομικός πλούτος, το πολύ, το εύκολο, το γρήγορο χρήμα.

Έστω και αν είναι χρήμα εικονικό, χρήμα "κλεμμένο", χρήμα βρόμικο, χρήμα τοκογλυφικό. Δυστυχώς, το ίδιο συμβαίνει με όλους τους "γιάπηδες" του κόσμου. Είναι παιδιά που δεν έμαθαν ότι επιτυχία δεν είναι η καρέκλα του Διευθυντή ή το business plan του Μάνατζερ, αλλά η αποδοχή του δημιουργικού έργου ενός ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων από την κοινωνία. Τα παιδιά που δεν έμαθαν ποτέ ότι επιτυχία είναι η λυτρωτική αίσθηση της επιβεβαίωσης που απολαμβάνει ένας δημιουργός όταν αποδεικνύεται ότι το δημιούργημά του αποκτάει ζωή, αγαπιέται και ανατρέφεται στον ανθρώπινο κόσμο. Οι Μάνατζερ για να επανακτήσουν το χαμένο κύρος τους οφείλουν να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους.

Κύριο στοιχείο ενός επαναπροσδιορισμένου ρόλου των Μάνατζερ είναι η υπηρέτηση, εκτός των προσωπικών τους συμφερόντων, και αυτών των μετόχων και του δημόσιου οφέλους. Οι Μάνατζερ ως διαχειριστές του πλούτου και της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας ατόμων, εταιρειών, κοινωνιών και εθνών οφείλουν να αναζητούν με τον κατάλληλο, διάφανο, αξιοκρατικό, έντιμο και ηθικό τρόπο τη μεγιστοποίηση της αξίας της εταιρείας και του κοινωνικού οφέλους.

Από τη θέση του Μάνατζερ ενός Εκκλησιαστικού Φορέα σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία αισθάνομαι την ανάγκη να προσδιορίσω το ρόλο μου ως διαχειριστή των εκκλησιαστικών πόρων προς όφελος ατόμων με ειδικές ανάγκες, ευπαθών κοινωνικά ομάδων και της κοινωνίας μας ευρύτερα. Ο ρόλος του Μάνατζερ ενός Εκκλησιαστικού Φορέα πρέπει να συνάδει με τις αρχές και τις αξίες του χώρου που υπηρετεί. Όλες οι προσπάθειές μου συντείνουν στην επίτευξη των στόχων που τίθενται και εξυπηρετούν το σκοπό που έχει θέσει ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος Β'.

Το όραμα του Μακαριοτάτου έχω υιοθετήσει και δίνω τον καλύτερο εαυτό μου για να επιτευχθεί. Αντιλαμβάνομαι τη θέση του Μάνατζερ όχι ως προνόμιο, αλλά ως ευθύνη. Ευθύνη απέναντι στην Εκκλησία της Ελλάδος και στο Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο, που με τιμούν με την εμπιστοσύνη τους, ευθύνη απέναντι στο αγαθό που εκπροσωπώ, ευθύνη απέναντι στις υποχρεώσεις που έχω αναλάβει να φέρω εις πέρας».

Τι εύχεστε για το μέλλον της Εκκλησίας;

«Εύχομαι η Εκκλησία της Ελλάδος να υλοποιεί πάντα με επιτυχία την αποστολή της και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος. Εύχομαι η Εκκλησία της Ελλάδος να συνεχίσει να αποτελεί για την κοινωνία μας ένα σημείο αναφοράς, ένα πρότυπο και ένα παράδειγμα προς μίμηση».