18 Δεκεμβρίου, 2008

ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΑΡΘΡΟ - (ΒΗΜΑ 18/12/2008)

Βατοπαιδικά μαθήματα


Ριχάρδος Σωμερίτης


Δεν είναι πιθανό ο βολικός «μέσος Ελληνας» να έχει αλλάξει άποψη για το θρήσκευμά του. Αλλαξαν όμως οι συνθήκες και αλλάζουν οι σχέσεις του με την Εκκλησία. Πέθανε ο χαρισματικός Χριστόδουλος που την είχε μετατρέψει σε σχηματισμό μάχης εναντίον του δημοκρατικού Κράτους διεκδικώντας εξουσιαστικό λόγο και ρόλο. Και ζούμε το μέγα σκάνδαλο του Βατοπαιδίου που αποδείχνει ανάγλυφα την προσοδοφόρα σε βάρος της κοινωνίας υποκρισία πολλών πατέρων και των πολιτικών συνεργών τους. Θυμίζοντας και τα όσα έμειναν μισοκουκουλωμένα: το παραδικαστικό, παραδικηγορικό και παραεκκλησιαστικό κύκλωμα, η υπόθεση της «Αλληλεγγύης» ή οι «ιδιωτικές» δραστηριότητες τόσων «αγίων πατέρων».


Ο νέος αρχιεπίσκοπος είναι διαφορετικός, παρά την άκαιρη απαίτησή του να οργανωθεί δημοψήφισμα αν τεθεί θέμα χωρισμού Εκκλησίας και Κράτους. Δεν χρησιμοποιεί τον άμβωνα και τις τηλεοπτικές κάμερες σαν πολιτικό βήμα, προσπαθεί να περιμαζέψει τα εκκλησιαστικά· είναι (φαίνεται;) γλυκομίλητος και συναινετικός. Δεν προκαλεί. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι η πλειονότητα της Ιεράς Συνόδου φωτίστηκε αιφνίδια από το «φως το αληθινό» της μετριοπάθειας και της ταπεινοφροσύνης. Απλά, για την ώρα, «περιμένει»: μια ευκαιρία ή «καλύτερες ημέρες».


Το ερώτημα είναι ως πότε. Οι σκληροί αντίπαλοι του Ιερώνυμου δεν έχουν καταθέσει τα όπλα. Το Βατοπαίδιο προκάλεσε. Εξω από την Εκκλησία και μέσα στην Εκκλησία. Μπορεί το σκάνδαλο να ήταν προβλέψιμο από καιρό (απόδειξη ακόμα και το «μ.Χ.» του Βασίλη Αλεξάκη), μπορεί από πολλές δεκαετίες ορισμένοι υποψιασμένοι να είχαν αμφιβολίες για την αποκλειστική ενασχόληση πολλών μοναχών με τη σωτηρία της ψυχής τους, πράγμα που είχε τόσο τολμηρά περιγράψει ο Θέμος Κορνάρος ήδη το 1931, αλλά κανένας φίλος ή εχθρός δεν μπορούσε να φανταστεί ότι ένα τέτοιο μοναστήρι είχε μετατραπεί σε μίνι Ουόλ Στριτ και ότι οι «γέροντες» που το διοικούν είναι όχι μόνο κυνικοί «γκόλντεν μπόις» αλλά και μάστορες κάθε πολιτικοκοινωνικής διαπλοκής. Μόνο ο mea culpa Πρωθυπουργός δεν είχε πληροφόρηση!


Μέσα στο γενικό κλίμα αμφισβήτησης που κυριαρχεί το Βατοπαίδιο ενίσχυσε την αίσθηση ότι ακόμα και η Εκκλησία πρωταγωνιστεί σε διαπλοκές και αθλιότητες. Αίσθηση υπερβολική; Ισως. Και άδικη, εφόσον άλλο το ένα μοναστήρι και άλλο το σύνολο του Αγίου Ορους· άλλο και η Εκκλησία που δεν το διοικεί. Ομως, αυτά είναι για την πλειονότητα γράμματα δυσανάγνωστα. Θέτοντας σε δοκιμασία όχι την πίστη στη θρησκεία αλλά, τουλάχιστον, τον παραδοσιακό σεβασμό σε πολλούς κουρασμένους από έλλειψη εκσυγχρονισμού εκκλησιαστικούς θεσμούς και το όχι ασήμαντο αλλά αδιαφανές κοινωφελές έργο τους.


Η άποψη σύμφωνα με την οποία οι σημερινές σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας εξηγούν ως ένα βαθμό, σημαντικό πάντως, και την εκκλησιαστική κακοδαιμονία, τις απαράδεκτες αλληλεξαρτήσεις, τις αμοιβαίες υποτέλειες και τα ύποπτα περιουσιακά, πρέπει συνεπώς να εξεταστεί σοβαρά και ψύχραιμα. Τώρα! Γιατί αυτό είναι το σημαντικό για όλους. Για τον δημοκρατικό χαρακτήρα της χώρας μας. Και για την υγεία της ίδιας της Εκκλησίας.

Χριστουγεννιάτικο Μήνυμα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας (17/12/2008)



Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’ ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΠΑΝΤΙ ΤΩι ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΙΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΝ ΠΛΗΡΩΣΑΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ



"Χριστός γεννάται δοξάσατε. Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε"

Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά και ευλογημένα,

Με τα ωραία αυτά λόγια ο υμνογράφος μας παρουσιάζει το μέγα μυστήριο της γέννησης του Κυρίου. Ο Θεός Λόγος θέλησε και σαρκώθηκε, χωρίς να μειωθεί η θεότητά Του. Ο "αενάως γενόμενος" από τον Πατέρα Υιός προ πάντων των αιώνων λαμβάνει ανθρώπινη μορφή γίνεται Θεός και Ανθρωπος για να πλησιάσει τον άνθρωπο και να τον οδηγήσει στη λύτρωση.

Γι’ αυτό ο Θεός ο μέγας, ο αόρατος Θεός, γίνεται ορατός άνθρωπος. Παράδοξο το μυστήριο αυτό γιατί οι δύο του Χριστού φύσεις ενώθηκαν ασυγχύτως, χωρίς να μεταβληθούν η μία από την άλλη. Αυτόν τον Θεό της αγάπης και της ταπείνωσης μας καλεί ο υμνογράφος να δοξάσουμε. Αυτόν τον Θεό, που έρχεται εξ ουρανού μας καλεί να συναντήσουμε. Οι ποιμένες και οι μάγοι τον συνάντησαν στη φάτνη της Βηθλεέμ και τον προσκύνησαν.

Εμείς σήμερα δεν έχουμε τη δυνατότητα να τον συναντήσουμε στη φάτνη, τον αισθανόμαστε όμως με τις αισθήσεις μας και με την ψυχή μας, που μάς έδωσε Εκείνος και εκεί σήμερα υπάρχει.

Στη ψυχή και στη καρδιά μας αλλά και σε ολόκληρη την ύπαρξή μας, αν είναι αγνές, όπως Εκείνος τις έπλασε, τότε οπωσδήποτε Τον έχουμε συναντήσει, όπως λέγει ο υμνογράφος. Στις καρδιές, που είναι γεμάτες πίστη, συμπόνια, αγάπη, κατανόηση, αυταπάρνηση, καταλλαγή και πραότητα, αλτρουισμό, αγαθότητα, ταπεινότητα εκεί ευρίσκεται ο τεχθείς Κύριος. Με αυτά τα χαρακτηριστικά συνυπάρχει, γιατί "ο Θεός αγάπη εστι".

Η αγνότητα όμως της ψυχής μας, όπως όλα τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, έχει ανάγκη καλλιέργειας και ανάπτυξης. Για τούτο και ο Κύριος μάς παρέδωσε την Εκκλησία Του, την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική.

Μέσα σε αυτήν πλάθουμε την ψυχή μας, αναπτύσσουμε την αγνότητά της, την ενώνουμε με τον Θεό και τον συνάνθρωπο, της δίνουμε την θεϊκή τροφή, που χρειάζεται. Μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας αισθανόμαστε ότι είμαστε τέκνα του ίδιου Πατέρα, του Θεού. Η ζώσα Εκκλησία του Κυρίου μας καθιστά κοινωνούς με τον Θεό και μόνο δι’ αυτής συναντάμε τον Κύριο.

Τέκνα του Κυρίου ευλογημένα και αγαπητά,

Αυτές τις άγιες ημέρες οι Ιεροί Ναοί μας, οι περικαλλείς και οι πλινθόκτιστοι, θα δεχθούν χιλιάδες πιστούς.

Ας φθάσει η σκέψη μας στους πονεμένους αδελφούς μας της Αφρικής, στις ιεραποστολές, που νυχθημερόν αδελφοί μας προσφέρουν συνεχώς τον εαυτό τους για να σώσουν ζωές από την εξαθλίωση.

Ας φθάσει η σκέψη μας στις χιλιάδες αφρικανικές φάτνες του σήμερα, όπου ο Κύριος γεννιέται κάθε ημέρα στις καρδιές νέων ανθρώπων, που δέχονται το Ευαγγέλιό Του και ας τους δώσουμε την αγάπη μας, με όποιο τρόπο είναι δυνατόν.

Εκεί θα απαντήσουμε τον Χριστό εξ ουρανών.

Μέσα από την καρδιά μου σας εύχομαι ο νεογέννητος Σωτήρ να σας προστατεύει και να σας χαρίζει πλούσιο το έλεός Του

Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β΄

Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής

Εν τη Μεγάλη Πόλει της Αλεξανδρείας



Χριστουγεννιάτικο Μήνυμα Πατριάρχη Ιεροσολύμων (17/12/2008)



ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΘΕΙΟΤΑΤΗΣ ΜΑΚΑΡΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ κ. κ. ΘΕΟΦΙΛΟΥ Γ

ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ 2008



Διέλθωμεν δη έως Βηθλεέμ και ίδωμεν το ρήμα τούτο το γεγονός, ο ο Κύριος εγνώρισεν ημίν (Λουκ. 2, 15).

Η Εκκλησία, το σώμα του Χριστού, η διαιωνίζουσα το λυτρωτικόν έργον Αυτού επί της γης, διαλαλεί και πάλιν σήμερον τοις εγγύς και τοις μακράν, εις τα μέλη αυτής και τον κόσμον όλον, την σώζουσαν αλήθειαν. Διακηρύσσει το γεγονός ότι ο Θεός των πατέρων ημών, ο πλάσας κατ’ αρχάς τον άνθρωπον εξ αγάπης κατ εκόνα και καθ μοίωσιν Αυτού, μη ανεχόμενος την επισυμβάσαν εκ της πτώσεως παραμόρφωσιν της εικόνος Αυτού, ανέπλασε αυτόν επ’ εσχάτων των χρόνων.

Ανέπλασε και ανεγέννησε το πλάσμα Αυτού με τρόπον, ο οποίος υπερβαίνει την ανθρωπίνην διάνοιαν και δύναμιν. Τούτο συνετέλεσε ο Θεός με την σάρκωσιν και ενανθρώπησιν του Υιού Αυτού του Μονογενούς εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου. « Ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν αυτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον» (Γαλ. 4, 4).

Ο Θεός προέβη εις την ανακαίνισιν του ανθρώπου με την ιδίαν σύγκρασιν μετ Aτο εν τω Χριστώ. Έγινεν ο Ίδιος εν τω προσώπω του Ιησού Χριστού ο, τι και το πλάσμα Του, άνθρωπος, με όλα τα αδιάβλητα ανθρώπινα πάθη. «Καταβέβηκεν εις την ανθρώπου φύσιν ουκ απολισθήσας του είναι Θεός, προσέλαβε το ανθρώπινον ουχί ως αλλότριον αλλ ς ίδιον αληθώς» κατά τον άγιον Κύριλλον Αλεξανδρείας (Προς βασιλέα Θεοδόσιον, PG 76, 1169D).

Ο Θεός εφανερώθη εν σαρκί εις μίαν συγκεκριμένην στιγμήν του ιστορικού γίγνεσθαι. «Εισβέβηκεν εις την οικουμένην, μέρος κόσμου πεφηνώς ως άνθρωπος» χωρίς δια τούτο να απολέση την θείαν δόξαν κατά τον αυτόν θεοφόρον πατέρα (Περί ορθής πίστεως, PG 76, 1177). Εγεννήθη ως άνθρωπος εν χρόνω, επί του Ρωμαίου αυτοκράτορος Καίσαρος Αυγούστου και εν τόπω, εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας.

Το μυστήριον τούτο, υπερέχον πάσαν έννοιαν, έλαβε χώραν μακράν των ομμάτων των ληρωδών Ηρωδών του κόσμου τούτου. Ο Χριστός «λαθών ετέχθη υπό το σπήλαιον», ουχί εν δυνάμει και βία, ουχί εν δυναστεία και εξουσία, αλλά εν βρεφική ασθενεία και αδυναμία, εν άκρα κενώσει και ταπεινώσει.

Απεκαλύφθη εν τω σπηλαίω εις ψυχάς αγνάς και καθαράς, δυναμένας να κατανοήσουν και εγκολπωθούν Αυτόν. Εφανερώθη ορατώς πρώτον εις την Παρθένον, η οποία θαυμάζει και εκθαμβείται, βλέπουσα τελεσιουργούμενον εν αυτή το επαγγελθέν εις αυτήν υπό του αγγέλου εν Ναζαρέτ.

Πρώτη αύτη ορά εν φάτνη ανακλιθέντα τον αόρατον και περιελίσσει εν σπαργάνοις τον αχώρητον. Εις Ιωσήφ τον μνήστορα εμπιστεύεται η συνοδεία της Παρθένου και του παιδίου εις Αίγυπτον. Απλοί την καρδίαν ποιμένες, εις την παρακειμένην κώμην αγραυλούντες, καθοδηγούνται υπό των αγγέλων, των εν ουρανοίς ψαλλόντων το «Δόξα εν υψίστοις», και έως Βηθλεέμ διερχόμενοι, βλέπουν βρέφος εσπαργανωμένον κείμενον εν τη φάτνη.

Μάγοι εξ Ανατολών μετά δώρων προσερχόμενοι, τον νέον τεχθέντα βασιλέα μετ ελαβείας προσκυνούν. Υπό των πιστών τούτων αυτοπτών μαρτύρων και διακόνων το μυστήριον τούτο παρεδόθη εις την Εκκλησίαν. Πρώτον εις την Εκκλησίαν ταύτην, την μετά της εν αυτή Αγιοταφιτικής Αδελφότητος φρουρόν των Αγίων Τόπων, των δεχθέντων το μυστήριον της θείας αποκαλύψεως.

Η Εκκλησία αυτή ανήγειρε μεγαλοπρεπείς και περικαλλείς ναούς επί των Παναγίων Προσκυνημάτων, εν οις και η υπεράνω του Θεοδέγμονος Σπηλαίου τούτου Κωνσταντίνειος και Ιουστινιάνειος Βασιλική αύτη των Ρωμαίων Ορθοδόξων.

Εις αυτήν αγιάζονται δια μέσου των αιώνων οι χριστιανοί της Αγίας Γης και οι από τα πέρατα του κόσμου συρρέοντες ευλαβείς προσκυνηταί. Εις αυτήν σμιλεύεται η ταυτότης των, το ήθος της αγάπης, της ειρήνης, της συμφιλιώσεως και της αρμονικής συμβιώσεως αυτών μετά των οπαδών των άλλων θρησκευμάτων της Αγίας Γης. Από της Εκκλησίας ταύτης και από του τόπου τούτου η ευαγγελική σωτήριος αλήθεια διεδόθη εις την οικουμένην όλην.

Το γεγονός της θεϊκής κενώσεως και συγκαταβάσεως διαλαλεί και σήμερον μετά πάροδον δισχιλίων και πλέον ετών η Εκκλησία επί τη μνήμη της Χριστού Γεννήσεως. Κηρύσσει ότι ο Χριστός εκένωσεν Εαυτόν, μορφήν δούλου λαβών (Φιλ. 2, 7), ίνα μη μένη ο άνθρωπος πεπτωκώς επί της γης, αλλ να αναθρώσκων εις τον ουρανόν ανέρχεται.

Η κένωσις αύτη, έχουσα την αρχήν αυτής εις την ενανθρώπησιν και την κατά σάρκα γέννησιν του Υιού του Θεού, εξικνείται μέχρι σταυρού και τάφου, όθεν η ανάστασις. Τον θείον και φιλάνθρωπον τούτον τρόπον προβάλλει η Εκκλησία ως πολύτιμον αληθείας θησαυρόν, ως αλάθητον πυξίδα ζωής και εις τον σημερινόν άνθρωπον.

Συμμερίζεται μετ΄ αυτού την εμπειρίαν και βεβαιότητα αυτής ότι η απάντησις εις το περί του λόγου της ζωής ερώτημα και η επίλυσις των ανθρωπίνων προβλημάτων ευρίσκεται εις την αποδοχήν, προσοικείωσιν και εφαρμογήν της αποκαλυφθείσης εν Χριστώ φιλανθρώπου στάσεως ζωής.

Ότι αι συνέπειαι της αρνήσεως του εν Χριστώ μηνύματος του Θεού εις τους ανθρώπους και της αποστασιοποιήσεως αυτών εξ αυτού είναι πρόδηλοι σήμερον εις την ανθρωπότητα ίσως είπερ ποτέ και άλλοτε.

Οι μαινόμενοι πόλεμοι, η στρατιωτική και τρομοκρατική βία, η καταστροφική μανία του παραλόγου, η παρανόμως και αδίκως εκδηλουμένη εις βάρος ανυπόπτων και αθώων ανθρώπων, η ανισομερής κατανομή των φυσικών και κοινωνικών αγαθών και η εξ αιτίας αυτής παγκοσμίως επαπειλουμένη οικονομική κρίσις, την οποίαν κράτη και τράπεζαι εναγωνίως προσπαθούν να αναχαιτίσουν.

Από του Θεοδέγμονος, όθεν, Σπηλαίου τούτου, από των κόλπων της Μητρός των Εκκλησιών, ευλογούμεν Πατριαρχικώς και Πατρικώς τα μέλη του εμπεπιστευμένου ποιμνίου Ημών εν τη Αγία Γη και οπουδήποτε, και προτρέπομεν αυτά, όπως εγκολπωθούν Χριστόν ενανθρωπήσαντα και σαρκί νηπιάσαντα και Τούτον έχουν ως υπογραμμόν ζωής, έκκλησιν δε απευθύνομεν προς τους ισχυρούς της γης να καταστήσουν στόχον αυτών την άνευ βίας επικράτησιν της ειρήνης και της δικαιοσύνης, την ελευθερίαν και την ευημερίαν των λαών.

Εν τη Αγία Πόλει Βηθλεέμ,

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2008

Διάπυρος προς Κύριον Ευχέτης,

ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ