14 Αυγούστου, 2011

Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ.

image

Και συ Υιε και Θεε Μου

Παραλαβε Μου Το Πνευμα

image Η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι μια Θεομητορική εορτή των Χριστιανικών Εκκλησιών, η οποία εορτάζεται στις 15 Αυγούστου. Στην Ελλάδα γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε πολλά μέρη της χώρας, ονομάζεται δε και «Πάσχα του καλοκαιριού». Κατά την παράδοση, όταν η Παναγία πληροφορήθηκε άνωθεν τον επικείμενο θάνατό της, προσευχήθηκε στο όρος των Ελαιών, ετοιμάστηκε και ανέφερε το γεγονός στους Αποστόλους. Επειδή κατά την ημέρα της κοίμησής δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της. Την τοποθέτησαν στο μνήμα της Γεσθημανής. Μετά από τρεις μέρες ο τάφος ήταν κενός. Η Παναγία ανελήφθη στους ουρανούς.

Νηστεία: Κατά την παράδοση, είθισται περίοδος νηστείας για τη συγκεκριμένη εορτή, που καθιερώθηκε τον 7ο αιώνα. Αρχικά ήταν χωρισμένη σε δύο περιόδους, εκείνη πριν την γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και εκείνη πριν της γιορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου. Το 10ο αιώνα, συνενώθηκαν σε μια νηστεία που περιλαμβάνει 14 ημέρες και ξεκινά την 1η Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας, νηστεύεται το λάδι εκτός του Σαββάτου και της Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα καταλύεται το ψάρι.

Κατά τη γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου καταλύεται μόνο το ψάρι. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας συνηθίζεται την παραμονή του Δεκαπενταυγούστου, μετά το πέρας του πανηγυρικού Εσπερινού, να γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας, όπως ακριβώς με τον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής, όπου ψάλλονται στην Παναγία τα Εγκώμια και τα Ευλογητάρια.

ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ: Ο ΤΑΦΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Κατα τη θρησκευτική παράδοση, η Παναγία εκοιμήθη δέκα χρόνια μετά τη Σταύρωση του Ιησού και ετάφη στην Ιερουσαλήμ. Υπάρχει, όμως, και η άποψη πως ακολούθησε τον Ιωάννη στην Έφεσο και ότι έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της εκεί. Σε ένα κοπτικό κείμενο του 4ου αιώνα, στην 20ή Ομιλία του Κύριλλου της Ιερουσαλήμ, αναφέρεται ότι ο θάνατός της συνέβη στη Σιών (Ιερουσαλήμ), στις 15 Αυγούστου του έτους 43 μ.Χ., και ότι ετάφη στη Γεθσημανή. Η επίσημη εκκλησιαστική ιστορία αποδέχθηκε το γεγονός αυτό από τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες. Ο τάφος της Παναγίας, επομένως, ανήκει στους Ορθόδοξους από την εποχή που οικοδομήθηκε ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου από τους ισαποστόλους Κωνσταντίνο και Ελένη. Από τον περασμένο αιώνα, όμως, η Καθολική Εκκλησία, η οποία αμφισβητεί το γεγονός, προσπάθησε να μεταθέσει την τοποθεσία του τάφου.

Το 1841 οι Καθολικοί άρχισαν να γράφουν και να διαδίδουν ότι η Παναγία έζησε, πέθανε και τάφηκε όχι στη Γεθσημανή, αλλά στην Έφεσο. Οι εικασίες αυτές αντικρούστηκαν κατά καιρούς από τους Ορθόδοξους. Η έκδοση, όμως, ενός έργου επανέφερε πάλι το θέμα στο προσκήνιο. Η διαμάχη άρχισε τον προηγούμενο αιώνα όταν η καθολική μοναχή Άννα - Κατερίνα Έμμεριχ (που έζησε στη Βεστφαλία και πέθανε το 1824) υπέδειξε, ύστερα από σχετικά «οράματα», τον τόπο ταφής της Παναγίας στην τοποθεσία «Καπουλού - Παναγιά», τρεις ώρες έξω από την Έφεσο. Τα οράματα της Έμμεριχ δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά το 1841, δεκαεπτά χρόνια μετά τον θάνατό της. Έτσι ανακινήθηκε το θέμα.

Το 1869 οι Καθολικοί, απορρίπτοντας πάλι την εκκλησιαστική παράδοση, προσπάθησαν να αμφισβητήσουν εκ νέου την ύπαρξη του τάφου στην Ιερουσαλήμ. Το 1892, οι Λαζαρινοί Μ. Πουλαίν και Μ. Γιουνγκ ενδιαφέρθηκαν για το θέμα της Εφέσου και επειδή κατάγονταν από τη Σμύρνη, αποφάσισαν να μελετήσουν τους χώρους που δήλωνε η Χριστιανή εκείνη της Βεστφαλίας. Άρχισαν να ερευνούν ξεκινώντας από τον λόφο Μουλμπούλ (Κορησός), σύμφωνα με τις δηλώσεις της Έμμεριχ, η οποία δεν είχε μετακινηθεί ποτέ από τον τόπο της γέννησής της και ούτε είχε καμιά μόρφωση.

Έτσι η ομάδα δεν ήξερε προς τα πού να προσανατολιστεί. Δεν υπήρχε, εξάλλου, κανένα μονοπάτι στο βουνό. Διέσχισαν τις χαράδρες και έψαξαν παντού. Τέλος, την τρίτη μέρα, βρήκαν τον χώρο που περιέγραφε το «όραμα». Έτσι, έφτασαν να ανακαλύψουν στην Παναγιά την Καπουλού, ακόμη και τις στάχτες που υπήρχαν στο τζάκι της κατοικίας της Θεοτόκου. Τέσσερα χρόνια αργότερα, δημοσιεύθηκαν στην «Εκκλησιαστική Αλήθεια» (17-5-1896), το επίσημο όργανο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τα παρακάτω: «Πριν ένα χρόνο, με την έγκριση του Πάπα της Ρώμης, αγοράστηκε από Οθωμανό (μωαμεθανό) ιδιοκτήτη ικανός χώρος, στον οποίο υποτίθεται υπήρχε ο τάφος της Θεοτόκου, με σκοπό να ιδρυθεί μεγάλο μοναστήρι και Προσκυνητήριο.

Τηλεγραφικά αναγγέλθηκε το γεγονός στον Πάπα της Ρώμης Λέοντα, ο οποίος απάντησε αυθημερόν και έστειλε τις ευλογίες του σε όλους όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση». Αρκετά χρόνια αργότερα, σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Τζουμχουριέτ» της Κωνσταντινούπολης (9-8-1951), ο αρχιεπίσκοπος Σμύρνης κοινοποίησε τις επαφές του με τις αρμόδιες αρχές του Βατικανού. Σύμφωνα με αυτές, ο πάπας Πίος ΙΒ’ χορήγησε το προνόμιο, στις γιορτές που θα γίνονταν στον «Οίκο της Μεριέμ Ανά» (της Μητέρας Μαρίας) να ψαλλούν από όλους τους μοναχούς οι ευχές για την «μετάστασή της». Χορηγήθηκε επίσης από τον πάπα στον αρχιεπίσκοπο Σμύρνης το δικαίωμα να ευλογήσει εξ ονόματός του όσους θα έπαιρναν μέρος στις γιορτές της 10ης Αυγούστου «επί τη ανοικοδομήσει του Οίκου», του σπιτιού δηλαδή όπου «κατοίκησε η Παναγία».

Μέσα στην σωματική και πνευματική νωχέλεια του καλοκαιριού η Εκκλησία μας προβάλει, ως μια δροσερή νοητή όαση και πνευματική ανάταση, τη μεγάλη εορτή της Παναγίας μας. Το δεκαπενταύγουστο, ή όπως το ονομάζουν πολλοί «το Πάσχα του καλοκαιριού», αποτελεί έναν σπουδαίο εορτολογικό σταθμό του εκκλησιαστικού ενιαυτού. Η κορυφαία αυτή εορτή είναι για ολόκληρη την Ορθοδοξία και ιδιαίτερα για μας τους Έλληνες, που ευλαβούμαστε τη Θεοτόκο κατά τρόπο ξεχωριστό, μια ευκαιρία να εκφράσουμε ολόθυμα την τιμή μας προς το ιερό Της πρόσωπο, κι αυτό διότι η προσωπική και εθνική μας ζωή είναι συνυφασμένη με την υψηλή σκέπη και προστασία της Μεγάλης Μάνας, του κόσμου.

Μεγάλα προσκυνηματικά κέντρα της χάρης Της (Τήνος, Πάρος, Βέρμιο, κ.α.) γίνονται πόλοι έλξης χιλιάδων πιστών. Ακόμα πλήθος άλλων ναών αφιερωμένοι στην σεπτή Της Κοίμηση πανηγυρίζουν λαμπρά και τιμούν όπως πρέπει την έξοδό Της από τον κόσμο και την είσοδό Της στην ατέρμονη αιωνιότητα και την περίλαμπρη δόξα. Τα ιερά βιβλία της Καινής Διαθήκης δεν αναφέρουν δυστυχώς τίποτε για την ζωή της Παναγίας μας μετά την Ανάσταση του Κυρίου και την Πεντηκοστή. Την σιωπή αυτή έρχεται να αναπληρώσει η ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας, η οποία, όπως είναι γνωστό, μαζί με την Αγία Γραφή, αποτελεί την πηγή της πίστεώς μας. Η ευσέβεια, ο σεβασμός και αγάπη των πιστών της ιεροσολυμίτικης εκκλησίας προς την Θεοτόκο διέσωσαν ορισμένα στοιχεία της ζωής Της, τα οποία καταγράφηκαν αργότερα στα έργα των Πατέρων και στην υμνολογία της Εκκλησίας μας.

Σύμφωνα με αυτά η Μητέρα του Κυρίου μας μετά την Ανάσταση του Κυρίου παρέμεινε ένα απλό, αλλά επίλεκτο μέλος της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ. Οι απόστολοι, οι ποιμένες και οι πιστοί της Εκκλησίας έτρεφαν απεριόριστη αγάπη και σεβασμό προς Αυτήν. Στους δύσκολους καιρούς του διωγμού των χριστιανών στην Παλαιστίνη (Πράξ.8,1) η Παναγία μας έγινε προφανώς ο μεγάλος παρήγορος αυτών. Πόσα χρόνια έζησε δεν γνωρίζουμε. Πάντως δεν πρέπει να γεύθηκε το επώδυνο γήρας. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός την πήρε γρήγορα κοντά Του πιθανότατα γύρω στα πενήντα Της χρόνια. Όταν ήρθε η ώρα λοιπόν της εξόδου Της στάλθηκε και πάλι ο αρχάγγελος Γαβριήλ να της αναγγείλει την θέληση του Θεού και Υιού Της.

Ενώ προσευχόταν στον οίκο Της στην Ιερουσαλήμ παρουσιάστηκε ο άγγελος και της προσέφερε ένα μικρό κλαδί φοίνικα και της είπε: «Χαίρε κεχαριτωμένη Μαρία. Σου φέρνω μήνυμα από τον Υιό Σου. Ήρθε η ευλογημένη ώρα να πας κοντά Του και να δοξαστείς όπως σου ταιριάζει. Ετοιμάσου λοιπόν και σε τρεις ημέρες θα έρθει Εκείνος να πάρει την τίμια και αμόλυντη ψυχή Σου». Μετά από αυτό και αφού συνήλθε από την οπτασία, χάρηκε πολύ και κίνησε βιαστικά να ανέβει στο αγαπημένο Της Όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί, εκεί που προσευχήθηκε για τελευταία φορά ο Υιός Της πριν από το πάθος Του. Συνήθιζε να ανεβαίνει συχνά και να προσεύχεται εκεί. Ανηφορίζοντας το μονοπάτι συνέβη το απροσδόκητο: Τα δένδρα και οι θάμνοι του δρόμου έγερναν και την προσκυνούσαν!

Η άψυχη και άλογη κτίση, όπως είχε εναντιωθεί την ώρα του σταυρικού πάθους του Κυρίου και Υιού Της, τώρα αποκτά ξανά κρίση και συναίσθημα και προσκυνά την Βασίλισσα του κόσμου! Κατευθύνθηκε στο σημείο εκείνο του κήπου που είχε προσευχηθεί και ο Κύριος. Γονάτισε ταπεινά, ύψωσε τα σεπτά της χέρια και ατένισε τον ουρανό και αφού ευχαρίστησε το Θεό τον παρακάλεσε για την σωτηρία του κόσμου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της προσευχής Της ένα ουράνιο φως Την έλουζε. Το τίμιο και άγιο πρόσωπό Της έλαμπε από θεία ενέργεια. Μετά γοργά γύρισε στον οίκο Της και άρχισε να ετοιμάζει τα απαραίτητα της ταφής Της. Μάζεψε επίσης τους συγγενείς και πιστούς φίλους και φίλες Της και τους ανακοίνωσε την θέληση του Κυρίου να την καλέσει κοντά Του.

Εκείνοι όταν το άκουσαν ξαφνιάστηκαν και άρχισαν να θρηνούν το χωρισμό της Μητέρας του Κυρίου. Εκείνη τους παρηγόρησε λέγοντάς τους πως αυτή είναι η θέληση του Θεού και πως από την θέση Της στον ουρανό θα πρεσβεύει πάντοτε για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Για παρηγοριά τους δώρισε δύο από τα φορέματά Της, την σκέπη (το μαντίλι της κεφαλής) και την εσθήτα Της, τα οποία αποτέλεσαν κατόπιν από τους πολυτιμότερους θησαυρούς της Εκκλησίας μας! Την τρίτη ημέρα μετά την επίσκεψη του αρχαγγέλου, η Κυρία Θεοτόκος αφού ντύθηκε μόνη Της τα νεκρικά Της ενδύματα, κάλεσε και πάλι τους φίλους Της και ξάπλωσε ήρεμα στην κλίνη Της. Τότε συνέβη το εξής θαυμαστό γεγονός: Μια δυνατή βοή ακούστηκε στον σπίτι Της, μια φωτεινή νεφέλη το κάλυψε. Πάραυτα μεταφέρθηκαν σε νεφέλες από τα πέρατα της οικουμένης οι άγιοι Απόστολοι προκειμένου να παραβρεθούν στην έξοδό Της.

Κατά τον ίδιο τρόπο μεταφέρθηκε επίσης ο απόστολος Παύλος, ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης και ο άγιος Ιερόθεος, πρώτος επίσκοπος των Αθηνών, ο άγιος Τιμόθεος και άλλα σημαίνοντα πρόσωπα της Εκκλησίας. Η Κυρία Θεοτόκος, αφού χαιρέτισε και ευλόγησε όλους, παρέδωσε την αγία ψυχή Της στα χέρια του Υιού Της ο Οποίος κατέβηκε από τον ουρανό για να την παραλάβει ο Ίδιος. Οι συγκεντρωμένοι απόστολοι, οι προεστοί της εκκλησίας των Ιεροσολύμων και ο πιστός λαός άρχισαν να ψάλλουν εξόδιους ύμνους στην Θεομήτορα. Ταυτόχρονα ακούστηκε να συμψάλλει στρατιά αγγέλων από τον ουρανό!

Η ουράνια μελωδία ακούστηκε σε ολόκληρη την πόλη. Φόβος και έκσταση κατέλαβε τους κατοίκους της αγίας πόλεως. Μόνο οι σκληρόκαρδοι και φθονεροί Ιουδαίοι δεν συγκινήθηκαν από αυτό το θαυμαστό γεγονός. Μετά σχηματίσθηκε νεκρική πομπή η οποία κατευθυνόταν στο χωριό Γεθσημανή, όπου θα θάπτονταν το τίμιο σκήνωμά Της. Οι θρήνοι του πιστού λαού, που είχε χάσει την Μάνα του, έσμιγαν με τις ψαλμωδίες των αποστόλων. Στα ιλαρά πρόσωπά τους κυλούσαν δάκρυα λύπης και χαράς. Πριν φτάσουν στον τόπο της ταφής έφτασαν φανατικοί Ιουδαίοι και θέλησαν να βεβηλώσουν την έξοδο της Μητέρας του Ιησού, τον Οποίο μισούσαν θανάσιμα, με ύβρεις, απειλές και λοιδορίες προκαλούσαν την σεμνή ομήγυρη. Κάποιος από αυτούς είχε την αναίδεια να πλησιάσει το σεπτό φέρετρο της Θεοτόκου, με σκοπό να ρίξει στο έδαφος το άγιο σκήνωμα.

Μόλις τόλμησε να αγγίξει το στολισμένο με μυρωδάτα άνθη νεκροκρέβατο, πάραυτα κόπηκαν και τα δυο του χέρια και έμειναν κολλημένα σε αυτό. Ταυτόχρονα έχασε και το φως του! Τότε κατάλαβε την αισχρότατη πράξη του και με φωνές γοερές δήλωνε την μετάνοιά του και παρακαλούσε την Παναγία να τον λυπηθεί και να τον θεραπεύσει. Και ω του θαύματος, ο άνθρωπος εκείνος θεραπεύτηκε αμέσως! Κατόπιν ομολόγησε την ανομία και την απιστία του και έγινε χριστιανός. Με δάκρυα στα μάτια ακολουθούσε και αυτός την ιερή πομπή. Αντίθετα οι άλλοι σύντροφοί του παρέμειναν ψυχροί και αμετανόητοι μπροστά στο μεγάλο θαύμα της Θεομήτορος! Εκεί στο ήσυχο χωρίο της Γεθσημανή έγινε η ταφή του άχραντου λειψάνου της Παναγίας μας. Το θεοδόχο σώμα Της, τέθηκε σε περιποιημένο μνημείο, που ετοίμασαν οι Χριστιανοί της αγίας πόλεως. Με λυγμούς και δάκρυα οι άγιοι απόστολοι και οι άλλοι Χριστιανοί σφράγισαν το μνημείο και αποχώρησαν.

Η ευσεβής παράδοση της Εκκλησίας μας αναφέρει πως μετά την ταφή και αφού πέρασαν τρεις ημέρες, έφτασε στην Γεθσημανή αργοπορημένος ο απόστολος Θωμάς από τις μακρινές Ινδίες, όπου έκανε ιεραποστολή. Ζήτησε επίμονα, με δάκρυα στα μάτια και λύπη πολύ, να του ανοίξουν τον τάφο για να δει και να προσκυνήσει για τελευταία φορά το τίμιο σκήνωμα της αγαπημένης Μητέρας του Δασκάλου του. Μπροστά στην επιμονή του οι άλλοι απόστολοι άνοιξαν τον τάφο και, ω του θαύματος, ο τάφος ήταν κενός, ο Κύριος μετέστησε το πάνσεπτο σώμα Της στον ουρανό, ώστε να μην γευτεί την φυσική φθορά.

Η αργοπορία του Θωμά χαρακτηρίστηκε από την Εκκλησία ως οικονομία του Θεού, για να γίνει γνωστή η μετάσταση της Κυρίας Θεοτόκου! Ο κενός τάφος Της στην Γεθσημανή αποτελεί μέχρι σήμερα πηγή αγιασμού των μυριάδων πιστών που τον επισκέπτονται κάθε χρόνο και τεκμήριο της μετάστασής Της στον ουρανό.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ

ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η ιερή μνήμη της Κοιμήσεώς της Παναγίας μας είναι, όπως είπαμε, μια καλή ευκαιρία να εκδηλώσει ο ευσεβής λαός των πιστών την αγάπη, τον σεβασμό, και την ευγνωμοσύνη του προς Αυτήν, η Οποία όντας άνθρωπος, αξιώθηκε να γίνει το τιμιότατο θείο δοχείο, το ιερότατο σκεύος, ώστε να δεχτεί τον άπειρο Θεό στο καθαρότατο σαρκίο Της, να κυοφορήσει τον άναρχο και αναλλοίωτο Θεό στην τίμια γαστέρα Της, να θρέψει τον απόλυτα αυτάρκη Θεό από τα παρθενικά Της αίματα, να κρατήσει στα σεπτά Της χέρια τον «αχώρητον παντί». Το ιερό πρόσωπο της Θεοτόκου αποτελεί, σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογία μας, μέρος του απερινοήτου μυστηρίου της Θείας Οικονομίας. Μετά τον Τριαδικό Θεό Αυτή κατέστη το κύριο πρόσωπο, το οποίο συνέβαλε ουσιαστικά στην υλοποίηση του σχεδίου της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους.

Εκλέχτηκε από το Θεό ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλα κορίτσια, αμέτρητων γενεών, ως η καθαρότερη και αγιότερη ανθρώπινη ύπαρξη, προκειμένου να γίνει Θεοτόκος. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε πως για την υλοποίηση του σχεδίου της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους, ο Θεός έδωσε τον Υιό του τον μονογενή και η ανθρωπότητα έδωσε την Παναγία. Στο ιερό πρόσωπο Εκείνης έγινε η μεγάλη συνάντηση Θεού και ανθρώπου. Μέσα στο πάναγνο σώμα Εκείνης έγινε η μεγάλη καταλλαγή (Εφεσ.2,16) και από αυτό ξεκίνησε η σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, η αναδημιουργία και η θέωση του πεπτωκότος ανθρώπου. Ο μεγάλος Πατέρας της αρχαίας Εκκλησίας άγιος Ειρηναίος (+199) παραλλήλισε και σύγκρινε την Θεοτόκο με την προμήτορα του ανθρωπίνου γένους, την Εύα, ώστε να δείξει τη διαφορά μεταξύ τους.

Η παρθένος Εύα δεν έκαμε καλή χρήση των θείων δωρεών και δυνατοτήτων, που είχε λάβει από το Θεό, αλλά τα χρησιμοποίησε για το κακό και την καταστρατήγηση του θείου θελήματος. Η αιτία και η ρίζα της ανταρσίας αυτής υπήρξε ο εγωισμός και η έπαρση. Αν εκείνη υπήρξε φορέας της αλαζονείας, η Παναγία υπήρξε το πρότυπο της υπακοής και της ταπείνωσης. Ο ιερός πατήρ τονίζει πως «…η Εύα (έπρεπε) να αποκατασταθή εν τη Μαρία, ίνα μια παρθένος να γίνη συνήγορος άλλης παρθένου και να εξαλήψη την ανυπακοήν της πρώτης δια της παρθενικής υπακοής» (Ειρ. Επιδ. Αποστ. Κηρύγματος 32,33). Επίσης ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων (+386) έγραψε πως «Δια παρθένου της Εύας ήλθεν ο θάνατος, έδει δια παρθένου, μάλλον δε εκ παρθένου φανήναι την ζωήν» (Κυρίλ. Ιερ. Κατηχ. 12,ιε΄).

Η ευλογημένη ρήση Της προς τον άγγελο του ευαγγελισμού «ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» (Λουκ.1: 38) αποτελεί σαφώς την πεμπτουσία της συμβολής Της στο έργο της εν Χριστώ σωτηρίας του κόσμου. Το πρώτο ανθρώπινο πλάσμα, στο οποίο αποκαταστάθηκε η ανθρώπινη φύση στην αρχαία προπτωτική της μορφή και ωραιότητα, υπήρξε η Θεοτόκος. Με την επέλευση του Αγίου Πνεύματος κατά τον Ευαγγελισμό (Λουκ.1, 35) καθαρίστηκε από τον ρύπο του προπατορικού αμαρτήματος, τον οποίο έφερε και Αυτή εκούσα, ως μέτοχος της ανθρώπινης φύσεως, καθιστώντας Την πλέον άμωμη κηλίδος ώστε, να δεχτεί στα αγνά σπλάχνα Της το «πυρ της θεότητος» και να μην καεί.

Από τότε έγινε η «Κεχαριτωμένη», η αγιοτέρα ύπαρξη μετά τον Τριαδικό Θεό. Στο πρόσωπό Της έγινε η απαρχή της λυτρώσεως του κόσμου και της θεώσεως του ανθρώπου. Η συμβολή της Παναγίας μας κατά τη διάρκεια του επί γης απολυτρωτικού έργου του Χριστού υπήρξε τεράστιο. Βρισκόταν συνεχώς πλάι στον Λυτρωτή μας, από τη Γέννηση ως το Πάθος, την Ανάσταση και την Ανάληψη. Δοκίμασε, ως μητέρα, τις πίκρες των παθημάτων του Θείου Γιού της, με αποκορύφωμα εκείνη του σταυρικού θανάτου Του. Ένοιωσε κοντά Του την αγωνία Εκείνου για την υλοποίηση του θείου σχεδίου της σωτηρίας του κόσμου. Σύμφωνα επίσης με την αρχέγονη παράδοση της Εκκλησία μας Αυτή ήταν που εμψύχωνε τους διωκόμενους πρώτους χριστιανούς της νεαρής Εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Κοντολογίς, η επί γης ζωή της Παναγίας μας υπήρξε ένας συνεχής αγώνας και προσφορά για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.

Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά ο πιστός λαός του Θεού, γι’ αυτό αποδίδει στη Θεοτόκο, από την αρχαιότητα ως σήμερα, ύψιστη τιμή, τη μεγαλύτερη, μετά τον Τριαδικό Θεό. Πρέπει να σημειωθεί εδώ, πως μόνο η Ορθοδοξία μας αποδίδει την δέουσα τιμή στην Μητέρα του Κυρίου μας. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου είναι αφιερωμένο στην Παναγία μας. Οι Ορθόδοξοι πιστοί, συμμετέχουμε καθημερινά στις ακολουθίες των υπέροχων Παρακλητικών Κανόνων, νηστεύουμε, εξομολογούμαστε, κοινωνούμε. Τρέχουμε με δάκρυα στα μάτια να εναποθέσουμε σε Αυτή τις δυσκολίες και τα βάσανα της ζωής μας, Την παρακαλούμε με ζέση ψυχής να ελαφρώσει τον βαρύ ζυγό μας, διότι πιστεύουμε ακράδαντα πως η γλυκιά Θεομάνα και μετά την σεπτή Της Κοίμηση συνεχίζει να αγαπά και να νοιάζεται για μας τους ανθρώπους.

Μέσα στη μεγάλη καρδιά Της υπάρχει χώρος για τον κάθε άνθρωπο, όχι μόνο για τους πιστούς, αλλά και για τους αμαρτωλούς και ασεβείς, ακόμα και για τους υβριστές Της! Η μακάρια θέση Της κοντά στον Υιό Της και Θεό μας Ιησού Χριστό, της δίνει την ευχέρεια να προσεύχεται για τον καθένα μας, για κάθε μας πρόβλημα. Τα αποτελέσματα των βοηθειών Της είναι απτά.

Γι’ αυτό ψάλλουμε στον περίφημο Μικρό Παρακλητικό Κανόνα προς Αυτήν: «Ουδείς προστρέχων επί σοι κατησχυμένος από σου εκπορεύεται, αγνή Παρθένε Θεοτόκε, αλλ’ αιτείται την χάριν και λαμβάνει το δώρημα, προς το συμφέρον της αιτήσεως».

Ευχόμεθα από το Ιστολόγιό μας Χρόνια Πολλά

σε όλους και ιδιαιτέρως στους Εορτάζοντες

και τις Εορτάζουσες.

Voiotosp.blogspot.com

imageimage

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ ΣΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ κ. ΒΑΣΩ ΦΕΓΓΟΥΛΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ 13/8/2011.


 
Αρχιερείς σας έχουν χαρακτηρίσει ευγενή, ήπιο, μαλακό, αλλά ισχυρίζονται ότι με το πετραχήλι δεν βγαίνει τίποτα. Μήπως σε κάποια θέματα ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, σε αυτή την χρονική στιγμή θα έπρεπε να είναι πιο αυστηρός στον λόγο του, απέναντι σε αυτούς που έφεραν την Ελλάδα και τους Έλληνες σε αυτή την κατάσταση;

Είναι πάρα πολύ μεγάλη η ερώτηση και έχει πολλές πλευρές. Όπως ξέρετε εγώ δεν διορίστηκα, ούτε πήρα τη θέση διά της βίας. Με εξέλεξαν. Και αυτοί που με εξέλεξαν με ήξεραν ποιός είμαι, πως φέρομαι και λοιπά. Έπειτα δεν αλλάζει κανείς τον χαρακτήρα του εύκολα. Θα πρέπει να ξέρουν τι σημαίνει Αρχιεπίσκοπος και τι σημαίνει Κυβέρνηση. 
Όπως εγώ δεν θέλω η Κυβέρνηση να ανακατεύεται στα πράγματα της Εκκλησίας, δεν θέλω κι εγώ να ανακατεύομαι στα πράγματα των άλλων. Τώρα, ως προς την κατάσταση στην οποία έχουμε βρεθεί, είναι μια ευκαιρία να κάνουμε αυτοκριτική όλοι μας. Αν εγώ, π.χ. σαν Αρχιεπίσκοπος είχα τη συνείδηση μου καθαρή πέρα ως πέρα ότι δεν φταίω γι’ αυτά που έγιναν, θα είχατε δίκαιο να μου λέγατε γιατί δεν μιλάω. 
Αφού, όμως κι εγώ έχω φταίξει, πρέπει να δω που έφταιξα και τι πρέπει να κάνω. Γι’ αυτό στις ομιλίες μου πάντα λέω, κάτι που το παρεξηγούν, ότι αν έφτασε η Ελλάδα, εδώ που έφτασε, δεν φταίνε μόνο οι μεγάλοι, αλλά και οι μικροί. Θα σας πω, όμως και αυτό που είπα πριν λίγες ημέρες στην κ. Στάη, όταν απ’ τα μπαλκόνια μας λένε ψέματα, εμείς χειροκροτούμε και λέμε πέστε μας κι άλλα ψέματα. Ποιος φταίει; Αυτός που λέει ψέματα ή εμείς που του λέμε να μας τα πει; 
Επομένως η ευθύνη είναι όλων μας και πρέπει να συνεργαστούμε. Και στην γιορτή που έγινε για την ανάδειξή μου ως επίτιμο δημότης Φραγκίστας, το 2009, το είπα και παντού το λέω, ότι αν δεν μάθουμε να συνεργαζόμαστε όλοι μας μην περιμένετε να γίνουν θαύματα.
Κάποιοι λένε ότι ο Αρχιεπίσκοπος δεν αντιδρά, γιατί είναι φίλος του Πρωθυπουργού και ότι κρατά θέση θετική για την κυβέρνηση;

Αυτά είναι ξεκαθαρισμένα πράγματα., το είπα και στην Ιεραρχία και στον πρωθυπουργό. Είπα του πρωθυπουργού ότι εμείς δεν είμαστε ούτε με την Νέα Δημοκρατία, ούτε με τον ΠΑΣΟΚ, ούτε με κανένα άλλο κόμμα. Εμείς είμαστε με τη χώρα μας, για τη χώρα μας. Όποιος κι αν είναι κυβέρνηση, έχουμε υποχρέωση να συνεργαζόμαστε για τον λαό. Επομένως, δεν υπάρχουν για εμάς διακρίσεις και όποιος κι αν είναι στην κεφαλή της πολιτείας εμείς θα συνεργαζόμαστε.

Στις τελευταίες συνεδριάσεις της η Διαρκής Ιεράς Σύνοδος μεταξύ των άλλων αποφάσισε, να μην γίνεται κανένας σχολιασμός από τους Ιεράρχες για πολιτικά θέματα, στα ΜΜΕ. Από την άλλη πλευρά όμως πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι η εκκλησία θα πρέπει να έχει λόγο, μέσα βέβαια στα πλαίσια των διακριτών ρόλων. Υπήρξαν όμως και 2-3 Αρχιερείς που μίλησαν για φίμωση. Ποια είναι η θέση σας;

Είναι ένα θέμα πάρα πολύ λεπτό. Ο καθένας θα πρέπει να ξέρει τους ρόλους του. Η Εκκλησία έχει όργανα που διοικείται. Είναι η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και η Ιεραρχία. Η Σύνοδος συνέρχεται μια φορά το μήνα. Επομένως εκεί συγκεντρώνονται όλα τα θέματα. Αυτοί που έχουν συνείδηση εκκλησιαστική, και το τονίζω αυτό το πράγμα, ξέρουν ότι κανένας δεν υπερβαίνει την εκκλησία.
Ας είμαι εγώ Αρχιεπίσκοπος, δεν μπορώ να υπερβώ την Εκκλησία. Και η Εκκλησία μιλά με τα όργανά της. Πρέπει να πάρουμε έγκριση από την Διαρκή Ιερά Σύνοδο και από την Ιεραρχία για να εκφράζουμε απόψεις γενικότερες. Αν θέλει, όμως κάποιος να πει προσωπικές απόψεις μπορεί να τις πει. Όμως γιατί τις λέει; Τις λέει για να κάνει φιγούρα; Θέλει συζήτηση αυτό το θέμα.
Ακούστηκε μάλιστα γιατί να μην πάρουμε το καριοφίλι και αυτό που είπατε πιο πριν να αντιδράσουμε έντονα. Γιατί να το κάνουμε αυτό; Αν θέλει ο Άγιος Καρπενησίου, παραδείγματος χάρη, να πάρει το καριοφίλι και να κάνει την επανάστασή του, ας το κάνει.
Οι σχέσεις κράτους εκκλησίας είναι σχέσεις συναλληλίας η σχέσεις που οδηγούν στον διαχωρισμό;

Είναι ένα μεγάλο θέμα οι σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας. Η Εκκλησία και η Πολιτεία είναι δυο μεγάλοι θεσμοί. Αυτά τα πράγματα δημιουργούνται και εξελίσσονται και εξαρτώνται από τις σχέσεις των ανθρώπων. Τα πρόσωπα πάντοτε παίζουν το μεγάλο ρόλο.
Μπορεί να υπάρχει ένα πρόσωπο στην πολιτική που να θέλει να ανακατεύεται στα πράγματα της Εκκλησίας και να υπάρξει κι ένας Αρχιεπίσκοπος που να θέλει να ανακατεύεται σε όλα τα θέματα της πολιτικής. Αυτή την εποχή μιλάμε για διακριτούς ρόλους. Άλλος ο ρόλος της Εκκλησίας και άλλος ο ρόλος της Πολιτείας. 
Αλλά υπάρχουν και θέματα που είναι κοινά και δεν μπορεί η Εκκλησία να μην έχει λόγο. Έχει λόγο αλλά με διάκριση. Η εκκλησία δεν είναι μόνο για να κηδεύει και για να παντρεύει, η εκκλησία δημιουργεί χαρακτήρες, ρυθμίζει την πορεία των ανθρώπων. Αυτό δεν μπορεί να το ελέγξει κανένας. Η Εκκλησία όχι απλώς ενδιαφέρεται για τον κόσμο αλλά έχει χρέος να ενδιαφέρεται.
Σε προηγούμενη συνέντευξή σας αναφέρατε ότι η Εκκλησία έχει διαθέσει το 96% της περιουσίας της στο κράτος και το 4% που έχει προς χρήση είναι δεσμευμένο. Αφού έχει έτσι το θέμα γιατί η πολιτεία σταμάτησε τον διορισμό νέων κληρικών;

Το θέμα αυτό θα πρέπει να το χωρίσουμε σε δύο ενότητες. Η Εκκλησία από το 100% της περιουσίας της έχει ληστευθεί και δεν έχει ευθύνη μόνο η Πολιτεία, αλλά φταίει και η ίδια η Εκκλησία και η απληστία των ανθρώπων. Το θέμα της μη χειροτόνησης κληρικών εντάσσεται στα πλαίσια της οικονομίας. Έρχεται η Πολιτεία και λέει ότι δεν μπορώ να πληρώσω υπαλλήλους και λέει ότι στους 11 που θα φεύγουν θα διορίζεται 1 γιατί είναι απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια εντάσσονται και οι Ιερείς, αφού πληρώνονται από το δημόσιο, πρέπει να ακολουθήσουν την ίδια γραμμή. Έγιναν πάρα πολλές συζητήσεις και πάρθηκαν αποφάσεις ότι σταδιακά θα καλύπτονται τα κενά. Τα κενά είναι πολλά και δεν ξεκινάμε από τα κενά, αλλά από τους ανθρώπους που θέλουν να χειροτονηθούν.
Γιατί αν π.χ. η Μητρόπολη Καρπενησίου έχει 30 κενά, δεν ξεκινάμε από τα 30 κενά, ξεκινάμε από όσους έχει να χειροτονήσει για να καλύψει τα κενά. Έτσι λοιπόν μας είπαν ότι μέσα στο 2011 θα μας δώσει η Κυβέρνηση 117 θέσεις κληρικών μια θέση για κάθε Μητρόπολη. Μετά από λίγο καιρό, ανάλογα με την οικονομική πορεία, θα διορίσει το Υπουργείο άλλη μία σειρά νέων κληρικών, ώσπου να φτάσουμε περίπου τους 300. Δεν είναι θέμα ούτε μειώσεως του κύρους της Εκκλησίας, ούτε εκδικήσεως, ούτε κάτι άλλο, αλλά είναι μέσα στα μέτρα της λιτότητας.
Με πρόσφατη τροπολογία εξπρές στη Βουλή προχωράει η κατασκευή του Τζαμιού στην Αθήνα. Για την ίδρυσή του μάλιστα υπόγραψε και η Εκκλησία; Το εν λόγω έργο προϋπολογισμού 15 εκ. ευρώ, το χρηματοδοτεί το Υπουργείο Παιδείας, την ίδια στιγμή που αρνείται τον διορισμό νέων κληρικών.

Για τους νέους κληρικούς είπαμε. Δεν πέρασε από την Βουλή το θέμα του τζαμιού. Δεν έχει υπογράψει η Εκκλησία, απλώς δεν αρνήθηκε. Μέσα στα μέτρα του πολυπολιτισμού, της ανταλλαγής απόψεων δεν το αρνηθήκαμε, δεν υπογράψαμε, αλλά επισημάναμε και τους κινδύνους.
Υπάρχουν πολύ κίνδυνοι γιατί οι μουσουλμάνοι δεν είναι μια ομάδα, είναι πολλές αιρέσεις που αλληλοσπαράζονται. Δεν είναι ωραίο πράγμα να έρθουν στην Ελλάδα και να έχουμε αλληλοσφαγές και συγκρούσεις. Δεν είναι απλό το θέμα. Δεύτερο θέμα που επισημάναμε είναι το πώς θα διοικείται το τζαμί.
Θα το διοικούν μουσουλμάνοι, Έλληνες; Και με ποιο τρόπο; Είναι θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί από κοινωνιολόγους, νομικούς, πολιτικούς, εθνολόγους και άλλους. Και τρίτο θέμα που επισημάναμε είναι για το ποιος θα διορίζει τους καθηγητές; Θα είναι μόνο οι ιερείς που θα κάνουν τη θρησκευτική τελετή ή θα είναι και καθηγητές που θα κάνουν φανατική κατήχηση στα παιδιά των μουσουλμάνων.
Κάναμε την παραχώρηση γιατί είναι πολλοί οι μουσουλμάνοι που δουλεύουν στην Ελλάδα και έχουν κι αυτοί το δικαίωμα να προσεύχονται, αλλά πρέπει να ληφθούν τα μέτρα για να κρατηθούν ισορροπίες. Όσον αφορά για τα 15 εκ ευρώ που θα διαθέσει, όπως ακούγεται, το κράτος για το τζαμί, δεν ξέρω αν αυτό θα γίνει και πότε θα γίνει λόγω της οικονομίας μας.
Ποια είναι η θέση της εκκλησίας στο μεγάλο πρόβλημα της μετανάστευσης;

Είναι κάτι που το έχουμε πει κατ’ επανάληψη. Για τη μετανάστευση δεν είμαστε εμείς οι αρμόδιοι, αλλά το κράτος. Εμείς όπως δίνουμε ένα πιάτο φαγητό σε έλληνες που το χρειάζονται το δίνουμε και στους μετανάστες, χωρίς καμιά διάκριση. Η αλήθεια, όμως είναι ότι το βάρος είναι πολύ μεγάλο και δυσβάστακτο και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Θα πρέπει να βρεθεί τρόπος σε συνεργασία της Ελλάδος με την Ευρώπη. Διότι η Ευρώπη έχει την ευθύνη για την εισροή των μεταναστών στη χώρα μας, αφού λέμε ότι τα σύνορά μας είναι και σύνορα της Ευρώπης.
Προ ημερών είχατε συνάντηση με τον Γ.Γ. Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας. Έχουμε κάποια εξέλιξη στο θέμα του μαθήματος των θρησκευτικών και γενικότερα στα θέματα εκκλ. Παιδείας;

Έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας, η οποία αντιμετωπίζει κάποια θέματα και τα συζητάει. Μεταξύ αυτών είναι και το μάθημα το θρησκευτικών. Είναι ένα θέμα που θέλει πολύ συζήτηση. Είναι μια εποχή δύσκολη και αγωνιζόμαστε να καταφέρουμε ότι δυνατόν καλύτερο.
Μιλήστε μας για τα δέκα υπό κατασκευή ιδρύματα της Αρχιεπισκοπής όπως είναι το πολιτιστικό περιβαλλοντικό κέντρο για παιδιά, το κέντρο για παιδιά με αυτιστικό σύνδρομο καθώς και το ποια είναι η θέση της Εκκλησίας στο μεγάλο πρόβλημα των ναρκωτικών;

Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε ότι πήραμε την άδεια μετά από 3 χρόνια να δημιουργήσουμε ξενώνα ηλικιωμένων στο Βαρνάβα. Το κέντρο για τα παιδιά γίνεται στα Δήλια γιατί δεν καταφέραμε να το κάνουμε σε άλλον χώρο. Πήραμε 70 στρέμματα έκταση και προχωράνε οι διαδικασίες και το Σεπτέμβριο πιστεύω πως θα αρχίσουν οι εργασίες και για το Κέντρο με παιδιά με αυτισμό. 

Για τα ναρκωτικά ήδη έχουμε ξεκινήσει τις εργασίες, αλλά υπήρχαν αντιδράσεις από τους περιοίκους και φύγαμε από το οικόπεδο αυτό. Ο στρατός μας βοήθησε να φύγουμε από εκεί και μας έδωσε ένα άλλο οικόπεδο έξω από την Αθήνα. 

Εκεί θα κάνουμε δύο κέντρα. Ένα κέντρο απεξάρτησης με ξενώνα για να μένουν τα παιδιά που θα το έχουν ανάγκη, μέχρις ότου θα είναι έτοιμα για να ενταχθούν και πάλι στην κοινωνία και ένα άλλο κέντρο για να βοηθάμε και να στηρίζουμε όσα παιδιά θέλουν τη βοήθειά μας, αλλά αυτό χρειάζεται νομική ρύθμιση.

Τελικά είναι μόνο οικονομική η κρίση στη χώρα μας;

Η κρίση είναι πνευματική και γι’ αυτό φταίμε όλοι μας. Για να γίνει η αμαρτία χρειάζονται δυο – τρεις για να γίνει. Όλοι είχαμε και έχουμε ευθύνη, λίγη – πολλή, για την κατάσταση της χώρας μας. Ακόμα και για το πιο απλό, παραδείγματος χάριν, το ρουσφέτι, όλοι μας το έχουμε ζητήσει είτε για εμάς τους ίδιους είτε για κάποιον δικό μας άνθρωπο. 

Η αμαρτία είναι μέσα στον άνθρωπο. Είναι πνευματική η κρίση και δεν υπάρχει άλλη λύση. Λύση είναι μόνο αυτή που είπε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής: Μετανοείτε! Και μετάνοια τι είναι; Αλλαγή μυαλού, σκέψης και επομένως αλλαγή τρόπου ζωής. Αν δεν μάθουμε να ζούμε διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε από την κρίση.