ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΔΙΑΔΕΧΘΕΙ ΤΟΝ ΧΑΣΑΝ ΝΑΣΡΑΛΑ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΙΡΑΝ

Οι πιθανοί διάδοχοι του Χασάν Νασράλα  στην ηγεσία της  Χεζμπολάχ, οι τάσεις που υπάρχουν στο Ιράν για τον ενδεχόμενο τρόπο ανταπάντησης στο Ισραήλ , αλλά και οι πληροφορίες που διαρρέουν περί μίας πιθανής έναρξης της ισραηλινής χερσαίας επιχείρησης στον Λίβανο ήταν τα θέματα που συζήτησε στη σημερινή ειδησεογραφική εκπομπή του ΕΡΤΝews Νews Room με τον Μάκη Προβατά, ο Γαβριήλ Χαρίτος, επισκέπτης καθηγητής διεθνών σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και συνεργάτης της στην Ιερουσαλήμ.

Ποιος θα διαδεχθεί τον Χασάν Νασράλα;

Όπως σημείωσε ο κ. Χαρίτος, από χθες πληθαίνουν οι πληροφορίες που φέρουν δύο επικρατέστερους διαδόχους του Χασάν Νασράλα. Από την μια, ακούγεται έντονα το όνομα του Χάσεμ Σάφι Αλ-Ντιν, ο οποίος είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της οργάνωσης και ξάδελφος του Νασράλα. Πέραν αυτού όμως, έχει ιδιαίτερους δεσμούς με τους Φρουρούς της Επανάστασης και το βαθύ στρατιωτικό κράτος του Ιράν.

Συγκεκριμένα, ο γιος του είναι παντρεμένος με την κόρη του Κάσεμ Σολεϊμανί, ο οποίος, όταν ήταν διοικητής της Δύναμης Αλ-Κοντς των Φρουρών της Επανάστασης με περιοχή ευθύνης τη Συρία και τον Λίβανο, είχε δολοφονηθεί από τις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2020 στην Βαγδάτη και έκτοτε τιμάται στο Ιράν ως εθνικός ήρωας.

Από την άλλη, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να επιλεγεί ο 71χρονος Ναΐμ Κάσεμ, στενός συνεργάτης του Χασάν Νασράλα, κληρικός και ιεροδικαστής. Καθ’ όλη την διάρκεια των περασμένων ετών, οι δημόσιες δηλώσεις του Κάσεμ είχαν ιδιαίτερη σημασία και απήχηση τόσο εντός των τάξεων της Χεζμπολάχ, όσο και σε κύκλους που παρακολουθούσαν εκ του σύνεγγυς τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις της οργάνωσης.

Ο Γαβριήλ Χαρίτος επεσήμανε ότι είναι ακόμα νωρίς να σχηματιστεί μία σαφής εικόνα της «επόμενης μέρας» στην ηγεσία της Χεζμπολάχ, αφού ακόμα δεν έχει κηδευτεί ο Χασάν Νασράλα και παράλληλα, στο Ιράν τηρείται από χθες τριήμερο εθνικό πένθος.

Ωστόσο, ο κ. Χαρίτος εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν θα αποτελούσε έκπληξη να συσταθεί ενός είδους διαρχία στην ηγετική πυραμίδα της οργάνωσης, με τον Χάσεμ Σάφι Αλ-Ντιν να αναλαμβάνει την ευθύνη για τις επιχειρησιακές αποφάσεις της Χεζμπολάχ, ενώ ο Ναΐμ Κάσεμ να εκφράζει την θεωρητική/θεολογική φυσιογνωμία της.

Πώς θα αντιδράσει το Ιράν;

Πάντως, πέρα από την «επόμενη μέρα» της Χεζμπολάχ, ιδιαίτερη σημασία έχει ποια στάση θα τηρήσει από τώρα και στο εξής το Ιράν. Όπως τόνισε ο κ. Χαρίτος, διαφαίνονται δύο τάσεις στο Ιράν. Το συντηρητικό περιβάλλον του Ηγέτη της Επανάστασης, Αγιατολλάχ Αλί Χαμενεΐ, εξετάζει το ενδεχόμενο μίας δυναμικής απάντησης του ιδίου του Ιράν προς το Ισραήλ, λαμβάνοντας.

Η τάση αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι ο Χασάν Νασράλα είχε άμεση και προσωπική επαφή με τον Χαμενεΐ, ως επίσης και ότι η Χεζμπολάχ αποτελεί την αιχμή του δόρατος των ένοπλων σιιτικών περιφερειακών δυνάμεων του λεγόμενου «Άξονα της Αντίστασης». Ως εκ τούτου, όπως ανέφερε ο κ. Χαρίτος, υπάρχει ένας ιδιαίτερο ηθικός δεσμός μεταξύ της κυβέρνησης της Τεχεράνης με την Χεζμπολάχ και τον ρόλο που διαδραμάτισε επί δεκαετίες στον Λίβανο και στη Συρία, εξυπηρετώντας με συνέπεια τα ιρανική περιφερειακά συμφέροντα.

Αντιθέτως, το περιβάλλον του νεοεκλεγέντος Προέδρου, Μασούντ Πεζεσκιάν, διαφαίνεται ότι υιοθετεί μία πιο πραγματιστική θεώρηση, που καταδεικνύεται σαφώς τόσο από τις δημόσιες δηλώσεις του μετά την εκλογή του, αλλά και από την ατζέντα του νεοδιορισθέντος Υπουργού Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, ο οποίος δεν έκρυψε ότι θα επιδιώξει να επιλυθούν οι διαφορές με την Δύση, και κυρίως με τις ΗΠΑ, τόσο για τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, όσο και για την άρση των διεθνών οικονομικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στο Ιράν, ιδιαίτερα μάλιστα για όσο χρόνο η διακυβέρνηση Μπάιντεν θα συνεχίσει να βρίσκεται στην εξουσία.

Σχολιάζοντας αυτήν την θεώρηση, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι το περιβάλλον Πεζεσκιάν εκλαμβάνει την δράση των δυνάμεων του «Άξονα της Αντίστασης» ως μέσο απώθησης των εντάσεων μακριά από το ίδιο το Ιράν – και διαφαίνεται ότι οι επικείμενες ενέργειες του Ιρανού Προέδρου θα προσπαθήσουν να επιβάλλουν ένα κλίμα αυτοσυγκράτησης.

Επίκειται χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο;

Τέλος, ο Γαβριήλ Χαρίτος σημείωσε ότι το κύριο θέμα της ισραηλινής επικαιρότητας σήμερα είναι πληροφορίες που μετέδωσε το αμερικανικό δίκτυο , μεταδίδοντας αμφιλεγόμενες εντυπώσεις ως προς το εάν έχει αρχίσει η ισραηλινή χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο ή όχι. Συγκεκριμένα, το μετέδωσε ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ισραηλινά στρατεύματα εισέβαλαν ήδη στον Νότιο Λίβανο, χωρίς όμως να αποκλείει την πιθανότητα η χερσαία επιχείρηση «να επίκειται από στιγμή σε στιγμή».

Σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποία τα ισραηλινά κρατικά μέσα αναμεταδίδουν τις πληροφορίες του , ο Γαβριήλ Χαρίτος επεσήμανε ότι, αντί να δίνονται σαφείς απαντήσεις από κυβερνητικούς αξιωματούχους, οι δημοσιογράφοι του τοπικού κρατικού ραδιοφώνου «αντιστρέφουν» το ερώτημα των Αμερικανών συναδέλφων τους, διατυπώνοντας το ερώτημα «κατά πόσον άρχισε η χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο ή όχι».

Πάντως, επιχειρώντας να εκτιμήσει το κλίμα που θα κυριαρχήσει στις εξελίξεις την ερχόμενη εβδομάδα, ο Γαβριήλ Χαρίτος τόνισε ότι οι επόμενες ημέρες είναι φορτισμένες με πολλούς συμβολισμούς. Σε μερικές ημέρες αρχίζει η εορταστική περίοδος της Εβραϊκής Πρωτοχρονιάς και παράλληλα πλησιάζει η πρώτη επέτειος των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου. Οι συμβολισμοί αυτοί προσφέρονται ως αφορμές για αύξηση της έντασης, σε συνδυασμό πάντα με τις δραματικές εξελίξεις που προηγήθηκαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα.