ΣΤΟ «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΜΠΡΑ ΝΤΕ ΦΕΡ» ΔΥΣΗΣ-ΡΩΣΙΑΣ Η ΕΛΛΑΔΑ

 

Το τερματικό LNG, ο ρόλος του IGB, τα σχέδια της Ουάσιγκτον και οι ισορροπίες στη Βαλκανική. Εκτός από την ολοκλήρωση του Διαδριατικού Αγωγού (ΤΑΡ) που θα μεταφέρει από το 2020 αέριο από το Αζερμπαϊτζάν προς την ευρωπαϊκή αγορά. 

Οι αναλυτές του χώρου της ενέργειας κρίνουν ως πολύ σημαντική την ταχεία προώθηση του πλωτού τερματικού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη.

Με τις ενεργειακές εξελίξεις στην ευρύτερη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Ευρώπη να είναι ταχείες, τα Βαλκάνια να βρίσκονται σε περίοδο «υπόκωφης αστάθειας», τη Ρωσία να επιδιώκει να εκμεταλλευθεί κάθε ευκαιρία που παρουσιάζεται για προώθηση των συμφερόντων της στην περιοχή (με βασικό όχημα την ενέργεια). 

Και τη γειτονική Τουρκία να αποτελεί το «μαύρο κουτί» κάθε γεωπολιτικής ανάλυσης, η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να διευκολύνει σχέδια που ενισχύουν τη δική της θέση στον νέο ενεργειακό χάρτη και να πραγματοποιήσει τις κρίσιμες επιλογές που απαιτούνται για την επόμενη ημέρα.

Το ενδιαφέρον πολλών έχει το τελευταίο διάστημα επικεντρωθεί στην εμφάνιση μεγάλων εταιρειών του πετρελαϊκού χώρου που έχουν αποφασίσει να ενεργοποιηθούν στην έρευνα σε θαλάσσιες περιοχές του ελλαδικού χώρου, τόσο στο Ιόνιο όσο και νοτίως της Κρήτης. Από γεωπολιτική άποψη όμως το «ενεργειακό μπρα ντε φερ» Δύσης - Ρωσίας, ή ακριβέστερα Ηνωμένων Πολιτειών - Ρωσίας, εκτυλίσσεται γεωγραφικά από την Ελλάδα και βορειότερα, «ανεβαίνοντας» προς την Κεντρική Ευρώπη.

Η απόφαση της Μόσχας να διακόψει, από το 2019, την παροχή φυσικού αερίου προς την Κεντρική Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, η προσπάθειά της να διατηρήσει προσδεδεμένα τα Βαλκάνια στο ενεργειακό της άρμα και η προσέγγισή της με την Αγκυρα για την κατασκευή του αγωγού Turkish Stream. 

Εχουν οδηγήσει τους ιθύνοντες της αμερικανικής και ευρωπαϊκής ενεργειακής διπλωματίας στην αναζήτηση λύσεων που θα κόψουν, με κάθετους άξονες, τις ρωσικές ενεργειακές οδούς.Σε αυτό το πλαίσιο, η προσοχή δεν στρέφεται αποκλειστικά στην ολοκλήρωση του Διαδριατικού Αγωγού (ΤΑΡ) που θα μεταφέρει από το 2020 αέριο από το Αζερμπαϊτζάν προς την ευρωπαϊκή αγορά μέσω του Νοτίου Ενεργειακού Διαδρόμου.

Δυτικοί αναλυτές του χώρου της ενέργειας κρίνουν ως πολύ σημαντική την ταχεία προώθηση του πλωτού τερματικού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (Floating Storage and Re-Gasification Unit, FSRU) στην Αλεξανδρούπολη, σχέδιο που έχει αναλάβει η εταιρεία Gastrade του ομίλου Κοπελούζου.

Πρόκειται για ένα έργο σημαντικότατης γεωπολιτικής σημασίας, που έχει επίσης ενταχθεί στα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ. Με την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου έργου θα αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο ο ρόλος της Ελλάδος στην εισαγωγή ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), από τη στιγμή που έχει διευρυνθεί η ικανότητα του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας να δεχθεί μεγαλύτερες ποσότητες.

Επιπλέον, η ολοκλήρωση του έργου αυτού στην Αλεξανδρούπολη «κουμπώνει γεωπολιτικά» με την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδος - Βουλγαρίας (IGB) τον οποίο η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες θεωρούν μείζονος σημασίας για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στην Ευρώπη και την απεξάρτηση χωρών όπως η Ουγγαρία, η Ουκρανία, η Ρουμανία και η Σερβία από το ρωσικό αέριο.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Ο πλωτός τερματικός σταθμός στην Αλεξανδρούπολη που προωθεί η Gastrade μπορεί να περιορίσει τον ρόλο του αποκλειστικού διαμετακομιστή που διεκδικεί για τον εαυτό της η Τουρκία, επιδιώκοντας να περάσουν όλες οι ενεργειακές οδοί της περιοχής από το έδαφός της.

Επιπλέον, δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι αυτός ο πλωτός σταθμός θα μπορούσε μελλοντικά να συνδεθεί με τη μεταφορά φορτίων υγροποιημένου αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου που επίσης ορέγεται η Τουρκία. Το FSRU στη Βόρεια Ελλάδα έχει τεράστιο ενδιαφέρον για την Ουάσιγκτον. 

Σύμφωνα άλλωστε με πληροφορίες, η αμερικανική εταιρεία Cheniere έχει εκδηλώσει προς την ελληνική κυβέρνηση το ενδιαφέρον της να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα. Η Cheniere είναι η πρώτη αμερικανική ενεργειακή εταιρεία που άρχισε να εξάγει LNG προς την ευρωπαϊκή αγορά μετά την επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ.

Η δε κυβέρνηση Τραμπ, στο πλαίσιο της νέας οικονομικής πολιτικής που φαίνεται ότι θέλει να ακολουθήσει (America First), επιθυμεί να προωθήσει τις αμερικανικές εξαγωγές.